Rjadniska sotra jeho pozbudźiła
Na wopyće pola Worklečanskeho chronista dr. Bena Wałdy
Wěm so na njeho hišće z młodych lět dopomnić, kak je z ćěłom a hłójčku we wobwodnej klasy a lize pola Traktora Ralbicy-Hórki w tehdyšim Hórčanskim stadionje jako lěwy nadběhowar kopańcu hrał. Swoje pohiby ze stilom je sej mjeztym nimale 60lětny zubny lěkar dr. Beno Wałda hač do dźensnišeho wobchował. Wón skutkuje dale młody, a kaž mi powěda, jemu dźensa blidotenis we wobłuku Worklečanskeje sportoweje jednotki Viktoria dale ćělnu čerstwosć spožča. Tole zmóžnja jemu čiłosć w powołanju jako zubny lěkar we Worklecach. Je pak hišće dalše polo, kotrež jemu přeco zaso duchownu cyrobu dawa: Wot lěta 1997 skutkuje wón tež oficialnje jako čestnohamtski gmejnski chronist.
Wuspěšny hudźbny jubilej
Wojerowske 50. hudźbne dny njedźelu z wjerškom wuklinčeli
Něhdźe 600 wopytowarjow dožiwi minjenu njedźelu napjeće wočakowany a horliwje přiwzaty zakónčacy koncert z Wojerowskim sinfoniskim orchestrom tónraz pod nawodom Evy Meitner jako wjeršk hudźbnych dnjow. Koncepcija połna wariantow mustwa „Łužiskeje hale“ wokoło Carmen Hoffmann k jubilejnym dnjam bě wulki wuspěch. Dohromady 3 000 ludźi dožiwi hudźbne dny, kotrež mnohich zajimcow přiwabichu.
Lubowarjo klasiskeje hudźby dachu sej Nowu łužisku filharmoniju z twórbami Wagnera a Straussa lubić, swjećachu na Mozartowym wječoru briliantneho wirtuozu na wiolinje Valeryja Oistracha a hódnoćachu wulke wukony 50 lět wobstejaceho Wojerowskeho sinfoniskeho orchestra.
Tež moderna měšeńca, tak mjenowany overcross, bě pódla. Klasiska, filmowa a improwizowana hudźba w powabnym dueće pišćelow a panoweje pišćałki we wulkotnej akustice Janskeje cyrkwje wostanje mnohim hišće dołho w pomjatku.
Nowa doba Wojerowskeho Sinfoniskeho orchestra zahajena
Swoju wuspěšnu premjeru jako dirigentka Wojerowskeho sionfoniskeho orchestra dožiwi minjenu njedźelu Eva Meitner z Lipska. Nawod ćělesa bě wona 1. januara z rukow Lutza Michlenza přewzała, kiž bě orchester 52 lět dirigiował. Z njej je so Ulrike Herzger rozmołwjała.
Čehodla sće so we Wojerecach požadała?
E. Meitner: Najprjedy hladaš, hdźe je městno swobodne. Potom pytaš za orchestrom, kotryž ma ambicije a wěstu tradiciju. Woboje nańdźech we wupisanju sinfoniskeho orchestra. Tutón hižo dlěje wobsteji, a jeho dotalny repertoire je tež atraktiwny. To je mje wabiło.
Sće dźiwajo na wjelelětnu tradiciju lajskeho orchestra přeco pod samsnym dirigentom měła ćeže, z hudźbnikami dobry poćah nawjazać?
LND na knižnych wikach w Praze
Praha (SN/CoR). Praske knižne wiki zahaja so lětsa štwórtk w Přemysłowym palasće w Holešovicach. Jedynadwacety króć wuhotuje je Zwjazk čěskich knihikupcow a nakładnikow „Svět knihy“, a to ze stupacym wobdźělenjom ze wšeho swěta. Wot spočatka je Ludowe nakładnistwo Domowina mjez tamnišimi stajnymi wustajerjemi. Kóždolětnje wužija wosebje čłonojo towarstwa Společnost přátel Lužice móžnosć, so na městnje wo nowostkach nakładnistwa informować. Tež Slovenská biblioteka wužije tutu składnosć a sej swój wobstatk słowjanskeje literatury z wudaćemi serbskeho nakładnistwa wudospołnja. Wiki so njedźelu skónča. Na tradicionalnym zarjadowanju nakładnistwa čita lětsa basnik Jurij Łušćanski ze swojich serbskich a čěskich twórbow, a to pjatk w Hórnikowej łužiskoserbskej knihowni.
Pomnik za fararja a spisowaćela Jakuba Nowaka
Na južnej kromje Hory, hdźež so puć ze wsy do Banec z tym z Łusča křižuje, steji wot njedźele, 3. meje, pomnik ze šwedskeho zornowca. Na błudźenku dopomina čorna wopomjatna tafla na najwuznamnišeho syna Hory, kotryž so tule na najwjetšim burskim kuble před 150 lětami narodźi. Farar Jakub Nowak-Horjanski mjenowaše so jako spisowaćel z pseudonymom Neander. Wjacore serbske knihi a dźesać dźiwadłowych hrow su z pjera měšnika, kiž bě wot 1903 do 1931 Radworskim wosadnym Bože słowo rozšěrjał. Domowinskej skupinje Łusč a Jaseńca stej pomnik zhotowić dałoj.
Bus wuměłstwa tež serbsce po puću
Loni bě Bus wuměłstwa swjatki mjez Budyšinom, Lubijom a Korzymjom po puću. Lětsa je termin kónc tydźenja 27./28. junija. Čara bu mjeztym rozšěrjena, a tež ličba wobdźělacych so zarjadnišćow.
Za festiwalbóle wabić
Budyšin (SN/CoR). Měsacaj do mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica“, wotmějaceho so 9. do 12. julija w Budyšinje, Hochozy a Chrósćicach, je wčera přihotowanski wuběrk wuradźował. „Smy jara daloko lětsa při přihotowanju festiwala“, rjekny SN napřećo předsyda wuběrka Marko Kowar. Wón wuchadźa z toho, zo wšitke dźesać ansamblow z wukraja – z Mexika, Georgiskeje, Paraguayja, Estiskeje, Indiskeje, Madźarskeje, Słowjenskeje, Słowakskeje, Čěskeje a Pólskeje – tež přijědu a přileća. Jeničce rejwanski ansambl z Rudolstadta je wotprajił.
Doraznišo chcedźa za zahajenje festiwala w Budyšinje wabić, a to tež z tym, zo dóstanu Budyske domjacnosće direktne informacije. Přichodny tydźeń ma so kooperaciske zrěčenje ze Zaměrowym wobchadnym zwjazkom Hornja Łužica (ZVON) podpisać. Za kóždeho něšto změje Chróšćanska specialita lětsa na třoch dworach. Tak zahraje sydom folkrock-skupin, tróšku měrniša budźe čěska cymbalowa hudźba, a štóž chcył rejwać, změje wězo k tomu přiležnosć.
Wo islamje słyšeli a debatowali
Debata wo islamje a islamizmje ludźi dale zaběra. Tole pokaza so wčera tež w Smochčanskim Domje biskopa Bena. Tam rěčachu wo zakładach našeje křesćanskeje ciwilizacije.
Smochćicy (SN/MkWj). Zamołwići Domu biskopa Bena běchu so we wobłuku „Smochčanskeho foruma“ a dźěłoweho kruha „Zetkawanje ze židowstwom“ wčera dosć horcej temje wěnowali. Na planje steješe zarjadowanje pod hesłom „Islam a křesćanstwo – k zakładam našeje židowsko-křesćanskeje ciwilizacije“. Kopaće pjelnjena žurla – w njej tež tójšto serbskich wopytowarjow – bě dopokaz, zo zbudźa tuta tema dale wjele zajima.
Přeprosyli běchu sej tónkróć Siegfrieda Reipicha, jednaćela Załožby sakskich wopomnišćow w Drježdźanach. W NDR studowaše wón filozofiju. Swojeho kritiskeho nastajenja dla jeho přesćěhowachu a skónčnje z kraja wuhnachu. Po přewróće dźěłaše wón w něhdyšim Berlinskim stasi-jastwje Hohenschönhausen jako referent za politiske kubłanje. Reipich je hladajo na swoju biografiju razny přećiwnik wšěch totalitarnych režimow.
Putniska kniha w LND wušła
Budyšin (SN). Hač kóždolětnje z wosadnymi do domjaceho Róžanta, jako skupina młodostnych do Krupki, na zhromadnych wulětach do Lichenja abo sami po puću do Santiaga de Compostela – Serbja běchu a su zawěrno putniski lud. Za nowostku „Ze žohnowanjom na puć“, kotraž je w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła, je Gerat Wornar z historiskich rozprawow čerpał, ale tež mnohich awtorow pohonjował, nowše wopisowanja podać a na cyle wosobinske wašnje na swójske putnikowanja k wurjadnym městnosćam Europy zhladować. Mnohe fotografije zwjazk skulojćeja.
Pohon, so na puć nastajić, je wšelaki: Wobdźěleni chcedźa z ludźimi samsneje wole zhromadnosć dožiwić, na hnadownych městnach wo swójske wustrowjenje abo te přiwuzneho prosyć, we wosobinskich tyšnosćach modlo so wućek pytać abo so za wopokazanu miłosć dźakować.
Serbski a słowjenski wuměłc wustajataj zhromadnje
Choćebuz (HA/SN). Z dweju dźělow wobsteji najnowša kabinetna wustajeńca Choćebuskeho Serbskeho muzeja, kotruž su minjeny pjatk před něhdźe 70 hosćimi wotewrěli. W prěnim dźělu je pod hesłom „Delnjołužiske wuhlady II“ wustajanych 15 mólbow Jana Buka, nestora serbskich molerjow z Njebjelčic. Su to mólby, kotrež je Choćebuski muzej wot zasłužbneho hornjoserbskeho wuměłca z pomocu Vattenfalla a župy Delnja Łužica kupił. Na nich je Jan Buk runje tak kaž na dalšich pjeć twórbach, kotrež je wuměłc Choćebuskemu muzejej darił, zapopadnył wšelake motiwy z Delnjeje Łužicy, mjez druhim wo serbskej ludowej kulturje a wo serbskich wsach, ale tež wo brunicowych jamach.
