To a tamne (17.01.19)
Chětro drohu pytansku akciju je mučny matroza před pobrjohom Awstralskeje zawinił. Na rybjacym kuteru bě so wón w schowanym kućiku spać lehnył. Dokelž tamni na to tukachu, zo je do morja padnył, zahajichu za nim poł dnja trajacu pytansku akciju, na kotrejž so wosom helikopterow a wjacore łódźe wobdźělichu. Hakle potom rybarjo swojeho kolegu pod powjazami ležaceho namakachu. Lochkomyslnosć móhła za namórnika drohe sćěhi měć: Jeničce słužba helikopterow płaćeše 157 000 eurow.
Pjany a bjez jězbneje dowolnosće je šofer awta w Berlinje do parkowaceho awta zrazył a na městnje njezboža dale pił. 39lětny bě w měšćanskim dźělu Rudow chětro dźiwnje jěł a tak zražku zawinił. Jako policija dojědźe, sedźeše muž na chódniku, piješe piwo a měješe w awće hišće dalše bleše chmjeloweje brěčki.
Warnuja před chaosom
Strasbourg (dpa/SN). Po zwrěšćenym wothłosowanju wo zrěčenju mjez Londonom a Brüsselom wo wustupje Wulkeje Britaniskeje z Europskeje unije zhromadźenstwo warnuje, uniju bjez zrěčenja w chaosu wopušćić. Wšitcy měli nětko přichodne kročele Wulkeje Britaniske- je wočaknyć, rjekny wiceprezident komisije EU Frans Timmermans dźensa w Europskim parlamenće w Strasbourgu. Zapósłancy w Londonje su „deal“ wčera wječor njewočakowano jasnje ze 432 hłosami wotpokazali, jenož 202 zapósłancaj běštaj zrěčenju přihłosowałoj.
Lawinow dla wjele mortwych
Innsbruck (dpa/SN). W Awstriskej je w tutej zymje po dotalnych ličbach jědnaće ludźi w lawinach žiwjenje přisadźiło. To je dwójce telko kaž přerězk minjenych lět, zdźěla awstriski kuratorij za alpinsku wěstotu. Jeničce w Tirolu a Vorarlbergu zahiny wosom zymskich sportowcow w sněhowych masach. W awstriskim zwjazkowym kraju Steiermarce je po informacijach policije wčera muž při storkanju sněha žiwjenje přisadźił. Połdrametrowska wějeńca bě so z třěchi pušćiła a 57lětneho zasypała.
Terorowy nadpad skónčeny
AfD nětko „pad za pruwowanje“
Berlin (dpa/SN). Wustawoškit chce so Alternatiwje za Němsku (AfD) přichodnje bóle wěnować, hač bě to dotal činił. Zarjad je stronu jako cyłk nětko jako „pad za pruwowanje“ a jeje prawicarskonarodne „křidło“ kaž tež jeje dorostowu organizaciju JA samo jako „podhladny pad“ zastopnjował, kaž powěsćernja dpa wčera zhoni.
Strona móže so z „pruwowanskim padom“ stać, maja-li zamołwići někajke pokazki na ekstremistiske prócowanja. W tym padźe pak njeje wobkedźbowanje z pomocu tajnych informantow abo tajneje słužby zasadnje dowolene.
Porno tomu je nastupajo „podhladny pad“, kaž nětko hladajo na „křidło“ wokoło durinskeho stronskeho a frakciskeho šefa AfD Björna Höckeho, móžno tajnosłužbne srědki zasadźić, byrnjež jenož w jara wobmjezowanej měrje. Tak smědźa podhladnych wobkedźbować abo sej informacije na zarjadach wobstarać. Tajnych informantow njesmědźa přeco hišće zasadźić. Tež kontrola telekomunikacije njeje dowolena. To je jenož móžno, maja-li organizaciju abo stronu za „objekt wobkedźbowanja“.
Wjace pjenjez za strukturnu změnu
Berlin (dpa/SN). Wot planowaneho skónčenja zmilinjenja brunicy potrjechene kónčiny móža dołhodobnje z wyšimi přiražkami zwjazkoweho knježerstwa na dobro strukturneje změny ličić. Kaž ministerski prezident Saksko-Anhaltskeje Reiner Haseloff (CDU) po wčerawšim wjeršku brunicowych krajow ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) zdźěli, je zwjazkowy financny minister Olaf Scholz (SPD) wotpowědne dołhodobne financowanje připrajił. Ministerscy prezidenća Braniborskeje, Saksko-Anhaltskeje, Sakskeje a Sewjerorynsko-Westfalskeje běchu do toho rozłožili, zo su za strukturnu změnu přez wjele lět „njesnadne srědki“ trěbne, zo móhła so strukturna změna radźić. W etaće Zwjazka su dotal 1,5 miliardow eurow za strukturnu změnu hač do lěta 2021 zaplanowali. To po měnjenju potrjechenych krajow njedosaha.
Serbowka mjez počesćenymi
Zastupnicy narodnych mjeńšin na hród Bellevue prošeni byli
ZBerlin (SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je minjeny kónc tydźenja reprezentantow zjawneho žiwjenja Němskeje kaž tež 70 wosebje zasłužbnych wobydlerjow na nawolětne přijeće na Berlinski hród Bellevue přeprosył. Z přeprošenjom hosći na přijeće dźakowaštaj so wón a jeho mandźelska Elke Büdenbender jim za angažement.
Mjez přitomnymi běchu tež štyrjo zastupnicy awtochtonych narodnych mjeńšin Němskeje. Nimo bywšeho předsydy mjeńšinoweje rady lěta 2018 Karla-Petera Schramma ze Saterlandskeje počesćichu w zwjazkowej stolicy třoch dalšich angažowanych zastupnikow narodnych mjeńšin.
Mjez počesćenymi bě tež Babett Zenkerowa z Choćebuza. Wona so jako čłonka rady Załožby za serbski lud njesebičnje za naležnosće Serbow w Braniborskej zasadźa. Jako wjelelětny sobustaw rozhłosoweje rady sćelaka RBB a zastupowaca předsydka programoweho wuběrka angažuje so za šěroku prezencu narodneje mjeńšiny Serbow w medijach.
Wšitcy čakaja na plan
To a tamne (16.01.19)
Wrak stareje łódźe wotkrył je wichor minjenych dnjow na Rujanach. Při powostankach łódźe njedaloko Glowe jedna drje so wo nižozemsku wikowansku łódź z 18. lětstotka, kaž krajny zarjad za kulturu a hladanje pomnikow zdźěla. Fachowcy chcedźa namakanku nětko dokładnišo přepytować. Wichor bě pobrjohej Rujanow chětro zeškodźał a pola Glowe cyły meter pódy wotnjesł. Při tym bě so wrak z pěska wupłokał.
Porod swojeho dźěsća přestorčiła je britiska zapósłanča strony Labour Tulip Siddiq, zo móhła so na wčerawšim wothłosowanju parlamenta wo brexiće wobdźělić. Poprawom chcychu lěkarjo dźěćko wčera wurězać, skónčnje pak su termin na jutře přestorčili. Hač je zapósłanča w parlamenće abo z chorownje wot- hłosowała, wšak njeje cyle wěste.
„Nimamy słowa za zrudobu“
Pólska žaruje wo měšćanostu Gdańska Pawela Adamowicza
Gdańsk (dpa/SN). Smjertny nadpad na měšćanostu Gdańska je w Pólskej njesměrny šok a hłuboku zrudobu zbudźił: Paweł Adamowicz je wčera popołdnju wudychał. 53lětny je w chorowni na sćěhi nadpada z nožom swojich ćežkich nutřkownych zranjenjow dla zemrěł, zdźěli minister za strowotnistwo Łukasz Szumowski pólskim medijam. Lěkarjo njemóžachu jeho najebać hodźiny trajacy bój wuchować. Statne rěčnistwo je mjeztym zdźěliło, zo přepytuje nětko morjenja dla.
Jako znamjo žarowanja zmawuja chorhoje w kraju połwysoko. Tójšto wobydlerjow je so spontanje před Gdańšćanskej radnicu zhromadźiło, zo bychu swěčki zaswěćili a kwětki połožili. Wobydlerjo su dospołnje zludani. „Nimamy słowa za swoju zrudobu“, jich medije cituja.
Wuhlowy wjeršk so schadźuje
Berlin (dpa/SN). Šefojo zwjazkoweje komisije za rozrost, strukturnu změnu a dźěło chcedźa dźensa wječor na wjerškowym zetkanju w Berlinje koncept wo zakónčenju zmilinjenja brunicy předpołožić. Nimo wjacorych zwjazkowych ministrow je kanclerka Angela Merkel (CDU) tež ministerskich prezidentow Porynsko-Westfalskeje, Saksko-Anhaltskeje, Sakskeje a Braniborskeje na wuradźowanja přeprosyła. Šefojo krajow wočakuja konkretne připrajenja za strukturnu změnu we wuhlowych regionach.
Wuradźuja wo sankcijach
Karlsruhe (dpa/SN). 14 lět po zawjedźenju přepruwuje Zwjazkowe wustawowe sudnistwo w Karlsruhe dźensa žro Hartza IV. Hłownje dźe wo sankcije, hrožace přijimarjam Hartza IV, njespjelnja-li swoje winowatosće. Předwidźane je srědki wo hač do 60 procentow a samo wšitke šmórnyć. To pak ma Gothaske socialne sudnistwo za ranjenje wustawy a da naležnosć w Karlsruhe pruwować.
Podlěša wojerske zasadźenje
Šiman chce młodym firmam šansu dać
Budyšin (SN/MkWj). Hladajo na dźensa planowane wjerškowe zetkanje w Berlinskim kanclerskim zarjedźe nastupajo kónc zmilinjenja brunicy je serbski zapósłanc CDU Marko Šiman hišće raz potwjerdźił, zo je jemu najbytostniši nadawk, narunać 10 000 wohroženych dźěłowych městnow a tak strukturnu změnu zmištrować. Při tym dyrbjeli łužiske brunicowe kónčiny wosebje spěchowane być, dokelž nimaja tajke dobre wuměnjenja kaž na přikład Lipšćanski brunicowy rewěr ze swojimi wulkimi hospodarskimi a wysokošulskimi potencami, rjekny Šiman na dźensnišej nowinarskej rozmołwje w Budyšinje.
Serbskemu zapósłancej je wažne nětko ideje zběrać, što hodźało so w zwisku ze strukturnej změnu natwarić. Tak sej wón dale žada znajmjeńša tři slědźenske institucije we Łužicy zaměstnić, zo by so slědźenski potencial koncentrował. To móhła wosebje młodej generaciji dobra šansa być, we Łužicy wostać. Tež młodźi inowatiwni předewzaćeljo měli swoju šansu dóstać, na přikład w załožerskim centrumje, byrnjež stajnje riziko wobstało, zo tajke předewzaće raz zwrěšći.
