Nowa wyša policajska šula
Nowinarska rozmołwa ze zapósłancom sakskeho sejma Markom Šimanom
Budyšin (SN/MkWj). Serbski zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman dale na tym wobstawa, kontrole podłu němsko-pólskeje a němsko-čěskeje mjezy zesylnić, zo by so sylnišo přećiwo mjezy přesahowacej kriminaliće postupować hodźało. Tele žadanje je na dźensnišej nowinarskej rozmołwje w swojim Budyskim běrowje hišće raz potwjerdźił. Hłowny nastork bě jemu najnowše wobzamknjenje zwjazkoweho knježerstwa, pomjezne kontrole k Awstriskej hač do srjedź lěta 2017 podlěšić. Šiman na to skedźbni, zo su na pólskej a čěskej mjezy wikowanje a pašowanje ludźi kaž tež wikowanje z drogami dale akutny problem a zo dyrbi so policija na jednotliwe kontrole wosobow wobmjezować. „Njemóžemy chěžine durje zamknyć a w samsnym času zadni zachod wočinjeny wostajić.“ Nimo toho wón kritizowaše, zo dyrbi tuchwilu 200 policistow z regiona na druhich ćežišćach zwonka Łužicy słužbu wukonjeć, na přikład na Frankfurtskim lětanišću. Policistow měli najspěšnišo zaso do Sakskeje wróćo zwołać, sej zapósłanc CDU žadaše.
Wuzwola Radu starostow
Wojerecy (SN). Iniciatiwa Serbski sejm chce zajutřišim, sobotu, na Wojerowskim hrodźe Radu starostow swjatočnje powołać. Dotal su 14 serbskich zasłužbnych wosobinow ze zjawneho serbskeho žiwjenja we wšěch dźělach Łužicy wuzwolili, kaž iniciatiwa zdźěla. Wuzwoleni su z kruha 800 ludźi, kotřiž běchu peticiju za Serbski sejm podpisali. Rada starostow – jako nadstronski symbol serbskeho ludu – ma załoženje Serbskeho sejma přihotować.
„Sobustawojo Rady starostow slubja, załoženje a dźěło Serbskeho sejma samostatnje, transparentnje, inowatiwnje a kritisce přewodźeć a na zakładźe bazo-demokratiskich principow k derjeměću serbskeho zhromadźenstwa přinošować, je wožiwjeć a so za wnučkokmany přichod zasadźeć.“ Po swjedźenskej narěči a hudźbnym wobrubjenju so kandidaća předstaja a zastojnstwo přewozmu. Přizamknje so małe přijeće, a paralelnje wotměje so nowinarska konferenca. Zarjadowanje zahaji so w 14 hodź. Zajimcy su přeprošeni.
Peticija: Wjelka njezatřělić
Drježdźany (dpa/SN). Před něšto dnjemi zahajenu internetnu peticiju přećiwo planowanemu zatřělenju jednotliweho wjelka w Sakskej je mjeztym wjace hač 23 800 ludźi podpisało. Dotal njeje pokazkow na to, zo ze stron muskeho wjelka akutny strach za čłowjeka wuchadźa, rěka we wopodstatnjenju peticije, kotraž nosy hesło „Wjelk Pumpak dyrbi žiwy wostać“.
Minjeny tydźeń bě Sakska prěni króć dowoliła wjelka zatřělić. Dwulětny wjelk bě so w Zhorjelskim wokrjesu po informacijach wobswětoweho ministerstwa njetypisce zadźeržał a so čłowjeskim sydlišćam bližił. Zwěrjo pochadźa z wjelčeje črjódy pólskeho Ruszowa, kotrejež teritorij na Saksku mjezuje. Dotal njejsu wjelka hišće zatřělili, rěčnik ministerstwa na naprašowanje zdźěli. Wo „wurisanju“ ma hajnik ministerstwo hnydom informować. Wjelka pak njeběchu minjene dny hižo widźeli, kaž z ministerstwa rěka.
Mjez škitarjemi zwěrjatow a přirodoškitnymi zwjazkami je planowane zatřělenje wjelka raznu kritiku zbudźiło.
To a tamne (26.01.17)
Z nudlowym kulečkom w ruce je 35lětny swojej mandźelskej na pomoc chwatał. 27lětna žona bě so na parkowanišću w badensko-württembergskim Leutkirchu ze šoferom nakładneho awta do włosow dóstała, dokelž bě jej ze swojim wozydłom awto zastajił. Žona zawoła mandźelskeho, kiž bě z nudlowym kulečkom spěšnje na městnje a jón za wodźerjom Lkw-ja ćisny. Hakle policija móžeše rozkoru skónčić.
Dokelž bě 57lětny muž cyrkwinskej zwonaj pokradnył, ma so wón nětko před zarjadniskim sudnistwom w mecklenburgsko-předpomorskim Demminje zamołwić. Kónc lěta 2015 bě wón něhdźe sto kilogramow ćežkej zwonaj z kěrchowow w Dahmenje a Hohenbrünzowje pokradnył a jej do swojeho bydlenja we vogtlandskim Markneukirchenje dowjezł, hdźež je policija loni w lěću njewšědnu rubiznu našła.
Burja protestuja
Athen (dpa/K/SN). Přećiwo politice lutowanja, praktikowanej wot grjekskeho knježerstwa, su burja kraja dźensa protestowali a wjacore puće zaraćili. Hižo wčera běchu ze swojimi traktorami wažne dróhi nachwilnje zašlahali. Ratarjo sej žadaja, zo cofnu so reformy, kotrež bě knježerstwo lěwicoweho premiera Alexisa Tsiprasa wobzamknyło. Reformy předwidźa mjez druhim masiwne zwyšenje přinoškow za rentowu kasu.
Korupcija dale přibyła
Berlin (dpa/K/SN). Korupcija je loni po cyłym swěće přibyła, hódnoći w Berlinje sydlaca organizacija Transparency International. W swojej rozprawje organizacija zwěsća, zo je w dobrymaj dwěmaj třećinomaj ze 176 přepytowanych krajow korupcija jara wulka. Najwjetša je wona hižo dźesate lěto za sobu w Somaliji, najmjeńša dale w Danskej. Němska steji na wotpowědnym indeksu na poměrnje dobrym 12. městnje, Pólska na 35., Čěska na 52. a Słowakska na 54. městnje.
Model mawty změnjeny
Wrócław chce ludźi dale wabić
Wrócław (dpa/SN). Po dosć wuspěšnym lěće jako kulturna stolica Europy 2016 chce Wrócław tež lětsa turistam dale atraktiwne město wostać. Juhopólska metropola budźe z hosćićelom wjacorych mjezynarodnych zarjadowanjow, kaž hudźbneho festiwala „Jazz nad Wódru“ abo „Capital of Rock“ a Europskeje literarneje nocy, kaž zarjadowarjo zdźěleja. Titul kulturneje stolicy 2016 bě hakle spočatk Wrócławskeho kulturneho rozmacha, w zdźělence rěka.
Lońši program přiwabi wjace hač pjeć milionow wopytowarjow do města nad Wódru, w kotrymž je so wjace hač 2 000 eventow z wobłukow architektury, filma, literatury, hudźby, opery, wuměłstwa a dźiwadła wotměło. Zajim za Wrócław je tež w Němskej dale wulki. Tak ma loni zarjadowany „kulturny ćah“ dale z Berlina do Pólskeje jězdźić. Zwisk, kotryž bě poprawom jenož kónc tydźenja a swjate dny planowany, su wulkeho wothłosa dla podlěšili. Ćah je mjeztym wjace hač 20 000 ludźi wužiwało.
Šulske postajenje wotpokazali
Podstupim (SN/MkWj). Serbska rada Braniborskeje wotmě wčera swoje wuradźowanje w Podstupimskim krajnym sejmje. Na dnjowym porjedźe mějachu mjez druhim postajenje krajneho knježerstwa k serbskemu šulstwu, kaž předsyda rady Torsten Mak Serbskim Nowinam zdźěli. Wukaz běchu minjeny čas we wšelakich serbskich institucijach wotpokazali, dokelž tón předpisuje, zo smě so w šulach serbskorěčna wuknjenska skupina hakle wutworić, hdyž je za nju znajmjeńša dwanaće zajimcow. Mak pak znapřećiwja: „To je njerealistiske. Častodosć su šulerjo jenož mała horstka, takrjec wojowarjo-jednotliwcy.“ Nimo toho so wukaz tuchwilu płaćiwemu šulskemu zakonjej spřećiwja. Tam je w paragrafje 5 zakótwjene, zo ma kóždy šuler prawo na serbsku wučbu, kiž sej to přeje. Tež serbska rada je wukaz tuž wotpokazała.
Na spočatku wčerawšeho posedźenja běchu aktualny staw wokoło serbskeho sydlenskeho ruma rozjimali.
„Prawy muž w prawym času“
Wšelake reakcije na překwapjacu změnu na čole SPD
Berlin (dpa/SN). Překwapjaca změna na čole SPD wot Sigmara Gabriela na něhdyšeho šefa Europskeho parlamenta Martina Schulza je rozdźělne reakcije zbudźiła.
W rjadach socialdemokratow běchu reakcije na kanclerskeho kandidata SPD a noweho předsydu strony Martina Schulza pozitiwne. „Gratulaciju, Martinje Schulzo. Podpěrujemy će“, měni ministerska prezidentka Sewjerorynsko-Westfalskeje Hannelore Kraft, zdobom městopředsydka SPD. Porno tomu je unija hišće zdźeržliwa. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) njeje so k Schulzej dotal scyła hišće wuprajiła. Předsyda CSU Horst Seehofer swojich přiwisnikow warnowaše, zo njebudźe ze Schulzom jednorišo hač z Gabrielom.
W swojim prěnim stejišću bě Martin Schulz razne rozestajenje z populistami a ekstremistami připowědźił. Tež mjeńšiny chcył wón wuraznje před přesćěhanjom a potłóčowanjom škitać.
