Pod ćišćom
Łužičenjo hordźi na domiznu
Sakske ministerstwo za regionalne wuwiće so mjez ludźimi naprašowało
Budyšin/Zhorjelc (SN). Wjetšina ludźi w sakskim dźělu Łužicy ma so za Hornich Łužičanow, bydli rady w swojej gmejnje a je horda na nju. Woni chcedźa, zo Łužica energijowy region wostanje. Nimo toho je jim wažne so aktiwnje na strukturnej změnje wobdźělić. Hospodarske połoženje kaž tež perspektiwy woni při tym jara rozdźělnje posudźuja. To je wuslědk naprašowanja w sakskim dźělu Łužicy w nadawku statneho ministerstwa za regionalne wuwiće, kotrež su loni w decembru přewjedli. Z reprezentatiwnym internetnym a telefoniskim naprašowanjom w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu chcychu zamołwići nastajenje wobydlerjow k domiznje a identifikaciju z njej přepytować.
Dwě stronce hordosće
Radnicu přepytali
To a tamne (23.02.21)
Njezbožo w myjerni awtow zawinował je muž w Freiburgu. Wón bě na běžitym pasu wospjet zaborzdźił, tak zo za nim jěduce awto do njeho zrazy. Jako toho šofer wustróžany zaborzdźi, dalše jězdźidło wotzady do jeho awta prasny. Wšitke tři Pkw-je so wobškodźichu. Zawinowar zražki so zminy, bjez toho zo by so wo rjadowanje škody starał. Policija nětko za nim pyta, dyrbi pak najprjedy raz prawnisce pruwować, hač je puć w myjerni zjawny wobchadny rum.
Z widličkami wobrónjenaj staj mužej w delnjosakskim Cloppenburgu we wobchodźe žiwidłow pjenjezy rubiłoj. Wonaj běštaj po zawrjenju wobchoda wokno rozbiłoj a štyrjoch přistajenych z widličkami wohrozyłoj, kotrež tam runje ležachu. Ze swojej rubiznu w njeznatym wobjimje móžeštaj nadpadnikaj pěši ćeknyć. Na zbožo so nichtó njezrani.
Jubilejne lěto za židow
Düsseldorf (B/SN) W Němskej mamy mjeztym 1 700 lět židowske žiwjenje. Najstarše tudyše pisomne žórło pochadźa z lěta 321 wot kejžora Konstantina. Předsyda nošerskeho towarstwa jubilejneho lěta Matthias Schreiber wupraji so w interviewje z katholisch.de k židowskim korjenjam křesćanstwa, k antisemitizmej w Němskej a k zamołwitosći křesćanskich cyrkwjow napřećo židowskim sobučłowjekam. Schreiber je ewangelski farar a dźěła dźensa jako cyrkwinski a nabožinski społnomócnjeny w statnej kencliji w Düsseldorfje.
Na „dróhu smjerće“ njezabyć
Bonn (B/SN). Zastupjerjo katolskeho kubłanskeho skutka su na swětowym dnju židowstwa a křesćanstwa wopory nacionalsocializma wopominali a k stražliwosći a čłowjeskosći namołwjeli. Tak napominaše bamž Franciskus we wosebitym poselstwje, zo njeměłoj so tajka hida a namóc kaž w času holocausta hižo wospjetować. „Wobhladajće sej, kak běchu tehdy započeli dróhu smjerće, ničenja a brutality twarić.“ Křesćenjo měli sej přeco znowa wuwědomjeć, zo je so Jězus jako žid narodźił a jako žid na křižu wudychał.
„Wobchowujemy rěč, dołhožju nałožujemy“
Z Mjezynarodnym dnjom maćeršćiny chce UNESCO kóždolětnje 21. februara „rěčnu a kulturnu wjelorakosć spěchować“ a předewšěm „mjeńšinowym rěčam wjace kedźbnosće“ wěnować. „Rěč słuži wutworjenju identity, wjacerěčnosć je wuchadźišćo mjezsobneho dorozumjenja a respekta“, w proklamaciji UNESCO k tomu rěka.
Drježdźany/Budyšin (SN/bn). Sakskej statnej ministerce za kulturu a turizm Barbarje Klepsch (CDU) bě dźeń maćeršćiny přiležnosć, wospjet „wosebity, lětstotki přesahowacy přinošk serbšćiny za kulturnu wjelorakosć we Łužicy“ wuzběhnyć. Zdobom wona podšmórny, zo je „dwurěčnosć we Łužicy cyle samozrozumliwa. Přiwšěm mamy so za to zasadźeć, zo tomu tak wostanje. Z imageowej kampanju ‚Sorbisch? Na klar.‘ sadźimy w tym zwisku jasne znamjo.“
Předsyda Domowiny Dawid Statnik pisa w oficialnym stejišću třěšneho zwjazka, zo „mamy sej na dnju maćeršćiny swoje bohatstwo wuwědomić. Rěč je začuće, je domizna a je naša identita – wšojedne hač sy Němc, Serb, Kurda abo Španičan. Jenož hdyž mamy česćownosć před rěču tamneho, změje wón česćownosć před našej rěču.“
Zwjazk: Mobilitu zaso zmóžnić
Berlin (dpa/SN). Zwjazk pućowanskich běrowow a zarjadowarjow (DRV) je plan za nowostart po koronapandemiji předpołožił. DRV z toho wuchadźa, zo dyrbja ludźo najebać šćěpiwo hišće wjele lět z koronawirusom žiwi być. „W srjedźišću politiskich rozmyslowanjow dyrbjeli tuž strategije stać, z kotrymiž hodźeli so wobmjezowanja swobody zamołwiće zběhnyć a mjezynarodna mobilita poněčim zaso zmóžnić“, rjekny prezident DRV Norbert Fiebig. Najwažniše su po jeho słowach šćěpjenja a testy pućowacych.
Korona pohonja digitalizaciju
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je sej wěsta, zo koronakriza digitalizaciju Němskeje dale pohonja. W internetnym poselstwje skedźbni wona na digitalnu wučbu dźěći a młodostnych, na onlinowy studij a widejowe konferency w powołanskim žiwjenju. „To wšo bu w krizy zrodźene a dawa nam sylny impuls.“ Angela Merkel chcyše dźensa w internetnej diskusiji z fachowcami wo digitalizaciji rěčeć.
Woelki zmylki přiznał
Cyły dom přesadźili su wčera w San Franciscu. Viktorianski twar z ...
Mjeńšina Němcow wojuje wo dwurěčne tafle
Opole (SN). Młodźinski zwjazk Němskeje mjeńšiny w Pólskej (BJDM) je akciju „W Pólskej doma“ zahajił, z kotrejž chcedźa so skutkownje za zachowanje dwurěčnych wjesnych taflow w mjeńšinowej kónčinje zasadźeć. We wobłuku iniciatiwy zwjazk BJDM mjeńšinowe organizacije druhich krajow Europy namołwja, fota dwurěčnych wjesnych taflow do interneta stajić a po tym puću němskej mjeńšinje pomhać. Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin projekt podpěruje a mjeńšinowe organizacije k sobudźěłu pohonja.
Akcija němskeje mjeńšiny je wotmołwa na pólskeho zapósłanca Janusza Kowalskeho, kiž bě dwurěčne tafle na dwórnišćach w Opolu do prašenja stajał. Zapósłanc knježaceje narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć bě naprašowanje na ministerstwo za infrastrukturu wozjewił. W njej na to skedźbnja, zo připrawjenje tajkich taflow zakonje rani a zo dyrbjeli dwurěčne tafle tuž zaso wotstronić, dokelž Pólsku po jeho měnjenju wohrožeja. Kowalski twjerdźi, zo su tafle ilegalnje připrawjene.
