Ruske atomowe hroženja zasudźiła

Dienstag, 02. August 2022 geschrieben von:

New York (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) a jeje kolega z USA Antony Blinken staj atomarne hroženja Ruskeje před Zjednoćenymi narodami raznje zasudźiłoj. Ruska je wospjet „njesmilnje nuklearnu retoriku“ wužiwała, z kotrejž prócowanja minjenych 50 lět wo wobmjezowanje atomowych brónjow po cyłym swěće na hrački staja, rjekny Baerbock póndźelu na konferency UNO k přepruwowanju zrěčenja wo njerozšěrjenju atomowych brónjow. Z Ukrainu je Ruska kraj bjez atomowych brónjow nadpadnyła a z tym prjedawše přilubjenja „brutalnje zraniła“.

Blinken wumjetowaše Ruskej nuklearne wrjeskotanje z tesakami. „W našim swěće njeje městna za nuklearne wottrašenje na zakładźe namocy a zatrašenja abo wudrěwanja. Dyrbimy hromadźe stać, zo bychmy to wotpokazali.“ Prezident USA Joe Biden rozłoži w stejišću, jeho knježerstwo je zwólniwe, „spěšnje“ wo nowym ramiku za brónjensku kontrolu jednać, kotryž ma New-Start-zrěčenje narunać.

Katastrofam zadźěwać

Dienstag, 02. August 2022 geschrieben von:
Ironija stawiznow: Samsny čas, hdyž so w Sakskej Šwicy lěsy pala kaž hišće nihdy, bliži so 20. róčnica dotal njesłyšaneje přirodneje katastrofy zapławjenja w lěće 2002 w samsnej kónčinje. W awgusće toho lěta bě Łobjo po dny trajacych zliwkach swoje rěčnišćo wopušćiło a wulke zapławjenja zawinowało. Njezabyte su wobrazy, kak wohnjowi wobornicy a dobrowólni pomocnicy z pěskowymi měchami spytaja, historiski dźěl sakskeje stolicy před wodu škitać. Runje tak drje helikoptery do stawiznow zańdu, kotrež dźensa njepřestajnje wodu z Łobja čěraja, zo bychu wohnišća w skałach zhašeli. Kaž tehdy, chcedźa zamołwići konsekwency sćahnyć, zo njeby so katastrofa wospjetować móhła. Mjeztym su sej města podłu Łobja škitne sćěny wobstarali, kiž móža w nuzy spěšnje nastajić. Što móhło w Sakskej Šwicy pomhać, sej tak prawje předstajić njemóžu: Fachowcy připowědźeja, zo dyrbimy tež přichodnje ze suchimi a horcymi lětami ličić. Marko Wjeńka

Jězdźenka dale jara prašana

Dienstag, 02. August 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Hišće měsac móža ludźo z jězdźenku za dźewjeć eurow w zjawnym wosobowym bliskowobchadźe po cyłej Němskej jězdźić. Naprašowanje za dźewjećeurowskim tiketom je tuž dale wulke, tež w Berlinje a Braniborskej. Dotal su wobchadne předewzaća we woběmaj zwjazkowymaj krajomaj dohromady něhdźe pjeć milionow tychle jězdźenkow předali, zdźěli rěčnik wobchadneho Zwjazka Berlin-Braniborska (VBB).

Kaž Berlinske wobchadne předewzaća (BVG) na naprašowanje zdźělichu, su hač dotal wjace hač 2,4 miliony dźewjeć­eurowskich jězdźenkow předali. „Wot toho stajnje wjac hač 1,1 milion za měsacy junij a julij a hižo šwarnje wjac hač 200 000 za měsac awgust.“

Wulki zajim na tikeće pokazuje tež wućeženje kapacity ćahow, rěka ze stron VBB. Wućeženje ćahow je jězdźenki dla wo štwórćinu přiběrało a leži mjeztym zaso nimale na niwowje do koronakrizy. Tež Berlinske wobchadne předewzaća wobkrućeja: „Naprašowanje pasažěrow w jězdźidłach BVG je po najnowšich wuhódnoćenjach zaso staw lěćneho prózdninskeho časa do korony docpěło.“

