Staty EU so klimy dla dojednali
Brüssel (dpa/SN). Čłonske staty EU su so minjenu nóc na kompromis škita klimy dla hač do lěta 2050 dojednali. Při tym přizwolichu Pólskej wosebity status. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) bě spokojom, „hladajo na wobstejnosće“, kaž rjekny. Hłowny zaměr je, hač do lěta 2050 Europu klimje napřećo neutralnu sčinić a škódnym maćiznam w atmosferje zadźěwać. Namjet Čěskeje, atomowu energiju jako „zelenu milinu“ připóznać, su wjacore staty EU wotpokazali.
Hišće tójšto konfliktow
Madrid (dpa/SN). Swětowy klimowy wjeršk w Madridźe je w kónčnej a rozsudnej fazy. Po informacijach wobdźělnikow a wobkedźbowarjow wobsteji pak do dźensa wječor planowaneho zakónčenja konferency hišće tójšto konfliktow. Je tuž móžno, zo wjeršk podlěša. Tak njejsu sej přezjedni, hač móhli hižo nětko nowe klimowe zaměry hač do lěta 2030 wukazać. Po Pariskim klimowym zrěčenju je to hakle klětu planowane.
Ludomordarstwo připóznate
Płoty přećiwo swinjacej mrětwje stajeć?
Podstupim (dpa/SN). Budźe so Braniborska z płotami podłu němsko-pólskeje mjezy přećiwo afriskej swinjacej mrětwje škitać? Wo tym móhli po informacijach braniborskeho ministerstwa za škit přetrjebarjow hišće kónc tydźenja rozsudźić. Dźensa su so fachowcy Zwjazka, Pólskeje a podłu pólskeje mjezy ležacych zwjazkowych krajow zetkali, zo bychu wo tym wuradźowali, kaž ministerka za škit přetrjebarjow Ursula Nonnemacher (Zeleni) zdźěli. Po tym chcedźa doskónčnje rozsudźić, hač Braniborska płoty nastaji.
Płoty we wobjimje 150 kilometrow je kraj Braniborska hižo wobstarał, rjekny Nonnemacher. K tomu přińdu po jeje słowach wudawki wokrjesow za płoty. Tuchwilu je „dosć materiala“, ministerka praji. 150 000 do 225 000 eurow je kraj za płoty hižo wudał. Mobilne płoty hodźa so spěšnje nastajić a zaso wottwarić. Planowane su zawěry podłu škitnych naprawow přećiwo wulkej wodźe a podłu němsko-pólskeje mjezy.
Johnson wólby jasnje dobył
London (dpa/SN). Konserwatiwna strona premierministra Borisa Johnsona je wólby parlamenta we Wulke Britaniskej jasnje dobyła a móže nětko planowany wustup kraja z Europskeje unije zwoprawdźić. Konserwatiwni zdobychu sej znajmjeńša 326 z cyłkownje 650 mandatow a tak absolutnu wjetšinu w Delnjej komorje parlamenta. Opoziciska strona Labour dósta runje 199 mandatow. To je najšpatniši wuslědk po lěće 1935. Nawoda opozicije Jeremy Corbyn je swoju poražku přiznał a zdobom připowědźił, zo chcył stronu po přechodnym času wopušćić. Johnson porno tomu rěčeše wo „mócnym mandaće za zwoprawdźenje brexita“, kiž je za 31. januar 2020 předwidźany.
W Šotiskej su tamniši nacionalisća wjetšinu mandatow zdobyli. Woni su mjeztym připowědźili, zo chcyli dalši referendum wo njewotwisnosći kraja přewjesć, zo móhli dale w EU wostać.
To a tamne (13.12.19)
Premiju dźesać milionow dolarow (nimale dźewjeć milionow eurow) je ameriske předewzaće njewočakowano swojim sobudźěłaćerjam k hodam dariła. Na hodowničce imobilijoweje firmy z Baltimora přepodachu přistajenym čerwjene listowe wobalki. Suma wučinješe wotpowědnje słužbnym lětam mjez sto a 270 000 dolarami za něhdźe 200 sobudźěłaćerjow. Šef rozłoži, zo je z dźakownosće jednał, dokelž je firma wažny zaměr docpěła. W dołhich rynkach stejo so přistajeni jemu dźakowachu.
