Flensburg (SN). Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin (FUEN) chce z pomocu załožby pjenjezy za Dom mjeńšin w Flensburgu znosyć. Załožerskej čłonaj matej mjez druhim Zwjazk němskich Sewjeroschleswigčanow BDN a Južnoschleswigske towarstwo SSF być.
Kaž z dokumenta FUEN wuchadźa, ma towarstwo danskeje mjeńšiny w Južnej Schleswigskej SSF załožerski čłon załožby być, z kotrejež pomocu ma Dom mjeńšin w Flensburgu nastać, rozprawja nowina němski dźenik w Danskej Der Nordschleswiger. Hłowny wuběrk SSF chcyše hišće doskónčnje rozsudźić, hač so na projekće wobdźěli, rozprawja Der Nordschleswiger, kotryž je runja Serbskim Nowinam čłon Zjednoćenstwa europskich dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach MIDAS.
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za wobchad Andreas Scheuer (CSU) wita iniciatiwu wjace hač sto fachowych lěkarjow za płuca nastupajo wukazane hranicy poćežowanja z dusykowym oksidom. „Trjebamy cyłotne zhladowanje“, rjekny wón dźensa w rańšim magacinje ARD. „Hdyž so wjace hač sto wědomostnikow zwjaza, je to hižo raz signal. Dotalnu debatu mjenuje Scheuer „chětro skurilnu“. Skupina specialistow za płuca dwěluje, zo płaćiwe hranicy za drobny proch a dusykowy oksid strowoće wulce polěkuja. Woni njewidźa žane wědomostne wopodstatnjenje, kotrež by płaćiwe hornje hranicy woprawnjało.
Strowotniski fachowc SPD Karl Lauterbach ma postupowanje lěkarjow za „njezamołwite. Wukazane hranicy zanjerodźenja powětra měli so wobchować.“
Zalubowanemu koleze chce Berlinska policija pomhać a pyta přez internetny portal Instagram za njeznatej žonu, do kotrejež bě so policist zahladał. „Sy jemu posměwk dariła. Nětko wón za tobu pyta“, kolegojo pisaja. Młoda žona bě so zastojnika za pućom prašała a so z posměwkom podźakowała. „Tak sy jeho dospołnje wobkuzłała.“
Pistolu a ručne granaty namakali su twarscy dźěłaćerjo při ponowjenju wjaceswójbneho domu w srjedźosakskim Mittweida. Namakanka ležeše pod špundowanjom. Brónje – pistola „P 38“ a pjeć ručnych granatow typa 39 w formje jeja – słušachu něhdy k wuhotowanju Wehrmachty a drje tam hižo dlěši čas ležachu. Policija je dom a susodne twarjenje ewakuowała a wołaše fachowcow, zo bychu municiju znješkódnili.
Drježdźany/Budyšin (SN/at). Dokelž so serbskorěčne rumy dale pozhubjeja, je trjeba serbske kubłanje ewaluěrować. UNO woznamjeni 2019 tuž jako „lěto indigenych rěčow“, zo by na jich wohrožacy staw pokazała. Na to skedźbni zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Hajko Kozel (Lěwica) wčera w nowinskej zdźělence. W Atlasu wohroženych rěčow UNESCO stej delnjo- a hornjoserbšćina w schodźenku 2 jako wohroženej zastopnjowanej. To rěka, zo dźeń a mjenje rěčnikow serbšćinu jako maćeršćinu wuknje, wona hrozy w běhu mało generacijow wotemrěć.
„Posudk pokazuje, zo njebu prawo serbskeho ludu na swójsku rěč dotal kwalitatiwnje dosahajcy zwoprawdźene“, Kozel piše. Nawjazujo na list nawodow serbskich zarjadnišćow, kotrychž starosći woteběraca ličba tych, kotřiž serbšćinu na wysokim niwowje wobknježa a sej naprawy přećiwo pozhubjenju serbskorěčnych rumow pominaja, žada sej zapósłanc „za Saksku po braniborskim mustrje hnydomnu ewaluaciju kwality serbskeho kubłanja“.
Lěwica žada sej za serbski sydlenski rum, kubłanje konsekwentnje reformować, zo by serbšćina wyši status dóstała.
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) je so dźensa na tři dny trajacy wopyt do USA podał. We Washingtonje wočakuje jeho wonkowny minister Mike Pompeo. Z nim chce Maas zrěčenje wo zakazu atomarnych raketow srjedźneje distancy rozjimać, kotrež je wohrožene. Nimo toho póńdźe wo wójnu w Syriskej, wo politiku Iranej napřećo a wo wjele diskutowany nowy płunowód mjez Ruskej a Němskej.
