To a tamne (02.10.19)
Z cirkusa ćeknjenej cebraj stej w Mecklenburgsko-Předpomorskej zasadźenje policije zawinowałoj. Jedyn z njeju bě samo do wobchadneho njezboža splećeny. Wobydlerka bě zwěrjeći minjenu nóc w Tessinje wuhladała a policiju informowała. Zastojnicy móžachu jednoho cebru spěšnje popadnyć. Tamny twochny na awtodróhu, hdźež do wosoboweho awta zrazy. Na zbožo so nichtó njezrani.
Šulerske towarstwo „Cyle normalni super-rjekojo“ je za swoje zasadźenje na dobro wobswěta a přećiwo zanjerodźenju přirody Němske susodske myto Braniborskeje dóstało. Ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) móžeše šulerjam w havellandskim Rathenowje myto wčera přepodać. „Cyle normalni super-rjekojo“ su młodźi ludźo, kotřiž so mjeztym sydom lět za wobswěto- a přirodoškit kaž tež za dobru zhromadnosć angažuja.
Swoju móc pokazali
Peking (dpa/SN). Z dotal najwjetšej wojerskej paradu w stawiznach kraja je Ludowa republika China dźensa 70lětne wobstaće woswjećiła. Něhdźe 15 000 wojakow, 580 pancerow a dalše brónjenske systemy – mjez druhim rakety, kotrež hodźa so z nuklearnymi brónjemi wuhotować – su w Pekingu zjawnosći předstajili a pokazali, zo bychu swoju wojersku móc demonstrowali. Šefa komunistiskeho knježerstwa Xi Jinpinga, kiž smě swoje zastojnstwo hač do smjerće wukonjeć, su wosebje česćili.
Nowy hladanski TÜV
Berlin (dpa/SN). Za domjace wothladanje so rozsudźić njeje lochka naležnosć. Přichodnje pak ma so rozsud wolóžić. Po lěta trajacych přihotach zmóžnja to t. mj. hladanski TÜV, kotryž chcyše Zwjazk zakonskich chorobnych kasow dźensa w Berlinje předstajić. Plany pak žněja tež kritiske hłosy, wšako ma so tuchwilny znamkowy system wotstronić. W minjenych lětach dóstachu mnohe hladarnje jara pozitiwne znamki, štož po nowym systemje hižo móžno njeje.
Wjele kandidatow so přizjewiło
Zazběh do noweje wólbneje doby sejma
Drježdźany (dpa/SN). Měsac po wólbach krajneho sejma je so nowy Sakski krajny sejm dźensa prěni króć zešoł. Na konstituowacym posedźenju w sakskej stolicy měješe 119 zapósłancow prezidenta krajneho sejma, jeho zastupnikow kaž tež nowy jednaćelski porjad wuzwolić. W prěnim rjedźe dźěše wo to, krajny sejm jednanjakmany sčinić, rjekny parlamentariski jednaćel frakcije CDU Stephan Meyer do zahajenja posedźenja. „Wočakujemy napjate konstituowace posedźenje.“ Zeńdźenje zahajił je starobny prezident Svend-Gunnar Kirmes (CDU).
Po woli frakcije CDU měješe wot lěta 2009 amtěrowacy Matthias Rößler prezident krajneho sejma wostać. Za zastojnstwo wiceprezidentki bě frakcija wčera dotalnu mějićelku zastojnstwa Andreju Dombois nominowała. Diskusija nastała je wosebje wokoło dalšeho wiceprezidenta. Tute zastojnstwo přisteji poprawom AfD, dokelž je strona druha najsylniša móc w sejmje. Alternatiwa za Němsku bě za to zapósłanca Andréja Wendta nominowała.
Wočakuja miliardy eurow za klimu
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo wočakuje z planowaneje płaćizny za wuhlikowy dioksid nastupajo nadróžny wobchad a tepjenje dochody nimale 19 miliardow eurow hač do lěta 2023. To wuchadźa z předłohi financneho ministra Olafa Scholza (SPD) za jutřiše posedźenje zwjazkoweho knježerstwa, kaž nowiny rozprawjeja. Na zetkanju chcedźa pjenježne wuskutki klimoweho paketa wobrěčeć, kotryž bě knježerstwo njedawno schwaliło. Scholz w dokumenće na to pokazuje, zo chcedźa wšitke dochody za klimoškitne naprawy zasadźić a je tak wobydlerjam zaso wróćić. Z płaćiznu za wuhlikowy dioksid budu klimje škodźace maćizny kaž wolij, zemski płun a wuhlo podróšene. Tak chcedźa ludźi pohnuć, zo so za klimje přichileniše wobchadne srědki a moderniše tepjenja rozsudźa.
Klimowy paket knježerstwa předwidźi hač do lěta 2023 naprawy we wobjimje 54 miliardow eurow. Z nimi dawa knježerstwo „konjunkturje sylny impuls“ a podpěruje hospodarstwo Němskeje při trěbnej strukturnej změnje, rěka w předłoze. W Zakładnym zakonju zakótwjenu hranicu zadołženja chcedźa dodźeržeć.
Hnydom zaso z „heju“
Wobnowjene rownišćo Fryca Rochi poswjećene
Choćebuz (HA/SN). Za Južnym kěrchowje Choćebuza je tójšto zasłužbnych serbskich prócowarjow swój posledni wotpočink namakało. K nim słušeja tworjacy wuměłc Fryco Kitlaŕ, serbski farar Herbert Nowak, něhdyši direktor Choćebuskeje Serbskeje rozšěrjeneje wyšeje šule Jurij Pěčka a nic naposledk Fryco Rocha (1863–1942), zasłužbny delnjoserbski wučer, spisowaćel, basnik a Casnikar. Jeho narowny kamjeń su runje tak kaž cyłe rownišćo dospołnje wobnowili a porjeńšili. Nětko je serbski a němski napis na kamjenju wjele lěpje čitajomny. Wo to postarałoj stej so hłownje dźěłowa skupina „Serbske pomniki“ w Choćebuzu a jeje předsydka Anna Kosacojc-Kozelowa, zamołwita za naležnosće Serbow města Choćebuz. Domowinska skupina Choćebuz, župa Delnja Łužica a wšelake serbske institucije su projekt podpěrali. Kamjenjećesar Roman Grabs je dźěła wěcywustojnje wukonjał.
To a tamne (01.10.19)
Za njespožčenu jědnatku wosobinsce pola hrajerja zamołwił je so koparski sudnik w Awstriskej. Do toho bu hrajer mustwa SK Rapid foulowany, na čož pak sudnik njereagowaše. Hakle po hrě wón situaciju hišće raz při wobrazowce analyzowaše a spózna swój zmylk. Připadnje nimo ducemu foulowanemu koparjej wón ruku zawda a so pola njeho ze słowami „Mój zmylk, to bě jasna jědnatka“ zamołwi. A hrajer wotmołwi: „Žadyn problem.“
Paducha z ptačkom na ramjenju je policija w nižozemskim Utrechće zajała. Do toho běchu muža při kradnjenju we wobchodźe lepili. Dokelž bě ptačk stajny přewodnik muža, dyrbješe sobu na policajsku stražu. Tam njemóžachu ptaču klětku wobstarać. Tak so rozsudźichu, jeho zhromadnje z mužom do cele zamknyć, „wězo derje zastaraneho“, kaž policija piše. Ptačk dósta běły chlěb.
Nowy wobraz swjateje Marije
Wittenberg (B/SN). Tuchwilnu wustajeńcu wo swj. Mariji we Wittenbergskim Augusteumje wobohaća z dalšim eksponatom. Je to wobraz „Madonna del Suffragio“ njeznateho wuměłca z italskeho města Chieti. Wosebita wustajeńca, kotraž rěka „Česćena. Lubowana. Zabyta. Marija mjez konfesijemi“, w měsće Luthera dotal wulki zajim zbudźa.
Dale hromadu zrostli
Nowa serbska rada Braniborskeje wuzwolena
Choćebuz (SN/at). Rada za naležnosće Serbow Braniborskeje za legislaturnu dobu 2019–2024 je wuzwolena. Wólbna komisija je sobotu wječor wuslědk wozjewiła. Po tym je 651 wólbokmanych we wobłuku listowych wólbow wothłosowało. 991 ludźi bě so za wólby registrować dało, kaž wólbny nawoda Jörg Masnik zdźěli. Po skónčenju wólbneho časa sobotu w 9 hodź. je wólbny wuběrk hłosy w klubowni internata Delnjoserbskeho gymnazija w Choćebuzu wuličił.
Šěsć kandidatow bě nastupiło. Nowej serbskej radźe přisłušeja Dieter Freihoff (435 hłosow), čestnohamtski społnomócnjeny za serbske naležnosće wokrjesa Dubja-Błóta, Uta Henšelowa (431), nawodnica Šule za delnjoserbsku rěč a kulturu w Choćebuzu, Kathrin Šwjelina (367), sobudźěłaćerka Domowiny, Wylem Janhoefer (351), župan župy Delnja Łužica, a Delia Münchowa (298), mějićelka šwalčernje w Žylowje. Henšelowa a Janhoefer staj znowa wuzwolenaj.
Mjezu sylnišo kontrolować
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za nutřkowne naležnosće Horst Seehofer chcył pomjezne kontrole po wšej Němskej zesylnić. „Wěstota započina so na mjezy“, rjekny politikar CSU wčera wječor w Berlinje. Nowe naprawy měrja so přećiwo tak mjenowanej sekundarnej migraciji, dalejězbje migrantow we wobłuku EU, na přikład do Němskeje. Policija móže potrjechenych bjez konkretneje přičiny abo podhlada kontrolować.
Proces přećiwo prawicarjam
Drježdźany (dpa/SN). Senat za škit stata Drježdźanskeho wyšeho krajneho sudnistwa je so dźensa z prawicarskim terorizmom w Sakskej zaběrał. Proces přećiwo wosom akteram skupiny „Kamjeničanska rewolucija“, kotryž so dopołdnja zahaji, je jedne z najwuznamnišich sudniskich jednanjow přećiwo prawicarskim teroristam. Mužam w starobje 21 do 32 lět wumjetuja załoženje prawicarsko-teroristiskeho zjednoćenstwa ze zaměrom, demokratiski porjad w Němskej z pomocu bróni powalić.
Ze Chiracom so rozžohnowali
