Gazu „dobrowólnje“ wuludnić

Donnerstag, 06. Februar 2025 geschrieben von:

Tel Aviv (dpa/SN). Israelski zakitowanski minister Israel Katz je wójsku kraja přikazał, přihotować plan k „dobrowólnemu wupućowanju“ Palestinjanow z Gazaskeho pasma. Plan je sćěh namjeta prezidenta USA Donalda Trumpa, dwaj milionaj Palestinjanow z pobrjóžneho pasma přesydlić. Prezident USA bě w přitomnosći israelskeho ministerskeho ­prezidenta Benjamina Netanjahuwa wozjewił, zo chcyli USA Gazaske pasmo „přewzać“ a na derje so wuwiwacu „rivieru Bliskeho wuchoda“ přetwarić. Po woli Trumpa měli wobydlerjo Gazaskeho pasma zničenu kónčinu wopušćić a so w susodnych arabskich krajach zasydlić.

Wuprajenja su mjezynarodnu kritiku zbudźili. Na to je knježerstwo plany złahodniło. Wonkowny minister USA Marco Rubio rjekny, zo njeje plan njepřećelski, ale zo bě „wulkomyslny poskitk“ pre­zidenta. Zaměr je, pobrjóžnu kónčinu ­natwarić, zo móhli tam zaso ludźo bydlić, wón rjekny. Wokomiknje wšak to móžno njeje. Minister Katz je „chrobły plan“ Trumpa mjeztym jara witał.

Merz wostawa njepowalny

Donnerstag, 06. Februar 2025 geschrieben von:

Předsyda CDU a kanclerski kandidat unije swoju politiku zakituje

Berlin (dpa/SN). Kanclerski kandidat CDU/CSU Friedrich Merz wostawa hladajo na trajace demonstracije přećiwo zhromadnemu wothłosowanju unije z AfD k přiwótřenju migraciskeje politiki njepowalny. „Bjeru to jara chutnje. Tola jako poslednja zbywaca ludowa strona njedamy so wot demonstrantow z našeho puća zwjesć“, rjekny předsyda CDU nowinarjam. Přemóžace wjetšina wobydlerjow Němskeje ma kurs unije za prawy, je sej wón wěsty.

Merza kritizuja, dokelž je minjeny tydźeń w zwjazkowym sejmje akceptował, zo dóstanje jeho pjeć dypkow wobsahowacy naćisk z pomocu AfD wjetšinu hłosow. Minjeny pjatk bě naćisk najebać přihłosowanje AfD zwrěšćił, dokelž njeběchu so mnozy zapósłancy unije a FDP na wothłosowanju wobdźělili.

Rozsud njezadźiwa

Donnerstag, 06. Februar 2025 geschrieben von:
Ći jedni wyskaja, dokelž je so industri­jowe stejnišćo w Zhorjelcu zachowało, tamni pak wotkiwnu. Hižo wjacore lěta dyrbjachu sobudźěłaćerjo twornje njewěstosć a njeznjesliwu ćahańcu znjesć. Stejnišći Zhorjelca a tež Budyšina wo­spjet na hračkach steještej. Z tarifowym zrěčenjom přichoda spytachu zamołwići naposledk twornje Alstom na wuchodźe Němskeje wuchować. Jedna z přičinow za wukonliwe industrijne stejnišća je bjezdwěla dobra infrastruktura. Po­darmo wojowachu zastupjerjo hospodarstwa a politiki wo elektrifikaciju ­železniskeje čary mjez Drježdźanami a Zhorjelcom, štož je wažne wuměnjenje za zasydlenje industrije w Hornjej Łužicy. Prawdźepodobnje drje tole za brónjenski koncern KNDS wažnu rolu njehraje. Za producenta ćahow pak ćim bóle. A tohodla njezadźiwa, zo so koncern twornje w Zhorjelcu wzda. Nadźijomnje zawodej w Budyšinje podobny wusud njekiwa. Bianka Šeferowa

To a tamne (06.02.25)

Donnerstag, 06. Februar 2025 geschrieben von:

Januar 2025 bě po klimowej rozprawje najćopliši, kotryž su hdy naměrili. Globalna temperatura wučinješe 13,23 stopnjow a tak 1,75 stopnjow nad niwowom doindustrijneho časa, zdźěla słužba za klimowu změnu programa EU Copernicus w britiskim Readingu. „Januar bě dalši překwapjacy měsac a z rekordnymi temperaturami pokročuje, kotrež minjene lěta wobkedźbujemy“, zdźěli rěčnica centruma. Daty zběrali běchu satelity, łódźe, lětadła a wjedrarnje po wšěm swěće.

Ličba wobchadnych haćenjow na awtodróhach Němskeje je znowa přiběrała. W swojej bilancy za lěto 2024 naliči ADAC cyłkownje 516 000 haćenjow, 12 000 wjace hač lěto do toho. Haćenja trajachu cyłkownje 448 000 hodźin a so na 859 000 kilometrach rozpřestrěwachu. To je puć hač na měsačk a zaso wróćo. Hłowna přičina je přiběraca ličba awtow.

