Budyšin (SN/JaW). Jednanja nastupajo nowe zrěčenje wo financowanje Załožby za serbski lud wot lěta 2021 su zahajene. Wo tym informowaštaj předsydka rady Załožby za serbski lud Susann Šenkec a załožbowy direktor Jan Budar. Partnerojo jednaja pak za zawrjenymi durjemi. Zdobom wobaj na nowinarskej konferency po zašłym posedźenju załožboweje rady wčera tydźenja w Budyskim Serbskim domje zdźělištaj, zo njemóžetaj wjac k tomu rjec, dokelž „njejstej załožba a jeje rada jednanskej partneraj, ale jeničce Zwjazk, Sakska a Braniborska“. Přiwšěm Susann Šenkec rjekny, zo jednanja dotal derje běža.
Z přewšo drohim Ferrarijom ćeknył je muž w Düsseldorfje. Do toho bě so wón w předawarni awtow jako móžny kupc wudawał. Na probowej jězbje so jemu poradźi ćeknyć, jako z předawarjom městno za wodźidłom měnješe a jeho na puću stejo wostaji. Chětro rědki Ferrari 288 GTO z wjace hač 400 PS poskićeše wikowar oldtimerow za dwaj milionaj eurow. Paduch pak ma hišće wěsty problem, dokelž bě so do jězby fotografować dał. Policija nětko za nim pyta.
Po wjele lětstotkach maja so w Kölnskej katedrali wotnětka tež žony wo porjad starać. Dotal bě to kruta domena muži. Wčera su štyri dohladowarki w starobje 35 do 55 lět zjawnosći předstajili. Dohladowarjo su dołhi čerwjeny płašć woblečeni a maja čornu čapku na hłowje. Jich nadawk je, so wo ćišinu mjez wšědnje 30 000 wopytowarjemi katedrale starać.
Oakland (dpa/SN). Ratarskochemiski a farmakologiski koncern Bayer je w USA tež třeći wažny sudniski proces pječa rak zawinowacych wudźěłkow wotnožki Monsanto dla přěhrał. Sudnistwo w kaliforniskim Oaklandźe je předewzaće zasudźiło, skóržbnikomaj wjace hač dwě miliardźe dolarow (1,78 mrd. eurow) wupłaćić. Rentnarjej staj skoržiłoj, dokelž běštaj njerodź zaničowanskeho srědka Roundup dla na raka schorjełoj. 13 400 ludźi w USA přećiwo Monsanto skorži.
Zeleni žadaja sej plan
Berlin (dpa/SN). Do dźensa zahajaneho posedźenja koaliciskeho wuběrka su sej Zeleni spěšny rozsud zwjazkoweho knježerstwa w zašmjatanej debaće wo klimje žadali. „Nichtó w koaliciji nima wolu a awtoritu, skutkowny škit klimy přesadźić“, rjekny frakciski šef Anton Hofreiter powěsćerni dpa. Hladajo na dźensa planowanu narěč zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) na Petersbergskim klimowym wjeršku Hofreiter rjekny, zo liči z „fatalnym wustupom“, dokelž nima Merkel sama žadyn skutkowny plan.
Konflikt škodźi hospodarstwu
Njebjelčicy (SN). Město prawidłowneho měsačneho posedźenja su so zapósłancy Serbskeho sejma minjeny kónc tydźenja na dwudnjowskej dźěłowej klawsurje w Njebjelčicach schadźowali.
Na spočatku steješe tak mjenowana refleksiska dźěłarnička. Serbski sejm je prawdźepodobnje jenički parlament swěta, kiž swoju dźěławosć z pomocu wuběrka prawidłownje sam pruwuje. Tak mjez druhim wšitke wobzamknjenja hladajo na swoju skutkownosć přepytuje. W srjedźišću steji prašenje, kak so serbski lud w Serbskim sejmje wotbłyšćuje.
Druhi dźěl schadźowanja steješe w znamjenju intensiwneho wuběrkoweho dźěła. W kubłanskim wuběrku zaběrachu so dale z kubłanskej konferencu, kotraž ma so nazymu wotměć. W diskusijach zwěsćichu, zo njejsu stajnje nowe žadanja statnym instancam napřećo prawy puć, ale zo dyrbjeli naprawy ze swójskej energiju zwoprawdźić. To płaći za šulski system, ale tež za nuznje trěbnu rěčnu šulu runje tak kaž za masiwny wutwar serbskorěčnych rozhłosowych a telewizijnych wusyłanjow.
Berlin (dpa/SN). Miliony wolerjow w Němskej dyrbja 26. meje hnydom na wjacorych polach rozsudźić: Nimo wólbow Europskeho parlamenta a Bremenskeje měšćanskeje zhromadźizny budu w dźewjeć dalšich zwjazkowych krajach tež komunalne wólby. W Braniborskej, Sakskej a Saksko-Anhaltskej je wotum ludźi w komunach zdobom pokazka na naladu do wólbow krajnych sejmow a na sylnosć AfD. Dnja 1. septembra wola wobydlerjo Braniborskeje a Sakskeje krajny parlament, 27. oktobra slěduja Durinčenjo. Komunalne wólby wotměja so 26. meje tež w Saksko-Anhaltskej, Mecklenburgsko-Předpomorskej, Badensko-Württembergskej, Porynsko-Pfalcy, Hamburgu a Posaarskej.
W Sakskej, hdźež je CDU w komunach najsylniša móc, móhła AfD zesylnjena z wólbow wuńć, wosebje na wuchodźe swobodneho stata. Jeje centrum je Zhorjelc. Tam ma zapósłanc AfD w krajnym sejmje Sebastian Wippel dobre wuhlady, prěnje koło wólbow wyšeho měšćanosty přećiwo kandidatce Zelenych Franzisce Schubert dobyć. Kandidat CDU Octavian Ursu ma lědma šansu.
Wittstock (SN). Mjeńšinowy sekretariat awtochtonych narodnych mjeńšin Němskeje wobdźěli so minjeny tydźeń na forumje w braniborskim Wittstocku, hdźež dźěše wo wužiwanje maćeršćiny w hladarnjach a starownjach. Pod hesłom „Wěš ty hišće?“ wěnowachu so w prěnim rjedźe delnjoněmčinje. Rěč, kotraž so bohužel pozhubja, je mnohim staršim pacientam z dźěćatstwa znata. Wosebje hladajo na demencu schorjenych nałožowanje delnjoněmčiny pomha, k nim kontakt nawjazać a najebać chorosć dopomnjenki budźić.
Podobny zjaw zwěsćeja tež w zwisku ze serbskimi na demencu schorjenymi. Mónika Wenclowa, nawodnica Chróšćanskeho Domu swj. Ludmile, rozprawješe, zo drje je lěkowanska dokumentacija w němčinje zestajena, serbšćina je pak wažny mosćik dorozumjenja mjez hladarjemi a pacientami. Starownja wosrjedź serbskeho sydlenskeho ruma je w tym zwisku runjewon přikładna, dokelž je tam 85 procentow sobudźěłaćerjow runje tak kaž 85 proc. wobydlerjow domu maćernorěčnych Serbow, kotřiž rěč wšědnje nałožuja, Mónika Wenclowa podšmórny.