Lěto pozdźišo
Knježerstwo na słabych nohach
Premier dźakowano dźesać zapósłancam serbiskeje mjeńšiny powołany
Priština (dpa/K/SN). Kosowo – w februaru 2008 ze skutkownej pomocu zapada zrodźeny stat na zapadnym Balkanje a hač do dźensnišeho dnja pod najwšelakorišimi krizami ćerpjacy – ma cyłe tři měsacy po wólbach parlamenta nowe knježerstwo. Zo móžeše so 46lětny něhdyši rozkazowar separatistow-zběžkarjow přećiwo Serbiskej Ramush Haradinaj z ministerskim prezidentom stać, ma so wón dospołnemu politiskemu nowumej dźakować. Prěni raz bě dźě so dźesać zapósłancow z rjadow serbiskeje mjeńšiny za to wuprajiło, jeho do zastojnstwa premiera powołać. Ze 126 ludowych zastupnikow bě runje 62 za Haradinaja hłosowało. Na konstelaciju dźiwajo, zo wotwisuje nowy šef kabineta – přisłušacy bjeztoho tak mjenowanej wójnskej frakciji – wot hłosow zastupnikow serbiskeje mjeńšiny, knježi powšitkowne měnjenje, zo su konflikty wěste. Tak ma so na přikład za to, zo serbiska mjeńšina swoje wobdźělenje na knježerstwje za to wužije, zadźěwać předwidźanemu natwarej wójska.
To a tamne (13.09.17)
Mjez łatowej lěsycu a matracu chował je so paduch w Bielefeldźe. Jako policija jeho domske přepyta, twjerdźeše mandźelska, zo 34lětny doma njeje. Zastojnikam pak napadny dźiwne wuhorbjenje na łožu. Jako je dokładnje přehladachu, podhladneho tam lepichu. Nimo toho namakachu wšelke pokradnjene debjenki, handy a laptop.
„Nětko wěmy, hdźe bydliš“, rěka w podpismje fota, kotrež je policija třěliła, jako skućićela lepi. Tón bě mjenujcy z twarjenja w Berlinje-Neuköllnje z laserpointerom policajski helikopter slepił, štož je jara strašne. Wottam pak je kamera winika fotografowała. 13lětny hólc bě ze staršiskeho bydlenja agěrował. Z wobrazom a mjenowanym podpismom warnuje policija před atakami z laserpointerom. Poprawom hrozy za tajki njeskutk pokuta abo samo jastwo.
Za zakoń hłosowali
London (dpa/SN). Britiski parlament je dźensa rano po druhim rozjimanju za zakoń wo wustupje Wulkeje Britaniskeje z Europskeje unije hłosował. 326 zapósłancow bě za, 290 přećiwo zakonjej. Premierministerka Theresa May zwurazni, zo stara so zakoń nětko „wo wěstotu a jasnosć“. Njeje pak hišće wobzamknjeny. Dalše debaty a wothłosowanja su předwidźane, tak zo trjeba britiske knježerstwo hišće dołhi dych.
Proša wo wysokosć chłostanja
Mnichow (dpa/SN). Zwjazkowe rěčnistwo chcyše dźensa dopołdnja próstwu zapodać na wysokosć chłostanja za Beatu Zschäpe a dalšich štyrjoch pohladnych w procesu NSU wozjewić. Kónčny pledoajej wobskóržby je sydom jednanskich dnjow wopřijał. Po zwjazkowym rěčnistwje slěduja hišće pledoajeje pódlanskich skóržbnikow wobskorženych. Prjedy hač dóńdźe k wusudej, móže potajkim hišće někotre měsacy trać.
Ludźo maja hromadźe dźeržeć
Sankcije wobzamkli
New York/Seoul (dpa/SN). Bjezstrašnostna rada UNO je wčera wobmjezowane dodawanje wolija do Sewjerneje Koreje jednohłósnje wobzamkła. Dale njebudu hižo tekstilije a płun do kraja importowane. USA a China, kotrež běchu sej hišće wjele krućiše sankcije za Sewjernu Koreju žadali, njemóžachu so přesadźić. Bjezstrašnostna rada reaguje ze sankcijemi na njedawny atomowy test.
Južna Koreja a Japanska jako susodaj kraja wobzamknjenje jara witatej. Wot lěta 2006 je to nětko hižo dźewjata rezolucija UNO w zwisku z atomowymi a raketowymi testami Sewjerneje Koreje. Najebać warnowanja režim pod mócnarjom Kimom Jong Unom přiwšěm z testami pokročuje. A to maja kraje po cyłym swěće za jara chutne wohroženje.
Žadanja woprawnjene
Waršawa (dpa/SN). Pólska móže sej po posudku parlamenta wot Němskeje wotškódnjenje za zničenja w Druhej swětowej wójnje žadać. Wčera wozjewichu we Waršawje dokument sejma, w kotrymž rěka: „Je legitimne, zo ma Republika Pólska prawo na wotškódnjenje přez Zwjazkowu republiku Němsku. Twjerdźenje, zo su žadanja zańdźene, njeje woprawnjene.“ Wozjewjenje pólskeho knježerstwa z lěta 1953, zo so reparacijow wzda, je přećiwowustawne a bě so jenož ćišća Sowjetskeho zwjazka dla stało.
