24. septembra 1893 dožiwi Delnja Łužica prěni serbski koncert. Na studentskej schadźowance 6. awgusta w Rakecach běchu so za tak krótkodobny termin rozsudźili a so na městno dojednali – na Bórkowski hosćenc „Blejcha“. Hornjoserbja poskićichu za to wšu móžnu pomoc: Nazwučowachu spěwy, Marko Smoler da sto programowych zešiwkow ćišćeć, kotrež studenća wabjo za koncert rozdawachu. W Bórkowach bě potom 24. septembra swjedźenska žurla „Blejcha“ połnje wobsadźena. Postrowne słowa přednjesechu hłowny starši Arnošt Herman, domjacy farar Korjeńk a farar Krušwica z Wjerbna. Nimo hudźbnych poskitkow Hornjoserbow rozwi so zhromadne spěwanje narodnych a ludowych pěsnjow, tak „Hyšći Serbstwo njezgubjone“, „Ja Słowjan som“, „Našo Serbstwo z procha stawa“ abo „Lubka leluja“. Póndźelu na to wšitcy studenća samo hač do Lubnjowa čołmikowachu. Prěni delnjoserbski koncert žněješe w nowinach dosć dobry wothłós. Tež nowina Cottbuser Anzeiger pisaše, zo bě so „cyłe dźěło derje radźiło“ a wšěm připosłucharjam „je so nimoměry derje lubiło“.
Mikławš Krawc
Wot 5. do 8. septembra 1928 wotmě so w makedonskej stolicy Skopju VI. krajny zlět Sokoła juhosłowjanskeho kralestwa. Wobdźělena bě na nim tež dźewjećčłonska delegacija Serbskeho Sokoła. Běchu to starosta Jakub Šajba, jednaćel Gustaw Janak a mandźelska Elza, Měrćin Nowak-Njechorński, Arnošt Bart, Kurt Sykora (Malešecy), Jan Haješ (Łaz), Maks Kielmorgen (Žornosyki), Józef Nawka (Radwor) a Jurij Čornak-Njek (Ralbicy). Po zlěće Sokołske Listy pisachu, zo běchu Serbja wurjadne sportowe podawki dožiwili, zo buchu wšudźe zahoriće witani. Tomu bě hižo w stolicy kraja Běłohrodźe tak, hdźež bě mjezystacija železniskeje jězby. Na naměsće před Narodnym dźiwadłom dóńdźe k přećelskim zetkanjam z domjacymi Sokołami a hosćimi z druhich krajow. W Skopju porěča Jakub Šajba za Serbow při poswjećenju noweho sokołskeho domu. 7. septembra bě serbska delegacija na Kosowym Polu na swjatočnosći k 10. róčnicy zjednoćenja Juhosłowjanskeje.
Wot 19. do 22. awgusta 1948 wotmě so w Delnim Wujězdźe Zjězd dźěłowych brigadow Serbskeje młodźiny (SM). Prěni dźeń bě studentska schadźowanka, na třećim dnju bilancowachu brigady swoje skutkowanje. Wjeršk zlěta bě njedźelu, 22. awgusta. Něhdźe 10 000 ludźi do wsy přichwata. Na čole swjedźenskeho ćaha kročeše brigada „Alojs Andricki“, kotraž bě w Juhosłowjanskej dźěłała. 220 młodych Serbow předstaji masowu rejwansku scenu, z kotrejž běchu na Wšosokołskim zlěće w Praze wustupili. Delni Wujězd dožiwi tež prěnju mjezynarodnu kopańcu w Serbach: Radworska Slawija přewiny mustwo pólskeho konsulata w Złym Komorowje z 2:1. Na Zjězdźe brigadow chcychu zdobom samostatnu organizaciju z mjenom Serbska ludowa młodźina (SLM) załožić. Dźěłowy wuběrk bě šěsćstronski naćisk wustawkow z kandidatnej lisćinu do Drježdźan krajnemu wjednistwu SED pósłał. Wottam, wosebje pak ze sowjetskeje strony załoženje SLM wotpokazachu. Wotpowědny přikaz bě maršal Sokolowski z Berlina-Karlshorsta majorej Kownerej do Budyšina pósłał.
Mikławš Krawc