To a tamne (23.11.18)
Runje 49 mjeńšin móžeše so šofer-započatkar nad swojej jězbnej dowolnosću za awto wjeselić, potom dyrbješe „papjery“ hižo zaso wotedać. 18lětny smaleše bjezposrědnje po pruwowanju z 95 km/h po sewjerorynsko-westfalskim Hemeru. Policisća při laserowym nastroju jeho zadźeržachu. Nimo pokuty 200 eurow a dweju dypkow w Flensburgu dyrbi młodostny drohe dalekubłanje na so wzać. Tež probowy čas su jemu podlěšili.
Chětro wunošne bě wulke rjedźenje domu do swjedźenja Thanksgiving za porik w zwjazkowym staće USA Louisiana. Při rumowanju namakaštaj wjacore loterijowe lisćiki. Při přepruwowanju zwěsćištaj, zo staj 1,8 mio. dolarow dobyłoj. Lisćik bě jenož hišće něšto dnjow płaćiwy.
Strukturna změna dlěje traje
Magdeburg (dpa/SN). Wuspěšna strukturna změna w brunicowych kónčinach traje po měnjenju saksko-anhaltskeho ministerskeho prezidenta Reinera Haseloffa znajmjeńša 30 lět. W knježerstwowej deklaraciji politikar CDU dźensa warnowaše, konkretny datum kónca zmilinjenja brunicy dočasnje postajić. „To by přemało było“, Haseloff hladajo na dźěło wuhloweje komisije rjekny. Wón sej zdobom žada, zo maja wo strukturnej změnje z wobydlerjemi rěčeć.
Na wusměšowanje reagował
Rom (dpa/SN). Hospodarski komisar EU Pierre Moscovici je z jasnymi słowami na wusměšowanje ze stron Roma do Brüssela reagował. „Njejsym rumpodich. Sym komisar EU za hospodarske naležnosće a wočakuju wotpowědny respekt“, rjekny Francoza na wuprajenje italskeho zastupowaceho ministerskeho prezidenta Matteja Salvinija. Tón bě po doskónčnym wotpokazanju naćiska italskeho etata přez komisiju EU rjekł, „zo tež na list rumpodicha čaka“. Moscovici žada sej wot Italskeje zwólniwosć k rozmołwje a nowy naćisk budgeta.
Na mjezy zaso kontroluja
Kandidaća CDU w Halle – Merz azyl narěčał
Halle (dpa/SN). Kandidaća za předsydstwo CDU přińdu dźensa hišće raz do wuchoda. Třo požadarjo z najlěpšimi wuhladami za naslědnistwo Angele Merkel předstaja so wječor na regionalnej konferency w Halle. Něhdźe 500 wobdźělnikow saksko-anhaltskeho a sakskeho krajneho zwjazka je so přizjewiło. Generalna sekretarka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer, bywši frakciski šef Friedrich Merz a minister za strowotnistwo Jens Spahn chcedźa na prašenja wobdźělnikow wotmołwjeć. Noweho předsydu CDU wuzwola 7. decembra na zjězdźe strony.
Pólska zakoń zaso zběhnyła
Waršawa (dpa/SN). Sćěhujo wukaz Europskeho sudnistwa je pólske knježerstwo nanuzowane pensionowanje najwyšich sudnikow zaso zběhnyło. Knježaca narodnokonserwatiwna strona Prawo a sprawnosć je wčera w parlamenće wotpowědny naćisk zakonja předpołožiła. Ze zakonjom prawniski status nuzowje pensionowanych sudnikow změnja a jim dowola słužbu zaso wukonjeć.
Potrjecheni jurisća su so bjezposrědnje po wusudźe 19. oktobra zaso na swoje dźěłowe městna wróćili. Tehdy bě sudnistwo wukazało, dwělomne nanuzowane pensionowanje hnydom skónčić. Pozadk bě zakoń, z kotrymž bě narodnokonserwatiwne knježerstwo rentowu starobu najwyšich sudnikow wot 70 na 65 znižiło, chcyjo tak po informacijach kritikarjow wjace hač 20 njelubych juristow wotbyć. Komisija EU měješe njewotwisnosć justicy za wohroženu a je přećiwo zakonjej skoržiła. Nimo toho přepytuje ranjenja prawidłow EU dla.
Powołanscy šoferojo faluja
Film wo naročnym dźěle ma dalšich zajimcow wabić
Čorna Pumpa (JoS/SN). Njedostatk wodźerjow nakładnych awtow a busow w minjenych třoch lětach wobradźa spediciskim předewzaćam lěta wulke starosće. Po wšej Němskej pytaja tuchwilu 45 000 šoferow busow a Lkw-jow, w Braniborskej 2 000. Něhdźe pjećstow móhli nablaku přistajić, ći pak pobrachuja. Mjeztym přichadźa hižo 15 procentow šoferow z wukraja. Dołhodobne rozrisanje pak to njeje.
W Sakskej njeje połoženje lěpše. Wo tym su minjeny pjatk w Čornopumpskej Transportnej a spediciskej towaršnosći (TSS) informowali. Nastork k zarjadowanju dała bě Choćebuska Industrijna a wikowanska komora (IHK). Wona je wukubłansku ofensiwu zahajiła, zo by negatiwny trend zadźeržała. Prěnje wuspěchi pak su skromne. Tuchwilu je w komornym wobwodźe 15 wukubłanskich zawodow z cyłkownje 50 wučomnikami. Potrjeba pak je wo wjele wjetša.
