Kónc wobmjezowanja

Donnerstag, 13. April 2023 geschrieben von:
Naćisk zakonja wo reformje mjenoweho prawa w Němskej je wozjewjeny. Serbske zajimy su na prěni wid derje zakótwjene. Zakład předleži, zo změja Serbowki prawo, žónsku formu swójbneho mjena do personalnych dokumentow zapisać dać. K wobkrućenju a zwobraznjenju tejele nowosće je zwjazkowe ministerstwo justicy přiručku wudało. Tam z maćiznu so tak derje njewuznawacych jenož na słowjanske rěče njeskedźbnja, ale tež serbski přikład wužiwaja. Ofensiwnosć pomha wšěm tym, kiž so za mjenowe prawo zajimuja, rozumić: Liberalny stat swoje (po narodnosći njeněmske) wobydlerki dlěje njewobmjezuje, po splahu tu formu swójbneho mjena wjesć, kotraž tradiciji jich rěče wotpowěduje. W interneće přistupna wujasnjowanska přiručka runa so w tymle dypku skromnemu ekskursej do serbskeje mjenowědy. Z tymle postupowanjom waža sej awtorojo zakonskeho naćiska tradicije serbskeju rěčow a zdobom z tym zwjazanu kulturnu bohatosć. Axel Arlt

To a tamne (13.04.23)

Donnerstag, 13. April 2023 geschrieben von:

Hněwajo so na bywšeho podružnika je wobsedźer domu w bayerskim Rammingenje wobsydstwo muža, kotrež po poł lěće přeco hišće w bydlenju ležeše, na wja­corych městnach w měsće wotpołožił a podružnikej daty pósłał, hdźe wěcy leža. Te wšak běchu spěšnje namakane, mjez druhim wot ludźi, kotřiž policiju wo namakankach informowachu. Policija před tajkimi akcijemi warnuje, pokazujo tež na prawniske konsekwency.

Stražu zwjazkoweje policije w Frank­furće nad Wódru je sej muž wupytał, zo by tam swój mobilny telefon nabiwał – a přińdźe na to do jastwa. Zastojnicy zwěsćichu, zo za mužom wjacorych njeskutkow dla z wukazom zajeća pytaja. Nimo toho je pólskemu staćanej zakazane, do Němskeje přińć. Zastojnicy dowjezechu 37lětneho do jastwa. Swój mobilny telefon muž w jastwje wužiwać njesmě.

Nowe plany cannabisa dla

Mittwoch, 12. April 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister ­za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) a minister za ratarstwo Cem Özdemir (Zeleni) chcyštaj dźensa předźěłany plan nastupajo legalizaciju cannabisa před­stajić. Prawdźepodobnje njeje nowa wersija tak daloko sahaca kaž prěnjotna. Tak njebudźe drje móžno, wopojny jěd we wobchodach kupować. Kóždy smě najwjace 25 gramow cannabisa za swójsku potrjebu wobsedźeć, zakoń předwidźi.

Wobaraja so wotpinjenju

Berlin (dpa/SN). Krótko do wotpinjenja poslednich třoch atomowych milinarnjow w Němskej přichodnu sobotu dale wo tym diskutuja. Wosebje ze stron FDP naprawu dale kritizuja. Liberalni chcedźa milinarnje jako rezerwu zachować. Tež fachowcy nimaja wotpinjenje za trěbne. Porno tomu Zeleni dale na wotpinjenju milinarjow wobstawaja a tež zastopnjowanje jako rezerwu wotpokazuja.

Wolóža mobilizowanje muži

Nižozemska policija je dźensa w Amsterdamje wjacorych demonstrantow zajała, kotřiž přećiwo francoskemu prezidentej ­Emmanuelej Macronej w kraju protestowachu. Macron je ze swojej mandźelskej wot wčerawšeho na statnym wopyće w Nižozemskej. Tam jeho kral Willem Alexander a toho mandźelska Máxima witaštaj. Je to prěni wopyt francoskeho prezidenta w Nižozemskej po 23 lětach. Dźensa stejachu knježerstwowe konsultacije na dnjowym porjedźe. Foto: pa/ANP/Ramon van Flymen

USA: Wobroćimy kóžde stwjelčko

Mittwoch, 12. April 2023 geschrieben von:
Washington (dpa/SN). Po wozjewjenju brizantnych informacijow USA wo wójnje w Ukrainje spytaja USA dale swojich zwjazkarjow změrować. „Wobroćimy kóžde stwjelčko, doniž njejsmy wuchadźišćo a rozměr podawka wuslědźili“, rjekny zakitowanski minister USA Lloyd Austin wčera we Washingtonje. Wón rjekny, zo je runje tak kaž wonkowny minister USA Antony Blinken, ze swojim kolegu w Ukrainje wo tym rěčał. Austin je pječa minjeny štwórtk zhonił, zo su njeznaći tajne dokumenty USA wo wójnje w Ukrainje w interneće wozjewili. Dokumenty wobsahuja informacije wo dodawanju bróni USA Ukrainje, wo trěbnej municiji kaž tež nadrobnosće wo pozicijach ukrainskich a ruskich jednotkow.

3,4 miliony ludźi je offline

Mittwoch, 12. April 2023 geschrieben von:
Wiesbaden (dpa/SN). Hač socialnych medijow, powěsćow abo skazankow dla – najwjace ludźi njemóže sej hižo žiwjenje bjez interneta předstajić. Tola něhdźe šěsć procentow wobydlerjow Němskeje w starobje mjez 16 do 74 lětami słuša po wobličenjach fachowcow zwjazkoweho statistiskeho zarjada k skupinje, kotraž internet njewužiwa. Kaž zarjad ze sydłom we Wiesbadenje wčera zdźěli, wotpowěduje to nimale 3,4 milionam wosobow. Wězo je podźěl staršich ludźi wyši. Tak njebě 17 procentow wosobow starobneje skupiny mjez 65 do 74 lětami ­hišće nihdy online. W starobnej skupinje 45 do 64lětnych wupada tomu trochu ­hinak. Tak potrjechi to tu jenož něhdźe pjeć procentow ludźi.

Přihłosuje wuprajenjam Macrona

Mittwoch, 12. April 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Předsyda frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Rolf Mützenich je wjele kritizowane wuprajenja francoskeho prezidenta Emmanuela Macrona wo róli Europy w konflikće mjez Chinu a Taiwanom zakitował. „Dyrbimy kedźbować, zo njestanjemy so z dźělom wulkeho konflikta mjez USA a Ludowej republiku Chinu. Europa dyrbi spytać, swójsku rólu namakać, zo njeby w tutym regionje jako přiwěšk USA skutkowała“, rjekny Mützenich dźensa w rańšim magacinje sćelaka ARD. Tohodla „ma Macron prawje“, rjekny Mützenich hladajo na wuprajenja francoskeho prezidenta. Zdobom Mützenich wahu Europy relatiwowaše: „Stejimy w druhim a třećim rynku. Wažne su USA a druhe staty w tutej kónčinje.“

Francoski prezident bě so na swojim njedawnym wopyće w Chinje za „europsku suwerenitu“ wuprajił, zo njeby EU w mjezynarodnej politice kaž wotročk USA wustupowała. Za tute wuprajenje běchu Macrona raznje kritizowali, wumjetujo jemu, zo chcył so we wěstotnych prašenjach wot USA wotrjeknyć.

Dźiwna njewotwisnosć

Mittwoch, 12. April 2023 geschrieben von:
Diskusija wo róli Europy napřećo USA wšak njeje nowa. Dopominamy so hišće derje na aferu wotposkanja mobilneho telefona bywšeje zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel za čas prezidenta USA Baracka Obamy. Po zahajenju wójny Ruskeje přećiwo Ukrainje stej wšak wliw Washingtona a wažnosć wojerskeje pomocy USA pře­ćiwo ruskim nadpadnikam wočiwidnaj. Naje­bać to Europa stajnje zaso na swojej samostatnosći a njewotwisnosći napřećo USA wobstawa. Zo smy so po zawjertnjenju ruskich płunowodow nětko do wot­wisnosće wot ameriskeho zemskeho płuna podali, kotryž tam pod přirodźe škodźacymi wuměnjenjemi wudobywaja, je wšak mjeztym znate. Politisce změje ­Europa ­hižo bórze składnosć, swoju suwerenitu pokazać: W septembrje wopominamy 50. róčnicu krawneho wojerskeho puča w Chile, kiž běchu USA organizowali. W lěću budźe tomu 20 lět, zo su USA Irak nadpadnyli. Na reakcije EU k tomu sym hižo nětko jara wćipny. Marko Wjeńka

Kritizuje raznu reakciju Ukrainy

Mittwoch, 12. April 2023 geschrieben von:

Köln (dpa/SN). Předsydka rady Ewangelskeje cyrkwje w Němskej (EKD) Annette Kurschus je hrube wotpokazanje měroweho apela wuznamnych socialdemokratow a dźěłarnikow Němskeje ze stron Ukrainy kritizowała. „Mjerzam so tuteje konstruktiwneje alternatiwy mjez dodawanjom bróni a rozmołwow dla“, rjekny wona nowinarjam. Tući běchu so ju prašeli, hač je wjesoła, zo njeje měrowy apel podpěrowała. Hewak drje by ju zastupowacy wonkowny minister Ukrainy Andrij Melnyk tohorunja „senilnu“ mjenował.

Ukrainje brónje dodawać je dale trjeba, Kurschus rjekny. Na tamnym boku njesměmy w prócowanjach wo rozmołwy popušćić, sej wona žada.

Andrij Melnyk, bywši wulkopósłanc Ukrainy w Berlinje bě pisał: „Čert a hela! Senilna to myslička, přiměr bróni z Ruskej ­wujednać.“ Namołwu „Za měr, přiměr a zhromadnu wěstotu nětko“, běchu ­sobotu tydźenja wozjewili. Wodźacy zastupnicy SPD, bywši předsyda DGB Reiner Hoffmann a bywši za­pósłanc SPD Michael Müller běchu ju podpisali.

To a tamne (12.04.23)

Mittwoch, 12. April 2023 geschrieben von:

Zatłusnjena wjewjerčka je jutry pón­dźelu w Dortmundźe zasadźenje wohnjoweje wobory zawinowała. Žona bě při přechodźowanju zwěrjo we wěku gullyja wuhladała. Podarmo wona spyta, wjewjerčku sama wuswobodźić. Na to wo­łaše wohnjowu woboru. Pomocnicy ­mějachu swoju lubu nuzu, dokelž „njebě rozpjeršena wjewjerčka kooperatiwna“. Skónčnje so akcija tola poradźi. Mały hrymzak zminy so na přichodny štom.

Z wjace hač 200 km/h je šofer w Badensko-Württembergskej spytał, so kontroli policije wuwinyć. Skónčnje jeho zastojnicy na štomje zajachu. 48lětny bě na nócnej honjeńcy zdźěla bjez swěcy jěł a njejapce borzdźił, zo by zražku z policajskim awtom prowokował. Na kóncu muž pěši ćěkaše. Helikopter policije jeho skónčnje na štomje sedźo wuhlada, sobujěducy chowaše so w kerku. Muž bě wopity.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND