New York (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) a jeje kolega z USA Antony Blinken staj atomarne hroženja Ruskeje před Zjednoćenymi narodami raznje zasudźiłoj. Ruska je wospjet „njesmilnje nuklearnu retoriku“ wužiwała, z kotrejž prócowanja minjenych 50 lět wo wobmjezowanje atomowych brónjow po cyłym swěće na hrački staja, rjekny Baerbock póndźelu na konferency UNO k přepruwowanju zrěčenja wo njerozšěrjenju atomowych brónjow. Z Ukrainu je Ruska kraj bjez atomowych brónjow nadpadnyła a z tym prjedawše přilubjenja „brutalnje zraniła“.
Blinken wumjetowaše Ruskej nuklearne wrjeskotanje z tesakami. „W našim swěće njeje městna za nuklearne wottrašenje na zakładźe namocy a zatrašenja abo wudrěwanja. Dyrbimy hromadźe stać, zo bychmy to wotpokazali.“ Prezident USA Joe Biden rozłoži w stejišću, jeho knježerstwo je zwólniwe, „spěšnje“ wo nowym ramiku za brónjensku kontrolu jednać, kotryž ma New-Start-zrěčenje narunać.
Berlin (dpa/SN). Hišće měsac móža ludźo z jězdźenku za dźewjeć eurow w zjawnym wosobowym bliskowobchadźe po cyłej Němskej jězdźić. Naprašowanje za dźewjećeurowskim tiketom je tuž dale wulke, tež w Berlinje a Braniborskej. Dotal su wobchadne předewzaća we woběmaj zwjazkowymaj krajomaj dohromady něhdźe pjeć milionow tychle jězdźenkow předali, zdźěli rěčnik wobchadneho Zwjazka Berlin-Braniborska (VBB).
Kaž Berlinske wobchadne předewzaća (BVG) na naprašowanje zdźělichu, su hač dotal wjace hač 2,4 miliony dźewjećeurowskich jězdźenkow předali. „Wot toho stajnje wjac hač 1,1 milion za měsacy junij a julij a hižo šwarnje wjac hač 200 000 za měsac awgust.“
Wulki zajim na tikeće pokazuje tež wućeženje kapacity ćahow, rěka ze stron VBB. Wućeženje ćahow je jězdźenki dla wo štwórćinu přiběrało a leži mjeztym zaso nimale na niwowje do koronakrizy. Tež Berlinske wobchadne předewzaća wobkrućeja: „Naprašowanje pasažěrow w jězdźidłach BVG je po najnowšich wuhódnoćenjach zaso staw lěćneho prózdninskeho časa do korony docpěło.“
Lipsk/Erfurt (dpa/SN). Wuchodoněmski mašinotwar začuwa zdźeržliwe inwesticije w dźělach industrije. Mnóstwo nadawkow w prěnim połlěće, kiž bě poprawom spokojace, je w juniju spadnyło, zdźěli zwjazk němskich mašinotwarcow (VDMA) wuchod wčera w Lipsku. Skazanki su w juniju wo pjeć procentow woteběrali – předewšěm popušćaceho nutřkokrajneho naprašowanja za mašinami, připrawami, komponentami a posłužbami dla. Mjeztym zo nadawki z wukraja wo jedyn procent woteběrachu, znižichu so nadawki z Němskeje wo jědnaće procentow.
„Tu wotbłyšćuje so dźeń a bóle zdźeržliwa inwesticiska zwólniwosć kupcow“, rozłoži jednaćel VDMA wuchod Oliver Köhn. Wysoke energijowe płaćizny a debaty wo zastaranskej wěstoće z płunom kaž tež dodawanske dźěle znjeměrnjeja tuchwilu wulke dźěle hospodarstwa. Najebać problemy w juniju je połlětna bilanca cyłkownje pozitiwna, rozłoži zwjazk. Wuchodoněmske mašinotwarske zawody knihowachu w šěsć měsacach cyłkownje nadawkowy plus 16 procentow porno lońšej dobje – z tukraja wučinješe to 13 procentow, z wukraja 17 procentow.
