SSW pola Serbow na wuměnje
Budyšin (SN). We wobłuku informaciskeje jězby wopytuje skupina frakcije Južnoschleswigskeho wolerskeho zwjazka (SSW) w krajnym sejmje Schleswigsko-Holsteinskeje hač do dźensnišeho Serbow w Budyšinje. „Jako narodne mjeńšiny móžemy wjele wot druheho wuknyć. Dyrbimy styki wutworić a so wuměnjeć, zo bychmy dobre ideje sobu domoj wzali a tam zwoprawdźili“, praji Lars Harms, předsyda frakcije SSW.
Program wobsahuje wopyt Serbskeho muzeja, Serbskeho šulskeho towarstwa a medijopedagogiskeho projekta LUCIJA, Serbskeho instituta, Rěčneho centruma WITAJ kaž tež wopomnišća Budyšin.
Wažna tema, za kotruž so SSW a Domowina zasadźujetej, je přiwzaće mjeńšinoweho škita do zakładneho zakonja. Aktualne podawki z prawicarskoekstremnymi parolemi, wohroženjemi politikarjow we wólbnym boju, kóždežkuli nadpady na demokratiju SSW a Domowinu raznje zasudźujetej. W zhromadnej zdźělence rěka: „Stejimy zhromadnje za žiwu mnohotnosć. Zasadźujemy so za měrliwe zhromadne žiwjenje wšelakich kulturow a rěčow.“
NATO hotuje so na Trumpa
Praha (dpa/SN). Wonkowni ministrojo 32 čłonskich statow NATO chcedźa dźensa a jutře na swojim informelnym zetkanju w Praze přichodne wjerškowe zetkanje zakitowanskeje aliancy přihotować. Na wjeršku w juliju we Washingtonje chcedźa mjez druhim wobzamknyć, nadawki na dobro Ukrainy, kotrež su USA spjelnili, druhim krajam přepodać. Pozadk je móžnosć, zo so Donald Trump klětu jako nowy prezident USA do Běłeho domu nawróći. Tón je hižo připowědźił, zo chcył podpěru Ukrainy znowa rjadować.
FDP žada sej polěpšenja
Berlin (dpa/SN). Po wobzamknjenju zwjazkoweho knježerstwa nastupajo nowy rentowy paket maja politikarjo FDP dalše debaty wo financowanju za trěbne. „Zo móža so naše wnučki hišće na stabilny rentowy system spušćeć, dyrbimy rólu generaciskeho kapitala zesylnić“, rjekny městopředsyda frakcije FDP w zwjazkowym sejmje nowinarjam. Tež předsydka Młodych liberalnych, Franziska Brandmann, žada sej polěpšenja.
Israel w pomjeznym pasmje
Joao Engelmann, 54lětny ratar, móže jenož hišće brune błóto ze ...
Warnuja před wulkej wodu
Zjězd katolikow bjez Serbow
Berlin: Ukraina kmana za EU
Brüssel (dpa/SN). Ukraina je po posudku němskeho knježerstwa wšitke reformowe zawjazki k zahajenju rozmołwow wo přiwzaću kraja do Europskeje unije přesadźiła. „Z wida zwjazkoweho knježerstwa spjelnja Ukraina wšitke wuměnjenja, zo móhła jednanja wo přistup k EU w juniju zahajić“, rjekny statna ministerka za europske naležnosće Anna Lührmann (Zeleni) powěsćerni dpa. „Tohodla zasadźujemy so za spěšne dojednanje wšěch čłonskich statow EU na ramik jednanjow“, wona rjekny.
W ramiku jednanjow su směrnicy a zasady rozmołwow wo přistup zakótwjene. Wón je wuměnjenje za zahajenje jednanjow w dyrbi wot wšěch 27 čłonskich statow EU jednohłósnje wobzamknjeny być. Na wjeršku EU loni w decembru běchu zasadnje wobzamknyli, zo zahaja rozmołwy z Ukrainu wo přistup k EU, su-li wuměnjenja za to ze stron Kijewa spjelnjene. Po měnjenju EU potrjechi tole wosebje bój přećiwo korupciji, škit mjeńšinow a wobmjezowanje wliwa oligarchow. Nětko čakaja na posudk druhich krajow.