Němske hrajerki zahoriće witane

Dienstag, 02. August 2022 geschrieben von:
Tysacy zahorjenych ludźi su hrajerki němskeho mustwa wčera po nawróće z europskich mišterstwow w Jendźelskej před Frankfurtskej radnicu zahoriće witali. Team zwjazkoweje trenarki Martiny Voss-Tecklenburg bě drje dźewjaty EM-titul z poražku 1:2 w finalu přećiwo hosćićelej Jendźelskej snadnje zapasł, přez swój wulkotny wustup při kónčnym kole pak je sej wjele sympatijow zdobył. „Smy wězo jara ćerpjeli“, praji Voss-Tecklenburg přiwisnikam. „Chcychmy poprawom europscy mištrojo być a nic dobyćerjo wutrobow. Ale hdyž je naš wukon k tomu wjedł, zo smy so do wutrobow ludnosće hrali, smy rady dobyćerjo wutrobow.“ Foto: dpa/Uwe Anspach

Mjenje dźěła za mašinotwarcow

Dienstag, 02. August 2022 geschrieben von:

Lipsk/Erfurt (dpa/SN). Wuchodoněmski mašinotwar začuwa zdźeržliwe inwesti­cije w dźělach industrije. Mnóstwo nadawkow w prěnim połlěće, kiž bě poprawom spokojace, je w juniju spadnyło, zdźěli zwjazk němskich mašinotwarcow (VDMA) wuchod wčera w Lipsku. Skazanki su w juniju wo pjeć procentow woteběrali – předewšěm popušćaceho nutřkokrajneho naprašowanja za mašinami, připrawami, komponentami a posłužbami dla. Mjeztym zo nadawki z wukraja wo jedyn procent woteběrachu, znižichu so nadawki z Němskeje wo jědnaće procentow.

„Tu wotbłyšćuje so dźeń a bóle zdźeržliwa inwesticiska zwólniwosć kupcow“, rozłoži jednaćel VDMA wuchod Oliver Köhn. Wysoke energijowe płaćizny a debaty wo zastaranskej wěstoće z płunom kaž tež dodawanske dźěle znjeměrnjeja tuchwilu wulke dźěle hospodarstwa. Na­jebać problemy w juniju je połlětna bilanca cyłkownje pozitiwna, rozłoži zwjazk. Wuchodoněmske mašinotwarske zawody knihowachu w šěsć měsacach cyłkownje nadawkowy plus 16 procentow porno lońšej dobje – z tukraja wučinješe to 13 procentow, z wukraja 17 procentow.

To a tamne (02.08.22)

Dienstag, 02. August 2022 geschrieben von:

Přehnate wyskanje po wurunanskich wrotach němskeje žónskeje wubranki w kónčnej hrě koparskeje EM je zasadźenje policije zawinowało. Wjeselo so nad wrotami bě w Ambergu 53lětny muž z trašawku do powětra třělał. Na to přijědźechu zastojnicy z wjacorymi awtami. Muž dyrbi nětko z chłostanjom ranjenja zakonja wo brónjach dla ličić.

Pokutu 130 eurow wróćił je bayerski hospodarski minister Hubert Aiwanger (Swobodni wolerjo) w hornjobayerskim Pählu ratarjej, kiž bě tón zapłaćił, dokelž běchu kruwy na dróze přewjele kruwjacych plincow zawostajili. Jedyn z wobydlerjow bě so na to hóršił. Derje widźomnje w plastowej tiće bě Aiwanger pje­njezy – ze swójskeje kapsy – přihotował a medije na přepodaće přeprosył. Wón chcył ratarjow pohonjować, skót dale na pastwach plahować, Aiwanger rjekny.

„Pokutna jězba“ do Kanady

Montag, 01. August 2022 geschrieben von:

Edmonton (B/SN). Bamž Franciskus je so na prěnjej wot šěsć stacijow wopyta w Kanadźe ze zastupjerjemi indigeneje ludnosće z First Nations, Inuitow a Metis kaž tež z premierministrom Justinom Trudeauwom zetkał. Swjaty wótc je na hnujace wašnje prawobydlerjow Kanady za přeńdźenja zastupjerjow katolskeje cyr­kwje na indigenych dźěćoch wo wodaće prosył. Přisłušnicy katolskeje cyrkwje a rjadniske zhromadźenstwa wobdźělichu so na projektach kulturneho ničenja a wunuzowaneje asimilacije prawobydlerjow. To měješe swój wjeršk w systemje internatnych šulow. Wot lěta 1880 běchu přez lětdźesatki něhdźe 150 000 indigenych dźěći swójbam wutorhnyli a do katolskich internatow zawlekli. W tutych šulach dožiwichu namóc, seksualne ­znjewužiwanje, tradachu hłód a bědźachu so z chorosćemi. Sta dźěći zemrěchu. Posledni tajki internat bu w lěće 1996 zawrjeny.

Rozestajenja wo sakramentach

Baerbock po puću do New Yorka

Montag, 01. August 2022 geschrieben von:

Berlin/New York (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je so dźensa do New Yorka podała, zo móhła so tam na konferency UNO k přepruwowanju zrěčenja wo wobmjezowanju atomoweho brónjenja wobdźělić. Wjace hač 50 lět stare zrěčenje, kiž je 191 statow podpisało, předpisuje, zo smědźa jenož USA, Ruska, China, Francoska a Wulka Britaniska atomowe brónje wobsedźeć. Konferenca je zazběh tři dny trajaceje jězby Baerbock po USA a Kanadźe.

Zelenskyj připowědźa reakciju

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je najnowši ruski raketowy nadpad na město Mykolajiw zasudźił a reakciju ukrainskeje armeje připowědźił. „Dźensa smy jedyn z najbrutalnišich nadpadow na Mykolajiw a wokolinu dožiwili“, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Namakamy prawu wotmołwu armeje a tajneje słužby.“

Wolf za rentu ze 70

Chětro poražene běchu hrajerki němskeho koparskeho mustwa wčera w Londonskim Wembleyjowym stadionje, po tym zo běchu w kónčnej hrě Europskich mišterstwow žonow hosćićelskemu jendźelskemu mustwu před 87 000 přihladowarjemi z 1:2 podleželi. Dźensa wočakowachu němske mustwo w Frankfurće nad Mohanom na balkonje radnicy. Foto: dpa/Alessandra Tarantino

Prěnja łódźze žitom wotjěła

Montag, 01. August 2022 geschrieben von:

Istanbul (dpa/SN). Po zrěčenju wo skónčenju ukrainskeje žitneje blokady je prěnja z kukuricu nakładowana łódź po informacijach Turkowskeje dźensa rano přistaw Odessy wopušćiła. Pod chorhoju Sierra Leony jěduca wjezwowa łódź „Razoni“ jědźe do směra na Libanon, zdźěla turkowske zakitowanske ministerstwo. Dodawanje žita wotměje so we wobłuku 22. julija wotzamknjeneho zrěčenja, dalše eksporty maja slědować, rěkaše.

Přećiwnikaj wójny, Ukraina a Ruska, běštej pod posrědkowanjom UN a Turkowskeje zrěčenje podpisałoj, zo bychu z třoch přistawow wuwozy z Ukrainy zmóžnili. Wot lońšich žnjow čaka po ukrainskich podaćach hišće wjace hač 20 milionow tonow žita na wuwoz. Přistawy ­běchu po ruskej inwaziji kónc februara wěstotnych přičin dla zawrěli. Blokowaneho žita dla boja so UNO přiběracych krizow hłodu dla po wšěm swěće.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND