Rěča znowa wo přesydlenju
Lubnjow/Choćebuz (SN/at). Prěnje rozmołwy wo aktualizowanju zrěčenja wo přesydlenju Miłoraza su so minjeny pjatk a sobotu w Lubnjowje wotměli. Wo tym je hórnistwowe předewzaće LEAG wčera informowało. Wobdźěleni běchu zastupjerjo gmejny Trjebin z wjesnym dźělom Miłorazom, gmejny Slepoho jako přichodne přesydlenišćo a LEAG. Komunalny poradźowar Trjebina a Slepoho, bywši sakski minister nutřkowneho Klaus Hardraht je rozmołwy přewodźał.
Kaž bě dźensa z Miłoraza zhonić, su wjesnjenjo zazběh nowych jednanjow witali. Wochožanskeje jamy dla, kotraž wjes mjeztym k třom třećinam wobdawa, je so tam žiwjenski niwow jara pohubjeńšił. Po woprašowanju je so wjetšina wjesnjanow za přesydlenje wuprajiła.
Zakład rozmołwow je lěta 2013 dowujednane zrěčenje, tehdy z Vattenfallom, kotrež pak njebu podpisane. W Lubnjowje su wo wotškódnjenju za mějićelow a wotnajerjow kaž tež wo wotškódnjenju za přemysłowe a ratarske zawody rěčeli. Doskónčny wuslědk dotal docpěli njejsu, tohodla je dalše zetkanje předwidźane, po wšěm zdaću 4. a 5. meje.
Wotpadki z wěstosću za dobre zaměry składować a wužiwać
Předewzaće Missale stara so nimo transportow tež wo wotpadki
Wot lěta 2003, jako załoži Matthias Missale małe transportowe předewzaće, firma njepřestawajcy rosće. W minjenych lětach je so zawod w Miłoćicach wuwił na připóznate a wuspěšne transportowe předewzaće. Nimo toho, zo woža nakładne awta firmy najwšelakoriše twory, wěnuja so wot lěta 2011 dźeń a bóle tomu, wotpadki składować a předźěłować. We wosebitej formje su so Missalic wusměrili na to, drjewowe wotpadki zběrać, wobdźěłować a dale dawać, zo bychu hišće wužitk žnjeli.
Na pjekarjow čaka překwapjenka
Přirodowe wiki skićeja runje spočatk nalěća tójšto nowych idejow za zahrodkarjow. Přichodnu sobotu wita znowa biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola a haty ze serbskim domizniskim towarstwom Radiška na mjeztym 17. nalětnju přehladku do Stróže.
Stróža (SN/BŠe). Kóžde lěto witaja zamołwići biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty kaž tež serbske domizniske towarstwo Radiška z wosebitej temu na nalětnje přirodowe wiki do Stróže. Lětsa steji pod hesłom „Na našej łuce so něšto hiba“ a wěnuje k tomu mału wustajeńcu, kotruž móža sej wopytowarjo přichodnu sobotu w tamnišej wowčerni wobhladać. Nimo zwěrjatow na łuce zhonja zajimcy zdobom tójšto wo přirodnych zelach.
Kóžde lěto je reja wokoło meje jedyn z kulturnych wjerškow přehladki. Poprawom wšak dyrbjachu šulerjo Hućinjanskeje zakładneje šule nadawk přewzać. Bohužel pak su wotprajili. Krótkodobnje zaskoči nětko dorostowa skupina Wudworskeho folklorneho ansambla.
Zaručena posłužba
Dźěłaja na ekskluziwnym časopisu
W Chorwatskej a Słowjenskej dźěłaja tuchwilu na časopisu wo Krabaće. Figura ze stawiznow je wo wjele wjace hač jenož mytos a skića nimo hospodarstwa a turizma tójšto dalšich temow.
Budyšin/Metlika (SN/BŠe). Wulki projekt zaběra tuchwilu předsydku Krabatoweho towarstwa w Žumberakskim regionje w Chorwatskej Moniku Bračika. Jako direktna potomnica Janka Šajatovića – Jana Šadowica alias Krabata je wona aktiwna na polu slědźenja za swojim prjedownikom a iniciěruje mnohe zarjadowanja wo temje Krabat. Z wulkim entuziazmom dźěła wona z dalšimi akterami na nowym časopisu z mjenom Krabat Svet – Krabatowy swět. W nim njezaběraja so jenož z historiskej figuru Jana Šadowica, ale wěnuja so zdobom načasnym temam. Časopis ma w štyrjoch rěčach – chorwatšćinje, słowjenšćinje, němčinje a jendźelšćinje – w třiměsačnym rytmusu wuchadźeć. „Wězo bě tež serbšćina tema“, Monika Bračika wuswětli. Tola za přełožk su pjenjezy trěbne, kotrež tuchwilu lědma dosahaja.
Kompetency wobchować
Krajina w harmoniji z přirodu
Za dalše dźesać lět je Hornjołužiska krajina hole a hatow biosferowy rezerwat UNESCO. Serbska nota je při tym wotpohladana.
Stróža (CK/SN). W juliju wočakuja w Domje tysac hatow w Stróži 100 000. hosća. Loni, w pjatym lěće wobstaća wopytowarskeho centruma w biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty, zličichu 16 400 wopytowarjow. Na to su hižo tróšku hordźi, rjekny Torsten Roch. Zhladujo na lońše skutkowanje mjenowaše nawoda rezerwatneho zarjadnistwa jako přirunowanje Hórnikečansku energijowu fabriku. Lěta 1999 wotewrjeny industrijny muzej wopyta dotal 23 000 ludźi.
Šulerjo prašani
Choćebuz (SN/BŠe). Zhromadnje z dobyćerjemi lońšeho myta Łužiskich załožerjow eksistency (LEX) a dołholětnym partnerom předewzaćom envia Srjedźoněmska energija je Łužiska hospodarska iniciatiwa (WiL) wčera 15. koło wubědźowanja LEX zahajiła. Wotnětka móža so załožerjo, kotřiž su so w časowej dobje hač do štyri lět ze swojej wobchodnej ideju zesamostatnili, wo myto prócować. Cyłkownje 9 000 eurow maja so rozdźělić. Dobyćerjej prěnjeho myta kiwa 5 000 eurow, druhi smě so nad 2 500 eurami wjeselić a třeći dóstanje 1 500 eurow.
Lětuše wosebite myto hódnoća najlěpše šulske wobchodne plany we Łužicy a je z 2 500 eurami dotěrowane. Šulerjo měli koncept wobchodneje ideje wuwić, při čimž móža šulskopedagogiske a zawodne hospodarske temy zwjazać. Požadać móža so šulerjo wot 8. lětnika sekundarneho schodźenka I a II. Hač do 31. meje měli ideje WiL předležeć. „Młodźina z Łužicy ma dobre ideje a mudre hłójčki, kotrež chcemy z wosebitym mytom hižo zahe podpěrać. Zakłady pozdźišeho wuspěšneho załoženja eksistency móhli hižo w šuli wutworić“, měnješe wčera předsyda jury dr. ing. E. H. Michael von Bronk.
Sprjewju do stareho rěčnišća wróćić
Na sydom kilometrow mjez Lemišowom a Nowej Wsu nad Sprjewju chcedźa Sprjewju do stareho rěčnišća wróćo połožić. Štož mjenuja fachowcy redynamizaciju, je pilotowy projekt za sakske wodźizny. „Prezentaciski projekt“ mjenuje to nawoda zarjadnistwa biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty Torsten Roch.
Stróža (CK/SN). Projekt ma jědnaće wotrězkow a so w meji započnje. Přihotowace dźěła hižo wukonjeja, štomy podłu tuchwilneje rěki su podrězane.
Pjeć lět su planowanja trali. Wšitkich ležownostnych susodow su za to zdobyli, zwěsća dr. Jan Peper, referatny nawoda za wuwiće kónčiny a přirodoškit w biosferowym rezerwaće. Krajne zarjadnistwo rěčnych zawěrow projekt lětsa a klětu zwoprawdźi. Sobudźěłaćerjo biosferoweho rezerwata budu dźěła přewodźeć.
Wjac dźěławych w Hornjej Łužicy
W Hornjej Łužicy je telko dźěłopřijimarjow kaž hižo nimale 20 lět nic. To zdźěla Budyska dźěłowa agentura a mjenuje dobru hospodarsku konjunkturu jako přičinu.
Budyšin (CK/SN). W Hornjej Łužicy je tuchwilu 200 850 dźěławych z winowatostnym socialnym zawěsćenjom. „To je prěni raz po lěće 1999, zo mamy zaso wjac hač 200 000 dźěławych“, rozłožuje Ilona Winge-Paul, operatiwna jednaćelka Budyskeje agentury za dźěło. Lěta 2008 bě jeno 165 233 ludźi w dźěłowym poměrje z winowatostnym socialnym zawěsćenjom. Wjetša ličba je wuraz dobreje hospodarskeje konjunktury, potwjerdźa Ilona Winge-Paul. Předewzaća su stabilne a su zwólniwe nowych sobudźěłaćerjow přistajić, wona wuswětla. Jako bjezdźěłni přizjewjenych bě minjeny měsac w Hornjej Łužicy 21 512 žonow a muži. Najwjace bjezdźěłnych w měrcu wujewja statistika za lěto 2002 z 73 439 ludźimi.