Minjene tydźenje su so pólscy politikarjo stajnje zaso za reparacije wuprajili. Němska je wotpokazuje. Pólski wonkowny minister Witold Waszczykowski wčera zdźěli, zo su nětko dalše posudki a analazy wo škodach w Pólskej trěbne.
Politiski manewerzbudźa kritiku
Istanbul/Berlin (dpa/SN). Pućowanske warnowanje turkowskeho knježerstwa za Němsku krizu z Ankaru přiwótřa. Tež zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) postupowanje raznje kritizuje. „Chcu cyle jasnje zwuraznić: Kóždy turkowski staćan smě k nam přińć“, kanclerka wuswětla. „Pola nas njebudźe žadyn žurnalist zajaty, tu žanych žurnalistow do přepytowanskeje jatby njetyknu, pola nas knježi swoboda měnjenjow a prawniskostatnosć. A na to smy hordźi.“
Turkowske wonkowne ministerstwo je sobotu pućowanske warnowanje za Němsku wuprajiło. Tak warnuje před móžnym njepřećelskim a rasistiskim wobchadźenjom a werbalnymi atakami w Němskej. Turkojo njeměli so na wólbnych zarjadowanjach wobdźělić abo demonstracijach wobdźělić, kotrež teroristiske organizacije wotměwaja a němske zarjady dopušćeja.
To a tamne (12.09.17)
Bankowki w hódnoće 500 milionow su dźěći w bayerskim měsće Regen namakali a přepodachu je nanej, kiž dowjeze je na policiju. Tam wšak so spěšnje wukopa, zo jedna so jenož wo pjenjezy ze zběranskej hódnotu. Běchu to bankowki Reichsmark, bankowki z NDR a bywšeje Juhosłowjanskeje, potajkim ničo hódne.
Při pospyće njerodź spalić je muž w Durinskej prawdźepodobnje swoju garažu zapalił. Kaž policija zdźěli, chcyše 63lětny z palakom rostliny zničić. Je pak jón mylnje do směra na garažu dźeržał, při čimž so twarjenje hnydom zapali. Nastata škoda: 20 000 eurow.
Zakaza hrajkanja z kompjuterom dla je dźesaćlětny hólčec zasadźenje policije zawinił. Wón mjenujcy ze złobami tak wótře rjeješe, zo su so susodźa nastróžili a zastojnikow zawołali.
Cyrkwinska namołwjatej
Berlin (B/SN) Předsyda rady Ewangelskeje cyrkwje w Němskej dr. Heinrich Bedford-Strohm a předsyda Němskeje biskopskeje konferency, kardinal Reinhard Marx, namołwjataj wobydlerjow, so wobdźělić na wólbach zwjazkoweho sejma 24. septembra. We wozjewjenej namołwje wobaj wuzběhujetaj, zo su křesćanske cyrkwje sobu zamołwite za zhromadnosć. „Prosymy wobydlerki a wobydlerjow, politiski puć našeho kraja aktiwnje sobu wuhotować. Prěnja a najwažniša kročel za to je, sej wo aktualnych rozsudach swójski a zamołwity wusud tworić a wólbne prawo wukonjeć,“ rěka w namołwje krajneho biskopa Bedford-Strohma a kardinala Marxa. Demokratija je žiwa z wobdźělenja wobydlerkow a wobydlerjow na wólbach.
Michael Bautz zemrěł
Chce so za referendumy zasadźeć
Hdyž tele dny módry připowěšak z logom Alternatiwy za Němsku (AfD) wuhladaće, je tež Karsten Hilse cyle blisko. 52lětny direktny kandidat strony chce zajimy ludźi w zwjazkowym sejmje zastupować. Po powołanju je wón policist a ma tuchwilu dowol. Wšědnje je hač do 14 hodźin we wólbnym wokrjesu po puću. W lěće 2015 je do AfD zastupił, a to, dokelž bě so nastupajo kredity Europskeje unije a tak tež Němskeje na financnje słabe kraje hóršił. ,,Euro je ,teuro‘. Wšo, štož płaćeše něhdy hriwnu, je nětko euro. Mzdy pak wostachu samsne“, Karsten Hilse měni. Tež połoženje hladajo na Rusku, wo kotrymž bu jednostronsce rozprawjane, a z nimi zwisowace sankcije, kotrež tež němske předewzaća poćežuja, njeměješe wón za spomóžne. Přičina to za njeho politisce so angažować. Na srjedźostawskim forumje AfD přednošowacy Tilo Sarrazin je Wojerowčana přeswědčił, a tam nawjaza tež prěni zwisk k stronje. Wot 2. januara 2016 je nětko direktny čłon.
