Talentowana basnica
Minjenu srjedu sym sćicha spominała na njeboh basnicu Marju Krawcec, kotraž bě so tón dźeń před 75 lětami we Worklecach narodźiła do chěžkarskeho domu w Smječkecach. Marja wotrosće pola dźěda, do šule chodźeše we Worklecach. Po tym studowaše na Serbskim wučerskim wustawje w Budyšinje a bě wot 1969 do 1978 wučerka serbšćiny w Ralbicach. Listuješ-li we wudaćach Noweje doby kónc 1960tych lět abo w zběrce „Kusk wuznaća“ (1977), storčiš na jeje prěnje basnje. Tehdy sta so Marja z čłonku Róžeńčan kružka pisacych a Kružka młodych w Kole spisowaćelow. Wot 1978 do 1980 absolwowaše młoda talentowana wučerka-basnica studij na Lipšćanskim Literarnym instituće „Johannes R. Becher“, po nim zaso w Ralbicach wučerješe. Jeje prěnička, zběrka basnjow „kraj před špihelom“, wuńdźe 1981, druha zběrka z titlom „bosy přez šćernišćo“ 1986. Marja měješe mjeztym připóznate městno jako awtorka w krajinje noweje serbskeje literatury. Po dalšim studiju na Lipšćanskim literarnym instituće 1988/89 skutkowaše hač do lěta 1995 jako regionalna rěčnica Domowinskeje župy „Michał Hórnik“, po tym jako swobodna sobudźěłaćerka a přistajena w Serbskim rozhłosu.
Lajske dźiwadło z nowej wjeselohru
Wokřewjacy pišćelowy koncert serbskeho organista
Kajke to krasne dožiwjenje minjenu njedźelu wječor w Halštrowskej cyrkwi clisko Kamjenca! 24lětny serbski organist Johannes Kral, pochadźacy z Dobranec pola Hodźija, wobkuzła wjace hač sto wopytowarjow, mjez nimi tež tójšto Serbow, z wokřewjacym pišćelowym koncertom. Wuměłc, kotryž bě do Chróšćanskeje pěstowarnje a zakładneje šule kaž tež Budyskeho Serbskeho gymnazija chodźił, je na Lipšćanskej wysokej hudźbnej šuli Felix Mendelssohn Bartholdy pišćele studował a so tam dale w mišterskej klasy „kralowny instrumentow“ kaž tež w dirigentstwje wukubłuje. Wón je mjeztym jara požadany nastupajo wuhotowanje pišćelowych koncertow nic jenož po cyłej Němskej, ale tež we wukraju. Tak je mjez druhim hižo w Moskwje, Rize a Romje publikum zahorił.
Wustajeńca z twórbami Maje Nageloweje wuklinčała
Drježdźany (AB/SN). Hač do minjeneje njedźele běchu w Drježdźanskej Ateljejowej galeriji při połobskim brjoze 25 (Ateliergalerie am Elbufer 25) mólby, rysowanki a animaciske filmy Maje Nageloweje widźeć; wuznamny chilski moler Hernando León, kiž bě w 70tych lětach diktaturje Pinocheta wućeknył a so w Lubohósću (Laubegast) sakskeje metropole zasydlił, je wobsedźer powabliweho wustajenišća nad Łobjom, w kotrymž čestnohamtski přećelski kruh Leóna wobstajnje a wuspěšnje twórby noweho wuměłstwa a tež literaturu předstaja. Tež wustajeńca serbskeje wuměłče pod hesłom „Žiwjenske rumy“ je tam minjene tydźenje dobry wothłós našła.
Kołoběh žiwjenja we wobrazach po Slepjanskim
Budyšin (SN/bn). Serbski ludowy ansambl je minjeny pjatk swoju inscenaciju „Dych žiwjenja – Vom Kommen und Gehen“ prapremjernje předstajił. Na wupředatej žurli SLA prezentowachu wšitke sparty domu rejowane hudźbne dźiwadło wo nałožkach poroda a smjerće Slepjanskich Serbow.
Zmužita, sebjewědoma a aktiwna jubilarka woswjeći swoje 85ćiny
Jako před lětomaj za serbskorěčne wudaće zešiwka wo Kulowskej cyrkwi přełožk přihotowach, storčich na wuraz „Schleifladenorgel“. Kak da měł tole zeserbšćić? K pomocy běše mi Chrysta Meškankowa z Budyšina. Fachowje wědźeše jako wjelelětna organistka, što je konkretnje měnjene, a měješe ideju, kak hodźał so wuraz serbsce pomjenować. Dźensa, 30. oktobra, dokónči wona swoje 85. narodniny. Ale ličba jeje žiwjenskich lět pokazuje jenož na mnohe nazhonjenja, kotrež je nahromadźiła. Hladajo na to, kak aktiwna wona nadal je, njewěriš, zo je wona hižo tutu starobu docpěła.
Chrysta Meškankowa pochadźa drje z hudźbnje nadarjeneje swójby Maksa Rječki a jeho mandźelskeje Marje, sotry kapłana Alojsa Andrickeho. Jubilarka čuje so česćena, zo je ju a jeje sotru Angelu mjeztym zbóžnoprajeny wuj w jednym z listow z jatby naspomnił. Jej wšak bě hakle štyri lěta, jako wón swoje młode žiwjenje w Dachauskim kaceće přisadźi. Ale jeje nutřkownu zwjazanosć k njemu je runje tole snadź ćim bóle přisporjało.
Dalši dyrdomdej
Portret Mětška
We wobłuku rjadu „Wuměłstwo w dźěłarni“ Budyskeho towarstwa ...
Čitajće w nowym rozhledźe (27.10.23)
Wudaće nazymnika wotewri hrajnišćo za impulsy z pjera Annelie Ćemjerec k wuwiću wjesneho ruma ze žehliwym prašenjom: Kak móhł naš wosobinski rum přichoda wupadać? Wjes so w tym zwisku jako powabne bydlišćo wobhladuje, kotrež je z wosobinskej žedźbu za wupruwowanjom žiwosće a hospodarjenja zwjazane. Pohladnjenje na pokojne žiwjenje na wsy steji realistiskemu wobrazej rozpadanišća napřećo, kiž bu přez wotchad wobydlerstwa, industrializowane ratarstwo, hospodarski spad, prawicarski populizm a wotpójsnjenje wote wobchadneje infrastruktury sformowany.
Dystopija, z kotrejež utopija wurosće. Rozmołwa dr. Justyny Michniuk z angažowanej šwalču w dźěłarni za narodne drasty wokoliny Beskidow, Sabinu Jurasz, wuswětli zajim młodeje žony, na swoje wašnje identitu zwuraznić. Njeńdźe jenož wo zhotowjenje drasty, ale wo wosobinske prócowanje, so tež w druhich towaršnostnych wobłukach wužiwić.
