Bozen (dpa/SN). W Južnym Tirolu knježi přichodnje srjedźo-prawicarska koalicija pjeć stron – dotal najwjetši knježerstwowy zwjazk w stawiznach w dalokej měrje němskorěčneje prowincy na sewjeru Italskeje. Nimale tři měsacy po wólbach parlamenta je so mjeztym 75 lět knježaca Južnotirolska ludowa strona SVP wčera w Bozenje ze štyrjomi partnerami na zhromadne dźěło dojednała. Ministerski prezident ma dotalny krajny hejtman Arno Kompatscher (SVP) wostać.
Křesćansko-demokratiska strona bě politiku w Južnym Tirolu lětdźesatki postajowała, podobnje CSU w Bayerskej. Při wólbach kónc oktobra pak poćerpje wona z runje hišće 34,5 procentami historisku poražku. Nětko je SVP prěni króć na hnydom wjacorych koaliciskich partnerow pokazana. Na nowym zwjazku wobdźělena su tohorunja němskorěčna strona Južnotirolscy swobodliwcy kaž tež tři strony Fratelli d‘Italia (Bratřa Italskeje), Lega a La Civica, wšitke z italskim pozadkom. Prowinca, kotraž je předewšěm wot turizma žiwa, ma 530 000 wobydlerjow. Dwě třećinje stej wot doma sem němskorěčnej. Prowinca słuša k bohatym kónčinam kraja.
Swój dener z filmowymi pjenjezami zapłaćić chcył je muž w sewjerobraniborskim Kyritzu. Jako jeho sobudźěłaćer wopačnych pjenjez dla narěča, chcyše muž ćeknyć. Do toho chcyše wón z bankowku dźesać eurow zapłaćić, štož pak běchu tak mjenowane movie-pjenjezy. Wopačne pjenjezy wužiwaja při filmowych a dźiwadłowych produkcijach jako rekwizitu. Policija pad přepytuje.
Titul „najstaršeho psa swěta“ su loni w pozdatnej starobje 31 lět zemrětemu pastwinemu psej Bobijej w Portugalskej sćazali. Fachowcy Guinnessoweje knihi rekordow dwěluja, zo je psyk woprawdźe tak stary był. Naprašowanje pola portugalskeho registra domjacych zwěrjatow bě wunjesło, zo su Bobija tam w juniju 2022 zapisali. Tehdy bě wobsedźer twjerdźił, zo je so pos 1992 narodźił. Wotpowědne podłožki pak njenamakaja.
Berlin (dpa/SN). Planowane naprawy nastupajo spěšniše wotsunjenje migrantow su po měnjenju nutřkowneje ministerki Nancy Faeser (SPD) trěbne, zo by dotalna towaršnostna akceptanca na dobro ćěkancow w Němskej zachowana wostała. Zwjazkowe knježerstwo postara so ze zakonjom wo to, zo dyrbja ludźo bjez prawa na trajne přebywanje Němsku spěšnišo wopušćić, rjekny Faeser nowinarjam. Dalše rjadowanja zaruča, zo njemóža so migranća do wotsunjenja prosće zminyć. Lětadła USA Huthi nadběhowali
Washington (dpa/SN). Lětadła USA su minjenu nóc znowa zepěranišća wot Irana podpěranych milicow Huthi w Jemenje nadběhowali. Zaměr běchu objekty, hdźež su milicy 14 raketow spřihotowali, kotrež chcychu na łódźe w Čerwjenym morju třělić, wójsko USA zdźěla. Do toho bu znate, zo je w Jemenje startowany bojowy trut nakładnu łódź USA trjechił. Při tym so łódź wobškodźi. Nichtó z wobsadki so njezrani.
Lěki do Gazy dowjezli
Berlin (dpa/SN). Najebać rozdźělne měnjenja w koaliciji su so frakcije ample w zwjazkowym sejmje nimale jednohłósnje přećiwo tomu wuprajili, Ukrainje moderne křidłowe rakety typa Taurus přewostajić. Próstwu frakcije CDU/CSU, kotraž zwjazkowe knježerstwo wuraznje namołwja, wot Ruskeje nadpadnjenej Ukrainje rakety pósłać, kotrež sej swój zaměr sami pytaja, su wčera wječor z wjetšinu wotpokazali. Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je wčera na swětowym hospodarskim zetkanju w Davosu hišće raz před tym warnował, zapadnu wojersku pomoc přetorhnyć.
Zapósłancy Zelenych a FDP kritizowachu, zo je próstwa CDU raketow dla z plenarnej debatu wo kóždolětnej rozprawje k połoženju zwjazkoweje wobory zwjazana. Taurus je moderna raketa zwjazkoweje wobory, kotraž móže objekty kaž bunkery z wulkeje wysokosće a zdalenosće trjechić. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) nochce rakety Ukrainje přewostajić, dokelž hrozy strach, zo bróń přećiwo objektam na teritoriju Ruskeje zasadźuja.
Podstupim (dpa/SN). Dźewjeć měsacow do wólbow krajneho sejma w Braniborskej leži SPD ministerskeho prezidenta Dietmara Woidkeho – kotraž knježi w tutym zwjazkowym kraju mjeztym dlěje hač 30 lět – ze 17 procentami jenož hišće na třećim městnje za AfD a CDU. Najsylniša móc w kraju by z 28 procentami AfD była, a to z jasnym předskokom, bychu-li přichodnu njedźelu wólby krajneho sejma byli. Tole je wuslědk woprašowanja instituta Insa w nadawku nowin Märkische Allgemeine Zeitung a Lausitzer Rundschau, kiž su wčera wozjewili. Wot lěta 2019 knježaca koalicija SPD, CDU a Zelenych njeby po tym žanu wjetšinu wjace měła.
CDU, kotraž knježi zhromadnje z SPD a Zelenymi, leži po woprašowanju z 18 procentami snadnje před socialnymi demokratami. Zeleni docpěwaja wosom procentow. Wot něhdyšeje politikarki Lěwicy Sahry Wagenknecht njedawno załožena strona BSW by hnydom 13 procentow dóstała a by w krajnym sejmje zastupjena była. Lěwica ma šěsć procentow. FDP dóstanje tři procenty a njeby znowa w sejmje prezentna była.