Ekonomija w Čěskej kćěje
Praha (ČŽ/K/SN). Čěske hospodarstwo je w třećim kwartalu hišće raz připołožiło. Wo nic mjenje hač pjeć procentow wone w tych třoch měsacach zrosće, hdyž bě w druhim kwartalu hižo wo 4,5 procentow přibyło. To wozjewja Čěski statistiski zarjad (ČSÚ). W Europskej uniji su tajkele kwoty jónkrótne. Po hódnoćenju zastupnika Zwjazka čěskeje industrije Bohuslava Čížeka rosće čěske hospodarstwo dwójce tak spěšnje kaž hewak w EU a europasmje. Najbóle přinošowaše k tomule spomóžnemu wuwiću zwyšena domjaca potrjeba. „Domjacnosće čerpaja z napjatych dźěłowych wikow. Bjezdźěłnosć spochi spaduje a pospěšuje z tym zwyšenje mzdow“, komentuje wurjadnu situaciju analytikar Komerčneje banki Viktor Zeisel. Pozitiwnje je so w tym času tež eksport wuwił. Při tym su čěske awta we wukraju dale jara požadane.
Přerězna měsačna mzda zwyši so w třećim kwartalu wo 7,6 procentow – po skorigowanju z inflaciskej ratu realnje wo 5,4 procenty. Nětko wučinja wona něhdźe 30 000 krónow. Róst mzdow je wokomiknje jedyn z najspěšnišich w cyłej EU.
Politikarjo a cyrkej přećiwo fašistam
Rozestajenja wo reformje
Knježaca strona PiS: Sudnistwo ma tajke być, kaž my to chcemy
Waršawa. Pólska knježerstwowa strona Prawo a sprawnosć (PiS) tłóči na tempo. Wona planuje radikalnu změnu sudnistwa na wšěch runinach. PiS chce swoje zaměry ručež móžno přesadźić. Wo tym swědči diskusija, kotruž wjedźeše tele dny wotpowědna justicna komisija pólskeho sejma. Tu běchu w juliju wutworili, po tym zo njebě prezident Andrzej Duda předpołoženemu dokumentej bjez wobmjezowanja přihłosował. Akceptujo jenož dwaj z třoch dypkow bě wón dalše postupowanje blokował. Porno tomu namjetuje prezident nowu instituciju, kotraž kontroluje dźěławosć sudnikow, prawiznikow a notarow.
Wólby z překwapjenjemi
Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny
Najwažniši a k tomu najzajimawši po- dawk w Słowakskej běchu wólby zapósłancow do parlamentow župow (wobwodow) a zdobom županow. Wunjesli su wone překwapjace wuslědki. Běchu-li kandidaća Smer-SD před štyrjomi lětami z wosom županstwow šěsć za sebje rozsudźić móhli, dyrbi so strona premiera Roberta Fica tónkróć z jeničce dwěmaj županomaj spokojić. Hotowy debakl to za socialdemokratow, poćežowacy předewšěm jich předsydu Fica. Wo zastojnstwo přišoł je wšak tež „bruny“ župan Banskobystričanskeho wobwoda, zlě wuwołany ultraprawicar Marian Kotleba. Dalši překwapjacy aspekt je, zo maja najwjace sydłow njewotwisni, takrjec bjezstronscy kandidaća. Na druhim městnje hakle sćěhuja kandidaća Smera. Třeće městno docpě młode Křesćanskodemokratiske hibanje. Wone zdoby sej 47 z cyłkownje 416 sydłow a k tomu županstwo w Prešovskim wobwodźe. Žilinski wobwod powjedźe z Eriku Jurinovej prěni raz žona. Na wólbach bě drje so jeno 30 proc. wolerstwa wobdźěliło, přiwšěm wjace hač 2013.