Turizm we Łužicy jara wažny
Choćebuz (dpa/SN). W zwisku ze strukturnej změnu we Łužicy je turizm z wida braniborskeho hospodarskeho ministra Jörga Steinbacha (SPD) dale a wažniši. Najprjedy pak dyrbjeli so wohrožene industrijne dźěłowe městna z runohódnymi městnami narunać, rjekny Steinbach na wčerawšim Braniborskim turistiskim dnju w Choćebuzu. „Wuspěšny turizm nahladnosć regiona pozběhnje a twori nowe móžnosće identifikacije a žiwjenskeje kwality za ludnosć.“ Bohužel njemóžeše Choćebuz minjeny čas po rozestajenjach mjez domoródnymi a požadarjemi azyla z toho ničo wuzbytkować. Město dóstawa pomoc, zo móhło so prawicarskim mocam wobarać.
Łužiska jězorina zbudźa dźeń a wjetši zajim mjez dowolnikami. Z poskitkom móže sej Braniborska mjez druhim čěske wiki wotkryć, Jörg Steinbach wuzběhuje. Wón z toho wuchadźa, zo budu w přichodnej turistiskej sezonje Złokomorowski jězor a jeho přibrjohi turistisce zaso wužiwajomne. Dalši turistiski potencial ma Rański jězor ze swojim nowym přistawom. Ličba hosći a přenocowanjow w kraju dale přiběra.
To a tamne (22.11.18)
Dosć drohu jězbu z taksu je sej 73lětny dowolił, po tym zo bě mylnje wopak z ćaha wulězł. Muž z toho wuchadźeše, zo je w Mannheimje ćah wopušćił. We woprawdźitosći pak bě hižo w Mainzu wulězł. Spočatnje so hišće njeznatej wokolinje dźiwaše. Skónčnje pak da so z taksu do Ludwigshafena dowjezć. Tam so spjećowaše, za „krótku jězbu“ 130 eurow zapłaćić. Šofer informowaše policiju, kotraž njedorozumjenje wujasni.
Z płunowej pistolu w tobole je hólčec 1. lětnika w poruhrskim Wittenje do šule přišoł. Po pokiwach sobušulerjow je wučerka tobołu kontrolowała a pistolu wućahnyła, kotraž njebě nabita. Hólc rjekny, zo njemóže sej rozkłasć, kak bě so do nachribjetnika dóstała. Policija ju sćaza. Nětko pruwuja, komu pistola słuša. Tajku smě drje kóždy kupić, trjebaš pak dowolnosć, ju wužiwać.
Wo etaće Zwjazka rěčeli
Berlin (dpa/SN). Z debatu wo etatowych planach zwjazkoweho financneho ministra Olafa Scholza (SPD) je zwjazkowy sejm dźensa zakónčace wuradźowanje wo etaće 2019 zahajił. Wulka koalicija chce mjez druhim wjace pjenjez za zakitowanje, wuwićowu pomoc a socialne nadawki wudać, na přikład, zo by swójby podpěrała. Zwjazkowy etat předwidźi wudawki 356,4 miliardy eurow, nimale 13 miliardow wjace hač lětsa.
Žane awtomatiske kontrole
Berlin (dpa/SN). Při kontrolach zakaza jězdźenja dieselowych awtow nochcedźa potrjechene města awtomatiske připrawy za zwěsćenje čisłowych tafličkow zasadźić, byrnjež nowy zakoń zatwar awtomatiskich kamerow dowola. Tuta kontrolna praksa by z datoškitneho zhladowanišća přehnata była, zdźěli město Frankfurt nad Mohanom na naprašowanje medijow. Rěčnik badensko-württembergskeho nutřkowneho ministerstwa rěčeše wo wustawoprawniskich wobmyslenjach. Sudnistwa běchu we wjacorych městach dieselowym awtam jězdźić zakazali. Kontrolować maja města same.
Zawěry z betona a kałaty grót
Wuradźowanjawo etaće EU zwrěšćili
Brüssel (dpa/SN). Wuradźowanja wo hoberskim etaće Europskeje unije za lěto 2019 su doskónčnje zwrěšćili. Posrědnicy statow EU a Europskeho parlamenta njemóžachu so wčera wječor, kaž poprawom planowane, na budget dojednać. Nětko dyrbi komisar EU za etat Günther Oettinger nowy naćisk etata 2019 předpołožić. Tón wočakuja kónc nowembra abo spočatk decembra.
Njedyrbjało-li so poradźić kompromis namakać, dyrbi EU najprjedy raz z nuzowym budgetom dźěłać. Potom bychu zamołwići kóždy měsac dwanaty dźěl etata lěta 2018 k dispoziciji měli. To je předewšěm při planowanju dołhodobnych projektow chětro wobćežne.
Najwjetši dypk zwady bě po informacijach diplomatow prašenje, kak chcedźa spochi přiběrace wudawki financować. Zastupnicy parlamenta chcyli za to z nowym instrumentom srědki zasadźeć, kotrež njebuchu dotal přetrjebane. Staty EU to wotpokazuja, dokelž so boja, zo so to potom prawidłownje nałožuje, a chcedźa radšo druhe formy namakać.
