CDU zwadźena

Freitag, 14. Dezember 2018 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Wjetšina wólbokmanych ma stronu CDU we wažnych po­litiskich prašenjach za skerje zwadźenu, kaž z „politbarometra“ sćelaka ZDF wuchadźa. Wotpowědnje wuprajiło je so 60 procentow, 34 procentam ludźi zdawa so CDU jednotna być. 53 procentow woprašanych njewočakuje, zo so na poło­ženju nastupajo nutřkostronske zwady z nowej předsydku Annegret Kramp-Karrenbauer wulce něšto změni. 25 procentow je sej wěstych, zo nowa předsydka přezjednosć w stronje skrući, dwanaće procentow liči z hišće wjetšej zwadu.

Nimale 19 000 skóržbow přećiwo VW

Freitag, 14. Dezember 2018 geschrieben von:

Braunschweig (dpa/SN). Skandal manipulowaneho wotpłuna dieselowych awtow koncerna Volkswagen dla ma dalše sćěhi: Wjace hač 18 700 wobsedźerjow manipulowanych awtow je mjeztym na Braunschweigskim krajnym sudnistwje přez internetnu platformu Myright skóržbu zapodało, žadajo sej wotškódnjenje. Cyłkowna suma škody wučinja 500 milionow eurow, zdźěli prawiznica prawizniskeje kenclije Hausfeld wčera nowinarjam. Sudnistwo w Braunschweigu je mjeztym wobkrućiło, zo je skóržba dóšła. Prawniske stejišćo VW so najebać to njezměni, rěčnik koncerna potwjerdźi. Awta su technisce w porjadku a jězdźenjakmane. Awtotwarc VW bě w septembru 2015 manipulacije dieselowych motorow přiznał. W USA běchu do toho zwěsćili, zo je system rjedźenja škódneho wotpłuna jenož w pruwowarnjach aktiwny,­ na dróze je wustork dusyko­weho oksida wo wjele wjetši.

To a tamne (14.12.18)

Freitag, 14. Dezember 2018 geschrieben von:

Z tandemowym skokom z wysokosće 4 300 metrow je 102lětna Awstralčanka Irene O’Shea nětko najstarša parašutistka swěta. Staruška z nakromneje štwórće wulkoměsta Adelaide je zwažliwu akciju bjez problemow přetrała. Na prašenje, hač trjeba telko adrenalina, wona rjekny: „Sym cyle normalny čłowjek.“ Prawowka, kotraž je na kiješk pokazana, bě hižo składnostnje swojich stotych narodnin jónu z parašutom skočiła.

Třo pomocliwi policisća su 96lětnemu šoferej awta koleso wuměnili. Rentner bě w poruhrskim Wittenje po puću k wažnemu lěkarskemu terminej, jako dyrbješe skóncowaneho kolesa dla stejo wostać. Na to narěča wón policistow, kotřiž runje šoferow kontrolowachu. Woni njejsu dołho wahali a su rezerwowe koleso přišrubowali. Lěkarski termin zastoj­nicy telefonisce přestorčichu.

Sakski sejm etaty schwalił

Donnerstag, 13. Dezember 2018 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska chce přichodnej lěće 178 milionow eurow za škit před wulkej wodu a za wotstronjenje škodow wudać. Nimo toho přewostaji nimale 173 milionow eurow za wudźeržowanje wobstejacych škitnych objektow. To je krajny sejm wčera wječor wobzamknył. Dźensa schwalichu dalše jednotliwe etaty, mjez druhim tón za hospodarstwo a dźěło kaž tež za wědomosć a kulturu. Sakska planuje za přichodnej lěće wudawki 41,2 miliardow eurow.

Informować, ale njewabić

Berlin (dpa/SN). W zwjazkowym sejmje su dźensa wo zakazu wabjenja za wotehnaće dźěsća debatowali. Při tym dźěše tež wo wčerawše dojednanje zwjazkoweho knježerstwa, po kotrymž měł so wotpowědny paragraf zakonika wudospołnić. Tam chcedźa wuformulować, kak móhli lěkarjo a chorownje wo tym informować, zo wotehnaća přewjeduja, njeměli pak za tajke wabić. W rjadach wulkeje koalicije CDU a SPD su měnjenja wo tym jara rozdźělne.

Jednanja zaso přetorhnjene

Při zražce spěšnika z lokomotiwu na kromje turkowskeje stolicy Ankary je dźensa rano znajmjeńša dźewjeć ludźi ži­wjenje přisadźiło. Po prěnich informacijach bě lokomotiwa na kolijach spěšnika za kontrolnu jězbu po puću, jako ćah ze spěšnosću 90 km/h do njeje zrazy. Wagony wuskočichu z kolijow a prasnychu do železneho mosta za pěškow, kotryž so na to zwjeze. Foto: dpa/abacapress

Pytaja daleza skućićelom

Donnerstag, 13. Dezember 2018 geschrieben von:

Strasbourg (dpa/SN). Po ćežkim terorowym nadpadźe w Strasbourgu policija dale z wotmachom za skućićelom pyta. Policiji derje znateho Chérifa Chekatta běchu policisća wutoru wječor při třěleńcy zranili. Wot toho časa je wón zhubjeny. Atentatnik bě w taksiju ćeknył, jě­dźeše ze šoferom awta něhdźe dźesać mjeńšin po měsće a na to wulěze. Policija spyta jeho z wulkozasadźenjom wokoło elsaskeje metropole a při bliskej němskej mjezy popadnyć, dotal bjez wuspěcha. Tež na němskej stronje su kontrole přiwótřili, zo bychu tomu zadźěwali, zo wón do Němskeje twochnje. Tež dźensa wosta skućićel dale zhubjeny.

Wutoru wječor je Chekatt wosrjedź dohodowneje sezony na Strasbourgskich adwentnych wikach do ludźi třělał. Při tym wón třoch mori a dwanaćoch zrani, někotrych z nich ćežko.

Za wjetše wotškódnjenja

Donnerstag, 13. Dezember 2018 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Ratarjam, kotřiž swoje pola přewostaja, zo móhli so tam nowe milinowody kłasć, maja wjetše wotškódnjenja dóstać. To je zwjazkowy minister za hospodarstwo Peter Altmaier (CDU) w Berlinje připowědźił, rěčo w tym zwisku wo „čujomnych polěpšenjach“. Při­wšěm reaguje zwjazk ratarjow kritisce, dokelž chcedźa buram pjenjezy jónkrótnje a nic prawidłownje wupłaćić. Wotškódnjenja su dźěl noweho zakonja knježerstwa w zwisku z energijowej změnu, z kotrymž ma so twar nowych milinowodow ze sewjera Němskeje na juh kraja pospěšić. Dlijenja płaća miliardy eurow.

May dźělnu poražku přiznała

Donnerstag, 13. Dezember 2018 geschrieben von:

London (dpa/SN). Britiska premierministerka Theresa May je wotum njedowěry nastupajo swoje zastojnstwo jako předsydka konserwatiwneje strony dobyła. Zdobom přizna dźělnu poražku. „Njesnadny dźěl“ zapósłancow je přećiwo njej hłosował, rjekny wona wčera wječor žurnalistam před sydłom knježerstwa w Londonje. May bě do toho hłosy 200 z cyłkownje 317 konserwatiwnych za­pósłancow delnjeje komory parlamenta dóstała. Tak móže jako předsydka strony a jako premierka dale dźěłać.

Najebać to ma wona z Europskej uniju wujednane zrěčenje wo wustupje kraja z EU přesadźić. Dyrbi pak z tym ličić, zo 117 zapósłancow jeje konserwatiwneje strony přećiwo tomu hłosuje. Hladajo na tak a tak snadne wjetšinowe poměry je to katastrofalny wuslědk. Jenički tróšt za Theresu May: Přichodne dwanaće měsacow njemóža zapósłancy dalši wotum njedowěry přećiwo njej přewjesć.

EU chce so dźensa a jutře w Brüsselu z brexitom zaběrać. Tam hotuja so mjeztym na to, zo budźe wustup chaotiski.

Region nětko kulturne herbstwo

Donnerstag, 13. Dezember 2018 geschrieben von:

Němsko-danska pomjezna kónčina do lisćiny UNESCO zapisana

Flensburg/Berlin (SN/MkWj). Němsko-dansku pomjeznu kónčinu su w Němskej jako „imaterielne kulturne herbstwo“ připóznali. To zdźěla němska komisija UNESCO a konferenca kultusowych ministrow. „Komitej fachowcow ma namjet za přikład měrniweho zhromadneho žiwjenja wšelakich kulturow w pomjeznej kónčinje. Aktiwity mjeńšin su na přikładne wašnje w towarstwach a zwjazkach zakótwjene. Ze swojim čestnohamtskim dźěłom přinošuja wone bytostnje­ k spěchowanju demokratije a ciwilneje towaršnosće kaž tež k spěchowanju mjeńšinowych rěčow a jich tra­dicijow. Zhromadne požadanje je dobre znamjo dorozumjenja ludow a je model měrniweje zhromadnosće w pomjeznych kónčinach“, rěka w spisu němskich fachowcow UNESCO organizacijomaj danskeje mjeńšiny w Schleswigsko-Holsteinskej Sydslesvigsk Forening (SSF) a němskeje mjeńšiny w južnej Danskej Bund Deutscher Nordschleswiger (BDN).

Čehodla su to činili?

Donnerstag, 13. Dezember 2018 geschrieben von:
Poněčim drje so tež ći posledni optimisća na to hotuja, zo budźe wustup Wulkeje Britaniskeje z Europskeje unije chaotiski. Na tym tež wčerawše „dobyće“ Theresy May w jeje konserwatiwnej frakciji ničo njezměni, hdźež njeběchu přećiwnicy premierministerki­ dosć hłosow nazběrać móh­li. Hłowny problem – njeje scyła jasne, hač móže May při wothłosowanju wo zrěčenju mjez Londonom a Brüsselom w parlamenće z wjetšinu zapósłancow ličić – ju takrjec dźeń a nóc přewodźa. Hdyž naši potomnicy raz w stawizniskich knihach wo brexiće čitaja, budu drje so prašeć: Čehodla­ su to činili? Dźensa wěmy, zo njebě to jeno zasłužba populistow, kotřiž su ludźom napowědali, zo budźe po wu­stupje wšo lěpje. Předewšěm chude a socialnje słabe woršty běchu za brexit hło­sowali, wotličejo z arogantnej politiku „tych tam horjeka“. To so hdys a hdys prašam, hač njeby tajke něšto tež pola nas móžne było.­ Marko Wjeńka

Neuheiten LND