Wustajeńca z łužiskim aspektom
W putniskej hospodźe z knihi čitał
Leńka Mjeltcyna
7. wulkeho róžka 1999 zemrě w starobje 87 lět zasłužbna Sokołka Leńka Mjeltcyna. Žónske skupiny w prjedawšim Serbskim Sokole běchu ju za načolnicu wuzwolili, to rěka za cyłkownu nazwučowarku. Narodźiła bě so wona 28. smažnika 1911 Urbanec swójbje w Droždźiju. W młodych lětach wuda so na Měrćina Mjeltku z Rakojd, kiž bě hłowny načolnik za muži Sokoła. Mandźelskaj měještaj w Barće porjedźernju za kolesa a motorske a k tomu tankownju. Za wustupy Sokoła 1929 w Poznanju, 1930 w Běłohrodźe a 1932 w Praze zestajachu Měrćin a Leńka Mjeltkec kaž tež Maks Kielmorgen z Koporc zwučowansku scenu na temu „Wojowanje serbskeho ludu wo swobodu“. Bjarnat Krawc bě za to hudźbu skomponował. W filmje z lěta 1990 „Serbski Sokoł – P. S. ke kapitlej našich stawiznow“ powědaše Mjeltcyna wjesele wo sokolenju hač do zakaza towarstwa 1933. Pokazowaše drastu Sokołkow, kotruž běchu žony tež same šili. A spisarjej spomnjeća je w dobrym pomjatku rozmołwa z Leńku Mjeltcynej 1990 w Serbskim domje na zarjadowanju składnostnje 75. róčnicy załoženja Sokoła.
Mikławš Krawc
Krawne boje wo dalewjedźenje nowemberskeje rewolucije w Němskej
Nowemberska rewolucija před sto lětami bě drje kejžora Wylema II. z kraja wu- hnała a Prěnju swětowu wójnu skónčiła. Radam wojakow a dźěłaćerjow pak so njeporadźi, po cyłej Němskej móc přewzać a jasny puć do přichoda stata zawěsćić. Nowy reichski kancler a předsyda SPD Friedrich Ebert je samo swojeho stronskeho naměstnika Philippa Scheidemanna kritizował, zo bě 9. nowembra 1918 samowólnje republiku wuwołał. Ebert chcyše najprjedy wólby přewjesć a po tym měješe so wo přichodźe kraja rozsudźić. 10. nowembra 1918 wutworichu šěsćčłonsku Radu ludowych społnomócnjenych. Třo čłonojo přisłušachu SPD-wjetšinje (MSPD) z Ebertom a třo dalši bóle lěwicarskej stronje njewotwisnych socialdemokratow (USPD) z Hugom Haasu na čole.
„Serbska kultura Łužicu wobohaća“
Wojerowske wuměłstwowe towarstwo zhladuje na intensiwne a na podawki bohate lěto 2018. Wuspěch jeho skutkowanja złožuje so mjez druhim na to, zo sadźa wone na wobstajne zhromadne dźěło z partnerami.
Wojerecy (AK/SN). „Smy loni něhdźe 70 zarjadowanjow organizowali. Běchu to čitanja spisowaćelow, swójske literarne programy wuměłcow, koncerty, ekskursije a wustajeńcy“, potwjerdźa Martin Schmidt, předsyda Wojerowskeho wuměłstwoweho towarstwa, kotrež ma po cyłej Němskej połsta čłonow. Jara zwjeselacy je zajim za Brigitte-Reimann-wuchodźowanja. Dźakowano rozsudźenosći Brigitty Reimann nastachu w měsće 1964 młodźinski klubowy dom a 1968 nakupowanišćo Centruma kaž tež wot lěta 1977 do 1984 twarjeny Dom hórnikow a energije (dźensa Łužiska hala). „To město dźensa hižo scyła zańč nima. Brigitte Reimann je za Wojerecy wojowała“, rozjasnja Martin Schmidt.
Pomałke informacije?
SLA słód publikuma wutrjechił
Kóždolětne silwesterske koncertowanje Serbskeho ludoweho ansambla w swójskim domje na Wonkownej Lawskej přiwabja zwjetša němski měšćanski publikum.
Budyšin (CRM/SN). Tak bě tež tónraz žurla zašłu njedźelu a slědowacy posledni dźeń lěta dospołnje wupředata. A publikum bě wuraznje spokojeny a wědźeše sej wosebity koncert wažić.
Předewšěm na Wienske walčiki a Berlinsku hudźbu wonych „złotych“ 1920tych lět su wopytowarjo nastajeni, kotřiž wšak njewobsteja jeničce ze staršeje generacije. Ale za dramaturgiju zamołwići Friedemann Schulz, Jan Cyž a Mia Facchinelli dźěchu ze swojimi narokami hišće krok dale a zapřijachu do programa tohorunja klasikarjow kaž Georgesa Bizeta z wurězkomaj z wohniweje twórby „Carmen“, Dmitrija Šostakowiča z walčikom wosebiteho razu kaž tež wubranej čisle z musicala Fredericka Loeweho „My Fair Lady“. Běchu to potajkim wuchopleńčaki, tworjace wosebitu atmosferu.
Nowe dokumenty wuslědźili
Stawizny Serbow na digitalne wašnje wudospołnić
We wobłuku spěchowanskeje iniciatiwy statneho ministerstwa za wědomosć a wuměłstwo koordinuje Sakska akademija wědomosćow tudyše instituty zwjazowacy naročny a načasny projekt pod hesłom „Wirtuelne archiwy za duchownowědomostne slědźenje“. Do předewzaća zapřijatych je sydom institutow, kotrež swobodny stat podpěruje a spěchuje. To su nimo Serbskeho instituta (SI), Institut Hanny Ahrendt Techniskeje uniwersity Drježdźany, Institut za sakske stawizny a ludowědu (ISGV), Leibnizowy institut za židowske stawizny a kulturu Simon Dubnow, Sakska akademija wědomosćow, Leibnizowy institut za stawizny a kulturu wuchodneje Europy kaž tež Němski literarny institut Lipšćanskeje uniwersity.
Wot lońšeho junija zaběra so Serbski kulturny archiw w SI ze swójskim projektom pod hesłom „Centralne žórła k přeslědźenju stawiznow Serbow w času Weimarskeje republiki a nacionalsocializma – wirtuelnje zjimane“.
Pytaja dalše časowe swědki
Najmłódši sobu na wulkim jewišću
Prawidłownje přeprošuje sej Radworski chór Meja na swoje koncertowanje sobu wuhotowacych hosći. Tak činješe to tež minjenu sobotu k tradicionalnemu hodownemu koncertej. Tónraz dóstachu někotři chowancy katolskeje pěstowarnje „Alojs Andricki“ składnosć, na jewišću w połnje wobsadźenej žurli wjesneho hosćenca „Meja“ so pospytać.