Smochčanski dom so dale a bóle na hotel wuwiwa

Mittwoch, 05. Februar 2025 geschrieben von:

Smochćicy (CS/SN). Nowe lěto je so w Smochčanskim kubłanišću swjateho Bena nawodnistwo změniło. Tola nic jenož to. Kubłanišćo so znowa orientuje, štož so tež w funkciji nawodnistwa wotbłyšćuje. Hač do 31. decembra je Sebastian Kieslich jako rektor skutkował. W přichodźe tam žanoho rektora wjace nimaja. Nowa šefina mjenuje so „jednaćelka za hotelowy management“. Sybille Richards, kotraž je we Wulkim Wjelkowje wotrostła, nadawk přewza. Wčera ju biskop Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa Heinrich Timmerevers witaše. Wón skedźbni na wužadanja, kotrež ma Sybile Richards zmištrować. Přetož kaž wšudźe ma tež katolska cyrkej z wyšimi kóštami wojować.

Scholz chce z CDU/CSU dźěłać

Mittwoch, 05. Februar 2025 geschrieben von:

Marl (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) tež po wjele diskutowanych naćiskach unije k migraciskej politice w zwjazkowym sejmje zhromadne dźěło z CDU a CSU po wólbach 23. februara njewuzamkuje. Jeho zasadne stejišćo stajnje bě: „Žane zhromadne dźěło z AfD“, rjekny Scholz na zarjadowanju wólbneho boja w Poruhrskej. Wšitko druhe je móžne, byrnjež tež druhdy ćežke a komplikowane było, tak Scholz. Wo tym rozsudźić pak chcedźa po wólbach.

Wjace nadpadow na strony

Berlin (dpa/SN). Wot nadpadow na čłonow a běrowy politiskich stron běchu Zeleni loni najbóle potrjecheni. Tole wuchadźa z wotmołwy zwjazkoweho nutřkowneho ministerstwa na naprašowanje frakcije AfD w zwjazkowym sejmje. Cyłkownje su nadpady 2024 po dotalnym ­ličenju najwyši staw minjenych šěsć lět docpěli. Zličili su loni 635 padow, na přikład wobškodźenja stronskich twarjenjow. 3 964 zastupnikow stron bě wot namocy a ranjenjow potrjechenych.

Prěni jeći do Guantánamo

Ze swěčkami wopominaja ludźo w šwedskim měsće Örebro wopory třěleńcy, při kotrejž wčera jědnaće ludźi zemrě. Mjez ­mortwymi je tež skućićel, policija zdźěla. Pozadki njeskutka w kubłanskim centrumje za dorosćenych dotal hišće njeznaja. ­Policija politiski abo teroristiski njeskutk wuzamkuje. Skućićel je drje sam jednał. Foto: dpa/Sergej Grits

Zelenskyj chcył z Putinom rěčeć

Mittwoch, 05. Februar 2025 geschrieben von:
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je pod wěstymi wuměnjenjemi k direktnym rozmołwam z ruskim statnym šefom Wladimirom Putinom zwólniwy. Na rozmołwach měli so Ukraina, Ruska, USA a Europa wobdźělić, rjekny Zelenskyj we widejowej rozmołwje z britiskim žurnalistom Piersom Morganom. „Hdyž je tole jenička móžnosć, wobydlerjam Ukrainy měr přinjesć a dalšim woporam zadźěwać, potom so na tutym zetkanju wobdźělimy.“ Putinej napřećo Zelenskyj přećelny njebudźe. „Mam jeho za njepřećela, a wón mje tež.“ Prezident USA Donald Trump žada sej jednanja k skónčenju wójny. Putin je pječa zwólniwy, pokazuje pak na wukaz Zelenskeho, kiž jednanja z nim zakazuje.

Štyrjo kandidaća před kameru RTL

Mittwoch, 05. Februar 2025 geschrieben von:
Köln (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a kanclerski kandidat unije Friedrich Merz (CDU) chcetaj so nětko tola w direktnej rozmołwje z kanclerskej kandidatku AfD Alice Weidel a z Robertom Habeckom, kanclerskim kandidatom Zelenych, rozestajeć. Z tym změni telewizijny sćelak RTL swój dotalny plan za duel Merza a Scholza a koło 16. februara rozšěri. Moderatoraj Pinar Atalay a Günther Jauch „Quadrell“ nawjedujetaj, kotryž wusyłaja w 20.15 hodź. RTL chce štyrjom najsylnišim stronam CDU, AfD, SPD a Zelenym wólbny forum zmóžnić. Do toho w 19 hodź. změja Sahra Wagenkecht (BSW), Gregor Gysi (Lěwica) a Christian Lindner (FDP) składnosć, wolerjam swoje pozicije rozłožić.

Trump chce Gazaske pasmo přewzać

Mittwoch, 05. Februar 2025 geschrieben von:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chcył ameriskich wojakow do Gazaskeho pasma pósłać, zo by zničenu kónčinu nad Srjedźnym morjom přewzać a zaso natwarić móhł. ­„Činimy, štož je trjeba“, rjekny wón na nowinarskej konferency po rozmołwje z israelskim ministerskim prezidentom Benjaminom Netanjahuwom. Žurnalist bě so Trumpa prašał, hač by tež wojakow USA do Gazaskeho pasma pósłał, zo by wěstotny wakuum pjelnił. „Hdyž je trjeba, potom to činimy.“ Wón liči z dołhodobnym zasadźenjom USA w regionje.

Do toho bě Trump připowědźił, zo chcyli USA kontrolu w Gazaskim pasmje přewzać a wot wójny zničenu kónčinu hospodarsce zaso natwarić. Tam bydlacych Palestinjanow chce wón přesydlić. Netanjahu plan podpěrowaše. Akcija Trumpa Bliski wuchod změni a regionej měr přinjese, je sej wón wěsty. Islamistiska Hamas, kotraž ma podpěru mnohich Palestinjanow a druhich arabskich statow, wumjetowaše Trumpej „rasizm“.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND