Merz a Scholz so zetkałoj

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a nawoda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Friedrich Merz staj so dźensa w kanclerskim zarjedźe w Berlinje na rozmołwu zetkałoj. Hłowny nastork zetkanja bě smjertny nadpad w Solingenje, po kotrymž je pozdatny skućićel, 26lětny Syričan, w přepytowanskej jatbje. Njeskutk bě debatu wo migraciskej politice a wotsunjenju wožiwił. Wčera so wozjewi, zo chcetaj so Merz a Scholz tuteje naležnosće dla zetkać. Generalny sekretar CDU Carsten Linnemann bě w tym zwisku rjekł: „Nadźijam so, zo přewozmje kancler iniciatiwu a zo njepraji jeno to, štož hižo měsacy a lěta powěda“, potwjerdźi w rozhłosu. „Smy zwólniwi. Hdyž knježerstwo zwólniwe njeje, by to historiski zmylk był“, dale měni.

Merz žada sej dospołne zawrjenje mjezow Němskeje za ćěkancow ze Syriskeje a Afghanistana. Scholz tole wotpokazuje.

Spěchowanje wšěm přistupne

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Wšitcy wobsedźerjo bydlenjow a domow maja wot dźensa móžnosć próstwu wo statne spěchowanje za wuměnu starych płunowych a wolijowych tepjenjow zapodać. Nimo dotal woprawnjenych móža nětko tež přena­jerjo jednoswójbnych domow kaž tež předewzaća a komuny próstwy zapodać. Tole zdźěla statna spěchowanska banka KfW. Z třećim kołom wjele diskutowa­neho tepjenskeho zakonja zwjazkoweho knježerstwa, je program nětko wšitkim skupinam přistupny. Dotal su 93 000 próstwam wo spěchowanje přizwolili.

Kretschmer: Rozsudne wólby

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer, načolny kandidat CDU při wólbach Sakskeho krajneho sejma přichodnu njedźelu, 1. septembra, je ludźi namołwjał, demokratisku srjedźiznu sylnić. „To su rozsudne wólby, dźe wo wšitko“, rjekny wón na zarjadowanju w Drježdźanach. Hač je swobodny stat po wólbach „hišće tak stabilny“, rozsudźi so ze sylnosću unije. Poslednje dny do wólbow trjeba kraj rozmach, „zo bychmy hromadźe dźerželi“.

Na kóncu póńdźe wo „někotre hłosy“ a wo prašenje, štó je najsylniša móc w kraju. „Dyrbimy prěni być, zo bychmy nadawk dóstali, knježerstwo zestajeć a zo by tutón kraj woprawdźe dobry přichod měł“, Kretschmer rjekny. „Dźe wo Saksku. Su to naše wólby, kotrež rozsudźa wo našim přichodźe.“

Tež předsyda CDU Friedrich Merz a šef CSU Markus Söder wabještaj za Kretschmera. Wobaj potwjerdźištaj, zo je Kretschmer prawy muž na čole kraja. Sakska je sej hladajo na přirunowanje krajow wodźace městno wudobyła, tak Söder.

Zelenskyj připowědźa wjećbu

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:

Po masiwnych nalětach Ruskeje na ukrainsku energijowu infrastrukturu

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident ­Wolodymyr Zelenskyj je wjećbu za wobšěrne ruske wojerske nalěty na swój kraj připowědźił. Na tutej wotmołwje wobdźěla so tež wot zapada přewostajene wojerske lětadła typa F-16, rjekny Ze­lenskyj w swojim wčerawšim wječornym widejowym poselstwje. Ruska bě susodny kraj wčera po informacijach Kijewa w běhu krótkeho časa z 236 raketami a trutami atakowała. Nadpady měrjachu so předewšěm na energijowu infrastrukturu kraja.

Nalěty žadachu sej znajmjeńša sydom smjertnych woporow. Tež minjenu nóc knježeše w mnohich městach kraja powětrowy alarm. We wulkoměsće Krywyj Rih je raketa do hotela zrazyła a dwě wosobje moriła.

Zelenskyj pokaza w tym zwisku na mjeztym tři tydźenje trajacu ofensiwu w ruskej kónčinje wokoło Kurska. Ukrainske jednotki su tam kontrolu nad ruskim teritorijom rozšěrili a dalšich ruskich wojakow zajeli. Tole polěpšuje móžnosć wuměny wójnskich jatych, wón rjekny.

Kajka to překwapjenka

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:
Wšojedne kotry rěčnik abo rěčnica na wčerawšim swjedźenju CSB w Pančicach-Kukowje wustupowaše, kóždy a kóžda měješe serbsku rěč za wažny wobstatk dźěławosće Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka Miłoćicy. Mam to za zjawne wuznaće k stawiznam CSB, wosebje pak za jasnu pokazku dźěławosće žłobikow, pěstowarnjow a hortow kaž tež dalšich zarjadnišćow do přichoda. Nošer je swjedźeń swojim kubłarkam, kubłarjam a dalšim sobudźěłaćerjam wěnował. Wšako zarjadnistwo wě, kotru hódnotu woni za předewzaće CSB runje hladajo na swój angažement za dźěći a młodostnych maja. Tež w rozmołwach z kubłarkami a kubłarjemi wusłyšach a začuwach, zo stej jim serbska rěč a kultura njeparujomny wobstatk wšědneho dźěła. A z tym je nawodnistwo CSB ze swojim swjedźenjom prawy signal dało – wosebity, dwurěčny swět Łužicy přichodnej generaciji wotkryć. Šansa to, kotraž so wšitkim do kolebki njekładźe! Milenka Rječcyna

Pawoł Njek

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:
Serbski antifašist a wučer Pawoł Njek zemrě 24. žnjenca 1944 při bombardowanju koncentraciskeho lěhwa Buchenwald, w kotrymž bě wón wot lěta 1942 zajaty. Njek bě so 19. požnjenca 1891 do serbskokatolskeje swójby w Budyšinje narodźił. Wón wopyta Katolski wučerski seminar w sprjewinym měsće a je potom wot lěta 1912 do 1922 w Njebjelčicach, Pančicach a we ­Worklecach wučerił. Z Prěnjeje swětoweje wójny wróći so ćežkozranjeny a jako přećiwnik wójny. Bě wot lěta 1920 z čłonom lěweho křidła Njewotwisneje socialdemokratiskeje strony (USRD) a zastupi pozdźišo do KPD. Wot lěta 1922 do 1928 stu­dowaše w Lipsku ludowe hospodarstwo, statne wědomosće a filozofiju. Pozdźišo wopyta hišće pedagogisku akademiju w Drježdźanach. Lěto wučerješe w Njeswačidle a potom w Rudnych horinach. Nacije jeho 1933 na poł lěta zajachu. Hač do za­jeća 1942 bě bjez přistajenja. Njek dźěłaše ilegalnje za KPD, zezna so z dr. Marju ­Grólmusec a w Buchenwaldźe tež z Korlom Janakom. 1955 dósta młodownja w Pan­čicach-Kukowje, 1983 Njeswačanska šula a dalše institucije jeho mjeno. Před Lessingowej šulu w Budyšinje bu 1958 pomnik za Njeka wotkryty. Manfred Laduš

Serbsko-němsko-galiciske dźiwadło

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:
We wobłuku projekta „Phōnē – Mjeńšinowym rěčam hłós dać“ chcedźa klankarjo Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła a galiciskeho jewišća AGADIC (Santiago de Compostela) 8. septembra na Dnju wotewrjenych duri zhromadnu inscenaciju premjernje předstajić. Wčera w nocy powitachu dramaturgowka Hanka Jenčec, nawoda Budyskeho klankodźiwadła Tim Heilmann a intendant NSLDź Lutz Hillmann (wotprawa) delegaciju ze Španiskeje, kotrejž přisłušeja Borja Insua Lema, Alba Grande a Rafael Rey (wotlěwa). Dalši mjezynarodni hosćo z irskeho dźiwadła Fibin (Galway) su sej mjeztym tohorunja do Budyšina dojěli. Foto: Gabriele Suschke

