Wot 1. do 25. junija je Madeleine Matschke, managerka we Wojerowskim Łužiskim centeru, zhromadnje z mnohimi partnerami tydźenje Šajatovića z wulkim swjedźenjom a wustajeńcu pod hesłom „Łužiski swět bajow. 400 lět Krabat/Šajatović“ w nakupowanišću organizowała. Andreas Kirschke je so z njej rozmołwjał.
Što je Was inspirěrowało, tydźenje Šajatovića přewjesć?
Atmosfera rozžohnowanja na dworje knježi. „Božemje. Pola was bě jara rjenje. Budźemy was druhim doporučeć“, zwurazni starši porik jednohłósnje. Wopušćataj prózdninski dwór Katje a Andreasa Bilika, hdźež staj swój lětni dowol přežiwiłoj a nětko so spokojom domoj wróćataj. Dowolowy domicil na Halštrowskej łučinje čisło 7 w Němcach je Bilikec porik w oktobrje 2017 wotewrił. Ideju za njón staj mandźelskaj krok po kroku wuwiwałoj. Mnozy hosćo we wjesnej stwičce, kotruž swójba hižo dlěje hač 30 lět wobhospodarja, so přeco zaso za nóclěhom prašachu. Susodna ležownosć wopokaza so jako idealna městnosć, hdźež móhli projekt zwoprawdźić. Tam běše tehdy chětro stary dom a pućik. Poprawom mějachu iniciatorojo prěnjotnje plan, twarjenje zachować, saněrować a wutwarić. Na kóncu pak bě spotorhanje a kompletny nowotwar jenička rozumna alternatiwa.
Na přemysłownišću w Krynhelecach pola Hamora nastawa po cyłej Europje jónkrótny centrum. Kamjeničanska Techniska uniwersita naročny projekt zamołwja, kotryž je za Hamorsku gmejnu a Hornju Łužicu wulka šansa a swětłownja.
Gólišyn (PBe/SN). Prěni raz do Gólyšinskeho (Golßener) hrodoweho parka je zarjadowar Błótowske towarstwo minjenu sobotu na tradicionalny dźeń kórkow přeprosył. Prěnjotne duby a bliski hrodowy hat skićachu tójšto chłódka a wěstu zaruku, zo hosćo móžny hórcy dźeń přewšo derje přetraja. Cyłkowny ambiente, z jenož na tutym dnju přistupnym hrodom w pozadku, zdawaše so kaž pućowanje po času do błótowskich stawiznow. Tradiciske towarstwa předstajichu žiwjenje na wsy, kak běchu tam len předźěłali, kórki zawarili a stare rjemjesła wukonjeli. Přihladować njenasyći, tuž su błótowscy producenća swoje wudźěłki w bohatej měrje poskićili. Gólišynska kołbasa, plincy z Běłeje Góry, kórkowy chlěb Bubnerojc pjekarnje z Dobrjoługa-Góstkowa (Doberlug-Kirchhain), jědźe z twarohom a lanym wolijom kaž tež lany wolij z bliskeho Kanowskeho młyna běchu přewšo požadane. Štóž bě wćipny, kak su něhdy kórki předźěłali, móžeše so pola tradiciskeho towarstwa z Noweje Niwy (Neu Zauche) wobhonić.
Jasny signal je koncern Alstom branši kolijowych wozydłow wčera z Budyšina sposrědkował. W tamnišim zawodźe staj prezident Alstoma, Müslüm Yakisan, a sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) nowu produkcisku liniju za 34 ćahow regionalneho wobchada w Rumunskej startowałoj.
Budyšin (SN/at). Dobre zhromadne dźěło na městnje chce koncern pokročować. To zawjeseli Budyskeho měšćanostu dr. Roberta Böhmera a spěchowarku hospodarstwa Doreen-Charlotte Hantschke. Wonaj běštaj tohorunja přitomnaj. Kóždy jednotliwy ćah, kotryž w Budyšinje twarja, je zdobom „posoł na kolijach“ a wabi za sylne hospodarske stejnišćo we Łužicy, rěka z Budyskeje radnicy. Z wjace hač tysac dźěławymi je zawod Alstoma sobu najwjetše předewzaće w měsće.
Zhorjelc (SN/at). To bě škrička nadźije, kotruž staj zwjazkowy minister za digitalne a wobchad, Volker Wissing (FDP), a nawoda předsydstwa Němskeje železnicy (DB), Richard Lutz, wčera w Zhorjelcu rozšěriłoj. Wobaj staj dojednanje, zo změje Łužica wukonite železniske přiwjazanje, podpisałoj. „Wyša kapacita čary ma wjetši poskitk ćahow zmóžnjeć. Wotrězk Choćebuz–Běła Woda–Zhorjelc ma so dwukolijowje wutwarić a elektrifikować“, informowaše zwjazkowe ministerstwo za digitalne a wobchad wčera w socialnej syći Zwjazka. Po słowach ministra Wissinga „žada sej změna strukturow w znamjenju škita klimy konkretne poskitki a perspektiwy za regiony, kotrež su wot změny najbóle potrjechene“.
Wutwar železniskeje čary mjez Zhorjelcom a Berlinom. Haleluja – němska železnica inwestuje do elektrifikacije a dwukolijoweho wutwara! Nadpadne pak zaso je, zo tyje wutwar poprawom jenož dalšej centralizaciji železniskeje syće w kraju. W prěnim rjedźe njeje politikarjam mjenujcy wažne, zo přińdu ludźo z wuchoda Sakskeje spěšnišo wot A do B, ale zo je Berlin nětko tež po tutej čarje optimalnje ze susodnymi krajemi na wuchodźe zwjazany. Wulkotnje – ale tyje to wobydlerjam regiona? Snano haj, snano pak tež nic. Wězo je rjenje, zo zwjaza so najwuchodniši dźěl Němskeje nětko tež ze stolicu. Přewjele druhich zwiskow pak bohužel njeje. Fakt wšak je: jězba do Berlina traje po wutwarje jenož wo něšto dlěje hač jězba do Drježdźan. Tutu čaru elektrifikować a lěpje za spěšniše ćahi wutwarić – to by ludźom runje telko hódne było. Nó haj, Bóh wě, što so hač do lěta 2040 stawa, hdyž je čara, snano, dotwarjena.
Maximilian Gruber
Jedyn z wobdźělnikow prózdninskeho lěhwa je 13lětny Matheo Gruber, kotryž pochadźa z Worklec. Wón je hižo třeće lěto we Wodowych Hendrichecach a znaje terrain kupjele derje. Po jeho měnjenju su wubědźowanja to najlěpše. To su na přikład na čas najwyšu pěskowu hródź twarić, abo wodowu pantomimu hrać. Za to so dźěći do skupinkow dźěla, kotrež maja cil dypki nahromadźić. W swobodnym času hraje z přećelemi rady kopańcu abo blidotenis, ale tež šmóratko je wězo luba wotměna.