Kritizuja Spahna

Dienstag, 02. November 2021 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Zwjazk domjacych lěkarjow Němskeje je wuprajenja amtěrowaceho ministra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU) k móžnemu třećemu šćěpjenju přećiwo koronawirusej raznje kritizował. Zwjazkowy předsyda Ulrich Weigel rjekny: „Wšě šćěpjenske centrumy wote­wrěć a wšitkich bjez starobneho wobmjezowanja šćěpić – při tym pak so wšitke wědomostne a mediciniske dopóznaća z blida šmórnu.“ Wón njewidźi žanu přičinu, čehodla njedyrbjeli lěkarske praksy tole tohorunja zdokonjeć?“ Spahn bě namjetował, zo dyrbjeli kraje wšitke šćěpjenske centrumy zaso aktiwizować.

CDU pyta noweho předsydu

Dienstag, 02. November 2021 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Pjeć tydźenjow po ćežkej poražce unije při wólbach zwjazkoweho sejma chce CDU wuhibki za nowe personelne wusměrjenje strony nastajić. W Berlinje su so k tomu prezidij a zwjazkowe předsydstwo strony zešli. Při tym dźěše najprjedy raz wo proces nastajenja noweho předsydstwa. Konferenca wokrjesnych předsydow CDU bě so minjenu sobotu z wulkej wjetšinu za to wuprajiła, zo měli čłonojo wo tym rozsudźić. CDU ma něhdźe 400 000 sobustawow.

Do zahajenja posedźenja njebě hišće jasne, hač so prěni kandidaća oficialnje za zastojnstwo předsydy přizjewja. Ambicije za naslědnistwo Armina Lascheta maja pječa bywši předsyda frakcije CDU/CSU Friedrich Merz, wonkowny politikar Norbert Röttgen a amtěrowacy strowotniski minister Jens Spahn. Tola tež hospodarski politikar Carsten Linnemann a šef frakcije unije Ralph Brinkhaus chcedźa snano kandidować. Wšitcy pjećo běchu so wčera na klawsurnym posedźenju sewjerorynsko-westfalskich zapósłancow CDU wobdźělili.

Dalše ničenje lěsow skónčić

Dienstag, 02. November 2021 geschrieben von:

Swětowa klimowa konferenca w Glasgowje z doraznymi namołwami

Glasgow (dpa/SN). Po wčerawšich doraznych namołwach nastupajo škit klimy su so statni a knježerstwowi šefojo mnohich krajow dźensa w šotiskim Glasgowje k dalšim wuradźowanjam zešli. Předstajić chcychu iniciatiwu sto statow, z kotrejž ma so hač do lěta 2030 ničenje lěsow a druhich přirodnych krajinow skónčić. Mjez wobdźělenymi krajemi su Němska, wšitke kraje EU, ale tež kraje z najwjetšimi lěsnymi płoninami kaž Kanada, Ruska, Brazilska a China. Za předewzaće chcedźa hač do lěta 2025 dwanaće miliardow eurow nałožować.

Lěsy mjenuja tež płuca zemje, dokelž wone wot čłowjeka zawinowany wuhlikowy dioksid składuja. Płonina lěsow pak drastisce woteběra. Po wobličenju fachowcow zniči so kóždu mjeńšinu płonina 27 koparskich hrajnišćow.

Mój faworit wječora

Dienstag, 02. November 2021 geschrieben von:
Na Łužiskej filmowej přehladce sym sej wčera wječor w Choćebuzu 13 zajimawych krótkofilmow wobhladał. Jedyn z nich, kiž nažel žane myto dobył njeje, ­je produkcija šulerjow Delnjoserbskeho gymnazija „Wrośenje nadpśirodnego“. Młodźi filmowcy powědaja nam na kreatiwne wašnje stawiznu wo „superryśarju“ z nadpřirodnymi mocami. Tute za to ­zasadźuje, přećiwo serbskim mytiskim postawam wojować. Zo rěča błudnička, připołdnica a wódny muž delnjoserbsce a jich přećiwnik, kiž je woblubowany Choćebuski měšćanosta, we woprawdźitosći pak čert, němsce, sposrědkuje drje na jara jednore a čorno-běłe wašnje zakładny konflikt, ale někak so to hodźi. 20mjeńšinski widejo je wšak połny spodźiwnych, ale stajnje jara lóštnych efektow. Tak jedna so zjimajo wo krótki dwurěčny trash-film, kajkiž jón hišće ženje widźał njejsym. Ale runje tuta kołwrótnosć w kombinaciji z delnjoserbšćinu wuskutkuje, zo njemóžu jón prosće zabyć. Pětr Dźisławk

So wšědnje testować

Dienstag, 02. November 2021 geschrieben von:
Podstupim (dpa/SN). Po wudyrjenju koronainfekcije w jednej z braniborskich starownjow ze 14 mortwymi chce krajne knježerstwo wukazać, zo maja so nješćěpjeni hladarjo wšědnje testować. Po informacijach powěsćernje dpa ma tuta winowatosć płaćić, je-li sydomdnjowska incidenca mjezu sto docpěła. Infekcija bě w hladarni w Schorfheide wudyriła. W domje je jenož połojca hladarkow a hladarjow přećiwo wirusej šćěpjena.

Brězan ně, Bismarck haj? Njemóžne!