Maćerje najwěryhódniše
DŹĚĆI maja, so wě, wo wšěm móžnym swoje měnjenja a nahlady. Za dźěćacy fonds UNICEF je so agentura STEM/MARK mjez čěskej dźěćinu w starobje dźewjeć do 17 lět za tym wobhonjała, komu najbóle dowěrjeja. Při tym maćerje najlěpje wobsteja – dowěru k nim ma 93 procentow woprašanych. Swojim nanam dowěrja dźesać procentow mjenje, mjenujcy 83 procentow. Runje telko dowěrja lěkarjam. Wučerjam porno tomu 69 procentow dowěrja, policiji 64 procentow a wójsku 55 procentow. Prezident přińdźe jenož na 18 procentow dowěry, cyrkej na 16 procentow a knježerstwo jeničce na 13 procentow. Před dźewjeć lětami bě prezidentej hišće 43 procentow młodych respondentow dowěrjało, knježerstwu 17 procentow. „Lěta dźěćatstwa wjazamy často z wjeselom a spokojnosću, wěstej naiwnosću a bjezstarostnosću. W přitomnosći wšak tójšto čěskich dźěći wšelke tele dobre kajkosće paruje“, rjekny předsydka čěskeje UNICEF Pavla Gomba. Bjez dźiwa drje tuž, zo by pjećina z nich po docpěću połnolětnosće chcyła něhdźe druhdźe žiwa być hač w Čěskej – najradšo w USA.
Nowy čěski sejm předsydstwo wolił
Zas zlět Sokołow
Praha (ČŽ/K/SN). Wšosokołski zlět zaso kiwa. Nětko mjeztym XVI. wjeršk sokołskeho hibanja po prěnim w lěće 1882 wotměja w čěskej stolicy klětu wot 1. do 6. julija a přewjedu jón we wobłuku 100. róčnicy zrodźenja samostatneje Čěskosłowakskeje 1918.
Za wustup sokołskich jednotow z wurjadnymi ćěłozwučowanskimi scenami je stadion Eden znateho koparskeho kluba Slavia předwidźany, najnowša a najmoderniša to Praska sportowa arena. Oficialnje ma so za to, zo wobdźěli so na XVI. wšosokołskim zlěće 15 000 sobuskutkowacych z Čěskeje republiki a dalšich 2 500 z wukraja. Česká obec sokolská wočakuje wšo hromadźe na wšěch 50 000 wobdźělnikow.
Bě-li móžno, běchu tež Serbja na wšosokołskich zlětach přitomni. Lěta 1926 dojědźe sej njedźiwajcy njemałych zadźěwkow doma wjetša skupina do Prahi, a 1932 wustupichu Sokoljo a Sokołki z Łužicy z ćěłozwučowanskimi pokazkami. Naposledk su Serbja we wjetšej ličbje 1948 na XI. zlěće byli. Dwěsćě młodostnych z Hornjeje a Delnjeje Łužicy předstaji na tradicionalnym zlětnišću, Strahovskim stadionje, masowu scenu po choreografiji Sonje Šajbic.
Miliony ludźi z wuchoda wotešli
„Wuludnjenje wuchoda móže so z najwjetšim maleurom Europskeje unije stać.“ Takle drastisce woznamjenja serwer idnes nowiny Mladá fronta dnes wobstejnosć, zo su w minjenych dźesać lětach miliony ludźi z wuchodneje Europy do zapada wotešli. Dospołne wukrawjenje wuchodnym čłonskim statam zhromadźenstwa so wě njehrozy, negatiwne sćěhi najwšelakorišeho razu jim to přiwšěm zawostaja, nic naposledk nastupajo demografiju.
„Za koho sym hišće žiwy?“
Historiske dokumenty Waršawskeho geta prěni króć zjawnje widźeć
Waršawa. Wustajeńca „Štož njejsmy do swěta křičeć móhli“, kotruž je zestajał Židowski historiski institut pólskeje stolicy, pokazuje dokumentaciju wo žiwjenju Židow we Waršawskim geće w lětach 1940 do 1943. Pólski prezident Andrzej Duda je stawiznisku přehladku zhromadnje z kulturnym ministrom Piotrom Glińskim tydźenja wotewrěł.
