54 dowolenych

Freitag, 30. Juli 2021 geschrieben von:
Wiesbaden (dpa/SN). Na wólbach zwjazkoweho sejma 26. septembra smě 54 politiskich stronow nastupić, zdźěli dźensa wólbny nawoda we Wiesbadenje. Do toho je hišće němska komunistiska strona (DKP) před sudnistwom za to wojowała, zo smě k wólbam nastupić. Zwjazkowe wustawowe sudnistwo tomu přizwoli. Cyłkownje 19 dalšich stronow njeběchu ze skóržbu wuspěšne.

To a tamne (30.07.21)

Freitag, 30. Juli 2021 geschrieben von:

W lěsu pola Saarbrückena ma policija tuchwilu ruce połne dźěła. Štyrnaće razow dyrbjachu tam hižo na zasadźenje jěć, dokelž ćeknjena wowca awtowych šoferow nastróžuje. Wšitke pospyty, zwěrjo popadnyć, běchu dotal njewuspěšne. Tohorunja njeje jasne, štó je wobsedźer wowcy. Nětko wobroća so policija na wobydlerstwo, dokelž sej hižo žanu radu njewě. Tak pytaja za wobsedźerjom wowcy, kotraž ma nadpadnje zeleny rjećaz wokoło šije.

Wjace hač 50 lět zhubjena warjenska kniha je so nětko zaso do biblioteki w šotiskim Paisleyju nawróćiła. Samo pjenjezy a anonymny zamołwjenski lisćik běchu připinjenej. Kaž sobudźěłaćerka Linda Flynn powěda, njeje jasne, štó je sej knihu wupožčił. Tola po wšěm zdaću běchu w njej dobre warjenske pokiwy. Slědy pokazaja na to, zo bu wjele wužiwana.

Lipšćanske medijowe myto

Donnerstag, 29. Juli 2021 geschrieben von:

Lipsk (dpa/SN). Lipšćanske myto za swobodu medijow spožča lětsa běłoruskimaj telewizijnymaj žurnalistkomaj Katerinje Bachwalowej (27) und Dariji Čulcowej (24). Wobě žonje stej tuchwilu w swojej domiznje zajatej, kaž zdźěli dźensa Medijowa załožba lutowarnje Lipsk. Žurnalistce dźěłatej za sćelak Belsat TV, kotryž z Pólskeje wusyła. Bachwalowu a kameražonu Čulcowu počesća za to, zo dyrbitej nětko za swoje swobodne rozprawnistwo w awtokratiskim systemje pod represijemi režima ćerpjeć.

Přewostaja ekordnu sumu

Berlin (dpa/SN). Zwjazk přewostaja pjenjezy w rekordnym wobjimje za klimje tyjace saněrowanje twarjenjow. W prěnim połlěće su po informacijach hospodarskeho ministerstwa wjace hač 2,7 miliardow eurow spěchowanskich pjenjez přizwolili. 610 milionow eurow z toho su lětsa hač do kónca junija hižo wupłaćili, to je wjace hač loni.

Změrowanje po protestach

Ludźo w japanskej stolicy Tokiju wužiwaja na hasach škitny nahubnik, zo bychu so před znowa sylnje rozpřestrěwacym so ­koronawirusom škitali. Předwčerawšim su tamniši zamołwići wo najwjetšej ličbje nowonatyknjenjow w běhu jednoho dnja rozprawjeli. To bě jenož něšto dnjow po zahajenju olympiskich hrow. Foto: pa/AP/Koji Sasahara

Čěska: Swobodnej dnjej přistajenym stata?

Donnerstag, 29. Juli 2021 geschrieben von:

Praha (dpa/SN). W susodnej Čěskej planuja pře koronu šćěpjenych wosebje mytować. Wšitkim přistajenym stata, kotřiž su injekciju dóstali, chcedźa přidatnej zapłaćenej dnjej dowola dać. To je ministerski prezident Andrej Babiš na Twitteru připowědźił. „Je dźě wěrno, zo su někotři šćěpjeni sylnišu reakciju po injekciji měli“, přizna załožer populistiskeje strony ANO.

Knježerstwo w Praze chce hišće wjace ludźi motiwować, zo bychu so šćěpić ­dali, 66lětny multimiliardar Babiš doda. W Čěskej ze swojimi přibližnje 10,7 milionami wobydlerjow płaći dotal 4,6 milionow ludźi jako dospołnje šćěpjenych. Kabinet ma hižo jutře, pjatk, wo naležnosći rozsudźić.

Pozadk akcije móhli wólby čěskeho parlamenta w septembrje być.

Loni w Němskej mjenje błyskow było

Donnerstag, 29. Juli 2021 geschrieben von:

Berlin/Drježdźany (dpa/SN). W Sakskej je so loni mjenje błyskało hač w lěće 2019. Kaž z měrjenjow Błyskoweje informaciskeje słužby předewzaća Siemens wuchadźa, je w swobodnym staće 12 643 błyskow něhdźe zadyriło. Ličba wotpowěduje 0,7 błyskam na kwadratny kilometer. Lěto do toho zličichu 20 900 błyskow. W přirunanju zwjazkowych krajow ležeše Sakska tehdy z 1,14 błyskami na kwadratny kilometer na štwórtym městnje, loni na dźesatym. Načolnik w swobodnym staće je Mišnjanski wokrjes z 1 655 błyskami a z hustotu 1,1. Najwjetšu hustotu zwěsćichu w delnjosakskim Wolfsburgu (5,8).

