Wo censurje za čas NDR přednošował
Budyšin (CS/SN). Žurnalist a bywši šefredaktor Noweje doby Sieghard Kozel je wutoru čłonam Budyskeho Kluba wuchowarjow rěče wo censurje w Němskej demokratiskej republice (NDR) přednošował. Do toho pak zhladowaše hłuboko do stawiznow. Tak dopomni na to, zo wuwiwaše so censura runočasnje z nastaćom knižneho ćišća. Tehdy bě to předewšěm cyrkej, kotraž publikacije z teologiskich přičin zakazowaše. Pozdźišo wukonjachu politisku censuru, při čimž w Pruskej raznišo zachadźachu hač w Sakskej. Sieghard Kozel na to skedźbni, zo bě w artiklu 5 Zakładneho zakonja Zwjazkoweje republiki Němskeje hižo 1948 zapisane, zo „žaneje censury njeje“. Wustawa NDR tajki wotrězk njeměješe.
Přihotuje so na wuměłske dny
Žuricy (aha/SN). Něchtóžkuli je so hižo w galeriji Alojsa Šołty rozhladował a so tam wo wuměłskej wušiknosći Žuričana přeswědčił. W swojej dźěłarni zamóže mortwe drjewo k žiwjenju zbudźić.
Mjenje znate je, zo ma w pódlanskej hali tež Knut Winkler dźěłarnju. Jako samostatny wuměłski kowar wón kreatiwnje zajimowanych zahorja. Po tym zo je w Drježdźanach rodźeny tam 1981 šulu wuchodźił, nawukny wón pola pomnikohladanskeje słužby wulkoměsta powołanje wuměłskeho zamkarja a kowarja.
Bajowe postawy ju fascinuja
Mjeztym hižo dlěje hač 30 lět zaběra so germanistka dr. Hisako Ono z Uniwersity Tokio z bajemi a legendami Němskeje, při čimž wona hłownje transkulturny aspekt wobkedźbuje. Wosebite ćežišćo wědomostnicy su spisy Jacoba a Wilhelma Grimma a w nich zwěčnjena swojorazna symbolika. Mjez druhim je za korjenjemi často a typisce jewjaceho so „ćěmneho němskeho lěsa“ slědźiła a hač do dźensnišeho sahacy woznam tohole wobraza přepytowała.
Kumamoto, Hiroshima a Fukuoka su města, hdźež je so Hisako Ono na polu němčiny akademisce wukmaniła. Wjacore jězby wjedźechu ju do Europy. Tak wobdźěli so na přikład na kongresach germanistow w Parisu a wopytowaše prawidłownje Uniwersitu Göttingen, kotraž bě hižo bratromaj Grimm alma mater. Tamniši rjad publikacijow „Fabula“ sta so z medijom, w kotrymž wona swoje fachowe nastawki wozjewja.
Zhromadnje rejwali a sej připili
Hrě z aktualnym pozadkom wuznamjenjenej
Budyšin (CS/SN). Druhi raz po lěće 2017 bu minjenu njedźelu dźiwadłowe myto ŁUŽICY we wobłuku rjada Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Literatura dopołdnja“ spožčene. Prašane běchu hry, kotrež so z Hornjej a Delnjej Łužicu rozestajeja. Cyłkownje 21 awtorkow a awtorow bě ekspozeje zapodało. Dwaj z nich je jury wuzwoliła a wuznamjeni jej z hłownym resp. spěchowanskim mytom.
Hłowne myto zdoby sej Choćebužan Oliver Bukowski, kotrehož serbscy kaž tež němscy přihladowarjo mjez druhim přez we woběmaj rěčomaj w Budyšinje inscenowany kruch „Za brězami“ znaja. Intendant Noweho jewišća Zły Komorow Manuel Soubeyrand, kiž budźe režiser w měrcu 2020 w swojim domje planowaneje prapremjery „Syn“, počesći Bukowskeho z lawdaciju a připowědźi Budyšanam, zo jeho ansambl inscenaciju tež w sprjewinym měsće pokaza.
Ze swojeje awtobiografije čitał
Zapust wjace hač gawdij
Serbska opera w Praze zaklinčała
Friziske podtitule
Ljouwert (SN/bn). Składnostnje wot UNESCO proklamowaneho Mjezynarodneho dnja maćeršćiny, z kotrymž chce institucija rěčne bohatstwo kaž tež kulturnu wjelorakosć spěchować a wosebje na problematiku wernakularow z 10 000 a mjenje rěčnikami skedźbnić, pokazuje Europski běrow za małe rěče EBLT prawidłownje 21. februara filmy narodnych mjeńšin.
Wčera prezentowachu w zapadofriziskej stolicy Ljouwerće – nižozemsce Leeuwarden – prapremjeru paska „Daor klept de klokke weer’!“. Titul woznamjenja telko kaž „To časnik zaso klinka!“. Adapcija romana H. Hoogeveena je prěni hrajny film docyła, kotryž bu w rěči swellingwerfs – wosebity to dialekt delnjoněmčiny w Nižozemskej – zwoprawdźeny.
Tohorunja premjerny w Ljouwerće bě přinošk z Łužicy. Krótkofilm Angele Šusteroweje „Zmij“ dožiwi publikum prěni króć z friziskimi podtitulemi. Po wuspěšnym předstajenju produkcije loni we wobłuku Europskeho mjeńšinoweho filmoweho festiwala w Husumje běchu so friziscy zarjadowarjo za to rozsudźili, pask do lětušeho programa na dnju maćeršćiny zapřijeć a jako předfilm prapremjery pokazać.
