Aus der aktuellen Ausgabe vom Montag, 17 Januar 2022

Berlin (dpa/SN). CDU chce swojeho přichodneho předsydu Friedricha Merza sobo­tu, 22. januara, na dźeń trajacym zjězdźe do zastojnstwa wuzwolić. To je strona w Berlinje wozjewiła. Merz bě so při naprašowanju čłonow wo nowym předsydźe w decembru z 62,1 procentom přećiwo Norbertej Röttgenej a Helge Braunej přesadźił.

Po předstajenju kandidata ma 1 001 kandidat bywšeho předsydu frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje z elektroniskim wothłosowanjom za naslědnika při wólbach zwjazkoweho sejma zwrěšćeneho kanclerskeho kandidata unije Armina Lascheta wuzwolić. Do zahajenja koronapandemije bě w CDU z wašnjom, noweho předsydu na dwaj dnjej trajacym zjězdźe wuzwolić.

Přichodny pjatk chcetej so wodźacej gremijej CDU – prezidij a předsydstwo – zetkać, zo byštej zjězd přihotowałoj. Po wu­zwolenju Merza za předsydu chce CDU kompletne předsydstwo znowa wuzwolić. Je to konsekwenca po historiskej wólbnej poražce ze 24,1 procentom.

Kóžde štwórte dźěłowe městno w hosćencach a hotelach so zhubiło

Wiesbaden/Berlin (dpa/SN). Korona­­­pandemija je w hosćencach a hotelach Němskeje nimale kóžde štwórte dźěłowe městno zničiła. Po ličbach Zwjazkoweho statistiskeho zarjada dźěłachu prěnje dźesać měsacow minjeneho lěta 23,4 procenty ludźi mjenje w branši, hač bě jich do wudyrjenja krizy lěta 2019. Dokelž tež ličba wučomnikow dale wote­běra, ličitej Dźěłarnistwo za zežiwjenje a hosćency (NGG) a zwjazk Dehoga z přewšo ćežkim nowym startom.

Wosebje bolostnje je kriza sobudźě­łaćerjow w barach a korčmach trjechiła: Tu dyrbješe wot lěta 2019 nimale połojca (44,7 procentow) přistajenych hić. W zawodach, kotrež jědźe poskićeja, trochu lěpje wupada. Tam maja wo 22,5 pro­centow mjenje ludźi. Najwěsćiše běchu dźěłowe městna w zawodach z cateringom, hdźež dźensa 17,1 procent ludźi mjenje dźěła, hač bě to do korony.

Móžu sej derje předstajić, zo je Michał Cyž minjene dny bjezsparne nocy měł, wšako su pola njeho wšitke techniske nitki lě­tušeje jolki hromadźe běželi. Štož su wón a wšitcy dalši wobdźěleni před a za ka­meru w Nuknicy a Chrósćicach na nohi stajili, je wšeje česće hódne. Tak wobra­dźichu woni publikumej doma při wo­­brazowce zabawny wječor ze znatymi a nowymi wobličemi, ze serbskej hudźbu a žor­tom, z wohnjowobornej wjetu a nic na­posledk z wulkim wohnjostrojom, kiž bě na wobrazowce derje widźeć a runočasnje kilometry daloko słyšeć. Wulki dźak słuša w tym zwisku Chróšćanskim wohnjowym wobornikam, kotřiž su lětušu jolku njesměrnje podpěrali a ju tak hakle­ zmóžnili, kaž tež wšitkim pomocnikam při swinjorězanju a přetwarje Nukničanskeje baraki na telewizijne studijo. Najwjetša nadźija jich wšěch drje je, nje­swjećić swoju jubilejnu 25. jolku klětu hi­žo­ we wirtuelnej bróžni, ale w realnje eksistowacej w Nuknicy. Marian Wjeńka

16. wulkeho róžka 1902 narodźi so w Chelnje pozdźiši prěni powołanski serb­sk­i dźiwadźelnik, režiser a prěni intendant Serbskeho ludoweho dźiwadła Jan Krawc. Wuchodźiwši Radworsku wjesnu šulu, hdźež běštaj Jan Andricki a Michał Nawka jeho wučerjej, bě wón chowanc katolskeje měšćanskeje šule w Budyšinje a měješe so po přeću nana z fararjom abo wučerjom stać. Krawc pak rozsudźi so za wu­měł­stwo­we powołanje dźiwadźelnika. Ja­ko­ šuler bě hižo na schadźowance 1919 w kruchu Józefa Nowaka „Swobody njewjesta“ sobu hrał. Krawc spřećeli so z kom­ponistom a wučerjom Bjarnatom Krawcom w Drježdźanach a z jeho swójbnymi. Bjarnat Krawc runaše jemu puć do wuměłskeho skutkowanja. W Zhorjelskim dźiwadle je Jan Krawc nazymu 1928 prěnju rólu přewzał. W běhu lěta wukubła so na dźiwadźelnika a hraješe na mnohich jewišćach dźiwadłow w Šleskej, w Konstanzu nad Bodamskim jězorom a mjez druhim tež w Oldenburgu. Nazymu 1944 dyrbješe do wójska a je so 1945 ze sowjetskeje jatby domoj do Łužicy nawróćił.

Praha (dpa/SN). Nowe čěske knježerstwo chce so z wotmachom do dźěła dać a swój knježerstwowy program zwo­prawdźić. To potwjerdźi ministerski pre­zi­dent Petr Fiala, po tym zo bě jemu parla­ment kraja rjap skrućił. Při wot­hłosowanju wo prašenju dowěry bě so minjeny štwórtk jasna wjetšina zapósłancow za njeho wuprajiła: 106 par­la­mentar­nikow hłoso­waše za Fialu a jeho ministrow, 87 bě přećiwo njemu.

