Ležownostny dawk w porjadku

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:

Mnichow (dpa/SN). Wot spočatka lěta płaćiwa reforma ležownostneho dawka je prawnisce w porjadku a wustawu njerani. Tole je zwjazkowe financne sudnistwo w Mnichowje rozsudźiło a skóržbu wobsedźerjow imobilijow z Kölna, Berlina a Sakskeje wotpokazało. Skóržbnicy maja zakoń za njesprawny, dokelž dowola financnym zarjadam swojowólne rozsudy. Nětko chcedźa na zwjazkowym wustawowym sudnistwje dale skoržić.

Zelenskyj k wólbam zwólniwy

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je wosrjedź prócowanjow wo měrowy plan móžnosć wólbow w Ukrainje narěčał. Tole rozprawjeja ukrainske medije. Wón je zwólniwy, wólby organizować, byrnjež wustawa kraja tole w času wójny zakazowała. Wuměnjenje pak je, zo USA a Europa wěstotu kraja zaruča. Prezident USA Donald Trump bě njedawno na to pokazał, zo je wólbna doba Zelenskeho wotběžała.

Trump kritizuje Europu

Po wšěm swěće hotuja so ludźo na bližace so hody. Mjeztym zo nadźijeja so w srjedźoeuropskich kónčinach skerje zymskich ­poměrow ze sněhom, wjesela so tež wobydlerjo ćoplišich kónčin na swjedźeń hód. Na brjoze morja njedaloko Tel Aviva ­w ­Israelu staj rumpodichaj tele dny hodowny štom pyšiłoj. Foto: dpa/Ammar Awad

Wulki deficitw etaće Sakskeje

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska dyrbi w nowym dwójnym etaće za lěće 2027/2028 deficit 2,9 miliardow eurow wurunać. Financny minister Christian Piwarz (CDU) rěči w tym zwisku wo wužadanju, kotrež w tutym rozměrje hišće njemějachu.

Sakske mjeńšinowe knježerstwo CDU a SPD bě so póndźelu a wčera na klaw­suru w Smochćicach zešło. Dotal njeje hišće znate, kelko dyrbja jednotliwe ministerstwa zalutować. Poměrnje jasne porno tomu je, zo dyrbja personal wot­twarić a hač do lěta 2040 znajmjeńša 6 131 městnow zalutować. Sakska ma tuchwilu 88 466 statnych přistajenych.

Dokelž nima knježerstwo w krajnym sejmje wjetšinu, je na sobudźěło opozi­cije BSW, Zelenych a Lěwicy pokazane.

Na nowy zaměr klimy so dojednali

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Europska unija ma ­nowy zaměr nastupajo škit klimy. Čłonske kraje chcedźa emisiju klimje ško­dźacych płunow hač do lěta 2040 wo 90 procentow přirunujo z lětom 1990 znižić. Na to su so čłonske kraje a Europski parlament dojednali. Kompromis mjez druhim předwidźi, zo bencin a zemski płun hakle wot lěta 2028 w zwisku z certifikatami za parne płuny podróša. Tole bě wurazne žadanje čłonskich krajow.

Wujednany kompromis je wuslědk wobćežnych debatow mjez krajemi EU. Zakład diskusije nastupajo klimowy zaměr 2040 bě w juliju předpołoženy ­namjet Europskeje komisije, kotryž su nětko widźomnje wosłabili.

Babiš jako premier spřisahany

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:

Praha (dpa/SN). Dwaj měsacaj po wólbach parlamenta ma Čěska z miliardarom Andrejom Babišom noweho pra­wicarsko-populistiskeho ministerskeho prezidenta. Prezident Petr Pavel je 71lětneho wčera we wobłuku swjatočneje ceremonije na Praskim hrodźe spřisahał. Ze swojej stronu ANO je Babiš ze stronomaj na prawej kromje politiskeho spektruma koaliciju wutworił, a to z Moto­ristami a z prawicarskej stronu Swoboda a direktna demokratija (SPD).

W krótkej narěči Babiš wobydlerjam swojeho kraja přilubi, zo njebudźe jenož doma za zajimy Čěskeje wojować, ale po wšěm swěće. „Činju wšitko za to, zo stanje so Čěska republika z najlěpšom městnom žiwjenja na tutym planeće“, wón rjekny.

We wólbnym boju bě sej Babiš wotstronjenje Green Deala EU k zniženju prodikcije klimje škodźacych płunow ­žadał a pomoc Prahi na dobro Ukrainy kritizował. Prezident Petr Pavel rěčeše jemu při spřisahanju do swědomja: Zakótwjenje Čěskeje do NATO a EU njesměło so do prašenja stajeć.

Wšo so dale wjerći

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:
To smědźa sej zamołwići w klóštrje Ma­rijina hwězda, w kruhu jeho přećelow ­a w zarjadniskim zwjazku Při Klóšterskej wodźe runjež mjez sobu na ramjo ­klepać. Digitalny a multimedialny přewodnik, kiž je wot wčerawšeho přistupny, móže so widźeć dać. Po mojim měnjenju je so grafiske wuhotowanje runje tak ­poradźiło kaž wjacerěčnosć. Zo je samo gestikulaciska rěč zapřijata, takle hišće widźał njejsym. Wažne pak po mojim zdaću budźe, zo njeje digitalny přewodnik nětko na wšě časy do zornowca zady­pany. Skerje dyrbjał so wón dale wuwiwać a wudospołnjeć. Wšako so tež starodawne městno kaž klóšter stajnje dale wuwiwa runje tak kaž serbske gmejny koło­wokoło njeho. Tohodla budźe za přichod něchtó trěbny, kiž sej kłobuk na hłowu staji a so wobsahowje a technisce dale wo přewodnik stara. Wšako nima wón jenož wo stawiznach informować, ale tež wo dźensnišim žiwjenju. A te so wobstajnje měnja. Marian Wjeńka

Adwentne wiki pod hoberskim kołom

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:
Hoberske koło firmy Gohrmanns z Rostocka je wočiwidnje atrakcija lětušich adwentnych wikow w Choćebuzu. Hač do 28. decembra maja wopytowarjo składnosć wiki wopytać. Na mały lodowy stadion su zamołwići wosebje hordźi. Poskitk kulinariskich chłóšćenkow je lětsa wjetši hač loni. Samo persisku jědź tam tónkróć maja. Hewak je wšo kaž zwučene: Pražena kołbaska, lángos, poprjancy a horce wino su dale woblubowane. Mjez handlerjemi su znate mjezwoča runje tak kaž nowačkojo. Cyłkownje 90 wikowarjow lětsa w Choćebuzu swoje twory poskićuje, 80 procentow z nich je kóžde lěto pódla. Foto: Michael Helbig

Kretschmer za wjace „my“

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer je so w rozmołwje z biskopami katolskeje a ewangelskeje cyrkwje Sakskeje za sylnjenje zhromadnosće zasadźował. „Štož nětko najbóle trjebamy je, stajić ‚my‘ do srjedźišća“, rjekny politikar CDU po zetkanju w Drježdźanach. „Dyrbi wo to hić, zo tworimy zhromadnosć, dokelž jenož potom před nami stejace wulke wuža­danja zmištrujemy.“

Ministerski prezident a jeho knježerstwo so w adwenće prawidłownje z cyr­kwjemi w Sakskej zetkawaja. Kretschmer rěčeše w tym zwisku wo wažnej roz­mołwje, kotruž sej krajne knježerstwo přewšo waži.

Rozmołwni partnerojo su so z tym zaběrali, kak so zhromadnosć w towaršnosći rozpušća, tež w zwisku z indiwidualizaciju, rjekny Tobias Bilz, krajny biskop Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje. Wón pokaza na přiběrace znjeměrnjenje mjez ludźimi.

Biskop Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa Heinrich Timmerevers wažeše sej čestnohamtske dźěło ludźi jako „pask, kiž towaršnosć hromadu dźerži“.

To a tamne (10.12.25)

Mittwoch, 10. Dezember 2025 geschrieben von:

Wužiwanje socialnych medijow wot młodostnych pod 16 lětami je Awstralska zakazała – jako prěni kraj swěta. Po­trjecheni njesmědźa žane swójske konta na platformach wulkich socialnych syćow wobsedźeć. Měnjene su wosebje ­Instagram, Tiktok, Snapchat, Facebook a Youtube. Předewzaća dyrbja starobu wužiwarjow pruwować. Hewak hroža ­wysoke pokuty. Wuwzate su komuni­kaciske słužby kaž Whatsapp, mejlki abo internetne hry.

Njepřemyslene wuprajenja Brigitty Macron zbudźa w Francoskej diskusije a so w interneće rozšěrjeja. Mandźelska francoskeho prezidenta bě skupinu feministiskich aktiwistkow „mazane šlimpy“ mjenowała. Zakuklene feministki ­běchu wustup komikarja Aryja Abittana přetorhnyli, wumjetujo jemu wumo­cowanje žonow. Macron nětko spyta, ­wuprajenja jako ryzy kritiku złahodnić.

Witataj rentowy namjet

Dienstag, 09. Dezember 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) móže sej derje předstajić, zo je rentowa staroba w přichodźe na to wjazana, kelko lět su ludźo přinoški płaćili. „To je bjeze wšeho předstajomne“, rjekny wón w sćelaku ARD. Najebać to pak chce wón wuslědk wuradźowanjow rentoweje komisije wočaknyć, město toho zo hižo nětko wo wšelakich dypkach diskutuje. Tež ministerka za dźěło Bärbel Bas (SPD) namjetej přihłosuje. Dźěłodawarjo jón porno tomu wotpokazuja.

Trump kritizuje Europu

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je Europu znowa wótrje kritizował. „Europa wuwiwa so do jara špatneho směra.“ Tole je špatnje za ludźi, Trump w Běłym domje rjekny. USA nochcedźa, zo so Europa tak jara změni, tak Trump dale. Wón wupraji so w tym zwisku wo chłostanju EU přećiwo internetnej platformje X we wysokosći wjacorych milionow dolarow. „To je jara zła wěc“, Trump rjekny.

Wjace muži zawostajenych

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND