Přećiwo wotstronjenju renty ze 63

Mittwoch, 31. Mai 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Předsydka Zelenych Ricarda Lang je namjet unije wotpokazała, njeskrótšenu rentu ze 63 lětami za wjele lět zawěsćenych zaso wotstronić. „Štóž chce, kaž Jens Spahn, rentu ze 63 lětami wotstronić, nochce fleksibilitu, ale socialnu zymnotu“, rjekny Lang powěsćerni dpa. „Wotstronjenje renty njeje žadyn přinošk w boju přećiwo njedostatkej ­fachowcow, ale by mnohim wjele lět zawěsćenym w ćělnje napinacych powołanjach faktiske skrótšenje renty wunjesło“, je sej Lang wěsta.

Městopředsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Jens Spahn (CDU) bě nowinje Bild rjekł: „Renta ze 63 lětami płaći nas derjeměće, poćežuje přichodne generacije a sadźa wopačne powabki. Dyrbjeli ju hnydom wotstronić a z lěpšej rentu narunać.“ Dwaj milionaj fachowcow, kiž su prjedy na wuměnk wotešli, nětko „hórko“ pobrachuja.

Aktualne rjadowanje bě bywše čorno-čerwjene knježerstwo lěta 2014 wobzamknyło. Wone dowola 45 lět zawěsćenym dźěławym ze 63 lětami rentu.

Japanska sadźa dale na atom

Mittwoch, 31. Mai 2023 geschrieben von:

Tokio (dpa/SN). Japanska je wobzamknyła, dźěłowe časy wobstejacych atomowych milinarnjow podlěšić. Parlament je wčera zakoń schwalił, po kotrymž so dźěłowy čas hižo wjace na 60 lět njewobmjezuje. ­Nětko je faktisce njewobmjezowany čas dźěła tutych milinarnjow móžny. Japanska, na surowiznach chudy kraj, chce runje tak kaž Němska swoju wotwisnosć wot wolija a płuna znižić. Zdobom chce kraj swoje klimowe zaměry docpěć a wustork klimje škodźaceho wuhlikoweho dioksida na nulu znižić. Wobnowjomne energije chce Japanska tohorunja wutwarić, atomowu milinu maja pak tam naje­bać strach zemjerženjow a atomoweje katastrofy w Fukushimje za trěbnu.

Po hawariji w milinarni Fukushima 2011 je Japanska wšě atomowe milinarnje wotpinyła a razniše wěstotne směrnicy wukazała. Wot wobstejacych 33 atomowych milinarnjow kraja su dotal dźesać zaso k syći přizamknyli. Nětko planuja twar nowych atomowych reaktorow přichodneje generacije, kiž maja dołho­dobnje stare reaktory narunać. Tuchwilu bědźa so přeco hišće z radioaktiwnymi powostankami w Fukushimje.

Ochranow (AH/SN). Dwě žonje, dwě zastupnicy mjeńšin, w zahrodźe, w jeju rukach hesła w štyrjoch rěčach: w hornjo- a delnjoserbšćinje kaž tež w rěčomaj nikaraguaskich Indianow mayangna a miskito. Olga Martinez Epperlein z Musawasa w Nikaraguwje a Lubina Malinkowa z Rakec – 9 000 kilometrow wot so zda­lenej – stej so z pomocu małeje knižki z Ochranowa namakałoj.

To a tamne (31.05.23)

Mittwoch, 31. Mai 2023 geschrieben von:

Pasažěrow na lětanišćach wažić chcedźa wotnětka w Nowoseelandskej. Tamniše lětarske předewzaće Air New Zeeland chce po tutym puću zhonić, što lětadła do wotlěta woprawdźe waža a kak je waha w mašinje rozdźělena, předewzaće zdźěla. Wuraznje na to pokazuja, zo je waženje dobrowólne a dospołnje anonymne. „Nichtó njewidźi, što wažiće“, Air New Zeeland přilubja.

Priwatny železniski přechod twarił je sej muž w Mecklenburgsko-Předpomorskej a ma nětko dla teho tójšto mjerzanja. Muž bě po swójskich informacijach betonowu platu při kolijach zatwarił, zo by wobstejacy přechod ponowił. Železnica zdźěla, zo njeje twarske dźěła dowoliła a zo njeje na tutym městnje žadyn přechod eksistował. Twarskich dźěłow dla dyrbjachu wobchad nakładnych ćahow na tutej čarje samo přetorhnyć.

Swjatki wujednawaja

Dienstag, 30. Mai 2023 geschrieben von:

Hannover/Berlin (B/SN). Swjatki su křesćanski swjedźeń přichada Swjateho Ducha a mjenuja so tež „narodniny cyrkwje“. Swjaty Duch wujednawa a přisporja zhromadźenstwo z kóždym křesćanom, je to Boža móc a dźěl Swjateje Trojicy: Wótc, Syn a Duch swjaty. Swjatkownu njedźelu swjećimy 50. dźeń po jutrowničce, najzašo 10. meje a najpozdźišo 13. junija. Jenož hody, jutry a swjatki swjeća so dwaj dnjej, štož wažnosć tutych křesćanskich swjedźenjow podšmórnje.

Wulki nawal putnikow

Santiago de Compostela (B/SN). W nalěću putnikuje wosebje wjele ludźi rozdźělnych nabožinow ze wšěch krajow po Jakubowym puću. Nóclěhi tak po puću do Santiaga de Compostela hižo njedosahaja. Loni bě 437 509 putnikow po puću, lětsa wočakuja rekordnu sumu. Tež ličba hosći z aziskich krajow jara přiběra.

Skutkowna pomoc

Scholz Erdoğanej gratulował

Dienstag, 30. Mai 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je turkowskemu prezidentej Recepej Tayyipej Erdoğanej telefonisce k znowawuzwolenju gratulował. Při tym je Scholz po informacijach knježerstwoweho rěčnika Steffena Hebestreita wusku zwjazanosć Němskeje a Turkowskeje mjez druhim tež w zwjazkarstwje NATO potwjerdźił. W tym zwisku je Scholz ­Erdoğana na wopyt do Berlina přeprosył. Erdoğan bě wčerawše rozsudne wólbne koło před swojim wužadarjom dobył.

Sánchez nowowólby wukazał

Madrid (dpa/SN). Ministerski prezident Španiskeje Pedro Sánchez je po ćežkej wólbnej poražce swojeje strony při regionalnych wólbach njewočakowano wólby parlamenta 23. julija připowědźił. Wothłosowanje bě poprawom hakle kónc lěta planowane. „Jako knježerstwowy šef a předsyda socialistiskeje strony přewzam zamołwitosć za wuslědk“, Sánchez rjekny. Socialistiska PSOE Sáncheza bě wčera konserwatiwnej stronje PP podležała.

Blokuja nakładne awta

W gmejnje Zvečan na sewjeru Kosowa je wčera k namócnym rozestajenjam mjez serbiskimi wobydlerjemi a zastojnikami wot NATO nawjedowaneje mjezynarodneje měroweje misije KFOR dóšło. Serbiscy wobydlerjo protestowachu, po tym zo běchu ­albanscy měšćanosća we wjacorych městach zastojnstwo přewzali. Komunalne wólby běchu Serbja bojkotowali. Wjacori ­demonstranća a policisća so zranichu. Mjeztym je wójsko Serbiskeje na alarm přihotowane. Foto: pa/EPA/Georgi Licovski

Koalicija rěči wo kompromisach

Dienstag, 30. Mai 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Zakonske plany za lěpši škit klimy w twarjenjach su w amplowej koaliciji SPD, FDP a Zelenych minjene tydźenje zwady a njedorozumjenja zbudźili. Nětko je hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) ke kompromisam zwólniwy. Na wuradźowanju zastupnikow wšěch třoch stron chcyše wón dźensa móžnosće změnow wuslědźić. Do wuradźowanjow Habeck rjekny, zo nadźija so „konstruktiwnych a na rozrisanje wu­směrjenych“ diskusijow. Změny su po jeho měnjenju hišće při zahajenju płaćiwosće zakonja, pola hišće wobstejacych tepjenjow a při statnym spěchowanju móžne. Po planach Habecka měli wot lěta 2024 wšitke nowe tepjenja w twarjenjach znajmjeńša 65 procentow trěbneje energije z wobnowjomnych žórłow brać. Přetwar tepjenjow chcedźa pjenježnje podpěrować a při tym socialne wobstejnosće potrjechenych wobkedźbować.

Žadyn zajim so zetkać

Dienstag, 30. Mai 2023 geschrieben von:
Peking (dpa/SN). China je próstwu USA wo zetkanje zakitowanskeju ministrow wobeju krajow wotpokazała. Rěčnica wonkowneho ministerstwa w Pekingu pokaza dźensa na „wobćežny wojerski dialog mjez Chinu a USA“. We Washingtonje běchu namjetowali, zo měłoj so zakitowanski minister Lloyd Auston a general Li Shangfu na konferency w Singapuru zetkać. Peking to wotpokazuje. Nawodnistwo w Pekingu USA wumjetuje, zo Chinu „potłóčuja“ a zo wuwiće kraja w swěće haća. Fachowcy so boja, zo móhli njedorozumjenja konflikty zawinować.

Truty na Kijew a Moskwu

Dienstag, 30. Mai 2023 geschrieben von:

Kijew (dpa/SN). Ruska je ukrainsku stolicu Kijew znowa z trutami nadpadnyła. Powostanki wot ukrainskeho wójska wottřělenych trutow su mjez druhim do bydlenskeho domu zrazyli a tam woby­dlerja morili. Staršu žonu dyrbjachu do chorownje dowjezć, ukrainska statna powěsćernja Ukrinform zdźěla. W bydlenskim bloku je woheń wudyrił. Fragmenty wottřělenych trutow su we wjacorych dźělach města na zemju zrazyli. Po in­formacijach měšćanskeho zarjadnistwa su 20 trutow wottřělili. Hišće nihdy po spočatku ruskeho nadpada njejsu Kijew takle masiwnje nadběhowali.

Tež ruska stolica rěči wo nadpadach trutow. „Wjacore twarjenja buchu wot trutow wobškodźene“, zdźěla Moskowski wyši měšćanosta Sergej Sobjanin. Nichtó njebu „chutnje“ zranjeny. ­Pozadki njejsu hišće znate. Guwerner kónčiny, Andrej Worobjow, zdźěli, zo je powětrowy škit wjacore truty wottřělił. Pječa je so ně­hdźe 25 tajkich lětacych objektow na rusku stolicu měriło. Najwjetši dźěl z nich su wotwobarali.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND