Porjedźeńka

Mittwoch, 23. Juli 2025 geschrieben von:
W přinošku póndźelu wo Agaće smy ­wo programje „bramborak“ rozprawjeli. Program pak mjenuje so korektnje ­„bamborak“. Redakcija prosy wo wodaće za tute misnjenje. SN

Žadaja sej pomoc za region awtow

Mittwoch, 23. Juli 2025 geschrieben von:

Šwikawa (dpa/SN). Njewěsteje situacije w awtomobilowej branši dla, kotruž su wosebje produkciske skrótšenja pola VW w Šwikawje zawinili, žadaja sej regionalni akterojo wosebite hospodarske pasmo za juhozapadnu Saksku. Zaměr tutoho pasma je přićahliwosć nowych zawodow z dawkowymi powabkami a spěšnišimi dowolnosćemi. Předewšěm wabja za wob­łuki w zakitowanju, kumštnej inteligency a robotice. Tola wulki zadźěwk su kóšty energije a pobrachowacy personal.

Produkciske cofnjenje pola VW, mjez druhim dla šmórnjenja nócneje słužby a redukowanja hotowanskeje linije, wohrožuje mnoho dźěłowych městnow. Agentura za dźěło warnuje před dwucyfrowej kwotu bjezdźěłnosće. Kwota we wokrjesu Šwikawy je hižo wot 5,1 na 6,0 procentow rozrostła. To rěka, zo je ně­hdźe 9 700 wobydlerjow tuchwilu bjezdźěłnych. Tež wukubłanskich městnow je mało. Krajny rada Carsten Michaelis (CDU) praji, zo njeje awtowa industrija zhubjena. Přiwšěm pak wuzběhuje trěbnosć nowych hospodarskich perspektiwow. Zhorjelc pokaza, kak zawod we brónjenskim wobłuku za twar pancerowych dźělow wužiwaja.

Putnicy dźensa Božu mšu swjećili

Mittwoch, 23. Juli 2025 geschrieben von:
Cyłkownje 61 młodych a dorosćenych putnikow ze serbskeje wokoliny je dźensa rano w 10 hodź. w Krupce do tamnišeje baziliki Bolosćiweje maćerje Božeje zaćahnyło. Cyrkej bě derje pjelnjena, wšako su sej na Božu mšu tež druzy z Łužicy dojěli. Dźensa rano je bus Šmitec-Schwarz 57 wěriwych mjez druhim z Radworja, Chrósćic a Pančic wotewzał. Kapłan Florian Mróz je skupinu młodostnych pjaty raz při putnikowanju přewodźał. Po tym zo su putnicy najebać dešćikojteho wjedra wčera do Čěskeje doběželi, přenocuja dźensa w sportowej hali. Jutře so zaso na dompuć podadźa, tak, zo doběža pjatk popołdnju do Chrósćic. Foto: Hilžbjeta Pöpelec

ADAC warnuje před haćenjemi

Mittwoch, 23. Juli 2025 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Na spočatku lěćnych prózdnin w Berlinje a Braniborskej liči ADAC z wosebje wysokej hustosću wobchada na awtodróhach do směra na při­brjohi, Alpy a juh. Tež w druhich zwjazkowych krajach zahaja so prózdniny, štož situaciju hišće přidatnje přiwótři. Posledni kónc tydźenja julija je tradicionelnje najhórši wšeje dowoloweje sezony. Hačrunjež južni Němcy hakle w awgusće prózdniny měli, wostanje situacija napjata. Wšako nawróća so mnozy ze Sakskeje, Saksko-Anhaltskeje a Durinskeje zaso domoj. Wosebje potrjechene su, tak ADAC, awtodróhi A 9, A 11 a A 24. Nimo toho zawinuja mnohe twarnišća w regionje přidatne komdźenja. Tež we wukraju su haćenja móžne. Na woblubowanych městnach kaž w Alpach abo při přibrjohu Italskeje, Chorwatskeje a Francoskeje dyrbiš z haćenjemi ličić. Tohorunja su při hranicy Pólskeje kontrolow dla dołhe čakanske časy móžne. Strach haćenjow hrozy pjatk popołdnju mjez 14 a 18 hodźin. Tohodla radźi ADAC wšěm pućowacym, zo sobotu zahe abo popołdnju startuja a so njedźelu zahe dopołdnja abo po 19 hodźin do dowola podadźa.

To a tamne (23.07.25)

Mittwoch, 23. Juli 2025 geschrieben von:

Uda Jürgensa chcedźa w jeho ródnym měsće w awstriskim Klagenfurće z trajnej wustajeńcu počesćić. Mysličku za wobšěrnu přehladku wo jeho žiwjenju a skutkowanju stej dźěsći Jürgensa John a Jenny předstajiłoj. Dokładnu koncep­ciju bórze wuwija. Najpozdźišo w lěću 2027 budu wustajeńcu wotewrěć. Udo Jürgens bě so w Klagenfurće narodźił a tam klawěr a kompoziciju studował. 80lětny zemrě 2014 w Šwicarskej.

Legendarny spěwar heavy-metaloweje hudźby Ozzy Osbourne je njeboh. 76lětny zemrě wčera. Tole je jeho swójba zdźěliła. Hakle před tydźenjemi bě Osbourne, kotryž ćerpješe pod Parkinsonom, hišće na přewšo wuspěšnym poslednim koncerće w swojim ródnym měsće Birmingham spěwał. Wón bu jako spěwar sławneje skupiny Black Sabbath znaty a bě wot 1980 hač do srjedź 1990tych lět wosebje wuspěšny.

