Na historiski wopyt je bamž Franciskus dźensa do Zjednoćenych arabskich emiratow dolećał. Na lětanišću w Abu Dhabi jeho krónprinc Muhammad bin Zayed Al Nahyan witaše. Na to je so bamž přewodźany wot wojerskeje eskorty a lětadłow k prezidentskemu palastej podał. W běhu dnja chcyše so wón ze zastupnikami islama zetkać a na mjezynabožnej konferency porěčeć. Je to prěni wopyt jednoho z bamžow na arabskej połkupje scyła, w kolebce islama. Foto: dpa

Gerhard Schröder kritizujeAndreju Nahles

Montag, 04. Februar 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Něhdyši zwjazkowy kancler a předsyda SPD Gerhard Schröder je stronsku a frakcisku předsydku SPD Andreju Nahles z jasnymi słowami kritizował. W rozmołwje z časopisom Spiegel wón Nahles indirektnje kmanosć wotrjekny, SPD do přichodnych wólbow zwjazkoweho sejma wjesć móc. Kanclerski kandidat trjeba hospodarsku kompetencu, wón potwjerdźi. Na prašenje, hač Nahles tutu kompetencu wobsedźi, Schröder wotmołwi: „Myslu, zo njeby wona to ani sama wo sebi twjerdźiła.“

Schröder so za to zasadźowaše, zo so strona w swojej ćežkej krizy zaso bóle na něhdyšeho wonkowneho ministra Sigmara Gabriela zepěra. „Sigmar Gabriel je snano najwobdarjeniši politikar, kotrehož tuchwilu w stronje mamy. Wón pak je někotrym ludźom w stronje pře kruće na nohi stupił“. Gabriel pak dyrbjał sam rozsudźić, hač chcył hišće raz sylnišu rólu w stronje hrać, Schröder rjekny. SPD móhła z toho na kóždy pad lěpšiny wu­zbytkować, je sej wón wěsty.

Kritizuja rentowe plany ministra

Montag, 04. Februar 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Planam ministra za dźěło Hubertusa Heila (SPD) nastupajo zakładnu rentu so přiběrajcy spjećuja. Koaliciski partner CDU předewšěm kritizuje, zo ma so zakładna renta z dawkowych srědkow płaćić a zo njeje planowane, potrěbnosć ludźi pruwować. Etatowy politikar CDU Eckhardt Rehberg rjekny nowinarjam: „Nadźijam so, zo je Heil swój namjet z financnym ministrom Olafom Scholzom (SPD) wotrěčał a zo tón jemu štyri do šěsć miliardow eurow kóžde lěto přewostaja.“ Zwyšenja dawkow abo nowe kredity njejsu za to móžne, wón rjekny.

Němska rentowa zawěsćernja porno tomu na to pokaza, zo je zwyšenje niskich rentow cyłotowaršnostny nadawk, kiž dyrbjał so w połnej měrje z dawkowych srědkow financować, zdźěli rěčnik zawěsćernje. Tole dyrbjało zaručene być. Plany ministra předwidźa, zo milionam rentnarjam z niskimi dochadami po lětdźesatkach dźěłoweho žiwjenja přichodnje rentu awtomatisce zwyša. Snadne renty chcył wón wo hač do 447 eurow měsačnje zwyšić.

Demonstracija přećiwo brunicy

Montag, 04. Februar 2019 geschrieben von:

Dale wšelake reakcije na namjety wuhloweje komisije

Lipsk/Choćebuz (dpa/SN). Namjety wuhloweje komisije nastupajo skónčenje zmilinjenja brunicy a strukturnu změnu w potrjechenych brunicowych kónčinach zbudźeja dale najwšelakoriše reakcije.

Tak stej so rjemjeslniskej komorje w Choćebuzu a Drježdźanach ze swojimi žadanjemi nastupajo strukturnu změnu na braniborske krajne knježerstwo wobroćiłoj. Komorje sej žadatej, we Łužicy wosebite hospodarske pasmo zarjadować, hdźež knježa cyle wosebite, přede­wšěm dawkowe wuměnjenja. Tak měli předewzaća nawabić, kotrež nowe dźěłowe městna wutworja. Nimo toho měli infrastrukturu spěšnje wutwarić. Komorje na to pokazujetej, zo je we Łu­žicy něhdźe 18 000 rjemjeslniskich za­wodow z ně­hdźe 84 000 přistajenymi a 4 000 wučomnikami wot skónčenja zmilinjenja brunicy potrjechenych. Po najnowšim woprašowanju zhladuje 60 procentow wšitkich woprašanych zawodow z wulkimi starosćemi na přichod Łužicy. Woni so boja, zo móhło tójšto derje­ wukubłanych ludźi wotpućować, štož by kupnu móc regiona wosłabiło.

Přeswědčace dosć?

Montag, 04. Februar 2019 geschrieben von:
Zo je so prof. Helmut Faska na wurazu „předwólby“ postorčił, bě jedna faseta zarjadowanja minjeny pjatk w Lejnje. Wězo, přikład předwólbow k ameriskim prezidentskim wólbam bě namjetej prof. Stefana Oetera sobu kmótřił. W padźe Serbskeje Lěwicy jako přeprošerki dźěše wo to, swójskeho kandidata za krajnu lisćinu strony k wólbam sakskeho parlamenta wobšěrnišo hač dotal legitimować. Tak knježeše nastupajo poprawny zaměr wječora bórze zaso přezjednosć. Přezjedni běchu sej wobdźělnicy – tak z Rownoho, Hodźija, Rakec, Budestec, Njebjelčic, Chrósćic, Budyšina a Drježdźan kaž tež z dalšich třoch w sakskim sejmje zastupjenych stron –, zo měli w zajimje našeho ludu druhdy tež přez stronske hranicy za jedyn postronk ćahnyć. Tale serbska pře­zjednosć wužaduje nětko saksku Lěwicu a wosebje tych stronjanow, kotřiž na wosebitym zjězdźe wo zestawje krajneje lisćiny rozsudźa. Budźe pak jich wobšěrniša legitima­cija Serba bóle přeswědčić? Axel Arlt

To a tamne (04.02.19)

Montag, 04. Februar 2019 geschrieben von:

Mórske elefanty so w sewjerokaliforniskim narodnym parku Point Reyes přiběrajcy na pola turistow woblubowanym přibrjohu zadomjeja. Přičina: Přibrjóh je blokowaneho etata USA dla zawrjeny, dokelž njemóža tam přistajenych hižo płaćić, zarjadnistwo parka zdźěli. Mórskim elefantam, kotrež so skerje do wotležanych kónčin wróćo sćahnu, su prózdne přibrjohi witane, zo móhli tam swoje młodźata porodźić.

W Kölnskej katedrali maja po wjele lětstotkach nětko tež žony na to dźiwać, zo so wopytowarjo prawje zadźerža. „Wěrimy, zo móža žony dotal muske zastojnstwo derje wudospołnić“, zdźěli probst Gerd Bachner. Dohladowarjo w čerwjenych robach a z čornymi čapkami maja wšědnje 30 000 wopytowarjam infor­macije dawać a na to dźiwać, zo so ludźo w katedrali dostojnje zadźerža.

Mjeńšinowe rěče bóle spěchować

Freitag, 01. Februar 2019 geschrieben von:

Strasbourg (SN/BŠe). Wuběrk wěcywustojnych Europskeje rady napomina Němsku, wučbu a spěchowanje regionalnych a mjeńšinowych rěčow polěpšić. We wotpowědnej rozprawje starosći so gremij pobrachowacych wučerjow nastupajo mjeńšinowe rěče. Wosebje wučba hornjoserbšćiny njemóže so hižo w dosahacej měrje poskićeć. Zdobom pak měło so tež nastupajo wučbu w delnjoserbšćinje, sewjernej frizišćinje, saterfrizišćinje, delnjoněmčinje a romani něšto změnić. K tomu liča zakonje a stra­tegije k zesylnjenju pozicijow w kubłanskim wobłuku, zarjadnistwje a medijach.

Europska rada sćele prawidłownje wobkedźbowarjow do swojich cyłkownje 47 sobustawskich krajow, zo bychu staw škita mjeńšinowych a regionalnych rěčow přepruwowali. W meji pobychu fachowcy w Němskej, hdźež rěčachu ze zastu­pjerjemi knje­žerstwa a ciwilnej towaršnosću. Němske zarjady měli so prawi­dłownje mjeńšinam wěnować a naprawy přepruwować, wuběrk wěcywustojnych wujasni. Nimo Němskeje namołwjachu tež Awstri­sku, hdźež maja mjez druhim Korutanscy Słowjenjo swoju domiznu.

Swójske namjety

Freitag, 01. Februar 2019 geschrieben von:

Budyšin (SN/at). Sep namjetow za strukturnu změnu we Łužicy je zapósłanc Sakske­ho krajneho sejma Marko Šiman (CDU) zdźěłał, kotrež buchu tež do lisćiny namjetow Sakskeje přiwzate. Swoje bytostne ideje je zapósłanc dźensa nowi­narjam w Budyšinje předstajił, tak na přikład za třiróžk Wojerecy–Hamor–Běłu Wodu, hdźež móhł technologiski a industrijny centrum w Hamorje na wobstejacy potencial hórnikow a energijownikow natwarić. W zwisku z třiróžkom Woje­recy–Kamjenc–Budyšin žadaše sej Šiman nowe myslenje nastupajo infrastrukturu železnicy. Firmy, kotrež to chcedźa, měli železniski přizamk dóstać.

Statysacy so přizamknyli

Freitag, 01. Februar 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Wjace hač 400 000 kupcow dieselowych awtow je so dotal skóržbje přećiwo awtotwarcej Volkswagen přizamknyło a so w zwjazkowym zarjedźe za justicu registrować dało. Zwjazk přetrjebarskich centralow Němskeje jich zastupujo přećiwo VW manipulowaneho wotpłuna dla skorži, zo bychu šoferojo wotškódnjenje dóstali. Register skóržby je dale přistupny, zastupnik zwjazka powěsćer­- ni dpa zdźěli. Dotal njewědźa, hdy so proces zahaji. VW žadanja wotpokazuje.

Kruta zyma dale traje

Chicago (dpa/SN). Hižo dny trajaca kruta zyma w USA nochce so pominyć. Narodna wjedrowa słužba ludźi w srjedźnym zapadźe a na sewjeru kraja dale před žiwjenjastrašnej zymu warnuje. Wčera běchu tam zmjerzki pod minus 30 stopnjemi měrili. Dotal je sej zyma jědnaće smjertnych woporow žadała. Jeno w Chicagu su 60 ćopłych stwow za bjezdomnych zarjadowali. Tež policajske stacije móža ludźo wužiwać, zo bychu so zwohrěwali. Zdźěla nimaja milinu.

Wikowanske zrěčenje płaćiwe

Wupowědźa zrěčenje hižo dźensa

Freitag, 01. Februar 2019 geschrieben von:
Brüssel (dpa/SN). USA chcedźa po informacijach powěsćernje dpa hižo dźensa zrěčenje z Ruskej wo zakazu atomarnych raketow srjedźneje distancy wupowědźić. Wo tym su USA zwjazkarjow NATO pječa wčera informowali. Wojerska alianca planuje, rozsud USA po oficialnym wozjewjenju z wotpowědnej deklaraciju podpěrować. Hłowna přičina wupowědźenja tak mjenowaneho zrěčenja INF přez USA su nowe ruske rakety, kotrež zrěčenje z lěta 1987 pječa ranja. Ruska argumentuje,­ zo njemóža rakety dale hač 500 kilometrow lećeć. USA z toho wu­chadźeja, zo móža rakety znajmjeńša 2 600 kilometrow lećeć. Nětko chcyli USA w Europje nowe rakety nastajić.

Neuheiten LND