Přehnate wyskanje po wurunanskich wrotach němskeje žónskeje wubranki w kónčnej hrě koparskeje EM je zasadźenje policije zawinowało. Wjeselo so nad wrotami bě w Ambergu 53lětny muž z trašawku do powětra třělał. Na to přijědźechu zastojnicy z wjacorymi awtami. Muž dyrbi nětko z chłostanjom ranjenja zakonja wo brónjach dla ličić.
Pokutu 130 eurow wróćił je bayerski hospodarski minister Hubert Aiwanger (Swobodni wolerjo) w hornjobayerskim Pählu ratarjej, kiž bě tón zapłaćił, dokelž běchu kruwy na dróze přewjele kruwjacych plincow zawostajili. Jedyn z wobydlerjow bě so na to hóršił. Derje widźomnje w plastowej tiće bě Aiwanger pjenjezy – ze swójskeje kapsy – přihotował a medije na přepodaće přeprosył. Wón chcył ratarjow pohonjować, skót dale na pastwach plahować, Aiwanger rjekny.
Edmonton (B/SN). Bamž Franciskus je so na prěnjej wot šěsć stacijow wopyta w Kanadźe ze zastupjerjemi indigeneje ludnosće z First Nations, Inuitow a Metis kaž tež z premierministrom Justinom Trudeauwom zetkał. Swjaty wótc je na hnujace wašnje prawobydlerjow Kanady za přeńdźenja zastupjerjow katolskeje cyrkwje na indigenych dźěćoch wo wodaće prosył. Přisłušnicy katolskeje cyrkwje a rjadniske zhromadźenstwa wobdźělichu so na projektach kulturneho ničenja a wunuzowaneje asimilacije prawobydlerjow. To měješe swój wjeršk w systemje internatnych šulow. Wot lěta 1880 běchu přez lětdźesatki něhdźe 150 000 indigenych dźěći swójbam wutorhnyli a do katolskich internatow zawlekli. W tutych šulach dožiwichu namóc, seksualne znjewužiwanje, tradachu hłód a bědźachu so z chorosćemi. Sta dźěći zemrěchu. Posledni tajki internat bu w lěće 1996 zawrjeny.
Rozestajenja wo sakramentach
Berlin/New York (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je so dźensa do New Yorka podała, zo móhła so tam na konferency UNO k přepruwowanju zrěčenja wo wobmjezowanju atomoweho brónjenja wobdźělić. Wjace hač 50 lět stare zrěčenje, kiž je 191 statow podpisało, předpisuje, zo smědźa jenož USA, Ruska, China, Francoska a Wulka Britaniska atomowe brónje wobsedźeć. Konferenca je zazběh tři dny trajaceje jězby Baerbock po USA a Kanadźe.
Zelenskyj připowědźa reakciju
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je najnowši ruski raketowy nadpad na město Mykolajiw zasudźił a reakciju ukrainskeje armeje připowědźił. „Dźensa smy jedyn z najbrutalnišich nadpadow na Mykolajiw a wokolinu dožiwili“, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Namakamy prawu wotmołwu armeje a tajneje słužby.“
Wolf za rentu ze 70
Istanbul (dpa/SN). Po zrěčenju wo skónčenju ukrainskeje žitneje blokady je prěnja z kukuricu nakładowana łódź po informacijach Turkowskeje dźensa rano přistaw Odessy wopušćiła. Pod chorhoju Sierra Leony jěduca wjezwowa łódź „Razoni“ jědźe do směra na Libanon, zdźěla turkowske zakitowanske ministerstwo. Dodawanje žita wotměje so we wobłuku 22. julija wotzamknjeneho zrěčenja, dalše eksporty maja slědować, rěkaše.
Přećiwnikaj wójny, Ukraina a Ruska, běštej pod posrědkowanjom UN a Turkowskeje zrěčenje podpisałoj, zo bychu z třoch přistawow wuwozy z Ukrainy zmóžnili. Wot lońšich žnjow čaka po ukrainskich podaćach hišće wjace hač 20 milionow tonow žita na wuwoz. Přistawy běchu po ruskej inwaziji kónc februara wěstotnych přičin dla zawrěli. Blokowaneho žita dla boja so UNO přiběracych krizow hłodu dla po wšěm swěće.