Aus der aktuellen Ausgabe vom Montag, 08 August 2022

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je hladajo na ćežke wojowanja w Donbasu swojim krajanam nowe dodawanja brónjow připowědźił. „Přichodny tydźeń wočakujemy nowostki ze stron partnerow nastupajo pakćiki pomocy. Dobre powěsće!“, praji Zelenskyj wčera w swojej widejowej narěči. Kluče wuspěšneho zakitowanja su přeco hišće brónje ze zapada, wón rjekny.

Po podaćach Zelenskyja howrja naj­zasakliše wojowanja w Donbasu. Poło­ženje tam wostanje ćežke. Zakitowanje ­městow kaž „Awdijiwka, Pěsky, Marjinka a Bachmuta žadaja sej naše hłowne napinanje a bohužel wjele žiwjenja“, wón zwěsći. Nimo toho wobnowi wón swoje wumjetowanja napřećo Ruskej, zo je atomowu milinarnju Saporišja wobtřělała. Na to dyrbjeli „principielnu wotmołwu swětoweho zhromadźenstwa“ namakać, žadaše sej wón. Milinarnju běchu wčera znowa wobtřěleli. Ruska a Ukraina dawatej sej mjez sobu winu. Mjezynarodny atomowy zarjad žada sej, fachowcam přistup do milinarnje zmóžnić.

Wuskutki dźewjeć eurow tunjeje jězdźenki wědomostnje přepytowane

Berlin/Mnichow (dpa/SN). Wolóženje za přetrjebarjow, přinošk k přewrótej wobchada, lěpšiny za nahladnosć busa a železnicy: Wočakowanja na dźewjeć eurowski tiket w zjawnym wosobowym ­bliskowobchadźe (ÖPNV) su hoberske. ­Trochu wjace hač dwaj měsacaj po starće po cyłym Zwjazku płaćiweho tiketa hódnoći zwjazkowy wobchadny minister Volker Wissing (FDP) projekt hižo jako wuspěch. Při tym wědomostne wuhódnoćenje hišće běži. A prěnje dopóznaća pokazuja na to, zo drje wosebita jězdźenka bjezdwěla skutkownosć pokazuje, ale lědma wšitke nadźije a zaměry spjelnić njemóže.

Cyle rozdźělne su dźensa dźěłowe městna organizowane. Na swojim mam stajnje a dale ležo před sobu poćišćanu papjeru. Pohladnu pak na pisanske blido swojeho młodeho kolegi, wuhladam tajku lědma. Trend časa je, měć tak wjele datow kaž móžno w digitalnych medijach składowane. A tak je to tež, kaž to požadanska platforma LEO.SAX pokazuje, na polu požadanjow za wučerjow. Tysacy powabjeja so tam online, kotřiž chcedźa jako wučerjo skutkować. Derje tak! Tola z kotreje přičiny so jenož mało z nich za skutkowanje na šuli w mjeńšim měsće abo na wsy zajimuje? Hej, młodźi wučerjo! Tež w prowincy je doba digitalizacije zaćahnyła. Šule tam su po wjetšinje modernje wuhotowane, haj, twarja samo nowe kubłanišća. Jedna lěpšina wuwučowanja na wsach je, zo maja rjadownje husto po ličbje mjenje šulerjow hač we wulkich městach. A na kubłanišćach znaja wučerjo hišće mjena wšitkich šulerjow a tak dale. Potajkim: prowinca je „in“! Milenka Rječcyna

Garmisch-Partenkirchen (dpa/SN). Wustajenja sta wopačnych nahubnikowych atestow dla su lěkarku z Hornjeje Bayerskeje k dwulětnemu jastwu zasudźili. Dokelž njeměješe wobskoržena žanoho dowidźenja, njebu chłostanje na pruwowanski čas postajeny, wujasni direktorka hamtskeho sudnistwa Christine Schäfer minjeny pjatk. Statne rěčnistwo kaž tež prawiznik žony stej mjeztym rewiziju přećiwo wusudej zapodałoj.

W pandemiji běchu wosebje přećiwnicy naprawow koronawirusa dla spytali, sej pola lěkarjow wuswobodźenja wot winowatosće wužiwać nahubnik wobstarać. Wopodstatnjene bu to potom z tym, zo njemóhli mějićeljo atestow pječa medicinskich přičin dla nahubniki wužiwać. Wobskoržena medicinarka je tajke strowotniske wuswědčenja wustajała, bjez toho zo by potrjechenych přepytowała. Dohromady dźěše wo 309 padow.

Pola wobwinowaneje běchu tež přepytowanje přewjedli. Najebać to wona dale wopačne atesty wupisowaše. Hamtske sudnistwo je jej tuž zakazało, přichodne tři lěta jako lěkarka skutkować. Zakaz je hnydom płaćiwy.

Choćebuz (SN). Po tym zo běchu minjene tydźenje swoje zakónčace pruwowanja wuspěšnje absolwowali, su minjenu srjedu 50 wuwučenym fachowym dźěłaćerkam a dźěłaćerjam Łužiskeje Energi­joweje a hórnistwoweje AG a Łužiskeje energijoweje milinarnje AG (LEAG) k startej do powołanskeho žiwjenja gratulowali. Po dwulětnej přestawce korony dla sta so to tónraz zaso we wobłuku swjatočneho akta, zdźěli nowinski rěčnik LEAG Thoralf Schirmer. Młodostni z Braniborskeje a Sakskeje běchu do Borborineje žurle Choćebuskeho zarjada LEAG přeprošeni, zo bychu swoje wuswědčenja wot personalneho wotrjadnika LEAG ­Jörga Wanieka přijeli.

Sernjany (jb/SN). Wjesny swjedźeń w Sernjanach słuša mjeztym ke klasikarjam lěćnych swjedźenjow na serbskich wjeskach. Tón drje so jenož kóžde druhe lěto wotměje, za to pak so wjesnjenjo a hosćo ćim bóle na njón wjesela.

Hižo pjatk wječor zetkachu so wohnjowi wobornicy k wubědźowanju. Telko kaž hišće před lětami drje so tučasnje hižo njewobdźěla, dohromady pak přichwata pjeć cyłkow, zo bychu w hašenju mocy měrili. Najspěšniša wobora po dwěmaj přechodomaj bě Salowska, druhe městno wobsadźi Smjerdźečanska a bronzowu medalju wudoby sej domjacy team ze Sernjan-Róžanta. Wotrow­čenjo a Pěskečenjo slědowaštej na městnomaj štyri a pjeć. Po mytowanju ­přizamkny so filmowy wječor při Klóšterskej wodźe. Tónraz pokazachu bayerski krimi z mjenom „Leberkäsjunkie“.

Cigaretowy awtomat w pincy

Budyšin. Po tym zo bě muž do noweho bydlenja na Hauensteinskej hasy w Budyšinje zaćahnył, wuhlada wón w pincy cigaretowy awtomat. Nastroj w hódnoće něhdźe 5 000 eurow bu po wšěm zdaću namócnje wočinjeny. Pinca bě něhdźe lěto njewužiwana. Nětko přepytuja, zwotkel awtomat pochadźa.

Budyšin. Iniciatiwa „Budyšin zhromadnje“ přeprošuje na přichodnych štyrjoch wutorach stajnje wot 19 hodź. na wosebite rozmołwne koło do bary „Sundowner“ na zahrodźe Serbskeho ludoweho ansambla. Tam chcedźa so wo tym rozmołwjeć, što městu najbóle tyje, što je zesylnja a čehodla měli wobydlerjo tu wostać. Hłownje dźe wo to, so wo zhromadnosći w měsće rozmołwjeć, rěka w přeprošenju organizatorow. Skupinu „Budyšin zhromadnje“ su w decembru 2021 jako reakciju na zdźěla namócne koronowe protesty załožili. Po prěnim zetkanju ­jutře, 9. awgusta, budu dalše zetkanja 16., 23. a 30 awgusta. Na nje su wšitcy zajimcy wutrobnje witani.

17. raz skedźbnjeja w sprjewinym měsće na wosebity wudźěłk

Budyšin (SN/MWj). Wot jutřišeho steji město Budyšin štyri tydźenje cyle w znamjenju žonopa. Hač do 4. septembra wotměja so tu mjeztym hižo 17. raz žonopowe tydźenje. Z nimi njeskedźbnjeja jenož na wosebity wudźěłk, kotryž w měšćanskim dźělu Mały Wjelkow produkuja, ale wabja zajimcow předewšěm do hosćencow, kofejownjow a barow, hdźež maja najwšelakoriše kreacije w poskitku.

Lubowarjo Budyskeho žonopa smědźa so na kreatiwne překwapjenki wjeselić. Na jědźnych kartach w hosćencach poskićuja nětko wótre poliwki, žonopowe cocktaile, serbske žonopowe kreacije, wosebite nuklace pječene, słódne steaki a trochu změnjene tradicionalne jědźe. Dohromady 14 hosćencow so na žonopowych tydźenjach wobdźěli, mjez druhim „Culinarium“ na Wulkej Bratrowskej, „Wjelbik“ na Žitnej a „Zum Haseneck“ na Pchalekowej. Wšudźe su rozmyslowali, kak móhli swoje jědźe ze žonopom hišće polěpšić abo što hodźało so noweho na talerju poskićeć. Prěni raz móža hosćo žonopowych tydźenjow ­lětsa swój najlubši poskitk pomjenować a při tym něšto dobyć.

Wojerecy (KD/SN). Napjate kriminalne stawizny města Wojerecy je tamniše muzejowe towarstwo přeslědźiło a njedawno we wobłuku čitanja předstajiło. Tójšto ludźi je na hrodowym dworje zajimawosće wo sudnistwje, chłostanju a jastwje w běhu lětstotkow zhoniło. Přidatnje natwarjena bě wustajeńca, kotruž běchu 2010 zestajeli, kaž bywša nawodnica měšćanskeho muzeja a čłonka towarstwa Elke Roschman rozłoži.

W chronice Salomona Bohuchwała Frencla wo měsće a knjejstwje Wojerecy z lěta 1744 je mjez druhim naspomnjene, zo bu lěta 1697 wěsta Maria Kreßin padustwa a druhich hroznosćow dla z tym wotprawjena, zo jej hłowu wotrubnychu. Podobnje zeńdźe so Hańži Her­naštec, kotraž bu jako poslednja we Wojerecach wotprawjena. Rachlowčanka bě wowčernju wudwora we Wulkich Ždźarach zapaliła, hdźež dyrbješe jako čeladna dźěłać. 2. awgusta 1769 19lětnej za to hłowu wotrubnychu. Wona móhła so na swojeho kata wudać a so tak smjerći wuwinyć. To pak wona wotpokaza, powě­daše Elke Rosch­mann. A tak zańdźe do kriminalnych stawiznow města tež tónle serbski pad, wo kotrymž samo serbska balada jedna.