Aus der aktuellen Ausgabe vom Dienstag, 31 Januar 2023

Lipsk (dpa/SN). Wólby intendanta za rozhłosowy sćelak MDR su 13. měrca předwidźane. To bu wčera na posedźenju rozhłosoweje rady w Lipsku wozjewjene. Mjeztym maja jednoho kandidata. Zarjadniska rada namjetowaše rozhłosowej radźe njedawno managera MDR Ralfa Ludwiga. 54lětny je wot 2015 zarjadniski direktor zjawnoprawniskeho sćelaka ARD. Za MDR je diplomowy překupc wot lěta 1999 hižo we wšelakich funkcijach skutkował. Kaž zarjadniska rada dale informuje bě 29 požadanjow za městno intendanta dóšło. Tuchwilna intendantka MDR Karola Wille so wo třeću hamtsku periodu njeprócuje. Jeje zrěčenje lětsa kónc oktobra wuběži. 63lětna je wot nowembra 2011 šefina sćelaka.

Berlin (dpa/SN). Doba za wotedaće deklaracijow za ležownostny dawk dźensa kónči. Jeničce něšto wjac hač dwě třećinje wobsedźerjow imobilijow abo płoninow su hač do minjeneje njedźele podłožki ­financnym zarjadam pósłali. Poprawny termin wšak bě hižo loni kónc februara. Dokelž njejsu dosć deklaracijow zarjadam dóšli, bu doba hač do dźensnišeho podlěšena. Hišće raz tomu tak njebudźe.

Kaž zastupjerjo zwjazkowych krajow informuja dóstanu potrjecheni, kotřiž njejsu deklaraciju wotedali, list z financneho zarjada z wotpowědnej namołwu, tole nachwatać. W nuznych padach móža so jednotliwcy sami wo podlěšenje prócować, trjebaja pak za to konkretnu přičinu.

Štóž dale na namołwy njereaguje, ma z chłostanskim pjenjezom ličić. Štóž dale swoje podłožki njezapoda, dyrbi z tym ­ličić, zo sobudźěłaćerjo financnych za­rjadow hódnotu ležownosće trochuja. W tym padźe je móžno, zo so hódnota wopak postaji. To skónčnje woznamjenja, zo maja ludźo w přichodźe wyši ležownostny dawk na komuny płaćić.

Energijowy koncern zaměrnje dale po nowych pućach kroči

Choćebuz (dpa/SN). Předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) tłóči hladajo na zmilinjenje wuhla dale a bóle na produkciju „zeleneje miliny“ ze słónca a wětřika. Tohodla energijowe předewzaće swoju „gigafactory“ dale wuwije, z kotrejž maja so w přichodźe po wobličenjach LEAG štyri miliony domjacnosćow wěsće z ekologiskej milinu zastarać. Hižo lětsa chcedźa prěnje fotowoltaikowe připrawy na pohórnistwowej płoninje blisko Janšojc twarić započeć. Poprawom bě tole hakle klětu předwidźane. „Smy jara optimistiscy, zo móžemy w lěće 2026 gigantny solarny park k milinowej syći přizamknyć“, wuzběhny šef předsydstwa LEAG Thorsten Kramer němskej powěsćerni dpa. Energijowe stejnišćo ma so dale zaměrnje přetwarić.

Njewěm, kelko mytow su Njebjelčicy za čas wjesnjanosty Tomaša Čornaka dóstali – mnohe delegacije zbliska a zdaloka su do wsy putnikowali, zo bychu sej něšto wobhladali, štož so zdaše hižo nimale raj na zemi być. Zo profet na čole Njebjelčic w susodstwje tajki image pola wšěch ­njeměješe, słušeše hižo tehdom do reality. A zo njeje jeho naslědnik tajki wizionar, ale bóle pragmatikar, móže gmejnje tyć. Za to pak stej minimalny konsens a normalna komunikacija mjez „starym“ a „nowym“ a jeju, prajmy tak, přiwisnikami trěbnej. Njebjelčicy njejsu raj na zemi byli, ale tež nic jenož potjomkinske wjeski z rjanej fasadu bjeze substancy. Doba wjesnjanosty Čornaka je zańdźenosć, nětko je André Bulank na čole gmejny, ze samsnej demokratiskej legitimitu kaž do toho Čornak. A nětk dźe wo přichod – wšěch wobydlerjow. Snadź móžetaj so „stary“ a „nowy“ tež bjez nowin w přichodźe wo tym při piwje wuměnjeć. A wšitcy druzy tohorunja. Marcel Brauman

Znaty žurnalist a powěsćowy rěčnik sćelaka MDR Robert Burdy (nalěwo) je minjeny štwórtk w Budyskim Dźiwadle na hrodźe swoju knihu „Wir informieren uns zu ­Tode“ předstajił. W njej wón dźensnišu towaršnosć analyzuje, kotraž so nad měru wjele z powěsćemi zaběra. Tak poda wón pokiwy, kak móhli wosobinsce z nimi wobchadźeć. Dale pak wotmołwi Robert Burdy tež prašenja připosłucharjow a knihi na městnje signowaše. Foto: Carmen Schumann

Berlin (dpa/SN). Nakładnistwa, kotrež wudawaja časopisy, sej wot Němskeje póšty spušćomniše dodawanje swojich magacinow žadaja. Zwjazkowy jednaćel ­medijoweho zwjazka swobodnych nowinarjow (MVFP) Stephan Scherzer napřećo powěsćerni dpa zwurazni, zo je wjace hač 90 procentow nakłada časopisow na póštu pokazane. Předewzaće měło zamołwiće jednać, předewšěm tež hladajo na swój monopol. W Němskej wšak nima póšta telko konkurency, tak zo njetrjebaja so wubědźować. „Stajnje zaso su ćeže w zwisku z dodawanjom wudźěłkow. ­Tole dyrbi so polěpšić. Domjacnosće maja z dypkom swoje časopisy dóstać.“ Nimo toho sej Scherzer žadaše, zo měli wšitke dźěłowe dny tež roznošowanske dny wostać a zo dyrbja so płaćizny posłužbow moderatnje zwyšić. Minjene měsacy je so Němska póšta wótrje kritizowała. Pola zwjazkoweje syćoweje agentury je so telko wobydlerjow kaž hišće nihdy do toho na předewzaće hóršiło. Rěčnik póšty wčera zwurazni, zo chce tuta kwalitu jasnje polěpšić. Mjeztym wuměnja so předewzaće z nakładnistwami, tak zo su produkty w prawym času pola kupcow.

Tomaš Čornak a Tomaš Klar prezentujetaj swój wid na aktualne diskusije

Njebjelčicy (SN/mb). Wo dobje wjesnjanosty Tomaša Čornaka so zjawnje hižo wot lońšeho přewažnje hinak rěči hač prjedy. Do toho běše wón nimale „legenda“: Tomaš Čornak je gmejnje Njebjelčicy jako prěni wjesnjanosta po přewróće 32 lět předsydarił. Wón słušeše do noweje generacije akterow měrliweje rewolucije, kotřiž su so po zwrěšćenju „realnoeksistowaceho socializma“ w zamołwitej funkciji gratu přimali. Nawjazujo na swój angažement přećiwo zahubnym sćěham industrijneho ratarstwa na wobswět za čas NDR je swój komunalnopolitiski koncept „cyłotneho wuwića“ zdźěłał, wobkedźbujo ekologiske, socialne, kulturne a wězo přeco tež serbske aspekty. Jemu je so tři lětdźesatki dołho radźiło, za to nic jenož wjetšinu wolerstwa za swoju wosobu, ale tež w gmejnskej radźe zdobyć. Tak su Njebjelčicy wustawki za twarjenje w zmysle harmoniskeho napohlada wjeski dóstali, a zašo hač druhdźe su princip „wnučkokmaneje“ politiki pěstowali, do čejež rozsudow je tež derjeměće přichodnych generacijow zapřijate.

Drježdźany (LH/SN). W zašłych lětach stupaše zajim na wikach luksurioznych časnikow razantnje. Časnik njeje při tym jenož trěbny accessoire wšědneho dnja. Přeco wjac ludźi inwestuje do časnikow jako pjenježny zapołožk. Tutón zjaw ­wužištaj tež Józef Brězan ze Smječkec a Lukas Pöhlmann z Drježdźan. Časnikarjej spjelništaj sej wulki són swójskeho časnika.

Wobaj buštaj w sakskim měsće Glashütte na časnikarja wukubłanaj. Po tym, zo dźěłaštaj tójšto lět w branši luksusowych časnikow, rozsudźištaj so w decembrje 2021 załožić časnikarsku manufakturu JUNGE. Swójsku mału dźěłarnju wutwarištaj sej w měšćanskim dźělu ­Gostritz w Drježdźanach.

Po dołhej kreatiwnej fazy konstruowanja a twarjenja prezentowaštaj zahoritaj časnikarjej dźensa na socialnej syći Instagram prěni swójski mechaniski časnik JUNGE Prestige.

Něhdźe třećina přespěšnje po puću

Minjenu sobotu su zastojnicy wobchadneje stražowanskeje słužby płaćiwe 80 km/h na A 4 na wysokosći wotpočnišća Lubata mjez Zhorjelcom a Budyšinom kontrolowali. Wot něhdźe 3 160 jězdźi­dłow běchu 1 101 přespěšni. Najspěšniši bě wodźer Audija, kotryž bu z 188 km/h měrjeny. Šofera wočakuje pokuta 700 eurow, dwaj dypkaj w Flensburgu a třiměsačny zakaz jězdźenja. Nimo toho kontrolowachu zastojnicy njedźelu štyrjoch wodźerjow nakładnych awtow na A 4. Pólskaj a běłoruskaj jězdźerjej njemóže­štaj wuwzaćnu dowolnosć nastupajo njedźelniši zakaz jězdźenja pokazać. Jězba bě tuž skónčena.

Smječkecy. Hodowne štomy pod wěcywustojnym dohladowanjom spalić móža wobydlerjo gmejny Worklecy a wokoliny štwórtk, 2. februara, w Smječkecach. Kaž tamniša dobrowólna wohnjowa wobora připowědźa, hodźa so jehlinowcy po tym wašnju wot 16 hodź. na nawsy před młodźinskim klubom wotbyć. Kaž wobornicy dale informuja, změja za kóždu resp. kóždeho, kotraž/kotryž swój hodowny štom za spalenje woteda, „mału překwapjenku spřihotowanu“. Popłatk sej za to nježadaja, wo někotryžkuli přikusk kaž tež wo tu abo tamnu dobru kapku chcedźa so postarać.