Čakaja na nas hišće horce časy?

Mittwoch, 08. August 2018 geschrieben von:
Podstupim (dpa/SN). Strach horceje doby njehodźi so z wida klimowych fachowcow tež při dodźerženju Pariskeho klimoweho zrěčenja doskónčnje wuzamknyć. Tak by so zemja dołhodobnje wo tři do pjeć stopnjow celsija woćopliła a mórska hładźina wo dźesać do 60 metrow stupała, pisa Podstupimski institut za přeslědźenje klimowych sćěhow. Tuchwilu rozjimuje mjezynarodna skupina wědomostnikow na narodnej akademiji wědomosćow w USA móžnosće, kak to wot- wobarać. Přichodnje drje budźe wjele ćešo globalne sćoplenje zemje wěsće pola 1,5 do 2 stopnjow celsija zadźeržeć. Předewšěm zaběraja so wědomostnicy z pozhubjacym so lodom w Grönlandskej.

Giga-factory do Łužicy wabić

Mittwoch, 08. August 2018 geschrieben von:

Budyšin (SN). Tesla pyta tuchwilu so hodźace stejišćo za twar jednoho z prě­nich europskich zawodow Giga Factory, w kotrychž maja so produkować wulke mnóstwa modernych litiumo-ionowych bańkow a baterijow za elektroawta a sta­cionarne milinowe składy. „To je šansa w prawym času za strukturnu změnu we Łužicy. Njesměli ničo skomdźić, tajku firmu k nam dóstać.“ Takle pisa dr. Měrćin Krawc, předsyda SPD w Budyšinje a sam powołansce dźěłacy we wobłuku inowatiwnych energijowych technikow, w nowinskej zdźělence iniciatiwy Serbski sejm, kotraž SN předleži. „Sym za to hižo zwisk k sakskemu hospodarskemu ministerstwu nawjazał. Statne spěchowanje tajkeje wulkoinwesticije móhło paralelnje k mnohim projektam w hórnistwje dźěłacym časowje bliske wurjadne perspektiwy skićić.“ Hanzo Wylem-Kell, předsyda Łužiskeje aliancy a tohorunja předewzaćel we wobłuku solarneje a skła­dowanskeje techniki, měni: „Kompetency w chemiji, awtomatizaciji abo wuporjedźenju, kotrež w brunicowych jamach a milinarnjach maja, tworja za to najlěpše wuměnjenja.“

Maas: Iran njeizolować

Mittwoch, 08. August 2018 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Po płaćiwych nowych sankcijach přećiwo Iranej warnuje němski zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) před přiwótřenjom konflikta a hrožacym chaosom w krizowym regionje. „Mamy to za zmylk, nuklearne zrěčenje z Iranom spušćić“, praji wón dźensa w nowinje Passauer Allgemeine. Zrěčenje njeje perfektne, ale lěpša alternatiwa, hač scyła žane njeměć. W lěće 2015 wotzamknjene dojednanje ma wuwiću iranskeje atomoweje bomby zadźěwać. Za to měli zapadne kraje sankcije zběhnyć a tak mjez druhim inwesticije w Iranje zmóžnić. Maas wojuje dale za zrěčenje, dokelž wone tež wěstotnym zaměram słuži. Iran dźě leži w susodstwje Europy. Izolacija Irana móhła fundamentalistam pohon być.

Lěs so prawdźepodobnje žehli

Mittwoch, 08. August 2018 geschrieben von:

W Budyskim wokrjesu lěsy ze stražniskich wěžow wobkedźbuja

Židźino/Wojerecy (dpa/SN). Ze 36,8 stopnjemi nad nulu su minjeny tydźeń we Wojerecach nowy horcotny rekord Sakskeje naměrili. Lěsny inženjer Thomas Sobczyk hlada z wulkimi starosćemi na jasne módre njebjo. „Zo hižo tak zahe lisćo ze štomow pada, nas starosći. Dlěje trajaceje horcoty je na zemi lědma hišće wegetacije. Měšeńca wotpadaneje jehliny, zeschnytych łopjenow, wrjosa a trawy móže so při tajkej horcoće spěšnje za­palić“, wujasnja sobudźěłaćer delnjeho lěsneho zarjada Budyskeho wokrjesa.

Thomas Sobczyk steji w lěsu pola Židźi­noho, tři kilometry wot Wojerec zdalenym. Na mnohich městnach dyrbješe wón za wobłuk, kotryž zamołwja, najwyši schodźenk stracha lěsneho wohenja postajić. 28 tajkich wohenjow pjelni­ dotalnu lětušu statistiku. Loni bě jich w dwanaće měsacach wšo dohromady 18. Lěs so tuž prawdźepodobnje žehli.

Trjebamy lód?

Mittwoch, 08. August 2018 geschrieben von:
Zaso raz warnuja wědomostnicy před sćěha­mi klimoweje změny. Skeptikarjo wšak najnowše dopóznaća znowa wotpokazuja – hdyž nic impulsiwnje, da snano na měnjenja móličkeje mjeńšiny fachowcow so złožujo. Wothladajo wot wěsteje horstki pumpotacych politikarjow a jich přiwisnikow, kotřiž fenomen dospołnje prěja a jón jako dalokowuchodne wu­namakanje wopisuja, dźe w zjawnej diskusiji runje hladajo na tuchwilnu hor­cotu a suchotu hłownje wo prašenje, hač a w kotrej měrje čłowjek móžnu katastrofu zamołwja. Wotwidźeć tež je, zo – dožiwimy-li přichodny dešćikojty a chłódniši tydźeń – diskurs do eksaktnje napře­ćiw­neho směra poběži. Fakt je: Přerězna temperatura wobstajnje stupa, konsekwency su fatalne. Poprawny problem w tym zwisku: Chcemy so wo tym rozmołwjeć, štó je na wobstejnosćach wina, abo wo tym, štó móže na nich ewentualnje (hišće) něšto změnić? Bosćan Nawka

Na swojeho fararja dr. Bena Šołtu spominali

Mittwoch, 08. August 2018 geschrieben von:

Pirna (Łu/SN). Zańdźenu sobotu je katolska wosada swjateje Kunigundy w Pirnje na wječornej Božej mši swojeho wjele­lětneho arcyměšnika dr. Bena Šołtu wopominała. Beno Šołta, w Radworju rodźeny, je wosadu 24 lět do a po Druhej swětowej wójnje nawjedował. Zakazaneje podpěry pólskim nućenym dźěłaćerjam dla sćaza jemu Gestapo słowjansku biblioteku a zawleče jeho do koncentraciskeho lěhwa Dachau, hdźež je štyri lěta tradać dyrbjał. W Dachauwje běštaj tež serbskaj farar Jan Cyž-Hajničanski a kapłan Alojs Andricki. Kapłan Andricki, pochadźacy tohorunja z Radworja, wšak so z koncentraciskeho lěhwa nawróćił njeje.

Na kóncu Božeje mšě zhromadźichu so wosadni před cyrkwju, hdźež „kopolak“ na Bena Šołtu dopomina. Tam po­rěča duchowny na wotpočinku Eckhard Wagner wo spomóžnym skutkowanju bywšeho wosadneho fararja, wosada modleše so próstwy a połoži běłu róžu.

Byrnjež arcyměšnik dr. Beno Šołta čas žiwjenja zastojnstwo w Serbach njewukonjał, angažowaše so wón we Łužisko-serbskim narodnym wuběrku a w serbskich towarstwach.

To a tamne (08.08.18)

Mittwoch, 08. August 2018 geschrieben von:
Mysteriozne kruhi na sportnišću wuhladali su nětko w badensko-württembergskim Bad Buchauwje. Brune blaki mjez zelenymi kruhami su nastali, dokelž bě dźěl krjepjenskeje připrawy skóncowany. Ludźo, kotřiž móhli to reparować, pak su w dowolu. Ćišć wody pry­skača je přeniski, a tak njehodźi so cyłe sportnišćo krjepić. Městna zwonka kruhow su tuž zeschnyli. Tež na kumštnym trawniku njemóža koparjo horcoty a suchoty dla trenować. Njewědźa tuž, hdźe swoju testowu hru přewjesć.

Wobjim hodźi so rozšěrić

Dienstag, 07. August 2018 geschrieben von:

Přikład z Braniborskeje maja tež sakscy krajměrjerjo za zajimawy

Podstupim/Drježdźany (SN/at). Serbske mjena gmejnow a wjesnych dźělow w zdźědźenym sydlenskim rumje namakaš nětko w online přistupnym Brandenburgviewer Krajměrjenja a geobazoweje informacije Braniborskeje (LGB). Na to skedźbnjatej ministerstwo za nutřkowne a komunalne a ministerstwo za wědomosć, slědźenje a kulturu w Podstupimje w nowinskej zdźělence.

Dyrbitaj wjele lět do jastwa

Dienstag, 07. August 2018 geschrieben von:

Freiburg (dpa/SN). W padźe přez lěta znjewužiwaneho hólca z breisgauskeho Staufena pola Freiburga je sudnistwo dźensa jeho mać a jeje partnera k wjele lětam jastwa zasudźiło. 48lětnu mać chłostachu z dwanaće lětami a šěsć měsa­cami, 39lětneho partnera z dwanaće lětami a z wěstotnej jatbu. Nimo toho mataj wonaj hólcej a dalšemu wopo­rej, małej holčce, 42 500 eurow bólneho pjenjeza płaćić. Dźensa dźesaćlětny bu wot swojeje maćerje a partnera dlěje hač dwě lěće ćežko znjewužiwany. Zdobom poskićeštaj jeho w interneće.

Sankcije wotnětka płaća

Washington (dpa/SN). Najebać spjećowanja EU je prezident USA Donald Trump dwělomne sankcije přećiwo Iranej zaso zawjedł. Naprawy płaća wot dźensnišeho w 6 hodź. Po słowach Trumpa měli na Iran maksimalny hospodarski ćišć wukonjeć. Prezident Hassan Ruhani pak wumjetuje jemu psychologisku wójnu. Trump porno tomu knježerstwo w Teheranje wobwinuje, zo podpěruje terorizm kaž tež namóc a chaos.

Najwjetši woheń w stawiznach

Beck rěči za fuziju krajow

Dienstag, 07. August 2018 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Bywši šef SPD Kurt Beck žada sej fuziju zwjazkowych krajow, zo móhli statne zarjady lěpje a eficientnišo dźěłać. Wo wjetšej reformje federalizma, kotraž tež mjezy krajow zapřijima, njebu hižo dlěši čas diskutowane. „Bych sej tajku přał“, zdźěli Kurt Beck dźensa Němskej redakciskej syći. Tak móhłoj so po jeho słowach na přikład Posaarska a Porynsko-Pfalcska zjednoćić. Kurt Beck ma federalizm za wažny a stabilizowacy element, přiwšěm su reformy trěbne. W Němskej hižo dlěje wo zwjazanju jednotliwych krajow rěča. Konkretny pospyt fuzije mjez Berlinom a Braniborskej pak je w lěće 1996 zwrěšćił. Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je přećiwo namjetej Kurta Becka. „Njewidźu ničo, što Zwjazk bóle zamóže hač kraje, nimo zwólniwosće, pjenjezy wudać“, wón praji. Samozrozumliwje budźe so federalny porjad­ dale wuwiwać. „Prošu pak nic do směra centralizacije. Při wólbach zwjazkoweho a krajneho sejma ma wobydler jasnje wědźeć, kotre politiske rozsudy kotry parlament zamołwja.“

Neuheiten LND