Podobna je tendenca registrowanych błyskow w Braniborskej. W lěće 2019 běše jich 1,25 na kwadratny kilometer, loni z 1,2 tróšku mjenje.

Kraje winowatostne testy podpěruja

Donnerstag, 29. Juli 2021 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo dóstawa so při planowanej winowatosći testowanja za nawrótnikow z dowola, kotřiž dospołne šćěpjenje abo wustrowjenje dopokazać njemóža, pod časowy ćišć. Wón jara na to tłóči, zo to nětko rjaduja, rjekny bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) wčera we wusyłanju ZDF „Markus Lanz“. Jeho braniborski kolega Dietmar Woidke (SPD) rjekny w sćelaku Phoenix, zo dyrbja chětře rozsudźić a nic hakle srjedź abo kónc awgusta.

Knježerstwowi šefojo wjacorych krajow winowatosć testowanja podpěruja. Berlinskeho knježaceho měšćanostu Michaela Müllera (SPD) cituja ze słowami, zo su testy centralny dypk, zo bychu na­tyknjenja mjez nješćěpjenym wobydlerstwom wobmjezowali. Ministerska prezidentka Porynsko-Pfalcy Malu Dreyer (SPD) wočakuje wot zwjazkoweho knježerstwa koncept, „kak hodźałoj so kon­trola a dodźerženje winowatosće testo­wanja zaručić“.

Kónc přestawki wodychnjenja

Donnerstag, 29. Juli 2021 geschrieben von:

Dźensa je lětuši dźeń přećeženja zemje, kiž měł k rozmyslowanju pohnuć

Berlin (dpa/SN). Přetrjeba resursow po cyłym swěće bliži so po trochowanjach wědomostnikow zaso stawej, kaž bě wón do koronapandemije. To wuchadźa z wobličenjow non-profitoweje organizacije Global Footprint Network ze sydłomaj w USA a w Šwicarskej. Lětuši tak mjenowany dźeń přećeženja zemje je dźensa, štwórtk. „Wot 29. julija zemju potajkim přewužiwamy, bjerjemy jej resursy, kotrež wona lětsa wjace wobnowić njemóže“, zwurazni rěčnik organizacije Germanwatch Steffen Vogel napřećo powěsćerni dpa.

Dźeń přećeženja zemje bě loni po wobličenjach 22. awgust, wjace hač tři tydźenje pozdźišo hač w lěće 2019. Te­hdy bě wón hižo 26. julija docpěty. „To bě zawěrno jedyn wuskutk korony“, měni Rolf Buschmann ze Zwjazka za wobswět a přirodu Němskeje (BUND). W prěnich žołmach pandemije bu jasnje mjenje resursow přetrjebane. „A to ma wjele z tym činić, zo smy w lock­downje byli.“

Wusłužena pozicija

Donnerstag, 29. Juli 2021 geschrieben von:
W njecyłych sydom měsacach smy lětsa telko resursow přetrjebali, kelkož móža ekosystemy po cyłym swěće w běhu jednoho lěta zaso zarunać. Na tym zawěsće njeje kóžda/kóždy na samsne wašnje wobdźělena/wobdźěleny. Myslimy-li na jednej stronje na kónčiny na našim planeće, hdźež knježitej běda a chudoba, a na tamnej na techniski postup a swójske přeća, złožowace so na bjezkónčne oferty wikowanja, da měli poprawom hobersku njewahu spóznać. Wysoko wuwita industrijna towaršnosć je hižo lěta nad swo­jimi poměrami žiwa. Konsum steji nade wšěm. Dotalna pozicija „Što nas to stara, njejsmy tla po­trjecheni!“ je wusłužiła. To su nam njedawne hórke zliwki z grawoćiwymi přepławjenjemi na zapadźe Němskeje, ale tež w bliskim Hornim kraju abo w Sakskej Šwicy wuwědomili. Dźensniši dźeń přećeženja zemje je drje wobličeny, a doba korony bě małe wodychnjenje. Dalše wurubjowanje přirody pak wjedźe runu smuhu do katastrofy. Axel Arlt

To a tamne (29.07.21)

Donnerstag, 29. Juli 2021 geschrieben von:

Dźewjeć awtodróhowych wotpočnišćow w New Jerseyju chcedźa po swětoznatych wuměłcach pomjenować. Wone maja potom mjez druhim James Gandolfini, Whitney Houston, Jon Bon Jovi abo Frank Sinatra rěkać. Z mjeńšimi wustajeńcami chcedźa tam na žiwjenje a tworjenje „starow“ skedźbnjeć. Z akciju hódnoća wusahowacy talent z New Jerseyja pochadźacych wuměłcow, kaž guwerner Phil Murphy zdźěli. Spěwar Bruce Springsteen tajke počesćenje wotpokazuje.

Dokelž je wažnu zdźělenku w ćahu přesłyšał, je 49lětny muž po puću z Hamburga do schleswigsko-holsteinskeho Neumünstera wulězć skomdźił. Hakle jako ćah na wotstajenskich kolijach stejo wosta, jemu to napadny. Dokelž njeje sej sam won zwěrił, zawoła policiju, kotraž jeho skónčnje „wěsće z ćaha přewodźeše“.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND