Zaměrne ničenje sakralnych twarjenjow po cyłej Čěskosłowakskej je hač do dźewjećdźesatych lět minjeneho lětstotka nimale k pozhubjenju wusahowacych architektoniskich pomnikow a wuměłskich twórbow wjedło. Po lěće 1989 přeměnichu so tele objekty pomału na debjenki našeje domizny. Ateizm po Karla Marxowym manifesće njeje jich wuznam jenož duchownje wothódnoćił, ale tež historisce a materielnje.
Krok po kroku započachu po lěće 1989 pychu wjesnych a měšćanskich cyrkwjow wobnowjeć. Nawróćili njejsu so ludźo do nich hłownje wěry, ale jich wurjadneje duchowneje a kulturneje atmosfery dla. Wuchadźišćo za mnohe rekonstrukcije a wobdźěłanja běchu předewšěm wopyty w hodownym času z tradiciju połnócnych Božich mšow a pěsnjow. K jutram wopytuja ludźo koncerty sakralneje hudźby.