Młodostni wočakuja bamža
Panama (dpa/SN). Bamž Franciskus je po puću na swětowy zjězd młodźiny w Panamje. Mašina nawody katolskeje cyrkwje je dźensa dopołdnja z Roma wotlećała. Franciskusa wočakuja wječor w Panamje. Po informacijach Vatikana chce jeho něhdźe 2 000 wěriwych na lětanišću witać. Zetkanje katolskeje młodźiny swěta z wjele zarjadowanjemi traje hač do njedźele. Prěni króć bamž srjedźoameriski kraj wopyta.
Putin a Erdoğan wuradźowałoj
Berlin (dpa/SN). Krótko do najskerje rozsudneho posedźenja tak mjenowaneje wuhloweje komisije su wodźace zwjazki hospodarstwa před poćežowanjom wjacorych miliardow eurow warnowali, dyrbjał-li so kónc zmilinjenja brunicy přespěšnje zwoprawdźić. „Politisce pospěšena redukcija“ zmilinjenja brunicy by hač do lěta 2030 přidatne kóšty znajmjeńša 14 hač do 54 miliardow eurow zawinowała, rěka we wčera wozjewjenym zhromadnym stejišću zwjazkow BDI, DIHK a BDA, złožowacym so na přepytowanje poradźowanskeho předewzaća Aurora Energy Research.
Wočakowane wyše kóšty nastanu w prěnim rjedźe přez wyše płaćizny miliny, štož by předewzaća kaž tež priwatne domjacnosće trjechiło. Zwjazki sej tuž žadaja, přiběrace płaćizny miliny z pomocu srědkow zwjazkoweho etata we wobjimje dweju miliardow eurow wob lěto wurunać. Bjez tajkeje kompensacije by Němska „politisce ćěrjenych“ přiběracych płaćiznow miliny dla jako hospodarske stejnišćo „najwjetše škody“ poćerpjeła, zdźěli prezident industrijneho zwjazka BDI Dieter Kempf.
Berlin (dpa/SN). Wuhlowa komisija chce zmilinjenje brunicy we wjacorych wotrězkach w přezjednosći z mějićelemi milinarnjow skónčić. Njedyrbjała-li pak so hač dosrjedź lěta 2020 z nimi dojednać, komisija poruča, zo měł stat energijowych zastaraćelow nuzować. To wuchadźa ze 123stronskeje rozprawy, kotraž powěsćerni dpa předleži. Po tym gremij namjetuje, w lětach 2023, 2026 a 2029 přewjedźene naprawy za kónc zmilinjenja brunicy „wot njewotwisneho gremija fachowcow wobšěrnje pruwować dać“, zo móhli je po potrjebje skorigować. Konkretny termin za kónc zmilinjenja, wo kotrymž chce komisija Rozrost, strukturna změna a dźěło zajutřišim, pjatk, wuradźować, so w jeje rozprawje hišće njejewi.
Kontrolować chcedźa, kak so naprawy za kónc brunicy na docpěće klimowych zaměrow, płaćizny miliny, wěstotu zastaranja z milinu, dźěłowe městna a strukturnu změnu wuskutkuja. Wjace hač třećinu wšeje elektroenergije w Němskej produkuja brunicowe milinarnje.
Offenbach (dpa/SN). Lódzymne nocy, ale tež dny z dale trajacym zmjerzkom připowědźa Němska wjedrarnja znajmjeńša hač do kónca tydźenja. Dokelž je powětr nětko trochu włóžniši, twori so časćišo kurjawa abo wysoka kurjawa, rjekny zastupnik wjedrarnje w Offenbachu. Pod kurjawu drje temperatury w nocy wjace tak raznje njespaduja, za to pak njeje tež wodnjo ćoplišo hač minus pjeć stopnjow. Jenož tam, hdźež so słónčko dlěši čas pokazuje, su najwyše temperatury wokoło nule móžne. Tež zašłu nóc běchu w někotrych kónčinach krute zmjerzki registrowali. Tak spadny termometer w rudnohórskim Deutschneudorfje na minus 14,7 stopnjow. W Bayerskim lěsu naměrichu 14,3 stopnje pod nulu.
Wotwidźane wot snadneho sněha wot Sewjerneje Friziskeje hač do Poruhrskeje a Posaarskeje wostanu přichodne dny dale suche. Kónc tydźenja pak móhli so prěnje dźěle nižiny ze sewjerozapadneje Němskeje po kraju rozšěrić, a tři stopnje ćopłoty móhli sněh přinjesć. Na wuchodźe wostanje dale zyma. Tam liča přichodny tydźeń z nowym sněhom.