Nalada zawodow zaćěmnjena
Nowe woprašowanje mjez rjemjeslniskimi předewzaćemi Sakskeje
Drježdźany (dpa/SN). Dale trajaca kriza němskeho twarstwa wuskutkuje so negatiwnje na naladu sakskeho rjemjesła. Tam knježitej dale njewěstosć a njedowěra hladajo na wočakowanja do přichoda. Tole rjekny jednaćel zwjazka rjemjeslnikow Sakskeje Andreas Brzezinski wčera při předstajenju konjunkturneho woprašowanja 2024 w Drježdźanach. Wulki dźěl zawodow liči přichodny čas z chabłacymi nadawkami a wobrotami. „Wo wožiwjenju konjunktury znajmjeńša w rjemjesle njemóžemy tuchwilu rěčeć“, Andreas Brzezinski rjekny.
Ze stron politiki pobrachuja nastorki za inwesticije a wěstota planowanja, za zawody runje tak kaž za přetrjebarjow, Brzenzinski skoržeše. Nimo zdźeržliwych priwatnych domjacnosćow poćežuja zawody pobrachowacy fachowcy, njewěste wuwiće danje, wysoke kóšty energije a běrokratija. Politika měła „skutkowne impulsy dawać“, zo móhło so rjemjesło „z konjunkturneje nižiny wudrapać“.
Zemrěć abo zahłódnić?
Wo wóčko stara so Syričan, wo wutrobu Słowačka a wo koleno Ukrainjanka. Nic w Syriskej, Słowakskej a tež nic w Ukrainje. W Hornjołužiskich klinikach w Budyšinje su woni mi pomhali a běch wjesoła. Nimo přewšo lubowaneje serbskeje kwasneje jědźe so mi druhdy tež něčeho druheho chce. Tuž popřeju sej tež falafel, rajsowe nudle, čewapćići a tež originalnu pizzu. Nic pak w Turkowskej, Vietnamje, Chorwatskej abo w Italskej. Ale w Budyšinje, Pančicach-Kukowje, Kamjencu abo druhdźe we Łužicy. W chorowni a w hosćencu wuhladam žony w rubišku, kotrež tam wšitko wurjedźa. Po naměsće dundajo so wjeselu, zo ukrainsce bjesadowacy mužojo rano wotpadki zběraja. Ja jim so dźakujo přinygnu.
Sym wćipna dokal ći, kotřiž wołaja „wukrajnicy won“, póńdu, hdyž lěkarja trjebaja – němskeho pak w chorowni nimaja. A što, hdyž brjuch korči – němski hosćenc pak je zawrjeny? Wumrěć? Zahłódnić? Milenka Rječcyna
Młodźi ludźo chětro samotni
Wiesbaden (dpa/SN). Samotnosć njeje problem jeno staršeje generacije: Po najnowšim přepytowanju čuje so kóždy třeći w starobje mjez 18 a 53 lětami znajmjeńša nachwilnje wosamoćeny. Kaž Zwjazkowy institut za přeslědźenje wobydlerstwa wčera we Wiesbadenje zdźěli, je samotnosć w Němskej wot spočatka koronapandemije mjez młodymi dorosćenymi pod 30 lětami daloko rozšěrjena. Mjeztym je so samotnosć na towaršnostnje relewantny brach wuwiła. Problem njeje jenož strowotniska naležnosć, ale wobsahuje tež towaršnostne strachi: Wosamoćeni chileja skerje k nabožnemu abo politiskemu radikalizowanju, štož na kóncu samo demokratiju a socialnu zhromadnosć wohrožuje.
Přepytowanje dopokazuje, zo je samotnosć minjenych pjeć lět w Němskej widźomnje přiběrała. Tak bě wona wot 2005 do 2017 mjez 14 a 17 procentami stabilna. Po spočatku koronapandemije 2020 wona na 41 procentow rozrosće, lěto pozdźišo samo na 47 procentow. Po kóncu pandemije podźěl samotnych drje na 36 procentow spadny, tole pak je přeco hišće daloko nad prjedawšim stawom.