Berlin a Oslo na dobro Ukrainy

Dienstag, 22. Juli 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Němska a Norwegska chcetej zesylnjenje ukrainskeho powětroweho wotwobaranja zhromadnje financować. Norwegski ministerski prezident Jonas Gahr Støre rjekny po zetkanju ze zwjazkowym kanclerom Friedrichom Merzom (CDU) w Berlinje, zo je Oslo zwólniwy, tomu přinošować. Němska chce Ukrainu ze systemomaj Patriot podpěrować. Dokelž pak njejstej tuchwilu k dispoziciji, chce zwjazkowa wobora dwaj systemaj ze swójskich składow do Ukrainy pósłać.

Iran: Wuspěch wědomostnikow

Washington (dpa/SN). Iran nochce so po słowach wonkowneho ministra Abbasa Araghtschija swojeho programa k nabohaćenju urana wzdać, je pak k rozmołwam zwólniwy. Kraj njemóže nabohaćenje urana spušćić, dokelž je tole „wulki wuspěch našich wědomostnikow“, rjekny Araghtschi sćelakej USA Fox News. Iran pak chce dale wo tym rěčeć, zo „by zaručene było, so nabohaćenje jenož měrliwym zaměram słuži“, wón rjekny.

Wall Street Journal wuzamknjeny

Wobydlerjo filipinskeje stolicy Manila bědźa so z wozami po zapławjenych dróhach. Tropiski wichor Wipha bě sylne monsunowe zliwki zawinił, kiž su dźěle stolicy a dalše kónčiny kraja zapławili. Dotal je šěsć wobydlerjow žiwjenje přisadźiło. Cyłkownje je 80 000 ludźi na Filipinach a w susodnym Vietnamje potrjechenych. Foto: dpa/Aaron Favila

Nowe rozmołwy z Ruskej

Dienstag, 22. Juli 2025 geschrieben von:

Kijew (dpa/SN). Po informacijach ukrainskeho prezidenta Wolodymyra ­Zelenskeho ma so přichodne koło jednanjow z Ruskej wójny w Ukrainje dla jutře w Istanbulu wotměć. Tole je jemu po­srědnik Rustem Umjerow zdźělił, Zelenskyj rjekny. W prěnim rjedźe póńdźe wo wuměnu wójnskich jatych.

Ruska njeje planowane rozmołwy dotal oficialnje wobkrućiła. Powěsćernja Tass bě njedawno štwórtk jako móžny termin mjenowała. Zelenskyj připowědźi zdobom nowe nalěty na Rusku. Tute měrja so po jeho słowach přećiwo logistiskim centrumam trutow, kotrež Ruska we wulkej ličbje do Ukrainy sćele. Kijew trjeba nimo toho lěpši powětrowy škit přećiwo tajkim nadpadam.

Racije přećiwo wažnemu zarjadej

Dienstag, 22. Juli 2025 geschrieben von:

Kijew (dpa/SN). Ukrainska tajna słužba SBU je zhromadnje z generalnym statnym rěčnistwom pola wjacorych sobudźěłaćerjow narodneho antikorupciskeho zarjada NABU racije přewjedła. Potrjechenym wumjetuja, zo su ruskej tajnej słužbje informacije dale dawali. Sobudźěłaćerjo NABU su nimo toho pječa ukrainskim předewzaćelam pomhali, Ukrainu ilegalnje wopušćić.

Medije tukaja, zo chce prezident Wolodymyr Zelenskyj z akciju ćišć na zamołwitych NABU wukonjeć, kotřiž přepytuja tež přećiwo Olexijej Černyšowej, dowěrnikej Zelenskeho. Ukraina wojuje přećiwo korupciji. Najebać to słuša kraj k najkoruptnišim po wšěm swěće, štož saha hač do najwyšich kruhow.

Žadaja sej kónc wójny w Gazy

Dienstag, 22. Juli 2025 geschrieben von:

Rom/Gaza (dpa/SN). Wonkowni ministrojo wjace hač 20 krajow žadaja sej w zhromadnej deklaraciji hnydomny kónc wójny w Gazaskim pasmje. Zdobom kritizuja postupowanje Israela w zwisku z humanitarnej pomocu w dospołnje za­wrjenym pasmje. „Wójna w Gazy dyrbi so hnydom skónčić“, w dokumenće rěka. W Gazaskim pasmje zawlečeni zastajency měli so hnydom pušćić, sej kraje žadaja.

Israel je deklaraciju wotpokazał měnjo, zo je „bjez poćaha k woprawdźitosći“. Stejišćo je „wopačny signal“ teroristiskej organizaciji Hamas, kotraž je wójnu započała a kiž je „sama“ za to zamołwita, zo njeje najebać tuchwilne rozmołwy přeco hišće k přiměrej dóšło.

Deklaraciju je 25 krajow podpisało, mjez nimi Italska, Francoska, Awstriska, Wulka Britaniska, Belgiska, Kanada kaž tež komisarka EU za runostajenje. Němska njeje mjez podpisarjemi.

Israel je wčera rozdźělowanski centrum UNO nadpadnył a přepytował a sobudźěłaćerjow zajał. Humanitarne połoženje w pasmje je dale katastrofalne.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND