Wopory nadpada wopominali
Berlin (dpa/SN). Na Berlinskim Breitscheidowym naměsće su dźensa dopołdnja wopory a přiwuznych islamistiskeho teroroweho nadpada 19. decembra 2016 na tamniše hodowne wiki wopominali. Tak je Berlinski wyši měšćanosta Michael Müller (SPD) na naměsće při wopomnišću wěnc połožił. Wječor planuja nutrnosć w bliskej Wopominanskej cyrkwi. W 20.02 hodź. – we wokomiku nadpada – ma zwón dwanaće króć bić, wopominajo smjertne wopory.
EU chce chaosej zadźěwać
Brüssel (dpa/SN). Komisija EU zdźěłuje nuzowy plan, kotryž chce nałožować, dyrbjało-li k brexitej bjez wotpowědneho zrěčenja mjez Brüsselom a Londonom dóńć. Zo bychu dospołnemu chaosej zadźěwali, chcedźa dotalne rjadowanja na wjacorych polach wobchować. To płaći za lětarstwo runje tak kaž za financne wiki a wizumowe směrnicy. Wulka Britaniska chce Europsku uniju 29. měrca 2019 wopušćić. Zrěčenje wo wustupje předwidźi, zo so hač do lěta 2020 ničo njezměni. Te pak njeje podpisane.
Fachowcow z wukraja wabić
Wotpokazujetaj kritiku awtotwarcow
Brüssel (dpa/SN). Awstriska ministerka za wobswět Elisabeth Köstinger je kritiku awtotwarcow hladajo na nowe klimowe směrnicy EU za nowe jězdźidła wotpokazała. Za lěto 2030 planowane drastiske pomjeńšenje wustorka wuhlikoweho dioksida pola dieselowych awtow je drje „naročne, ale móžne“, rjekny politikarka w Brüsselu. Awstriska je tuchwilu předsydka Europskeje unije a bě jednanja wo nowych směrnicach nastupajo hraničnu hódnotu CO2 nawjedowała.
Zastupnicy čłonskich statow unije, Europski parlament a komisija EU běchu so póndźelu wječor na to dojednali, zo měł wustork wuhlikoweho dioksida nowych jězdźidłow hač do lěta 2030 wo 37,5 procentow woteběrać. Awtowa industrija ma to za njepřiměrjene a njerealistiske. Köstinger znapřećiwja, zo je hišće jědnaće lět chwile a zo je awtowa industrija hižo tójšto docpěła. „Z mjezyzaměrom 15 procentow redukcije hač do 2025 je dosć chwile trěbne změny zwoprawdźić. Nimo toho njebychmy telko diskusijow měli, bychu-li awtotwarcy w zašłosći swoje přilubjenja dodźerželi.“
Zakaz na dobro přirody
Brüssel (dpa/SN). Wšoeuropski zakaz plastowych talerjow, troskow a druhich wudźěłkow, kotrež po jónkrótnym wužiwanju preč ćisnjeny, je wobzamknjeny. Zastupnicy Europskeho parlamenta a čłonskich statow EU su so rano w Brüsselu na to dojednali. Zakaz ma k tomu přinošować, k plastowych wotpadkow w přirodźe a w morjach wobmjezować. Komisija EU bě w meji namjetowała, sudobja, kotrež ludźo jenož jónu wužiwaja, zasadnje zakazać. Parlament a čłonske staty běchu plany hišće trochu změnili.
Strategija přećiwo plastowym wotpadkam změje drje za kóždeho we wšědnym žiwjenju dnju wuskutki. Zakazać chcedźa pak jeno sudobjo, za kotrež je lěpšich alternatiwow. Wuskutki změje noworjadowanje tež za plastowu industriju, kotraž je po oficialnych informacijach lěta 2015 wobrot 340 miliardow eurow nadźěłała a w kotrejž dźěła 1,5 milionow ludźi.
Komisija EU lubi sej z planami wulke lěpšiny za přirodu, mjenje wuhlikoweho dioksida w powětře a mjenje plastowych wotpadkow w morjach.
Woidke: Sym přećiwo tomu
Braniborski kabinet wo sćěhach kónca brunicy wuradźował
Podstupim (dpa/SN). Ministerski prezident Braniborskeje Dietmar Woidke (SPD) so raznje tomu spřećiwja, wobhospodarjerjam brunicowych jamow dawkowe pjenjezy wupłaćić, zo bychu dočasnje přestali wuhlo wudobywać. Je wopak, sta milionow eurow akcionaram abo wobsedźerjam firmow dawać, zo bychu dźěłowe městna w brunicowej industriji wotstronili, potwjerdźi Dietmar Woidke po wčerawšim posedźenju krajneho knježerstwa. „Sym dospołnje přećiwo tomu“, braniborski premier zwurazni. Pjenjezy měli město toho wužiwać a nowe dźěłowe městna w potrjechenych kónčinach wutworić.
Hišće dołhi puć
To a tamne (19.12.18)
Z bijeńcu wjacorych staršich je so adwentnička zakładneje šule w Italskej skónčiła. Dwě maćeri běštej so w zwadźe wo najlěpše městno do so dałoj, zo móhłoj předstajenje šulerjow w měsće Gela na Sicilskej nahrawać. Žonje sej nadawaštej, storkaštej a biještej so. Jedne z dźěći, kotrež w kole před stólcami stejachu, wonej samo powalištej. Ze stracha wo swoje, na jandźelki předrasćene dźěći wjacori starši na to z nimi ze žurle ćeknychu. Hakle policija zamó žonje na to změrować.
Po słowje brał je njeznaty wobchadne znamjo při železniskim přechodźe w Bayerskej „Prošu motor wotstajić“. Tak staji wusłuženy motor wosoboweho awta direktnje pod taflu. Motor wšak by darmotnje w přijimarni starych maćiznow wotbyć móhł abo za to snano hišće něšto dóstał. Gmejna pola Coburga dyrbi jón nětko na swoje kóšty zrumować.
Dźe wo to, rěčne rumy skrućić
Choćebuz (SN/at). Po tym zo je Zwjazkowe předsydstwo Domowiny minjeny pjatk hornjoserbskich čłonow noweje rady Załožby za serbski lud wuzwoliło, chce braniborska Rada za naležnosće Serbow wo přichodnych delnjoserbskich radźićelach 23. januara rozsudźić. Najebać to chcychu čłonojo serbskeje rady wědźeć, kotre zaměry ma nominowanych dwanaće kandidatow a kandidatkow a kajki je na to wothłós mjez Delnjoserbami.
Wčera wječor su so pjeć požadarkow a třo požadarjo w Choćebuzu předstajili. Jich hłowne žadanje bě, rěčne rumy za dźěći a młodźinu skrućić a rozšěrić. Rěč nawuknyć njedosaha, dyrbiš ju nałožować móc. Wosebity wuznam maja tuž serbskorěčne poskitki zwonka šule. Z widom na knihi, cejdejki, filmy a dalše materialije w delnjoserbskej rěči bě wčera pozicija słyšeć, zo měła Załožba za serbski lud srědki bóle wuwažene rozdźěleć a delnjoserbske projekty sylnišo spěchować. Z dwanaće požadarjow maja třo hižo nazhonjenja w dźěle załožboweje rady. Štyrjoch muži a jednu žonu je Serbski sejm namjetował.
AfD na sudnistwje zwrěšćiła
Karlsruhe (dpa/SN). Frakcija AfD w zwjazkowym sejmje je ze swojej skóržbu před Zwjazkowym wustawowym sudnistwom w Karlsruhe přećiwo politice zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) ćěkancam napřećo we wšitkich dypkach zwrěšćiła. AfD chcyše předewšěm rozsud kanclerki w septembru 2015, ćěkancam mjezy wotewrěć, přepruwować dać. AfD njemóže po měnjenju sudnikow dopokazać, zo je rozsud Merkel prawa strony ranił.
Wjace w Africe inwestować
Wien (dpa/SN). Awstriski zwjazkowy kancler Sebastian Kurz (ÖVP) je sej k zahajenju foruma „EU – Afrika“ we Wienje wjace europskich inwesticijow w Africe žadał. „Njesměmy afriski kontinent Chinjanam přewostajić“, rjekny Kurz do wuradźowanja dwaceći wodźacych afriskich a europskich politikarjow. Byrnjež EU wjele za wuwićowu pomoc činiła, dyrbi wona w Africe wjace inwestować. Tam je China Europsku uniju jako wikowanski partner hižo přesćahnyła.
Žada sej społnomócnjeneho