Dienstag, 02. November 2021 geschrieben von:

Budyšin (SN). „Hižo wjele lět zasadźuju so zhromadnje ze stronypřesahowacej iniciatiwu w Budyšinje za česćenje najaktiwnišeho serbskeho spisowaćela a syna města: za Jurja Brězana. Bjez wuspěcha, byrnjež tole za wjace hač trěbne měła. Nětko město toho chutnje wo Bismar­ckowym pomniku diskutuja a tež wyši měšćanosta so za njón wupraja. To je njemóžne“, rjekny Caren Lay, rěčnica frakcije Lěwicy za podruž, twarstwo a bydlensku politiku, składnostnje aktualneje diskusije w Budyšinje po wobzamknjenju hłowneho wuběrka měšćanskeje rady. Po tym chcedźa na Čornoboze pomnik za Bismarcka znowa natwarić. Caren Lay k tomu rjekny: „Naše dotalne iniciatiwy k počesćenju Brězana su zwrěšćili, dokelž njejsu ani wyši měšćanosta ani měšćanscy radźićeljo zrozumili, kajka wusahowaca a wažna wosobina Brězan w stawiznach města w minjenym lětstotku bě. A kajki wuznam wón za serbsku literaturu a jeje rozšěrjenje tež mjez Njeserbami měješe. Sama njejsym na swój list wyšemu měšćanosće ani wotmołwu dóstała.

To a tamne (02.11.21)

Dienstag, 02. November 2021 geschrieben von:

Něhdźe dwaj metraj dołhej hadaj je swójba w awstralskim zwjazkowym staće Queensland w swojej klimowej připrawje wuhladała. Přiwołany fachowc za hady měješe swoju lubu nuzu jednoho wuža (Natter) wućahnyć. Tamny so přez dźěru w sćěnje zminy. Nětko chcedźa dźěru zamazać. Popadnjeneho hada dowjezechu do zwěrjatownje.

Młody mórski mjedwjedź wosrjedź dróhi je w USA njedaloko San Francisca za­sadźenje policije zawinował. Šoferojo awtow běchu zastojnikow wołali, po tym zo běchu spodźiwneho pěška wuhladali. Bjezmała bychu do zwěrjeća zrazyli. Wobrazy pokazuja zwěrjo pod dohladom policije na kromje dróhi. Mjedwjedźa su mjeztym do stacije mórskich zwěrjatow k wobkedźbowanju dowjezli. Kak je so młody ćuleń do ciwilizowaneje kónčiny zabłudźić móhł, njewědźa.

Nowa statistika Vatikana

Montag, 01. November 2021 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). Jenož w Europje ličby katoli­kow a měšnikow spaduja. To wuchadźa z noweje lětneje statistiki Vati­kana, kotruž su składnostnje swětoweho dnja misiona zašłu njedźelu wozjewili. Swětowa cyrkej zliči kónc lěta 2019 1,34 miliardow katolikow, 15,4 miliony wjace hač lěto do toho. Podźěl romsko-katolskich křesćanow stupi z tym na 17,7 procentow ludnosće. Jenož w Europje regi­strowachu 292 000 mjenje katolikow. Ličba měšnikow w přirunanju z lětom 2018 je wo 271 na 414 336 rozrostła. W Europje bě jich 2 608 mjenje. Po cyłym swěće ma katolska cyrkej w swojim nošerstwje 72 667 pěstowarnjow z něhdźe 7,5 milionami dźěći, 98 925 zakładnymi šulemi z ně­hdźe 35,2 milionami šulerjow a 49 552 dale wjeducymi šulemi z 19,4 milionami šulerjow.

Spowědne potajnstwo zběhnyli

Wuradźuja wo škiće klimy

Montag, 01. November 2021 geschrieben von:

Glasgow (dpa/SN). Z narěčemi wjacorych statnych a knježerstwowych šefow su dźensa z klimowym wjerškom UNO w šotiskim Glasgowje pokročowali. W bě­hu dnja chcychu britiski premierminister Boris Johnson, generalny sekretar UNO Antonio Guterres, britiski trónowy naslědnik princ Charles a zwjazkowa kanclerka Angela Merkel porěčeć. Na pře­prošenje UNO wuradźuje 200 statnikow dwaj tydźenjej, kak móhło čłowjestwo dalšemu woćoplenju zemje zadźěwać.

Premier po poražce wotstupił

Skopje (dpa/SN). Ministerski prezident Sewjerneje Makedonskeje Zoran Zaew je po­ poražce při komunalnych wólbach w kraju wotstupił. Zapadej přichileny refor­mer je zastojnstwo jako šef knje­žerstwa a jako předsyda socialdemokra­tiskeje strony SDSM złožił. „Přewozmu zamołwitosć za wólbnu poražku“, Zaew rjekny. Hłowny nastork za wotstup bě wólbna poražka SDSM w stolicy Skopje.

London staja Parisej ultimatum

Při znjezboženju powjaznicy na horje Ještěd nad Liberecami je wčera přistajeny wobhospodarja powjaznicy žiwjenje přisadźił. Muž bě sam w kabinje, kotraž jědźeše k delnjej staciji, jako wona z něhdźe 30 metrow na zemju zrazy. W runočasnje na wjeršk jěducej druhej gondli bě 14 wosobow. Jich móžachu njezranjenych z 15 metrow wysokosće wuchować. Woblubowana kabinowa powjaznica na wjeršk hory jězdźi wot lěta 1933 bjez njezboža. Wčera chcychu sezonu skónčić. Foto: pa/David W Cerny

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND