Wotchad ze serbskeje politiki
Drježdźany (SN/at). Dr. Andreas Kluge wšitke swoje aktiwity w serbskej politice z wosobinskich přičin „z hnydomnym zeskutkowanjom“ zastaji. To je wuspěšny Drježdźanski předewzaćel a spěchowar serbstwa wčera w sakskej krajny stolicy pisomnje zdźělił. Kaž Kluge piše, „potrjechi to moju dźěławosć jako zapósłanc Serbskeho sejma, moje skutkowanje za projekt Lusatia-Glow kaž tež planowany běrow reprezentancy Lusatia Nova w Drježdźanach“.
Jeho rozsud pak ma hišće dalše sćěhi: „Za lěta 2011 wutworjenu serbskorěčnu dźěćacu dnjowu skupinu w nošerstwje firmy ABX-CRO tzwr na Čěskej droze w Drježdźanskim nowym měsće prócuja so wo přenjesenje do noweho nošerstwa. Za pad, zo so to njeporadźi, zarjadnišćo lětsa k 31. decembrej zawru“, w zdźělence rěka.
W Serbskim sejmje su wosobinsku kročel dr. Klugi „z wulkim wobžarowanjom a respektom před rozsudom přiwzali“, kaž rjekny sejmar dr. Měrćin Krawc našemu wječornikej, „dźakujemy so dr. Kluze za jeho angažowane skutkowanje.“
Přichodne předewzaća rozjimali
Předewzaća do kónca lěta je předsydstwo župy „Michał Hórnik“ wčera w Chrósćicach rozjimało. W Malešecach, župa „Jan Arnošt Smoler“, je so tamniša Domowinska skupina po koronje prěni raz zaso zešła.
Chrósćicy/Malešecy (SN/at). W Budyskej župje „Jan Arnošt Smoler“ hotuja so tele dny na tradicionalnu wuprawu zajutřišim po slědach Korle Awgusta Kocora. Tež čłonojo předsydstwa župy „Michał Hórnik“ měrja so na wjeršk w swojej lětnej dźěławosći. Budźe to wutoru, 15. nazymnika, župna kulturna kermuša ze skupinu Poštyrjoch na Smolic statoku w Hórkach. Ju Domowinjenjo hromadźe z tamnišim wjesnym towarstwom „Při skale“ zarjaduja. Kaž přisłušna regionalna rěčnica třěšneho zwjazka Katharina Jurkowa dale zdźěli, je hižo spočatk nowembra přichodne zetkanje hotowarničow w Chrósćicach předwidźane.
Serbšćinu wšědny dźeń zesylnić
Ekspertowy wuběrk za Europsku chartu za regionalne a mjeńšinowe rěče Europskeje rady je minjeny tydźeń sedmu pruwowansku rozprawu wozjewił. Chartu je Němska 1999 ratificěrowała, wona płaći za danšćinu, hornjo- a delnjoserbšćinu, sewjerofrizišćinu, saterfrizišćinu, delnjoněmčinu a romašćinu.
Straßburg (SN/CoR). Pozitiwnje w rozprawje wuzběhnu, zo su so němske zarjady minjene lěto zawjazali, w Schleswigsko-Holsteinskej zarjadniske dokumenty, městnostne mjena a kulturne aktiwity w danšćinje, sewjernofrizišćinje a delnjoněmčinje podpěrać. Zo wučerjo pobrachuja, maja woni za „najwažniše wužadanje“ za regionalne rěče. Tak je w někotrych šulach wučba sewjerofrizišćiny a saterfrizišćiny woteběrała.
Šwjelowu bróžeń jako městnosć wjelestronskich zetkawanjow ...
Bywšu Wochožansku farsku bróžeń su jako restawrowanu a přesadźenu městnosć kultury a zetkawanja wožiwili. Wona je po serbskim fararju, redaktoru a rěčnym slědźerju Bogumilu Šwjeli (1873–1948) pomjenowana, kiž bě wot 1908 do 1913 farar we Wochozach.
Próstwy zapodać
Budyšin (SN). Załožba za serbski lud na to skedźbnja, zo skónči so doba za zapodaće próstwow wo spěchowanje 30. septembra hnydom w dwójnym nastupanju. To potrjechi jónu podpěru předewzaćow, kotrež chcedźa zapodawarjo klětu w prěnim połlěće resp. po cyłym lěće 2023 zeskutkownić. Wobkedźbować maja při tym, zo „leži spěchowanski wolumen załožby pola tutych próstwow pod 10 000 eurami“, kaž ze załožboweho zarjada rěka. Projektowi iniciatorojo njech wužiwaja za to požadanski formular pod .
Dalši wobłuk je program „Serbska rěč a kultura w strukturnej změnje“ za projekty w Sakskej. Tu załožba hač do 2038 za kóžde lěto přewostajene srědki we wysokosći 2,5 milinow eurow wobhospodari. Ze zapodaćom próstwow hač do 30. septembra za sćěhowace lěto, tónkróć za 2023, chcedźa zdobom do prawidłowneho rytmusa za wobdźěłanje požadanskich podłožkow zastupić. Tute spěchowanja maja so w lěće 2023 zahajić, financny wobjim projekta dyrbi znajmjeńša 25 000 eurow wysoki być. Wotpowědny formular je přistupny pod .
„Najmłódša hałuza sokołskeho hibanja“
Budyšin (SN/bš). Najwažniše wuwićowe fazy čěskeho sokołskeho hibanja běchu tema wčerawšeho přednoška historikarja dr. Martin Klementa. Wědomostny sobudźěłaćer Masarykoweho instituta a archiwa Čěskeje akademije wědomosćow a zdobom bibliotekar a archiwar Čěskeho sokołskeho zwjazka w Praze promowowaše 2019 wo strategiji w sokołskim hibanju. Z jeho slědźenjow předstaji wčera pozadki čěskeho hibanja a styki k serbskemu Sokołej. Štož bě Miroslav Tyrš 1862 jako ćěłozwučowanske hibanje załožił, wuwi so 1889 dale k wulkej sokołskej jednotce, kotraž měješe w 1930tych lětach hač do 750 000 sobustawow. Jako zakłady sokołskeje mysle mjenowaše přednošowar Klement nacionalizm, panslawizm, militarizm, kaž tež skutkowanje přećiwo socializmej a katolicizmej. Sokołska subkultura běše patriarchiska a maskulinowa, štož so wosebje na drasće a w symbolach pokazowaše. Tež rěč Sokołow běše swojorazna a postrowichu so z wosebitym sokołskim postrowom, tak Klement. Po zakazu Sokoła w połstatych lětach so zwjazk po přewróće znowa wutwori a ma dźensa na 160 000 sobustawow.
Serbske słowa pokazuja puć za wěru a dowěru
Towarstwo „Šwjelowa bróžeń“ je organizowało rěčny kurs hornjoserbćiny pod hesłom „Serbšćina w cyrkwi“. W nim prócuja so iniciatorojo cyrkej a swět zwjazać.
Wochozy (AK/SN). W hornjoserbskej rěči stej sej słowje wěra a dowěra přewšo bliskej. „Dopjelnjena wěra je dowěra“, praji dr. Christiana Piniekowa, čłonka dźěłoweje skupiny Serbska namša w Choćebuzu, „serbska rěč je přewšo přećelna, na čłowjeka poćahowana. Mnohe słowa ze sobu zwisuja kaž duch a dušao.“
Wustawki su w SKT přeměrili
Trjebin (SN/at). Z někotrymi změnami swojeje wustawy su so čłonojo Zwjazka za serbski kulturny turizm (SKT) na swojej hłownej zhromadźiznje předwčerawšim na Šusterec statoku w Trjebin lěpje za přichodne skutkowanje nastajili. Na rjadowanja za digitalne wuradźowanja, kotrež płaćachu w zwisku z prawidłami korony dla, so wjace zepěrać njemóža. Tuž su tule formu posedźenja nětko we wustawkach zakótwili. Hladajo na to, zo čłonojo předsydstwa w cyłej Łužicy bydla, móža so bjez wulkeho jězdźenja krótkodobnišo schadźować.
Přitomni zhonichu wot předsydstwa bliše wo stawje aktualnych projektow. Kameramuž Clemens Jurk natoči tučasnje serbske nałožki w běhu lěta. Kaž předsyda towarstwa Pětr Brězan rjekny, słuša delnjoserbske łapanje kokota runje tak k tomu kaž Slepjanske dźěćetko. Za ptači kwas su Hory we Wojerowskej kónčinje předwidźane. Dale su film wo serbskich poskitkach Łužiskeje jězoriny nahrawali. Za dźěłowy kruh „Serbska kupa“, kotryž w teritoriju mjez Złym Komorowom a Slepjanskej wosadu skutkuje, su internetnu stronu a flajer nadźěłali.
Na zetkanju w Praze Serbow witałoj
Nowowólby přihotować
Hochoza (SN/at). Čłonojo Serbskeho sejma zaběrachu so na swojim 35. posedźenju minjenu sobotu w delnjołužiskej Hochozy z peticiju trajne dalewjedźenje zwjazkoweho programa za rěčne pěstowarnje nastupajo, kotruž sejmarjo po informaciji dr. Měrćina Krawca solidarisce podpěruja.
Gremij přihłosowaše zapodaću namjeta, z kotrymž ma so składowanje atomowych smjećow we Łužicy wotpokazować. Wšako dźe w tymle zwisku wo škit tradicionelneho žiwjenskeho zakłada w regionje. W Serbskim sejmje su měnjenja, zo słušeja brěmjenja za energijowu wěstotu po wšej zwjazkowej republice rozdźělene, nimo toho žadachu sej tute wot serbskeho ludu hižo wulke wopory za wěste zastaranje kraja z energiju.
Z widom na dotal časowje konkretnje njepomjenowanu dobu prěnjeje wólbneje periody Serbskeho sejma běchu sej, kaž z nowinskeje zdźělenki dale wuchadźa, přitomni w Hochozy přezjedni, zo maja so nowowólby parlamenta přihotować. Z tym hodźeli so politiske zajimy serbskeho ludu hišće bóle mnohostronsce a z nowej mocu zastupować.
