Bórkowy (SN/CoR). Ze swjedźenskim tydźenjom „700 lět Bórkowy w Błótach“ spomina delnjołužiske městačko wot soboty 22., do njedźele 30. awgusta, na róčnicu swojeho załoženja. Wobydlerjam a hosćom poskića potom paletu najwšelakorich zarjadowanjow.

Swjedźenski tydźeń zahaji 22. žnjenca Serbski ludowy ansambl z koncertom w tamnišej ewangelskej cyrkwi. Nimo „Štyrjoch počasow“ Antonija Vivaldija zaklinča tež serbske hudźbne twórby, kaž su to uwertira ze spěwohry „Smjertnica“ Jurja Pilka a wurězki z „Dźesać serbskich rejow“ Jana Pawoła Nagela a z Bjarnata Krawcoweje twórby „Ze serbskej‘ hole“ op. 82.

Dźensa před 70 lětami rozbuchny we 8.15 hodź. prěnja atomowa bomba, kotruž bě USA na japanske přistawne město Hiroshima wotćisnyło. W běhu štyrjoch lět běchu wědomostnicy USA pod nawodom prof. Roberta­ Oppermanna bombu z hoberskej zaničowanskej mocu wuwili. Ameriski prezident Truman přikaza atomowu bombu spočatk awgusta nad Japanskej zasadźić, zo by „kraj ke kapitula­ciji nuzował a tak dźesaćitysacam ame­riskich wojakow žiwjenje wuchował“. Takle­ je Truman pozdźišo swój rozsud zakitował. Štyri tony ćežka bomba bě ze 64 kilogramami urana pjelnjena a mori jeničce w běhu dweju dnjow 70 000 z dohromady 350 000 wobydlerjow Hiro­shimy. 9. awgusta ćisnychu Američenjo dalšu bombu z plutonijom na přistawne město Nagasaki, a wona je něhdźe 75 000 ludźom žiwjenje rubiła. Jadrowe pruhi běchu­ najstrašniše sćěhi bom­bow a zawinowachu w běhu lět dohromady 260 000 woporow. Zasadźenje atomoweju bombow bě ze stron USA demonstracija wo­jerskeje mocy, ale zdobom złóstnistwo přećiwo čłowjestwu. Manfred Laduš

Rozmołwa z něhdyšim ćěkancom a nětčišim Budyšanom

Dnja 2. awgusta 1945 podpisachu tři dobyćerske mocy – USA, Jendźelska a Sowjetski zwjazk – Podstupimske zrěčenje, postajowace tež změny hranicow. Tak zhubi Němska wuchodnje rěkow Wódry a Nysy swój teritorij, a tysacy Němcow ze Šleskeje dyrbjachu swoju domiznu wopušćić. Mjez nimi bě tež mały hólčec Josef Schwan, dźensa w Serbach znaty jako Józef Šwon, kiž je so­ ze swójbnymi po ćěkańcy we Wu­dworju pola Chrósćic zasydlił. Runja jemu su tež dalše dźěći ćěkancow we Łužicy nowu domiznu našli, samo serbšćinu nawuknyli a pozdźišo ze serbskimi partnerami swójbu załožili. Alfons Wićaz je so z dźensnišim Budyšanom Józefom Šwonom rozmołwjał.

Móžeće so hišće na ćežki čas před 70 lětami dopomnić?

Hrajna doba 2014/2015 je so za NSLDź zaso z dobrym wuslědkom skónčiła. Dohromady 150 000 ludźi wopyta ně­hdźe 880 zarjadowanjow. K wuspěchej je wosebje lětnje dźiwadło přinošowało.

Budyšin (SN/CoR). Powšitkownje štyri tysac wopytowarjow mjenje, za to pak štyri tysac wjace na lětnim dźiwadle, to je statistiski rozdźěl nastupajo minjenu hrajnu dobu Budyskeho NSLDź. Wjace hač 32 500 ludźi je sej „My Fair Lady“ pod hołym njebjom wobhladało, hišće wjace bě so wo to prócowało. Rekord 20 inscenacijow Budyskeho lětnjeho dźiwadła pak ma kruch „Ryćerja Runkelowa wulka hodźina“ z lěta 2003 ze 36 000 přihladowarjemi. Trawersy na Třělnišću – tři lěta wotměwaše so tam natwara Dźiwadła na Hrodźe dla lětnje dźiwadło – su te­hdy wězo 1 400 ludźom městno poskićeli.