Zwjazk pjeć liberalno-konserwatiwnych stron ma zaměr, etat sporjadkować, atomowe milinarnje a wobno­wjomne energije wu­twa­rić a „spušćomny a respektowany“ partner we wobłuku EU być. Čěska z 10,7 milionami wobydlerjow přewozmje w dru­hej połojcy lěta wot Franco­skeje prezidentstwo Rady EU.

Do wothłosowanja běchu zapósłancy cyłkownje 23 hodźin chětro kontro­wersnje debatowali. Bywši ministerski prezident Andrej Babiš nowemu knje­žerstwu wumjetowaše, zo wobydlerjow „z hołymi frazami slepi“. Babiš bě wólby parlamenta loni w oktobrje po nimale štyrjoch lětach­ na čole knježerstwa přěhrał a nětko opoziciju nawjeduje.

Digitalna jolka z programom, wobornikami a live-hudźbu

Nuknica (SN/MWj). Z daloko widźomnym a słyšomnym wohnjostrojom kaž tež z live-hudźbu kapały Holaski je so předwčerawšim 24. jolka-swjedźeń w Nuknicy skónčił. Do toho dožiwi publikum doma při wobrazowce we wirtuelnej bróžni pisa­ny program z hudźbu, kabaretom, kwisom a wjetu. K tomu mó­ža­chu sej swinjorězanske pakćiki słodźeć dać. Wjace hač 150 tajkich běchu samsny dźeń dopoł­dnja k pjekarjam w Chrósćicach, Worklecach a Róžeńće dowjezli, hdźež sej je skazarjo wotewzachu.

Na Wojerowskim staroměšćanskim torhošću ma relief města nastać, po ko­trymž­ móžeš z rukomaj tasać. Iniciator je Lionsowy klub, a tón nětko za swój projekt pjenjezy zběra.

Wojerecy (SiR/SN). Štož druhe města maja, dyrbjało so tola tež we Wojerecach zwoprawdźić hodźeć. Měnjeny je model města nad Čornym Halštrowom, kotryž ma předewšěm slepym a špatnje widźacym zaćišć wo měsće dać. Štóž je tajki model hižo raz widźał abo tasał, wě, zo je tajka atrakcija tež za ludźi bjez handi­kapa jara zajimawa a přiwabliwa.

Wot lěta 2019 so Wojerowski Lion­sowy klub z mysličku tajkeho projekta nosy. Mjeztym je to jedne z najwjetšich předewzaćow kluba w jeho 25lětnych stawiznach, praji předsyda Steffen Markgraf. Tak dyrbjachu najprjedy raz wu­měłca namakać, kiž tajki relief zhotowi. Z Egbertom Broerkenom ze sewjerorynsko-westfalskeho města Welver drje su jednoho namakali. Wón pak trjeba cyłe lěto za to, štož je za tajki projekt cyle normalne. Nimo toho w jeho firmje runje generacisku změnu k juniorskemu šefej Felixej Broerkenej organizuja.

Hodowny štomik „wotpyšili“

Kamjenc. Tři tydźenje po hodźoch nje­trjebaja hodowne štomiki hižo pyšene być, měnjachu drje štyri dźěći w starobje jědnaće do 13 lět sobotu wječor w Kamjencu. Na Pfortenowej hasy běchu wone wot štomika na zahrodźe najprjedy kule wottor­hali. Na to tež lampki wot­powěsnychu a je hnydom sobu wzachu. Swědk bě to wobkedźbował a policiju zawo­łał. Zastojnicy dźěći w bliskosći dosahny­chu a wzachu wšitke štyri sobu na rewěr. Tam sej je starši pozdźišo wotewzachu. Hač su dźěći doma tež tak „pomoc­liwe“, bohužel znate njeje.

Budyšin. „Moje wukubłanske městno w sto sekundach“ rěka wubědźowanje, ke kotremuž Budyski wokrjesny wuwi­ćo­wy zarjad wučomnikow namołwja. Woni měli we widejoklipje swoje wukubłanske powołanje předstajić. Prašane su awtentiske dohlady do powołanskeho wšěd­neho dnja kaž tež předstajenje typiskich mašinow, gratu a dźěłowych wotběhow. Zapodate widejofilmy maja šulerkam a šulerjam Budyskeho wokrjesa pomhać za sebje prawe powołanje namakać.

Za wobdźělenje maja zajimcy formular na internetnej stronje wupjelnić. Hromadźe z dowolnosću zawoda měli přizjewjenje hač do 16. februara 2022 wotpósłać na adresu . Prjedy hač wobdźělnicy potom filmować za­poč­nu, chcedźa jim cyłodnjowski nawod k tomu podać. Wo najlěpšich přinoškach budźe potom zjawnje wothłosowane. Runočasnje fachowa jury wšitke přinoški posudźuje. Na zjawnym mytowanju budu dobyćerjo swoje přinoški prezentować móc. Jim kiwaja myta w hódnoće 500, 300 a 200 eurow.

Dokelž bě 15lětna Abelina Posselt z Drježdźan telewizijny přinošk wo pobracho­wacych wopytowarjach we Wojerowskim zwěrjencu widźała, je so wona spontanje za pomoc rozsudźiła. Za frizerski salon swojeje maćerje pasleše wona darowanske tyzy. Akciji přizamkny so koronowy testowanski centrum. Na te wašnje nazběrachu dohromady 2 000 eurow, kotrež su nětko zwěrjencej přepodali. Foto: Yvonne Bleise