Berlin (dpa/SN). Wuchodoněmske towarstwa a iniciatiwy maja při zasadźenju za demokratisku kulturu a měrliwu zhromadnosć wjace podpěry dóstać. Cyłoněmski zwjazk załožbow je wčera k tomu projekt „Wuchodne puće přichoda“ pod patronatom społnomócnjeneho zwjazkoweho knježerstwa za naležnosće wuchodnych krajow Carstena Schneidera zahajił. Centralny dypk je fonds, z kotrehož móža projekty njeběrokratisce hač do 5 000 eurow dóstać. Zahajić chcedźa projekt w juniju.

„Wuchodne puće přichoda“ ma wosebje towaršnostny angažement we wjesnych kónčinach wuchodneje Němskeje sylnić, w zdźělence rěka. Tam nimaja častodosć krute struktury a pjenježnu ­pomoc zjawnych srědkow. Nimo toho je politiski wobswět wobćežny. Zwjazk załožbow wobkedźbuje „starosćiwje, zo steja angažowani ludźo zwonka metropolow wuchodneje Němskeje pod dale a wjetšim ćišćom“, wšako su antidemokratiske mocy dźeń a sylniše. Na wuchodźe Němskeje je něhdźe 10 000 ciwilnych ­towaršnostnych organizacijow. Podźěl załožbow je pak tam přewšo snadny.

Najstaršu wobchadnu hrěšnicu wšěch časow je italska policija lepiła. 103 lět stara žona bě wosrjedź nocy w małoměstačku Bondeno na sewjeru kraja zastojnikam napadnyła, dokelž stajnje zaso po samsnych dróhach jědźeše. Při kontroli so wukopa, zo bě jězbna dowolnosć wotběžała a zo njeje awto zawěsćene. Zastojnikam žona rjekny, zo chcyła přećelow wopytać. Policisća dowjezechu starušku domoj a awto sćazachu.

Šesty króć dobył je Dallas Seavey naj­naročniše wubědźowanje psyčich zapřahow Idarod w Alasce, kotrež wotmě so lětsa 52. króć. Za 1 600 kilometrow dołhu čaru trjebaše 37lětny Seavey dźewjeć dnjow a dwě hodźinje. Wjace hač 30 žonow a muži bě so 3. měrca na puć po­dało. Lětsa běchu při tym tři psy zahinyli, štož debatu wo surowych poměrach wubědźowanja znowa pohonjuje.

Budyšin (SN/MG). „Chcemy póndźelu, na kotruž so wjeselić móžemy.“ Tole praji wčera, póndźelu, Manja Gruhn, zamołwita za nowy projekt „Happy monday – wjesoła póndźela“. Wot wosmeho apryla planuje pod tutym mjenom šěroka paleta towarstwow a iniciatiwow tójšto zarjadowanjow na póndźelach na rozdźělnych městnosćach. Zarjadowanja maja napřećiwny pol k pochodowacym prawicarjam w měsće tworić.

Nimo Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła, Kamjentneho domu a ewangelskeje wosady Budyšin je tež tójšto serbskich institucijow na projekće wobdźělenych. Tak naliči Heiner Schröder wot TVbunt, najwjetšeho třěšneho zwjazka čestnohamtskeho dźěła w Budyskim wokrjesu, nimo Domowiny a rěčneho centruma Witaj tež Serbski institut a Serbski ludowy ansambl. Z tutym miksom tematisce tak rozdźělnych partnerow chcedźa pokazać, „zo je Budyšin pisany“, tak Schröder dale.