Prawosławni hody swjećili

Montag, 10. Januar 2022 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Miliony prawosławnych wěriwych w Ruskej, Georgiskej ­a Ukrainje su minjeny pjatk hody swje­ćili. Rusko-prawosławny patriarch Kiril rjekny na Božej słužbje w Moskowskej katedrali Chrysta-Wumóžnika hladajo na njeměry w susodnym Kazachstanje, zo njemóža krejpřeliwanje a zražki „nikomu wšojedne być“. Wón so za to modli, zo by do něhdyšeje sowjetskeje republiki zaso měr zaćahnył. W Kazachstanje bě minjene dny ke krawnym namócnosćam z dźesatkami mortwych dóšło.

Ruski prezident Wladimir Putin je Božu słužbu w Nowo-Ogarjowom njeda­loko Moskwy wopytał. Tam wuzběhny wón wažnu rólu cyrkwje w towaršnosći, kaž z Krjemla rěka. Cyrkej pěstuje historiske a kulturne herbstwo Ruskeje a sylni „instituciju swójby“, Putin rjekny.

Mnozy ortodoksni křesćenjo swjeća hody 7. januara. Dokelž maja so cyrkwje po julianskim kalendru, wopominaja woni narod Chrysta 13 dnjow pozdźišo hač katolikojo a protestanća, kotřiž maja so po gregorianskim kalendru. Prawosławnej cyrkwi přisłuša po cyłym swěće něhdźe 300 milionow ludźi.

To a tamne (10.01.22)

Montag, 10. Januar 2022 geschrieben von:

Při tankowni w swojim awće wusnył je sej­ muž w badensko-württembergskim Heidenheimje. Sobudźěłaćerjej bě wóz 21lětneho napadnył, dokelž tam dlěši čas steješe. Wón wuhlada muža spjaceho na zadnjej ławce awta. Na widejowym nahrawanju bě widźeć, kak muž po tankowanju zady do awta zalěze. Zastojnicy zwěsćichu při jězdźidle čerstwe slědy njezboža. Hač steješe muž pod wliwom alkohola abo drogow, njeje znate.

Ze swojim awtom runjewon wotlećał je 58lětny šofer we Warnemündźe nad Baltiskim morjom. Prawdźepodobnje měješe wón strowotniske problemy. Muž bě wčera z wulkej spěšnosću w křiwicy z dróhi zjěł. Při tym prasny do stejaka kolesow. Awto wotzběhny, přeleća murju mórskeje promenady a je skónčnje w pěskowym nasypje tčacy wostało. Muža dowjezechu do chorownje.

Wojacy kontroluja lětanišćo

Freitag, 07. Januar 2022 geschrieben von:

Almaty (dpa/SN). W kazachskim měsće Almatach, hdźež běchu wosebje ćežke namócnosće we wobłuku protestow, su ruscy wojacy po informacijach z Moskwy lětanišćo pod kontrolu přinjesli. Bjezpo­srědnje po přizemjenju započachu woni „swoje nadawki spjelnjeć“, rěčnik zakitowanskeho ministerstwa zdźěli. Prezident Kasym-Žomart Tokajew bě masowych protestow dla susodne kraje pod nawodom Ruskeje wo wojersku pomoc prosył.

Poněčimny kónc pandemije

Berlin (dpa/SN). Bonnski wědomostnik Hendrik Streeck wěšći „poněčimny kónc koronapandemije. Njezmějemy pak tón dźeń wuswobodźenja wot wirusa.“ Streeck wěšćeše wčera w sćelaku ZDF, zo ličby infekcijow nalěto zaso woteběraja. Potom měli składnosć wužić a strowotniski system skrućić. Runočasnje měli dale šćěpić. Snano změjemy potom tež skutkowniši serum, wón rjekny. Nětčiše šćěpiwa jenož krótki čas škitaja. Debata wo winowatostnym šćěpjenju je tuž w jeho wočach njetrjebawša.

Macron von der Leyen witał

Přiwisnicy serbiskeho tenisoweho hrajerja Novaka Đokovića su so w Běłohrodźe z nim solidarizowali. Awstralske knježerstwo bě 34lětnemu wčera zapućowanje do kraja zapowědźiło, dokelž njeje přećiwo koronawirusej šćěpjeny. Đoković je tuchwilu w hotelu zaměstnjeny. Póndźelu sudnistwo rozsudźi, hač smě so wón na turněrje wobdźělić. Foto: dpa/Darko Vojinović

Za rozumne postupowanje

Freitag, 07. Januar 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Do dźensnišich wuradźowanjow Zwjazka a zwjazkowych krajow wo raznišich naprawach přećiwo koronawirusej su sej zastupnicy hospodarstwa rozumne postupowanje politiki žadali. Rozsudne je, zo su naprawy poměrne a zo njejsu na njedobro hospodarstwa“, rjekny hłowny jednaćel Industrijneje a wikowanskeje komory Jan Eder powěsćerni dpa. „Při dalšich wobmjezowanjach hospodarstwa měli so Zwjazk a kraje wo wurunanje starać. K tomu słuša, zo móža sej předewzaća za­runanje za přidatne kontrole po pra­widłach 2G žadać.“

W běhu dnja chcychu ministerscy prezidenća zwjazkowych krajow z kanclerom Olafom Scholzom (SPD) wo dalšich naprawach přećiwo wirusowej warianće omikron wuradźować. K debaće stejachu dalše wobmjezowanja kontaktow a skrótšene časy karanteny.

Wjace falšowanjow

Freitag, 07. Januar 2022 geschrieben von:
Drježdźany (dpa/SN). Ličba namakanych falšowanych šćěpjenskich wupokazow je w minjenym času raznje přiběrała. Wot meje minjeneho lěta su w Sakskej cyłkownje 299 falšowanjow wotkryli, policija zdźěla. Mjeztym zo běchu wot meje hač do awgusta jenož někotre pady, je ličba w nowembru na 91 rozrostła. W decembru registrowaše policija 173 falšowanych wupokazow. W mnohich padach su wopačne wupokazy w apotekach zwěsćili, jako ludźo spytachu digitalny certifikat za mobilny telefon dóstać. Tež sylniše kontrole su k wotkryću přinošowali.

Wuradźuja wo žadanjach Ruskeje

Freitag, 07. Januar 2022 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Wonkowni ministrojo 30 čłonskich statow NATO su dźensa popołdnju na widejowej konferency wo ruskich žadanjach za wěstotnymi garantijemi wuradźowali. Nimo toho chcychu wo najnowšej koncentraciji ruskich wojerskich jednotkow njedaloko ukrainskeje mjezy rěčeć. Po měnjenju tajnych słužbow steji to w zwisku ze žadanjemi za wěstotnymi garantijemi a ma NATO k přilubjenjam nuzować.

Konkretnje chce Ruska docpěć, zo so NATO zawjaza, so wšitkich wojerskich aktiwitow na teritoriju Ukrainy a druhich wuchodoeuropskich statow, na juhu Kawkaza a w centralnej Aziskej wzdać. Nimo toho měł zapadny wojerski zwjazk jasnje rjec, zo so na wuchod dale njerozšěri a zo Ukrainu do NATO njepřiwozmje. Wot USA sej Ruska žada, zo cofnje wšitke atomowe brónje z krajow zwonka swojeho teritorija, tež z Němskeje. Přichodny tydźeń chcedźa so zastupnicy Ruskeje w Genfje schadźować.

Płun wo 54 procentow dróši

Freitag, 07. Januar 2022 geschrieben von:

Wobydlerjo Pólskeje bědźa so z wysokimi płaćiznami energije a inflaciju

Waršawa. Pólska zhladuje ze starosćemi na lěto 2022. W tym zwisku su wobydlerjo přiběrajcy hněwni na Waršawske knježerstwo, kotrež bě loni wulku dawkowu reformu „Pólski porjad“ připowědźiło. Z njej měješe so žiwjenski standard ludźi zasadnje polěpšić. Knježerstwo chcyše mzdy zwyšić a dawki znižić. Woprawdźitosć mjeztym cyle hinaša wupada. Spočatk lěta mějachu Polacy informaciju w listowym kašćiku, zo maja nětko wot januara za milinu 24 procentow wjace a za płun 54 procentow wjace płaćić. W susodnym kraju tradicionalnje wjele z płunom warja a tepja. Tež žiwidła su dźeń a dróše. Inflacija wučinja tam mjeztym nimale wosom procentow.

Čerwjena smuha Putina

Freitag, 07. Januar 2022 geschrieben von:
Na wšě 30 lět je Ruska přihladowała, kak so NATO na wuchod rozšěrja, byrnjež wojerski zwjazk 1990 přilubił, zo to činić njebudźe. Dźensa je Ruska wot kruteho rjećaza čłonskich krajow NATO a wojerskich zepěranišćow USA wobdata. Tež Němska so na tym wobdźěla: Ze swojimi bojowymi tankami so na wojerskich zwučowanišćach w Litawskej na manewrach wobdźěla, jako by tam doma była. A NATO dale a wjace bróni do Ukrainy wozy, wšako tam takrjec wšědnje z ruskim nadpadom liča. Nětko pak zdawa so ruskemu prezidentej Wladimirej Putinej čerwjena smuha docpěta. Wón žada sej wot NATO kónc tajkeho postupowanja a cyle jasnje praji, hdy by w jeho wočach čerwjena smuha překročena była: z přiwzaćom Ukrainy do NATO. Dokelž njemóžeš pola NATO w Brüsselu kaž prošer wo durje kłapać, Putin wotpowědny ćišć natwarja, tež wojerski. Wočiwidnje njeje to bjez wuspěcha. Chcemy so nadźijeć, zo so strowy čłowjeski rozum přesadźi. Marko Wjeńka

Wuwzaćny staw zaso zběhnyć!

Freitag, 07. Januar 2022 geschrieben von:

Vilnius (dpa/SN). W krizy wokoło ćěkancow na wonkownej mjezy Europskeje unije k Běłoruskej je so litawski prezident Gitanas Nausėda za to wuprajił, wuwzaćny staw w pomjeznej kónčinje zaso zběhnyć. Statny šef baltiskeho čłonskeho kraja EU rjekny w litawskim rozhłosu, zo je „problem migrantow tuchwilu rozrisany“. Tohodla dyrbjeli wo tym rozmyslować, zo wurjadne rjadowanje zběhnu.

Połoženje na mjezy k Běłoruskej nastupa­jo bě Litawska 10. nowembra wuwzaćny staw wukazała. Wón płaći hišće hač do 14. januara podłu mjezy a pjeć kilometrow hłuboko do kraja. Hižo měsacy dołho spytaja ćěkancy, so z Běłoruskeje do Pólskeje a baltiskich statow předrěć. Europska unija wumjetuje běłoruskemu mócnarjej Aleksanderej Lukašenkej, zo jich zaměrnje k mjezy sćele, zo by so za sankcije EU wjećił.

Litawscy na­mjezni škitarjo su dotal wjace hač 8 100 migrantow na mjezy wotpokazali. Wot spočatka noweho lěta pak tendenca jasnje woteběra. Po informacijach namjezneho škita njetrjebachu tónle tydźeń ani jeničkeho ćěkanca na mjezy wjace wotpokazać.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND