Wutrobne zetkanje z Łužiskimi Serbami w Texasu

Mittwoch, 30. September 2015 geschrieben von:

Budyšin (SN/bl). Na 27. Wendish Fesće minjenu njedźelu w Texasu poby lětsa delegacija jědnaće ludźi Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła. Tójšto wustupow tam mějachu a zahorichu přihladowarjow z njewšědnym serb­sko-němsko-jendźelskim programom. Ně­hdźe 2 500 ludźi bě na swjedźensku łuku w Serbinje přišło, zo bychu Łužičanow dožiwili. Hosćićeljo měnjachu, zo bě hudźbna skupina najlěpša, kotruž hdy na tamnišim swjedźenju mějachu.

Hudźbna skupina Floppy dolls zawjeseli publikum ze serbskimi šlagrami 70- ­a 80tych lět kaž tež z delnjoserbskej narodnej­ drastu. Tón jedyn abo tamny jendźelski spěw tohorunja zaklinča. Intendant NSLDź Lutz Hillmann překwapi Texasčanow na basowej gitarje. „Jimacy běše wokomik, jako na wjeršku našeje jězby, Wendish Fesće, starc spontanje na jewišću serbsku pěseń zaspěwa“, powěda Madleńka Šołćic, zastupjerka intendanta a dramaturgowka NSLDź.

Tež serbske twórby zaso zaklinča

Dienstag, 29. September 2015 geschrieben von:

Choćebuz (AW/SN). 32 twórbow łužiskich komponistow a dalše – klasiskeje kaž filmoweje hudźby – zaklinča we wobłuku 42. Choćebuskeje hudźbneje nazymy. Wona zahaji so štwórtk, 1. oktobra, w delnjołužiskej stolicy.

Z čěskimi a pólskimi dujerjemi

Montag, 28. September 2015 geschrieben von:

Kóždej dwě lěće dožiwja město Budyšin wulki swjatk dujerskeje hudźby. Kónc tydźenja bě zaso raz tak daloko. Ale tež na někotrych městnach zwonka łužiskeje stolicy je dujerska hudźba zaklinčała.

Budyšin (CS/SN). XII. mjezynarodny festiwal dujerskeje hudźby, na kotryž bě spěchowanske towarstwo Budyskeho młodźinskeho dujerskeho orchestra ně- hdźe 700 hudźbnikow do sprjewineho města přeprosyło, bě kónc tydźenja połny wuspěch. Hižo zahajenski koncert pjatk wječor w Marje-Marćinej cyrkwi přiwabi něhdźe 800 připosłucharjow. Hromadźe z młodźinskim dujerskim orchestrom zahudźi pozawnowy chór wosadow swj. Michała a swj. Pětra pod nawodom kantora Dannyja Schmidta. Solist bě Jens-Uwe Mürner z Drježdźan, kiž je před lětami Budyskemu młodźin­skemu orchestrej přisłušał. Mjez druhim zaspěwa wón hnujace „Nessun Dorma“ z opery „Turandot“. Na pišćelach hraješe młody serbski organist Feliks Brojer. Wopytowarjo­ słyšachu wulku paletu dujerskeje hudźby wot klasiskich kruchow hač k modernym.

„Móst přeco zaso do wobeju směrow přeprěčał“

Montag, 28. September 2015 geschrieben von:

Eisenhüttenstadt běše wólbna domizna z Njebjelčic pochadźaceho serbskeho grafikarja a molerja Jana Hanskeho. Składnostnje jeho 90. posmjertnych narodni­n 24. nowembra 2015 wěnuje jemu tamniši měšćanski muzej přehladku twórbow.

Eisenhüttenstadt (SN/at). Nowy wuslědk płódneho zhromadneho dźěła Eisen­hüttenstadtskeho měšćanskeho muzeja a Serbskeju muzejow Budyšin a Cho­ćebuz je sobotu w Eisenhüttenstadće wotewr­jena wustajeńca „Jan Hanski – wopon, lakowe čolenje, plakat“. Z njej wopominaja serbskeho wuměłca Jana Hanskeho w kónčinje jeho tworićelskosće. Je tu­ž jenož logiske, zo stej serbskej zastupjerce wobsahowe akcenty na přewšo poradźenym wotewrjenju stajiłoj.

Čitajće w nowym rozhledźe (25.09.15)

Freitag, 25. September 2015 geschrieben von:

Wosebitosć oktoberskeho čisła Rozhlada njetči jenož w tym, zo swjeći naš měsačnik 65ćiny, ale tohorunja w tematikach za młodu generaciju. Młody čłowjek steji w srjedźišću časopisa, sprěnja, dokelž bliži so lětuša schadźowanka, a zdruha, přetož chcyli so dokładnišo z profilom hudźbnych skupin JANKAHANKA a SerBeat zaběrać. Byrnjež přinošk Trudle Malinkow­eje žadyn tučasny studentski abo młodźinski zjaw njewobjednawał, njewotchila so na žadyn pad wot tematiki „młodosć“. Na detektiwne wašnje wotkrywa znata publicistka stawiznu pozabyteje fotografije z archiwa Budyskeje Michałskeje wosady. Krok po kroku rozhladuje so po žiwjenskich pućach dźesać zwobraznjenych gymnaziastow, z kotrychž wuńdźe dźesać kulturnych serbstwu přichilenych prócowarjow w Hornjej a Delnjej Łužicy.

W Texasu duje łužiski wětřik

Freitag, 25. September 2015 geschrieben von:
NSLDź je tónle tydźeń z hosćom Texaskeje towaršnosće za serbske herbstwo (Texas Wendish heritage society) a rozšěrja w Serbinje a wokolinje čerstwy łužiski wětřik. Tak hudźachu a spěwachu Floppy dolls we Walburgu, podpěrani wot klankodźiwadźelnika Stephana Siegfrieda a jeho klanki Bertrama W. Honigkuchena. Inscenaciju „Cowboy Tom“ su Budyšenjo tež hižo předstajili. Wjeršk wuprawy budźe njedźelu Wendish Fest, póndźelu podadźa so zaso do domizny. Foto: M. Suschke

Franc Kral

Freitag, 25. September 2015 geschrieben von:
Dźensa před sto lětami padny sobuzałožićel Domowiny, narodny prócowar, nowinar a wučer Franc Kral jako podoficěr pola Loosa na francoskej fronće. Narodźił bě so wón 26. nowembra 1886 w Radworju swójbje wučerja Jakuba Krala. Wuchodźiwši tachantsku šulu a Katolski wučerski seminar w Budyšinje wučerješe Kral w Chrósćicach a Kamjencu. Sylnje angažowaše so w serbskim towarstwowym žiwjenju, tak w Jasčanskej „Bjesadźe“, a spěchowaše nastaću serbskich towarstwow, na přikład we Łazu, Wulkich Ždźarach a w Njeswačidle. Bě jedyn z hłownych załožićelow Domowiny 1912 a měješe po tym jako jeje hłownohamtski sekretar skutkować, ale dosć pjenjez za jeho mzdu njebě. 1913 wuda prěni spis młodeje Domowiny „Naše dźiwadło“. 1906 załoži časopisaj za dźěći „Raj“ a „Zahrodka“ a wuda dźěćacu protyku „Nadźija“. Maćicar Kral dopisowaše pilnje do Serbskich Nowin a Katolskeho Posoła a bě wot lěta 1911 do 1914 tež redaktor časopisa „Łužica“. Što drje móhł hišće wšitko za Serbow zdokonjeć, njeby-li so z woporom Prěnjeje swětoweje wójny stał. M. Laduš

Pisana měšeńca přinoškow za wšitke generacije

Donnerstag, 24. September 2015 geschrieben von:

Drježdźany (aha/SN). Wjace hač 20 ludźi bě wčera na premjeru Serbskeje protyki 2016 do Drježdźanskeho knižneho domu Łóškecy přišło. Kaž nawjedowaca lektorka LND Janka Pěčkec de Lévano zwurazni, „je to prěni raz w stawiznach Protyki, zo zeńdźemy so k tomu w sakskej stolicy“.

Mjeztym třeći raz wuńdźe Protyka pod redaktorstwom Pětra Šołty, kiž měješe ideju, so tónkróć wěnować městu Drježdźanam. Přiběracej ličbje Serbow je sakska stolica dźensa z domiznu. Zo pak su Serbja tam zdawna swoje slědy zawostajili, wo tym swědči dźesać přinoškow mjez cyłkownje 37 wozjewjenymi. Pisana měšeńca nastawkow za wšě generacije saha wot pućowanskich reportažow přez powědančka wo lóštnych swjedźenjach a nałožkach hač k wopisanju wobhladanjahódnych městnow. 100lětna protyka pak njeje separatnje zapřijata; wona je nětko w kalendariju za kóždy měsac wuzběhnjena.

Dr. Beno Symank

Donnerstag, 24. September 2015 geschrieben von:
Jurist a něhdyši předsyda Maćicy Serbskeje dr. Beno Symank narodźi so před 125 lětami w Baćonju swójbje kantora, wučerja a kulturneho stawiznarja Jana Symanka. Na Žitawskim realnym gymnaziju wón 1911 maturowaše. Wot lěta 1925 skutkowaše jako sudnik na Budyskim hamtskim sudnistwje. Za nacistiski čas bě jenički sudnik w Budyšinje, kiž njebě do fašistiskeje strony NSDAP zastupił. Pomhaše wšelakim wot nacijow přesćěhanym Serbam. Wot lěta 1923 bě čłon Maćicy Serbskeje a jeje zapisowar. Pod politisce ćežkimi wuměnjenjemi přewza wón po lěće 1934 zastojnstwo předsydy Maćicy hač do 1938, doniž jemu tole jako statnemu při­stajenemu nacistiska wyšnosć njezakaza. Spočatk 1945 dyrbješe hišće do wójska. Po nawróće bě něšto měsacow přistajeny Domowiny. Wot lěta 1946 hač do renty 1955 bě dale sudnik. Jako rentnar skutkowaše hišće 20 lět w Instituće za serbski ludospyt­ jako korektor wšěch spisow a jako lektor časopisa Lětopisa. Dale je z rušćiny, jendźelšćiny a francošćiny přełožował. Dr. Symank zemrě 18. septembra 1980. M. Laduš

Njedźelu, 5. septembra, wotmě so na Lichańskim hrodźe portretowy koncert z twórbami Jana Cyža. Pod hesłom „Wot tradicije­ hač k modernje“ dožiwi něhdźe 80 wopytowarjow zajimawy, naročny­ a napjaty zarys kruchow serb­skeho komponista. Titulej zarjadowanja wotpowědnje, kotrež běše mjez druhimi zapósłanča zwjazkoweho sejma Marja Michałkowa tež składnostnje njedawnych 60. narodnin wuměłca organizo­wała, skićeše­ koncert wurjadny dohlad do dotalneho oeuvre Cyža, při čimž so rjad skerje z nowočasneho do klasiskeho plećeše.

Neuheiten LND