To a tamne (27.08.24)

Dienstag, 27. August 2024 geschrieben von:

Wosrjedź dróhi je wopita šoferka w Bremerhavenje swoje awto parkowała a je sej za to pomoc skazała. Pomocnik pak ­njebě tohorunja wjace strózby. Swědkojo běchu problemy žony při zaparkowanju wobkedźbowali a policiju wołali. Zastojnicy wobswědčichu žonje po tesće alkohola „dospołnu njekmanosć“ jězdźenja. Wona dyrbješe runje tak kaž jeje přewodnik sobu na policajsku stražu, zo bychu woběmaj krej brali.

Agresiwna kóčka je w Kielu swoju wobsedźerku nadběhowała. Žona dyrbješe so w stwě bydlenja zamknyć. Tež susodka njemóžeše njemdru kóčku změrować. Skónčnje wohnjowi wobornicy zhromadnje z policistami zwěrjo z pomocu popjerjoweho sprayja popadnychu a do zwěrjatownje dowjezechu. Čehodla bě so kóčka takle njewšědnje zadźeržała, dotal njewědźa. Nichtó so njezrani.

Za wjac zjawneje serbšćiny

Montag, 26. August 2024 geschrieben von:

Poskitk simultaneje techniki serwisoweho běrowa dotal lědma wužiwali

Wojerecy (SN/MiP). Mały jubilej pjećlětneho wobstaća serwisoweho běrowa za serbšćinu w komunalnych naležnosćach w awgusće je sobudźěłaćerka Franciska Grajcarekec nětko priwatnje hišće krónowała: ze serbskim kwasom w Radworju. Wšědny dźeń w běrowje na prěnim poschodźe domu Domowiny we Wojerecach pak njeznaje swjatočnosće, ale pilne wobdźěłanje dotal wjac hač 1 200 nadawkow. Dohromady 30 gmejnow je regularnje posłužby serwisoweho běrowa wužiwało. W času korona-pandemije je tež wjele přełožowarskich nadawkow ze stron krajnoradneho zarjada w Budyšinje dóšło. Tola Grajcarekec a jeje kolega Jan Kral njestarataj so jenož wo přełožki zarjadniskich tekstow a napisow. Wonaj gmejnam w serbskim sydlenskim rumje Sakskeje tež poradźowanje za zwoprawdźenje serbsko-němskeje dwurěčnosće poskićujetaj. A runja redakciji Serbskich Nowin wuwiwataj po potrjebje nowe słowa, tule za komunalnu politiku.

Debatuja zaso wo wotsunjenju

Montag, 26. August 2024 geschrieben von:

Smjertny islamistiski nadpad w Solingenje wubudźa diskusije

Solingen (dpa/SN). Po smjertnym nadpadźe z nožom w Solingenje jewja so razniše žadanja za krućišimi prawidłami wotsunjenja a noweho zakonja brónjow dla. Runočasnje žadaja sej wujasnjenje, čehodla su zamołwite zarjady loni na pospyće, syriskeho požadarja azyla wotsunyć, zwrěšćili. Jenož tohodla je mjenowany Syričan takle minjeny pjatk hakle krawny nadpad z třomi smjertnymi woporami skućić móhł.

Na nadróžnym swjedźenju w měsće w Bergiskim kraju bě skućićel dale wosom ludźi zranił, štyrjoch z nich ćežko. 26lětny podhladny sedźi wot soboty w přepytowanskej jatbje. Mjez druhim wumjetuja jemu čłonstwo w terorowej milicy islamski stat. Organizacija twjerdźi, zo je skućićel w jeje nadawku jednał. Wona rozšěri mjenujcy widejo, kotryž pječa atentatnika pokazuje. Hač je widejo woprawdźe awtentiske, njeje dotal jasne.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND