To a tamne (30.05.23)
Z jastwa ćeknjeny muž je sej w Čěskej chětro njekmany schow wupytał. Kaž rěčnica policije zdźěli, słyšachu ludźo w podzemskej železnicy w Praze, zo něchtó w tunlu wo pomoc woła. Policisća a wohnjowi wobornicy skónčnje muža namakachu, kiž tčeše w kanalu přewětrjenja. Při kontroli personalijow so wukopa, zo bě so 22lětny dźeń do toho z wotewrjeneho dźěla jastwa zminył. Jeho dowjezechu wróćo – do zawrjeneho dźěla jastwa.
Sobu najwjetšu zběrku 60 000 plastowych titow z časa NDR je mjeztym 83lětny rentnar Dieter Luchs w Zurowje pola Wismara w běhu 50 lět znosył. Minjeny kónc tydźenja bě dźěl eksponatow w bywšim bunkrje wustajeny, tematisce rjadowany po temach „produkcija“, „turizm“ a „stat“. Za historiske tity žada sej rentnar mjeztym hač do 60 eurow a namaka stajnje zaso kupcow, kaž rjekny.
Cuzy w kolonje kanclera
Berlin (dpa/SN). Ze swojim priwatnym wozom je so šofer wosoboweho awta skradźu do awtoweje kolony zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) zarjadował. Po tym zo bě wulězł, wón kanclera samo wobjimaše, bjez toho, zo bychu wosobinscy stražnicy Scholza zapřimnyli. Rěčnik knježerstwa je mjeztym zdźělił, zo móže wotpowědne rozprawy medijow „zasadnje wobkrućić“. Rěčnica zwjazkoweho kriminalneho zarjada zdźěli, zo je zwjazkowa policija muža na lětanišću zajała, bjez toho, zo by so tón wobarał.
Rozrisanje wotwidźomne
Washington (dpa/SN). W rozestajenju wo hornju mjezu zadołženja USA je dojednanje wotwidźomne. Posrědnicy demokratow a republikanow su započeli, wotpowědny naćisk zakonja zdźěłać, nowinarjo dźensa rozprawjeja, powołujo so na interne žórła. Nadrobnosće pak njejsu hišće zrjadowane. Po informacijach medijow chcedźa hornju mjezu zadołženja na dwě lěće pozběhnyć. W tym času chcedźa wudawki we wšěch wobłukach, nimo wójska a weteranow, wobmjezować.
Razne chłostanje postajene
Ludźo w prowizoriskim přebywanišću wójnskich ćěkancow w Lwiwje ...
UNO: Aktiwistow klimy škitać
New York (dpa/SN). Po njedawnych policajskich akcijach přećiwo protestnej skupinje Poslednja generacija su zjednoćene narody wuznam škitarjow klimy a jich akcijow wuzběhnyli. „Klimowi aktiwisća – nawjedowani wot moraliskeho hłosa młodych ludźi – su swoje zaměry tež w najćěmnišich časach dale slědowali. Jich dyrbjeli škitać, dokelž trjebamy jich bóle hač hdy do toho“, zdźěli rěčnik generalneho sekretara UNO Antónia Guterresa, Stéphane Dujarric powěsćerni dpa w New Yorku.
Protestowacy su „w rozsudnych wokomikach wuraznje tomu přinošowali, knježerstwa a nawodow hospodarstwa tomu pohnuć, wjace činić“, Dujarric dale rjekny. Při wšěm maja knježerstwa prawo, zakonje přesadźić a wěstotu zaručić.
Ruska: Ukrainu dospołnje rozdźělić
Mokwa/Kijew (dpa/SN). Moskwa namjetuje, wot njeje nadpadnjenju Ukrainu mjez Ruskej a Europskej uniju rozdźělić. Wicešef ruskeje wěstotneje rady, bywši ministerski prezident Dmitrij Mjedwjedew, je minjenju nóc scenarije za móžny kónc wójny rysował. Wuhlady na měr wobsteja jenož potom, jeli sej Ruska wulki dźěl susodneho kraja přiswoji. Koncept, kiž ma Mjedwjedew za najlěpši, předwidźi přirjadowanje zapadnych kónčin Ukrainy wjacorym čłonskim statam EU, wuchodne kónčiny připadnu Ruskej.
