Poraženosć po nadpadźe w Francoskej

Freitag, 15. Juli 2016 geschrieben von:

Paris (dpa/SN). Šok, poraženosć a ža­rowanje: Při nadpadźe w přistawnym měsće Nizza na francoskim narodnym swjatku je wčera wječor znajmjeńša 84 ludźi žiwjenje přisadźiło. Mjez woporami su tež dźěći. Tójšto ludźi so zrani. 18 z nich je přeco hišće w kritiskim stawje. Skućićel bě z nakładnym awtom z wulkej spěšnosću do ludźi jěł, kotřiž na sławnej pobrjóžnej Promenadźe des Anglais róčnicu francoskeje rewolucije­ swjećachu. Policija skućićela zatřěli. Jedna so wo 31lětneho Francozu tuneziskeho pochada. Wón njebě policiji dotal jako radikalny znaty, kaž medije rozprawjeja.

W Parisu je so dźensa rano wěstotny kabinet zešoł. Po tym chcyštaj so prezident François Hollande a ministerski prezident Manuel Valls do Nizzy podać. Hollande bě hižo wčera wječor připo­wědźił, zo wobstejacy wuwzaćny staw hladajo na nadpad dale podlěši.

Pokročujaz dialogom

Freitag, 15. Juli 2016 geschrieben von:
Pětrohród (dpa/K/SN). W něhdyšej carskej metropoli pokročuja dźensa z „Pětrohródskim dialogom“. Wjace hač 250 politikarjow z wobeju krajow zaběra so w dźesać dźěłowych skupinach z čłowjeskimi prawami, migraciskej krizu a dal­šimi naležnosćemi. Tematisce přihoto­wałoj staj zetkanje něhdyši ruski minis­terski prezident Wiktor Zubkow a bywši politikar­ CDU Ronald Poffala. Załožiłoj běštaj forum ekszwjazkowy kancler Gerhard Schröder (SPD) a ruski prezident Wladimir Putin lěta 2001 ze zaměrom, spěchować a rozšěrjeć dorozumjenje mjez Němskej a Ruskej. Spočatnje je dialog z konsultacijemi mjez knježerstwomaj wobeju krajow zwjazany był.

Johnson drje njewitany

Freitag, 15. Juli 2016 geschrieben von:
London (dpa/K/SN). Knježerstwo wu­tworić njeje so nowa britiska premierka Theresa May komdźiła. Jeje personelne rozsudy pak zbudźeja mjezynarodnu skepsu. Zo je May „njesmilnemu karjeri­stej a aktiwistej brexita Borisej Johnsonej zastojnstwo wonkowneho ministra dała, dyrbjało Europu starosćić“, rjekny wiceprezidentka zwjazkoweho sejma Claudia Roth (Zeleni). Politologa Hermann Schmitt ma pomjenowanje Johnsona za manewer. „Taktiski zmysł tuteje personalije je, zwuzdźić přihłosowarjow brexita“, wón měni. Luxemburgski wonkowny minister Jean Asselborn kritizuje, zo přewozmje wonkowne ministerstwo runje njesławny kritikar Europskeje unije.

Madźarska Saksku podpěruje

Freitag, 15. Juli 2016 geschrieben von:
Drježdźany (SN/MkWj). Na swojej wukrajnej jězbje je sakski minister za wobswět a ratarstwo Thomas Schmidt (CDU) w Madźarskej wjele podpěry za swoje namjety nazhonił, spěchowansku politiku Europskej unije zjednorić a běrokratiju w tym zwisku pomjeńšić. Tole wuchadźa z nowinskeje zdźělenki ministerstwa w Drježdźanach. Do Madźarskeje přeprosyłoj běštaj Schmidta tamniši ratarski minister dr. Sándor Fazekas a wiceprezident Madźarskeje narodneje zhromadźizny István Jakab. „W rozmołwach běchmy sej přezjedni, zo je w nowej spěchowanskej dobje, kotraž so lěta 2021 zahaji,­ nowozapočatk z mjenje rjadowanjemi a mjenje běrokratiju trěbny“, Thomas Schmidt podšmórny. Jeho madźarski kolega dr. Fazekas přeje sej intensiwniše zwiski mjez Madźarskej a Sakskej. Styki hodźeli so tež na wobswětowu politiku a zežiwjenje rozšěrić. Přeprošenje Schmidta na wopyt Sakskeje je dr. Fazekas přiwzał. Konkretnje pomhać chce Sakska Madźarskej mjez druhim z biologiskimi wodo­čisćenskimi připrawami.

Móža dokładnišo warnować

Freitag, 15. Juli 2016 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Němska wjedrarnja chce wotnětka nowy a lěpši warnowanski system wužiwać. Z nim móža tež mjeńše kónčiny, kaž gmejny a jednotliwe měšćanske dźěle, před njewjedrami warnować, rozłoži Hans-Joachim Koppert, nawoda wotrjada za wjedrowe prognozy Němskeje wjedrarnje, wčera w Berlinje. Dotal su warnowanja před njewjedrami za 400 wulkowokrjesow wobličili. Nětko móža 10 000 gmejnow cyle dokładnje warnować a alarmować. Wot awgusta ma system tež jako app předležeć.

Přičiny, system warnowanja přestajić, běchu někotrežkuli mjerzanja: „Je so stajnje zaso stawało, zo smy cyły wokrjes před njewjedrom warnowali, štož bě tež prawje. Potrjecheny pak bě na kóncu jeničce dźěl kónčiny. Mnozy čujachu so wopak alarmowani“, Hans-Joachim Koppert rjekny. Přez pjeć lět je wjedrarnja nowy dokładniši system, takrjec meteorologiski zoom, wuwiwała. Warnować chcedźa nětko jenož te kónčiny, kotrež su woprawdźe potrjechene. To płaći tež w zymje za sněh.

To a tamne (15.07.16)

Freitag, 15. Juli 2016 geschrieben von:

Mjedwjedź je so do awta zamknył, a to w małoměstačku njedaloko Denvera w USA. W interneće wozjewjeny widejo pokazuje, kak policisća zwěrjo kedźbliwje z kófroweho ruma na swobodu pušća. Njeje ani tak wulki. Přiwšěm je cyłe awto zapusćił. Samo wodźidło je rozkusane. Wobsedźerka awta chcyše poprawom na dźěło jěć, nětko pak dyrbi najprjedy škody wotstronić. „W awće smjerdźi hórje hač za mokrym psom“, wona praji.

Nic bjez mojeje tobołki! Nimale dwě třećinje žonow Němskej – 59 procentow – bydlenje tak derje kaž ženje bjez ručneje tobołki njewopušća. To je woprašowanje apotekoweho portala wunjesło. Hišće wjace, 72 proc., ma wobsah tobołki za priwatny a druhim napřećo za „absolutnje tabu“. Njezadźiwa tuž, zo by 47 proc. žonow emocionalnje jara trjechiło, by-li so tobołka zhubiła.

Přez morjo ćěkać je strašne

Donnerstag, 14. Juli 2016 geschrieben von:

Berlin (dpa/K/SN). Ćěkajo do noweje domizny je lětsa po cyłym swěće hižo wjac hač 3 600 ludźi žiwjenje přisadźiło. Mjezynarodna organizacija za migraciju zwěsća za prěnje poł lěta znajmjeńša 3 694 mortwych abo zhubjenych. Porno prěnjemu połlětu 2015 je to přirost wo 18 procentow. Najstrašnišo je přez Srjedźne morjo ćěkać. Tam zatepi so lětsa hižo wjac hač 2 900 ludźi.

Wotum njedowěry přetrała

Mainz (dpa/SN). Porynsko-pfalcska ministerska prezidentka Malu Dreyer je wotum njedowěry opoziciskeje CDU w krajnym sejmje zwrěšćeneje předanje lětanišća Hahn dla přetrała. Politikarka SPD dósta dźensa 52 hłosow. Runje telko hłosow ma tamniša koalicija SPD, FDP a Zelenych. Opozicija bě sej wotum njedowěry žadała, po tym zo bu znate, zo njebudźe lětanišćo dubioznemu chinskemu inwestorej předate. Tón bě falšowane bankowe dokumenty předpołožił. Nimo toho njebě dorěčanu pjenježnu sumu za lětanišćo­ přepokazał.

Obama sćele wojakow

Diana Schellhaas, sobudźěłaćerka turistiskeje informacije w saksko-anhaltskim Wittenbergu, prezentuje magnety z wobrazom Martina Luthera a jeho žony Kathariny von Bora. Lěto do 500. róčnicy reformacije su tajke suweněry jara požadane. W přihotach jubileja hotuja so w měsće na wulki nawal hosći ze wšeho swěta. Foto: dpa/Hendrik Schmidt

Wuběrk EU peticiju Serbow dla wobjednał

Donnerstag, 14. Juli 2016 geschrieben von:

Brüssel (SN/MkWj). Peticiski wuběrk Europskeho­ parlamenta je so wčera ze zapodatej peticiju Łužiskeje aliancy (ŁA) zaběrał, w kotrejž žadaja sej zakaz dalšich brunicowych jamow. Bě to prěnje sły­šenje toho razu, po tym zo běchu peticiju w aprylu oficialnje jako dokument připóznali. Zastupnik ŁA Hanzo Wylem-Kell čłonam wuběrka hišće raz najwažniše dypki rozłoži. W peticiji žadaja sej škit narodneje mjeńšiny Serbow, štož wšak je w charće Europskeje unije wo škiće narodnych mjeńšin zakótwjene. Kell skedźbni na to, zo bu mjeztym 136 serbskich wsow brunicy dla zničene a 30 000 wobydlerjow přesydlenych. Z 3 000 dal­šimi ludźimi to planuja. Kell nastorči w tym zwisku móžnosć, přećiwo Němskej skoržić, dokelž wona wobłukowe zrěčenje wo škiće narodnych mjeńšin spochi rani. Dalše dypki peticije poća­huja so na škit přirody a klimy, na mno­hotnosć zwěriny a rostlin.

Wizije a praktiske nazhonjenja

Donnerstag, 14. Juli 2016 geschrieben von:

Přihotuja konferencu wo přichodźe Łužicy po brunicy

Picnjo (SN/MkWj). „Perspektiwy přichoda za kónčinu wokoło Janšojskeje milinarnje“ su tema konferency Liechtensteinskeho instituta za strategiske wuwiće, Choćebuskeho ewangelskeho cykwin-skeho kruha a Choćebuskeje wob­swěto- weje skupiny, kotruž přewjedu 8. septem- bra w Picnju. Tam chcedźa tež zastupnicy předewzaćow a komunow wo wuhladach za Łužicu po kóncu wudobywanja brunicy wuradźować. Nimo toho chce Uniwersita Liechtenstein z wustajeńcu pokazać, kak sej tamniši mjezynarodni planowarjo pod nawodom prof. Petera Droegi přichod regiona předstajeja.

Studenća a docenća z 15 krajow běchu w měrcu Łužicu wopytali a su nětko mysle znosyli, kak móhł přichod kónčiny wupadać, po tym zo je Janšojska milinarnja dźěłać přestała. Při tym nastate dźěła chcedźa wot septembra we Łužicy prezentować, prof. Droege připowědźi. „Tema je mjez wobdźělnikami ekskursije hłuboki zaćišć zawostajiła.“

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND