Paris (dpa/SN). Z dalšim akciskim dnjom su dźěłarnistwa w Francoskej ćišć na tamniše knježerstwo zesylnili a su dźěłopřijimarjow ke generalnemu stawkej namołwjeli. Pozadk toho je planowana reforma rentow, při čimž ma so regularny spočatk wuměnka wot 62 na 64 lět pozběhnyć, štož ma wjele ludźi w kraju za njesprawne. Dźensa su we wjacorych městach demonstracije přewjedli. Tohorunja njejězdźachu wulki dźěl ćahow. Tež na lětanišćach su přistajeni stawkowali.
Lěto derje startowało
Wiesbaden (dpa/SN). Němska industrija měješe spočatk lěta překwapjace wjace nadawkow hač wočakowane. Tak běše to porno decembrej postup wo jedyn procent, zdźěli dźensa zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje. Fachowcy wuchadźachu poprawom z minusa wo 0,7 procentnych dypkow. „To je dobry start do noweho lěta“, wuzběhny ekonom Jens-Oliver Niklasch z Badensko-Württembergskeje krajneje banki.
Pochad 2 000 wosobow njewěsty
Waršawa (dpa/SN). Pólski wolijowy koncern PKN Orlen chce prawniske kročele přećiwo Ruskej přetorhnjeneho dodawanja zemskeho wolija přez wolijowód „Družba“ zahajić. Šef koncerna Daniel Obajtek je wčera w rozhłosowym sćelaku Zet připowědźił, zo chcyło sej předewzaća wot Ruskeje wotpowědne wotškódnjenje žadać, pokazujo při tym na wobstejace zrěčenja. Ruska bě po informacijach Orlena kónc februara přestała, Pólskej přez pipelinu wolij dodawać. Orlen twjerdźi, zo je na tajku situaciju přihotowany a zo wolij mjeztym w druhich krajach kupuje. Jeničke wobstejace zrěčenje z ruskimi dodawaćelemi wolija kónc 2024 wuběži. Mjeztym pak je Ruska ze swojeje strony přestała, Pólskej wolij dodawać.
Podawk je w Pólskej mjeztym skandal zbudźił, kaž w njedźelnym wusyłanju rozhłosoweho magacina MDR „Hej susodźe!“ wotkrychu. Orlen bě hižo dlěši čas twjerdźił, zo žadyn ruski wolij wjace njedóstawa a zo je bencin při tankownjach koncerna tohodla tak drohi. Nětko je zjawnosć zhoniła, zo je koncern dale tuni wolij w Ruskej kupował a ludźom droho jako bencin a diesel předawał.
Brüssel (dpa/SN). Sakska je so zhromadnje z wjacorymi stejnišćemi za mikroelektroniku w Europskej uniji załoženje aliancy regionow połwodźakow nastorčiła. Zaměr aliancy je wubědźowanjakmanosć europskich stejnišćow zesylnić, kotrež maja wulku konkurencu z USA a Chiny, zdźěli sakske statne knježerstwo wčera na wopyće w Brüsselu. Aliancu chcedźa klětu w prěnim kwartalu załožić a z njej aktiwnje k zwoprawdźenju chipoweho zakonja EU přinošować.
Tak je předwidźane, zo wědu wuměnjeja a kooperacije a zhromadne inowacije mjez europskimi stejnišćemi nastanu. Cyłkownje 13 stejnišćow z dźewjeć europskich krajow je dojednanje podpisało. Mjez nimi stej Bayerska a španiski region Baskiska. „Zo móhli ekonomisku sylnosć a wubědźowanjakmanosć zachować, dyrbimy předewšěm w branši połwodźakow naše techniske zamóžnosće wutwarić“, wuzběhny sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU).
Choćebuz (dpa/SN). Planowanje za lěpši železniski zwisk mjez Berlinom a Choćebuzom derje pokročuje. Zwjazk, Braniborska a Němska železnica (DB) dorozumichu so spočatk lěta na financowanje za wutwar dwórnišća Königs Wusterhausen, zdźělištej minjeny pjatk braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) a Daniela Gerd tom Markotten z předsydstwa DB. Kóšty za wutwar wučinja něhdźe jědnaće milionow eurow. Nowotwar twornje za zwuporjedźenje a hladanje spěšnikow ICE w Choćebuzu běža tohorunja po planje.
Dotal je na železniskej čarje kołowokoło Königs Wusterhausena wjele wobchada, hdźež dóńdźe tež k haćenjam. Tole ma so přiměrić a čara wutwarić. Twarske dźěła na sewjeru dwórnišća maja po informacijach braniborskeho knježerstwa hač do lěta 2027 zakónčene być. Prěnje naprawy so tuchwilu přihotuja.
82lětna je swojeho syna po wobchadnym njezbožu w Lüneburgu zakitowała a so z chošćom do nadběhowarja dała. 54lětny bě po njezbožu minjeny pjatk, do kotrehož bě jeho dźowka zapřijata, na městno njezboža přišoł a so do 57lětneho wobdźěleneho dał, zdźěli zawčerawšim rěčnik policije. 57lětny je potom do hrjadki padnył a so w mjezwoču zranił. Jeho 82 lět stara mać hrabny sej chošćo a 54lětneho nadběhowaše.
Wjacore mjeńše města w Schleswigsko-Holsteinskej chcedźa z pomocu pazorakow ličbu hawronow wobmjezować. Komuny maja wulke kolonije rapakow, kiž haru zawinuja a howna zawostajeja. Wot spočatka februara přijědźe plahowar pazorakow Herbert Boger trójce wob tydźeń ze swojimi zwěrjatami do Kellinghusena. Hawrony słušeja k wosebje škitanym družinam w Němskej a njesmědźa so honić.
New York (B/SN). Kritika na wobchadźe bamža z přećiwnikami liturgiskeje reformy pokročuje. Po měnjenju kardinala Blaise Cupicha z Chicaga su biskopja winowaći, w zhromadnosći z bamžom rozšěrjenje liturgiskeje reformy spěchować. „Zo je sej bamž 60 lět po koncilu to žadał, je zrudne, ale njeje překwapjace.“ Bamž na tym wobstawa, liturgiju wotpowědujo reformje Vatikanskeho koncila swjećić.
Zhromadnje hłód wutupić
Vatikan (B/SN). Póstna akcija brazilskeje biskopskeje konferency pohnu bamža Franciskusa k póstnej namołwje, brojenje ze zežiwidłami skónčić a za to z hłódnymi dźělić. Bamž zasadźenje katolskeje cyrkwje we Łaćonskej Americe, hdźež su hakle w januarje nuzowy staw wukazali, wysoko hódnoći.
Dušepastyrstwo Ukrainjanam
Münster (B/SN). 28lětny woženjeny farar Adrii Vytivskyi je měšnik grjekskoukrainskeje cyrkwje w biskopstwje Münster a bydli wot lěta 2018 w Němskej. Třo dušepastyrjo staraja so tam wo ćěkancow z Ukrainy. „Spowědź je za nich kaž dźěl terapije“, zwěsći farar. Potrjeba na psychologiskim zastaranju wójny w Ukrainje dla pospochi přiběra.
Klagenfurt (dpa/SN). W Awstriskej je strona SPÖ socialnych demokratow při wólbach krajneho sejma w Korutanskej z 39,4 procentami najsylniša wostała. Korutanscy Słowjency wostachu SPÖ swěrni. Cyłkownje pak je strona w zwjazkowym kraju překwapjace wjele hłosow zhubiła. Porno tomu je FPÖ trochu přibywa a leži nětko pola 24,1 procent. Konserwatiwna ÖVP dósta 17,7 procentow hłosow wolerjow. Zeleni a liberalni Neos njejsu marku pjeć procentow docpěli.
Turistiska branša so zetka
Berlin (dpa/SN). Prěni raz po spočatku koronapandemije zetka so wot dźensnišeho dowolowa branša na Mjezynarodnych turistiskich wikach (ITB) w Berlinje. Zwjazkowy hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) chce wiki dźensa wječor oficialnje wotewrěć. Po wuslědkach naprašowanjow maja wobydlerjo w Němskej najebać hospodarske starosće a inflaciju wulki lóšt pućować. Hinak hač do korony, móže wiki wot 7. do 9. měrca jenož hišće fachowy publikum wopytać.
Redmanna wuzwolili