To a tamne (15.04.19)
Zahrodkoweho palčika, kotryž je bywši zwjazkowy kancler Helmut Schmidt (1918–2015) wosobinsce pomolował, su w Hamburgu za 3 000 eurow přesadźowali. Politikar SPD bě figuru swój čas za beneficnu akciju porjeńšił. Dochody z awkcije chcedźa za přetwar dźěsćownje wužiwać. Palčik ma na hłowje čerwjenu čapku z chorhojčku Němskeje. W prawej ruce dźerži wulki hórniski hamor, lěwu ruku ma do zaka tyknjenu.
Jastwo na předań je w durinskim měsće Gera. Hódnota bywšeje justicneje institucije je na internetnej stronje ležownostneho zarjada z 298 000 eurami za 7 500 kwadratnych metrow podata. Zajimcy dyrbja koncept wužiwanja objekta předpołožić. Jastwo su lěta 2017 zawrěli, po tym zo bě ličba jatych spochi woteběrała. Nimo toho twaritej Sakska a Durinska zhromadne jastwo w Zwickauwje.
Razny protest
Flensburg (SN/JaW). Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin (FUEN) kóždežkuli wobmjezowanje wužiwanja narodnych a europskich prawniskich předpisow kaž tež mjeńšinowych rěčow raznje wotpokazuje. To zdźěli prezident FUEN Loránt Vincze. Předewšěm wobara so zwjazk zatrašowanju narodnych mjeńšin. Pozadk protesta je njedawne zasudźenje wjesnjanosty rumunskeje gmejny Corund Mihályja Katony k 100 000 euram pokuty, dokelž běše na gmejnskim zarjedźe nimo rumunskeho mjena za zarjad tež madźarski wotpowědnik připrawjeny. FUEN skedźbnja na to, zo „njejstaj gmejnska rada a wjesnjanosta zakoń raniłoj. Wužiwanje dwurěčnych napisow na zjawnych twarjenjach ani rumunski zakoń ani europske abo mjezynarodne dojednanja njezakazuja. Ludźi zatrašeć a jim nimale znjemóžnić swoju identitu zwuraznjeć je w Rumunskej njewuprajeny, ale wobstajny statny zajim“, rěka w zdźělence. Organizacija žada sej wot Europskeje unije, „prawniske wotmołwy na tajke situacije“.
Přizemjenje zwrěšćiło
Tel Aviv (dpa/SN). Planowane přizemjenje israelskeje sondy na měsačku je zwrěšćiło. „Swětnišćowa łódź měješe defekt“, zdźěli Israel Aerospace Industries. Po informacijach fachowcow bě wažny motor wupadnył, jako měješe sonda přizemić. Wona zrazy na měsačk. Israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu so nadźija, zo zamołwići pospyt přichodnej do tři lěta wospjetuja.
Přechodna rada móc přewzała
Khartum (dpa/SN). Po wotsadźenju wjele lět knježaceho prezidenta Omara al-Bashira w Sudanje je dotalny zakitowanski minister Awad Ibn Auf zastojnstwo předsydy přechodneje rady kraja přewzał. Tale rada chce dwě lěće skutkować a w tym času wólby přihotować. Zwjazk opozicije předewzaće wójska wotpokazuje a připowědźa dalše demonstracije. USA su nowych mócnarjow namołwjeli, tež ciwilistow do přechodneho knježerstwa powołać.
Awstralska nochce jednać
Šćěpjenje přećiwo wosypicam trěbne
Porošenko do wólbow w Berlinje a Parisu
Šiman sejdale serbsku rěčnu šulu žada
Budyšin (SN/MkWj). Serbski zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman zasadźa so dale za to, załožić serbsku rěčnu šulu, zo móhli wjace za serbski wučerski dorost činić. Tuchwilne wukubłanje serbskich wučerjow na Lipšćanskej uniwersiće po ličbje njedosaha. To rjekny wón na dźensnišej nowinarskej rozmołwje w swojim Budyskim běrowje. Hladajo na demografiske wuwiće trjebaja Serbja kóžde lěto něhdźe dźesać nowych wučerjow, zo bychu wotchady na wuměnk wurunali.
To a tamne (12.04.19)
Hórnicy a Romjenjo maja přichodnje na amplach pěškow w poruhrskim Bergkamenje widźeć być. To je tamniša měšćanska rada wčera wobzamknyła. Nastajić chcedźa pjeć amplow z motiwom hórnika a jednu z Romjanom z nahłownikom, tarču a hlebiju. Hórnistwo je w stawiznach města wažnu rólu hrało, we wopodstatnjenju rěka. Nimo toho bě w regionje hoberske lěhwo romskich wojakow.
Nimale 500 spěwarjow pytaja hišće za wulki chórowy musical wo Martinje Lutheru Kingu, wojowarju wo čłowjeske prawa w USA. Kruch „Són změni swět“ z 800 spěwarjemi, bigband a solistami ma klětu w Ludwigsburgu swoju premjeru dožiwić. Potom chcedźa musical tež w druhich městach předstajić, a to w kooperaciji z městnymi cyrkwinskimi zwjazkami. „Kóždy móže sobu činić, hač cyłe chóry abo jednotliwcy.“
Dwurěčne pućniki su wobohaćenje
Społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za prašenja wusydlencow a narodne mjeńšiny prof. dr. Bernd Fabritius je njedawno prěni króć Łužicu a Serbow wopytał. Nimo Choćebuza běštej dalšej jeho staciji wsy Dešno w Delnjej a Chrósćicy w Hornjej Łužicy. W Chrósćicach wobdźěli so politikar 30. měrca zdobom na hłownej zhromadźiznje Domowiny. Janek Wowčer je so z nim na kromje zetkanja delegatow třěšneho zwjazka rozmołwjał.
Knježe Fabritiuso, sće prěni króć we Łužicy, hdźež móžeće so na městnje ze Serbami a jich žiwjenskimi wobstejnosćemi zeznajomić. Z kotrymi zaćišćemi so domoj wróćiće, što je Was tu wosebje hnuło?
Brexit znowa přestorčeny
Brüssel (dpa/SN). Wulka Britaniska ma hač do 31. oktobra chwile, na rjadowane wašnje z Europskeje unije wustupić. Britiska premierministerka Theresa May je wčera w Brüsselu wotpowědny poskitk EU přiwzała. Britojo pak dyrbja so na wólbach Europskeho parlamanta wobdźělić, chibazo hižo do 22. meje wustupja. Mjeztym jewja so we Wulkej Britaniskej přiběrajcy hłosy, kotrež žadaja sej nowe ludowe wothłosowanje wo brexiće.
Wo gentestach debatowali
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm rěčeše dźensa w zasadnej debaće wo krejnym přepytowanju dźěći w maćernym žiwoće, kotrež tomu słuži, na přikład tak mjenowany down-syndrom wuslědźić. Wjace hač sto zapósłancow wšelakich frakcijow bě sej žadało, etiske prašenja tajkich genetiskich přepytowanjow rozjimać. Pozadk je zwada wo tym, hač dyrbja chorobne kasy tajke krejne testy přichodnje zapłaćić.
Kupja tři nowe lětadła
Horca debata policajskeho zakonja dla
Drježdźany (dpa/SN). Sakska ma nowy policajski zakoń. Krajny sejm je jón wčera z hłosami wulkeje koalicije CDU a SPD w Drježdźanach wobzamknył. Po hodźiny trajacej napjatej a zdźěla emocionalnej diskusiji hłosowaše 74 zapósłancow za nowy zakón, 34 běchu přećiwo tomu, dźewjećo so hłosa wzdachu.
Noworjadowanje, kotrež policiji wjace połnomocy spožča, ma wot 1. januara płaćiwe być. Zakoń zaruča policiji wjace prawow, na přikład při wotposkanju telefonatow, při awtomatiskej registraciji awtowych čisłowych tafličkow abo při zasadźenju inteligentneje widejoweje techniki w pomjeznym rumje. Specialne jednotki policije za wotwobaranje terorizma změja přichodnje mašinske třělby a ručne granaty. Je to najwobšěrniša změna policajskeho zakonja minjenych dwaceći lět w swobodnym staće. Koalicija bě so wuraznje za noworjadowanje zasadźała a so skónčnje na kompromis dojednała, kaž zastupnicy CDU a SPD zdźělichu.
