Stupace kóšty za hladanje swojich dźěći staršich dale a bóle financielnje poćežuja. Kubłanje zda so dźeń a bóle luksus być. We Worklecach płaća starši za prěnje dźěćo w žłobiku mjeztym 361 eurow, w Chrósćicach 259 eurow a w Radworju 317,74 eurow. Haj, staršiske přinoški za městno w žłobiku, pěstowarni abo horće w gmejnach a městach su rozdźělne, štož je poprawom chětro absurdne. Rozsudne při tym je mjenujcy, z kelko procentami komuny městno w dźěćacych dnjowych ­hladanišćach podpěruja, za čož je zakonjedawar wěste financielne ramiki postajił. W gmejnach, kotrež na přikład aktualnych inwesticijow dla telko fenkow přidać njemóža kaž druhe, maja starši lětnje 1 000 eurow wjace płaćić. Pod smužku je potajkim rozsudne, w kotrej gmejnje swójba bydli. Kubłanje njeměła wěcka gmejnow być, ale měła so na krajnej runinje zrjadować, tak zo knježa wšudźe samsne wuměnjenja. Komuny maja dosć wužadanjow zmištrować. Bianka Šeferowa

Choćebuz (UHe/SN). Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu je minjeny tydźeń w Choćebuskim Serbskim domje hodowničku wuhotowała. Na wšěch 45 ludźi je přeprošenje sćěhowało.

Sobudźěłaćerki Rěčneje šule běchu klubownju Serbskeho domu z hodownej pychu, kaž z hałzami jědlow a druhej dekoraciju wupyšili. Na blidach běchu tykanc, placki, kofej a čaj přihotowane. Uta Henšelowa, nawodnica šule, dźakowaše so přitomnym za wjele lět trajace dobre zhromadne dźěło. Spěwny kwartet Geralda Schöneho a Slepjanskich žonow přitomnych k sobuspěwanju pohnuwaše. Uta Henšelowa rozprawješe wo stawiznach hodowneho štoma. Hižo naši prjedownicy wužiwachu hałzy w domjac­nosći jako škit přećiwo wšemu złemu a jako symbol nadźije na nalěćo, daloko do nastaća ­křesćanskeho wašnja hodowneho štoma. Tole tež wašnja druhich słowjanskich ­ludow su k tomu přinošowali. Tak je nastała tež hodowna pyramida.

Berlin (dpa/SN). Tři štwórćiny wšěch dźěći w starobnje mjez dźesać a dwanaće lětami w Němskej ma hižo swójski smartphone. Tole wuchadźe z přepytowanja digitalneho zwjazka Bitkom, kotrež su w Berlinje předstajili. Reprezentatiwne naprašowanje mjez wjace hač 900 dźěćimi a młodostnymi mjez šěsć a 18 lětami je wunjesło, zo wobsedźi w přerězku starobnych skupin dwě třećinje (65 procentow) swójski smartphone.

Mjez šěsć do dźewjećlětnymi je jich hakle 17 procentow. W starobnej sku­pinje 13- do 15lětnych wobsedźi 90 ­procentow šmóratko, po 16 lětach ze 95 procentami nimale wšitcy.

Woprašowanje Bitkom pokazuje, zo mnozy starši swojim dźěćom tajki smartphone přezahe přewostajeja. Wučerjo a wěstotni fachowcy radźa, smart­phone hakle potom dowolić, hdyž dźěćo strach ze stron interneta zrozumi a so wotpowědnje škita. Tuta staroba je z dwanaće abo 13 lětami docpěta.

Někotři starši dawaja swojim dźěćom tak mjenowany nuzowy handy, na přikład za puć do šule a domoj – bjez interneta. Štyri procenty šulerjow to maja.

Jědojteho hada w swojim awće wuhladała je žona w Awstralskej, jako bě z 80 km/h na awtodróze po puću. Zwěrjo wlečeše so po noze šoferki. Žona zasta a z awta wuskoči. Jako policija dojědźe, ste­ješe wona bosy a dospołnje šokowana na kromje dróhi, zo by awta zadźeržała. Hada móžachu popadnyć a w přirodźe na swobodu pušćić. Pomocnicy so zawěsćichu, zo njeje had žonu kusnył.

Nimale 20 hodźin na nuzniku zamknjeny był je muž w bayerskim Neu Ulmje. Wón dyrbješe takle dołho na wuswobodźenje čakać, dokelž nichtó wjace w zawodźe njebě a telefon w běrowje ležeše. Přiwuzni so starosćachu, zo njeje 66lětny z dźěła domoj přišoł a wołachu policiju. Zastojnicy namakachu muža na nuzniku, kiž bě techniskeho defekta dla zawrjeny. Wohnjowi wobornicy dyrbjachu durje rozrězać. Muž je čakanje derje přetrał.