To a tamne (03.06.20)
Nic na konju, ale z awtom je muž po konjacym wubědźowanišću w Gelsenkirchenje smalił. 22lětny jědźeše po wuprajenju swědkow njedźelu wječor pozdźe z wulkej spěšnosću a bjez swěcy po pěskojtej čarje. Swědcy awto zadźeržachu a tomu zadźěwachu, zo móžeštaj so muž a sobujěduca zminyć, prjedy hač policija dojědźe. Zastojnicy wupisachu jimaj skóržbu. Čehodla běchu wrota wočinjene, njeje znate.
Wulki zajim kruwow zbudźił je wčera błyskač policajskeje kontrole spěšnosće na kromje Bielefelda. Foto policije pokazuje na wšě dźesać howjadow, kotrež steja wusko pódla so a hladaja wćipne přez płót na mobilnu radarowu připrawu policije. Błyskało je wutoru woprawdźe dosć: 37 z cyłkownje 438 kontrolowanych awtow bě přespěšnje po puću. Najspěšniši bě šofer ze 107 kilometrami na hodźinu na dróze, hdźež je 60 km/h dowolene.
Kroča po nowych pućach
Lipsk (B/SN). Z Božej słužbu w Lipšćanskej ewangelskej cyrkwi swj. Mikławša su spočatk meje fararja Lüdera Laskowskeho do noweho misionskeho zastojnstwa zapokazali. Słužbu jako farar započa wón 2009 we wosadźe Großschirma. W tym času bě tež zamołwity za studentow Freibergskeje Hórniskeje akademije. Nadawk 46lětneho duchowneho w Lipsku nětko je, wuwiće cyrkwinskeho skutkowanja w nowych dźělach města nawjedować. Ewangelsko-lutherski cyrkwinski wobłuk w Lipsku tak swoje skutkowanje rozšěri. W přichodnych dźesać lětach ma znajmjeńša 30 000 bydlenjow w nowych měšćanskich dźělach, kaž na přikład při něhdyšim hłownym dwórnišću w Gohlisu, nastać. Z diakoniju ma Laskowski wšelke socialne projekty wuwiwać a wothłosować. Wjace k tomu pod www.kirche-die-weiter-geht.de
Dušepastyrstwo při telefonje
Miliony w krótkodźěle
Mnichow (dpa/SN). W Němskej běchu w meji 7,3 miliony ludźi w krótkodźěle. „Tale ličba njeje hišće ženje tak wulka była“, rjekny fachowc instituta Ifo za dźěłowe wiki Sebastian Link. „W financnej krizy bě na jeje wjeršku w meji 2009 něhdźe 1,5 milionow ludźi w krótkodźěle.“ W aprylu běchu předewzaća za 10 milionow dźěławych krótkodźěło přizjewili. Prawdźepodobnje pak su jeno tři štwórćiny woprawdźe do krótkodźěła pósłali. Zwjazkowa agentura za dźěło chce jutře najnowše ličby bjezdźěłnych wozjewić.
Wažne koło jednanjow
Brüssel (dpa/SN). Europska unija a Wulka Britaniska stej dźensa mjeztym štwórte koło jednanjow wo wikowanskim a partnerskim zrěčenju za čas po brexiće zahajiłoj. Na widejowej konferency chcychu społnomócnjeni cyły tydźeń wo tym jednać. Koło je wosebje wažne, dokelž chcedźa hišće w juniju wažnu temu rybarskich prawow dorozrisać a potom mjezybilancu rozmołwow prezentować. Dotal pak su wuspěchi lědma widźomne.
Dalše naprawy zběhnjene
Z „prěnim lětom“ do Mnichowa je Lufthansa dźensa na ...
Trump hrozy demonstrantam z wójskom
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chce wšitke móžne ciwilne a wojerske mocy swojeho knježerstwa mobilizować, zo by namócnosće w swojim kraju přetorhnył. „Skónčimy namócnosće a njezakonskosć, kotraž je so po našim kraju rozpřestrěła“, rjekny wón wčera wječor w krótkodobnje připowědźenej narěči na zahrodźe Běłeho domu we Washingtonje. Njedyrbjeli-li so měšćanosća a guwernerojo potrjechenych kónčin wo wěstotu starać, chce prezident wójsko USA zasadźić, kaž hrožeše. Za čas Trumpoweje narěče demonstranća před knježerstwowej centralu protestowachu. Policisća jich z pomocu sylzopłuna a retlow namócnje rozehnachu.
Miliardy za přewinjenje koronakrizy
Berlin (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy wulkeje koalicije CDU/CSU a SPD su so dźensa popołdnju schadźowali, zo bychu wo wulkim konjunkturnym programje wuradźowali, kak koronakrizu přewinyć. Ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) rozjimachu naprawy na dobro předewzaćow, swójbow a komunow. Naposledk bě rěč wo jónkrótnym připłatku za swójby we wobjimje 300 eurow za kóžde dźěćo, wo premijach za nakup noweho awta, wo dawkowych wolóženjach za předewzaća, wo wotstronjenju solidarneho popłatka a wo pjenježnej podpěrje stata městam a gmejnam. Po informacijach nowinarjow maja naprawy wobjim 80 miliardow eurow.
Zwada knježi mjez čłonami koalicije nastupajo prašenje, kak měli ze zadołženymi komunami wobchadźeć. Generalny sekretar SPD Lars Klingbeil wumjetowaše CDU a CSU w tej naležnosći „blokadu“, dokelž so tomu spjećujetej komunam dołh spušćić. Unija chcyła jim město toho při digitalizaciji zarjadnistwow sylnišo pomhać.
Kida wolij do wohenja
Bě cyrkej přejara podwólna?
Limburg (dpa/SN). Předsyda Němskeje biskopskeje konferency Georg Bätzing wočakuje po přewinjenju koronakrizy debatu wo poměrje mjez statom a cyrkwju. „Běchmy přepodwólni? Bychmy sej hižo prjedy wolóženja žadać dyrbjeli? Z mojeho wida smy zamołwiće jednali. Wo prašenjomaj dyrbimy pak tež sebjekritisce diskutować“, rjekny Limburgski biskop w rozmołwje z nowinarjemi.
Na wjeršku krizy njeběchu w Němskej wjacore tydźenje žane Bože słužby móžne. Tež tuchwilny reformowy proces w katolskej cyrkwi Němskeje, synodalny puć, je wot pandemije potrjecheny. Za september planowanu druhu synodalnu zhromadźiznu w Frankfurće nad Mohanom su mjeztym na februar 2021 přestorčili. W septembru chcedźa za to mjeńše regionalne konferency přewjesć, na kotrychž móža trěbny wotstawk mjez wobdźělnikami dodźeržeć. Tež hewak koronakriza reformowy proces w cyrkwi wobwliwuje. Jako přikład mjenowaše Bätzing temu žony: „Hdyž žony z krizy jako přěhračcy wuńdu, dokelž su hłowne brěmjo w swójbach njesli, dyrbimy wo róli žonow w cyrkwi znowa rěčeć.“
Wótry wołojnik (02.06.20)
Nalěćo słónčne a suche było
Offenbach (dpa/SN). Nalěćo 2020 bě w Němskej jedne z najsłónčnišich wot spočatka wjedrowych zapiskow a kaž hižo minjene lěta chětro ćopłe. Z 9,2 stopnjomaj bě přerězk temperatury wo połdra stopnja wyši hač přerězk mjezynarodnje připóznateje referencneje doby wot lěta 1961 do 1990, kaž Němska wjedrarnja w swojej bilancy zwěsća.
Runočasnje bě lětuše nalěćo znowa přesuche. Z něhdźe 108 litrami spadkow na kwadratny meter bě to jenož dobre 50 procentow wjelelětneho přerězka. Tak je lětuše nalěćo jedne ze šěsć najsušišich wot lěta 1881.
Po miłym měrcu bě apryl jasnje přećopły a słuša k sydom najćoplišim jutrownikam wot zahajenja měrjenja w lěće 1881. Zdobom pak bě „krasna“ meja trochu přezymna. Najebać to registrowachu někotre wjedrowe stacije na juhu sydom lětnich dnjow z wjace hač 25 stopnjemi. Po wšej Němskej najćopliši nalětni dźeń mějachu 21. meje w Lingenje z 29,4 stopnjemi. Za to spadny termometer za čas lodowych muži z městnami jasnje pod nulu: w Rudnych horinach 1. apryla hač na minus dwanaće stopnjow.