Z tutym rozrisanjom „skónči so konflikt z dosahacymi garantijemi, zo so dołhodobnje wjace njezahaji“, piše Mjedwjedew internetnje. Dyrbjał-li porno tomu zwostawacy njewotwisny dźěl Ukrainy EU abo NATO přistupić, bychu wojowanja dale šli. Při tym hrozy strach, zo so boje „na Trěću swětowu wójnu rozšěrja“, twjerdźi dowěrnik ruskeho prezidenta Wladimira Putina. Mjedwjedew z toho wuchadźa, zo Ukraina wójny z Ruskej dla dospołnje rozpadnje a zo měła so tuž mjez Ruskej a zapadnej Europu rozdźělić.
Najwyše žohnowanje
Wolfgang Berghofer wčera w Kamjencu swoju knihu předstajił
Kamjenc (aha/SN). Něhdźe 70 ludźi bě na wčerawšim zarjadowanju w Kamjenskim měšćanskim dźiwadle přitomnych. Bywši NDRski politikar a Drježdźanski wyši měšćanosta z časa towaršnostneho přewróta dr. Wolfgang Berghofer předstaji wobsah swojeje knihi „Zwischen Wut und Verzweiflung“.
Kompetentna moderacija wyšeho měšćanosty Kamjenca Rolanda Dantza tomu přinošowaše, zo Berghofer z wjele přeswědčacymi přikładami ze swojeje noweje knihi kritiske wotličenje z kapitalistiskim systemom poda. Awtor knihi, wróćo zhladujo na swoje wosomdźesaćlětne žiwjenje, je poł swojeho časa w socializmje, tamnu w kapitalizmje skutkował. Wón słuša k nahladnym akteram politiskeho přewróta 1989.
To a tamne (26.05.23)
Zo móhli dale dobru pitnu wodu poskićować, su wodarnje w južnofrancoskim Toulousu njewšědny pospyt zahajili: chcedźa wobydlerjow kubłać, zo bychu pitnu wodu woptali a posudźowali. Zajimcam poskićuja dalekubłanje nastupajo słód a wóń wody. Potom měli nowi fachowcy pitnu wodu doma posudźować a wuslědk internetnje zapisać. W Francoskej pija wjele wody ze zjawneje syće. Tež w hosćencach je z wašnjom, hosćom darmotnje pitnu wodu přewostajić.
Emocije zbudźaca kompjuterowa hra je w schleswigsko-holsteinskim Plönje zasadźenje policije zawinowała. Wobydlerjo informowachu policiju, zo něchtó wótře wo pomoc woła. Policija zwěsći skupinu hłuboko do hry zanurjenych młodostnych: Jedyn z nich wołaše z wočinjenym woknom a słuchatkami na hłowje wo pomoc – wočiwidnje přewótře.
„Zwada je žro kóždeje demokratije“
W ramiku „Šmochćičanskeho foruma“ přednošowaše dr. Christoph Meißelbach, docent na wysokej šuli sakskeje policije, wčera wječor wo wšelakich zakładnych aspektach temy „Je to hižo ekstremizm?“
Hospodarstwo z minusom
Wiesbaden (dpa/SN). Hospodarstwo Němskeje je minjenu zymu krizu poćerpjeło. Nutřkokrajny bruttoprodukt – suma wšěch nadźěłanych materielnych hódnotow – je prěni kwartal lěta wo 0,3 procenty porno poslednjemu kwartalej lońšeho lěta woteběrał. Dokelž bě bilanca hižo druhi kwartal za sobu negatiwna, rěča ekonomojo wo techniskej recesiji. Při wšěm je miła zyma hišće hóršemu hospodarskemu wuwiću zadźěwała. Njedostatk płuna by hospodarstwo zlemił.
Pjenjezy za pomoc znosyli
New York (dpa/SN). Na konferency darićelow UNO w New Yorku na dobro krajow na juhu Afriki su něhdźe 2,2 miliardźe eurow humanitarneje pomocy nazběrali. Z pjenjezami chcedźa ludźom w Keniji, Etiopiskej a Somaliji pomhać, kotřiž ćerpja suchoty, konfliktow a hospodarskich krizow dla, zjednoćene narody zdźěleja. Cyłkownje je tam wjace hač 30 milionow potrěbnych. Wojowanja w Sudanje su kónčinu na juhu Afriki přidatnje wosłabili, rjekny generalny sekretar UNO António Guterres. Kriza móhła so na katastrofu wuwić, wón rjekny.
