W tutej kolumnje powědaja štyrjo redakciji SN znaći mjezynarodni awtorojo, wotměnjacy so pod pseudonymom „prof. Wink“, jónu wob měsac wo swojich­ nazhonjenjach a dožiwjenjach we wobłuku zetkanja kulturow, identitow, rěčow a narodnych­ mjeńšin.

Běše pak něhdy, zo sćělesni so jedyn z avatarow prof. Winka jako běłe sukno woblečeny Indičan z dołhimi włosami ...

Běše to połfinale europskich koparskich mišterstwow 2012, jako hraješe Italska přećiwo Němskej we Waršawje. W Londonje tłóčeše so wjace hač dwěsćě muži w małej wosadnej rumnosći, zo bychu sej na wulkej płachće wobhladali, kak je „čorny“­ italski hrajer Balotelli swoje mustwo z dwojimi wrotami do finala třělił (bohužel bě Italčan cyle naprawo raz spěwał „žanych čornych Italčanow njedawa ...!“).

Po dobyću lećachu wšitcy won na dróhu, zbožowni kaž w deliriju, a spěwachu unisono „Viva Italia! Viva Italia! Viva Italia ...“. W finalu mějachu přećiwo Španiskej nastupić. Wšudźe knježeštej wulka kakofonija a wjeselo, pěšcy, awta, busy – wšo pohibowace so zasta a rozwólnje sobu swjećeše.

„Z Pólskej’ hłódnaj wjelkaj dwaj k nam so zaběžałoj staj.“ – Marko Smoler

Tole stej wjelkaj před 120 lětami w serbskej dźěćacej knižce „Wobrazki za pěkne dźěći“­ z hrónčkom redaktora Serbskich Nowin Marka Smolerja. Wón je 1897 štyri tajke dźěćace knihi zeserbšćił, wužiwajo najskerje němske wobrazowe předłohi, a bjez lěta a městna w ćišću wudał. Dalše běchu „Pěknych dźěći wjesele“, „Šešerjawka a jeje towarški“ a „Šešerjačk a druhe rawski“. Mjenowane „Wobrazki za pěkne dźěći­“ Serbska centralna biblioteka nima, jenički eksemplar chowaja w Praskej Hórnikowej­ knihowni.­ Blak horjeka je škoda přez wulku wodu w lěće 2002. Knižku bě woda dosćahnyła,­ ale ze zamróženjom­ su ju wuchowali a dyrbja ju nětk ze sakskimi­ pjenjezami­ restaw­ro­wać. Franc Šěn

1 módrawka (Blaumeise)

2 pikotač (Kleiber)

3 wulka sykorka (Kohlmeise)

4 ročk (Rotkehlchen)

5 lěsna wiwka (Waldkauz)

6 kwićel (Wacholderdrossel)

7 dypornak (Buntspecht)

8 wrobl (Haussperling)

9 škrěkawa (Eichelhäher)

10 sroka (Elster)

11 hawron (Saatkrähe)

12 pólny wrobl (Spatz)

13 škórc (Star)

14 zelena wopuška (Grünfink)

15 kós (Amsel)

16 šćihlica (Stieglitz)

Kóžde lěto zas swjećimy w Serbach ptači kwas. To drje je rjana tradicija a ma za ptački přiwšěm wužitny pozadk. Zo přebywa w zymje dosć ptačkow najwšelakorišich družin we Łužicy, je wšěm tym wědome, kotřiž z wotewrjenymaj wušomaj a wočomaj po přirodźe kroča. Tón abo tamny wuhlada fifolaki samo na swojej zahrodźe, hdźež je w zymje picuje.

Mnozy ludźo běchu zašłe dny po puću, zo bychu ptački ličili. Kóžde lěto přirodoškitarjo k tomu namołwjeja. Zajimcy ličachu ptački kóždeje družiny, kotrež w běhu jedneje hodźiny nadeńdźechu. Tak dóstachu fachowcy přehlad, kak bě so lońše suche lěćo z mało spadkami wuskutkowało.

Němska spěchuje młodostnych

Gmejna Njebjelčicy wudźeržuje styki do wjacorych krajow, mjez druhim tež do Afriki. Loni stej so wotměłoj zetkani delegacijow, w Njebjelčicach a w afriskim Beninje.

W nowembru wopyta delegacija Afričanow z Benina Njebjelčicy. W rozmołwach z wobydlerjemi, w towarstwach a zawodach dźěše wo to nawjazać woběmaj bokomaj tyjace styki. Zakład wšeho su trajne zwiski, kotrež Njebjelčicy do Benina, wosebje jeho kralowskej majestosći Mauricej princej Bokpe Allada (dźensa kral w Ouidah), wudźeržuje.

Mjeztym staj Njebjelčanski wjesnjanosta Tomaš Čornak a Ouidahska měšćanostka Clotaire Celestine Adjanohoun zrěčenje wo komunalnym partnerstwje podpisałoj. Projekt je po wjetšinje spěchowany ze srědkow zwjazkoweho nutřkowneho ministerstwa. Tež Sakska ideje podpěruje. Dalše pjenjezy su ze srědkow priwatnych zajimcow. Załožba Fondation Dah Bokpe, kotrejež prezident kral Bokpe je, skutkuje jako zwjazowaca a poradźowaca institucija.