Wěrowanski pjeršćeń su sobudźěłaćerjo wólbneho lokala w britiskim Hale Barnsu namakali. Njemało so dźiwachu, jako so tam debjenka z wólbneje urny wukuli. Prawdźepodobnje je so pjeršćeń někomu z porsta sunył, jako bě wčera wólbny lisćik za nowy parlament do kašćika tyknył.
Do Zakładneho zakonja zapisać
Diplomataj wupokazanaj
Moskwa (dpa/SN). Po pozdatnym skazanym morjenju Georgičana w Berlinje so diplomatiska kriza mjez Ruskej a Němskej dale přiwótřa. Nětko je tež Ruska dweju němskeju diplomatow wupokazała, kaž tamniše wonkowne ministerstwo w Moskwje zdźěla. Sobudźěłaćerjej mataj sydom dnjow chwile kraj wopušćić. Je to reakcija na „njetrjebawši rozsud“ zwjazkoweho knježerstwa, dweju ruskeju sobudźěłaćerjow wupokazać, z Moskwy rěkaše. Němska wumjetuje Ruskej pobrachowacu kooperaciju.
USA sankcije wobzamknyli
Washington (dpa/SN). Dom reprezentantow USA je sankcije přećiwo předewzaćam wobzamknył, kotrež su na twarje noweho płunowoda Nord Stream II mjez Ruskej a Němskej wobdźělene. Zapósłancy su z přemóžacej wjetšinu za zakoń hłosowali. USA argumentuja, zo podawa so Němska z pipelinu do wotwisnosće Ruskeje. Němske hospodarstwo w Ruskej planowane sankcije raznje zasudźa a namołwja zwjazkowe knježerstwo k přećiwnym naprawam.
Wuběrk dźěłać započał
Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je wčera ze swojej žonu ...
Wadźa so dale wo klimowych zaměrach
Brüssel (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo 28 čłonskich krajow Europskeje unije su dźensa w Brüsselu wo namjeće prezidentki komisije EU Ursule von der Leyen wuradźowali, Europu hač do lěta 2015 klimje napřećo neutralnu sčinić. Hač do kónca redakciskeho časa žane wuslědki njepředležachu.
Prezident Rady EU Charles Michel bě wčera skoržił, zo trěbna podpěra za zaměr klimyneutralneje Europy hač do lěta 2050 hišće pobrachuje. Diskusija wo tym dale traje. Michel zdobom na wšitke kraje apelowaše, dołhodobne klimowe zaměry sobu zamołwić. To by wažny signal hladajo na „green deal“ komisije EU był, wón rjekny.
Pólska, Madźarska a Čěska so zaměrej spjećuja, Europu hač do 2050 klimje napřećo neutralnu sčinić. To wšak by rěkało, žanym klimje škodźacym płunam do atmosfery twochnyć njedać, abo je na někajke wašnje składować. Mjenowane kraje žadaja sej pjenježnu pomoc, zo móhli swoje jara na wuhlo wusměrjene energijowe zastaranje přetworić. Za to chcedźa wotpowědny fonds zarjadować.
Chudoba Němsku dale pači
Berlin (dpa/SN). Paritetiski dobroćelski zwjazk je přiběrace rozdźěle mjez bohatymi a chudymi kónčinami Němskeje zwěsćił. „Hrjebja njewobsteji dawno wjace jenož mjez wuchodom a zapadom“, rjekny jednaćel zwjazka Ulrich Schneider dźensa w Berlinje, hdźež předstajichu „Rozprawu wo chudobje 2019“.
Najebać zwjeselace zniženje wšoněmskeje kwoty chudoby na 15,5 procentow pokazuja so „wuwića w nowych problemowych kónčinach zapadneje Němskeje, kotrychž dla mamy so starosćić. Dokładnje wobkedźbujo zwěsćiš, zo je Němska w prašenju chudoby do štyrjoch dźělow pačena“, dobroćelski zwjazk konstatuje. Bohatym krajam kaž Bayerskej a Badensko-Württembergskej ze 11,8 procentami chudych napřećo stejitej Sewjero- rynsko-Westfalska a wuchod z 18 procentami chudych.
Najwjace chudych po wšej Němskej je w Poruhrskej. Z 21,1 procentom mjez 5,8 milionami wobydlerjow je Poruhrska „problemowa kónčina čisło 1“. Starosće načinja tež dźeń a wjace chudych rentnarjow.
