Budyšin (CS/SN). „Wurzeln und Wandel der Lausitz – Kórjenje a pśeměnjenja Łužyce“ je titul dwurěčneje zběrki, kotraž je lětsa w nakładnistwje Edition Märkische LebensArt wušła. Zrodźiła je so ideja za knihu po schadźowanju Swobodneho němskeho zwjazka awtorow, kotrež wotmě so 2021 w Choćebuzu. Na nje přichwata koronapandemije dla jenož 50 awtorow. Tola woni běchu zahorjeni wot kulturneje krajiny, kotraž so jim skićeše. Z přednoškow, kotrež tam dźeržachu, měješe antologija nastać. Wona wopřijima 350 stron a wobsahuje twórby z pjera 23 awtorow. Wurězki z njeje su wudawaćelka Hannelore Schmidt-Hoffmann, jeje mandźelski Wolfgang Hoffmann a prof. Dietrich Šołta wčera w Smolerjec kniharni předstajili. Šołta přednjese wurězki ze swojeho přinoška „Dwurěčnosć w twórbje Jurja Brězana“. Nažel bu drje najwuznamniši serbski romasjej po smjerći trochu pozabyty. Schmidt-Hoffmann, kotraž so sama „knihowožračka“ mjenuje, ma Brězanowu knihu „Krabat oder die Vermessung der Welt“ za nju sobu najwažnišu. „Wona njeje ničo na swojej aktualiće zhubiła“, wona zjima.

„Kralownu barbow“ předstajili

Donnerstag, 22. Mai 2025 geschrieben von:
Inscenacija klankodźiwadła „Kralowna barbow“ po wobrazowej knize Jutty Bauer předstajeja w delnjoserbsko-němskej wersiji barby a kak skutkuja. Wčera bě premjera produkcije Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła w Choćebuskim Piccolo dźiwadle. Dźiwadźelnikaj Isa Hupe (3. wotpr.) a Andreas Larraß (2. wotpr.) staj hru předstajiłoj, režiju přewzał je nawoda sparty Tim Heilmann (3. wotl.). Kaž titul přeradźi, jedna hračko wo kralownje nad barbami. Malwida rano za swojimi poddanami woła: Najprjedy­ ma lóšt na cunju módru barbu a pozdźišo žedźi so jej za wohniwym čerwjenym, z kotrymž móže po kralestwje jěchać a dyrdomdeje dožiwić. Dalše předstajenje je jutře dopołdnja. Tohorunja móža so šulerjo zakładneje šule w Tšupcu wjeselić, ju dźiwadźelnicy spočatk junija wopytaja. Foto: NSLDź/Gabriele Suschke

Kamjenc je 800. jubilej prěnjeho naspomnjenja wot 16. do 18. meje z wulkotnym měšćanskim swjedźenjom woswjećił. Na nim su tradicionalne serbske nałožki z načasnym wašnjom swjećenja zwjazali.

Hižo pjatk wječor zahudźi band Madstep na Šulskim naměsće z festiwalnej show. Widźomnje hnuta bě crew wokoło Daniela Matki před wustupom: „Za nas je to něšto cyle wosebite. Před swójbnymi a přećelemi hrać, čini nas wo wjele temperamentnišich – to je naša domizna.“ W samsnym času je Milena Wowčerjec na jewišću při Čerwjenej wěži publikum ze swojim hłosom a čućiwymi zynkami na gitarje wobkuzłała. Kamjenski wyši měšćanosta Roland Dantz bě w poslednich přihotach na swjedźeń Serbow w stawiznach a přitomnosći za Kamjenc wosebje wuzběhował. Wot toho dnja hač do klětušeho apryla je w muzeju zapadna Łužica wosebita wustajeńca „800 lěta přiwěra a magija.“

Budyšin (SN/bn). Serbski ludowy ansambl a Budyska bara Sundowner wuhotujetej tež lětsa Kulturnu zahrodu. Wot spočatka junija hač do kónca awgusta wustupuja na bywšej Budyskej byrgarskej zahrodźe najwšelakoriši hudźbni hosćo pod Röhrscheditowej baštu sprjewineho města. Hinak hač w minjenych třoch lětach pak njewotměja so koncerty trójce wob tydźeń, ale stajnje sobotu. Nowy rytmus formata je po słowach intendanta SLA Tomasa Kreibicha-Nawki reakcija na wothłós publikuma: „Často smy słyšeli, zo je poskitk prosće přewobšěrny. Z redukciju chcemy zajimcam rozsud wolóžić a jim tak snano zmóžnić, naposledk samo wjace zarjadowanjow wopytować móc.“ Jako dalšu nowostku připowědźi intendant potuńšenje płaćizny za zastup wo połojcu.

Wojerecy (KD/SN). „Kultura Łužicy skići wjele wjace hač pomolowane jejka, drasty a nabožne nałožki. Kultura Łužicy wopřijima tohorunja ‚sex, drugs & Annemarie‘. Njehladajmy kazanja!“ Z tymile słowami zahaji Grit Lemke minjeny pjatk druhi raz wuhotowany festiwal Subsorb we Wojerowskej Kulturnej fabrice. Zaměr zarjadowanja je „pokazować modernu hudźbu a wuměłstwo zwonka klišejow“. Centralny element festiwala je hišće hač do spočatka julija přistupna wustajeńca „,,Wobrazy splećenych dušow!?“ z twórbami čłonkow kolektiwa Wakuum a w lěće 1974 załoženeje iniciatiwy Nowe serbske wuměłstwo. Kolaže, rysowanki a instalacije wuměłcow posrědkuja widy na domiznu. Narok Bernharda Schippera z Budyšina je, „serbsku modernu w tworjacym wuměłstwje wutworić“. Antje Senftleben z Radworja rozestaja so ze swojimi přinoškami wo „zhubjenej dwurěčnosći a přisłušacej kulturje“ a kritizowaše jako wučerka wuměłskeho kubłanja, zo „serbske wuměłstwo w šulach nic jenož we Łužicy lědma rólu hraje“.

Krabat: Serbski podźěl zaso wulki

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:

Team Krabatoweho młyna hotuje so na premjeru druheho dźěla sagi Krabata, kotraž budźe srjedu, 25. junija. Minjeny­ pjatk su zamołwići detaile lětušeje­ produkcije předstajili.

Čorny Chołmc (SN/MG). „Z dychom nawróta“ rěka druhi dźěl sagi wo Krabaće, kiž tuchwilu w refugiju čorneho młynka nadźěłaja. Kaž hižo zašłe lěta přewozmje Michael Kuhn lětsa znowa wuměłski nawod cyłkowneho projekta. Wón so swěru wo to stara, zo budźe kruch naročny a zo změje „charakter ludoweje opery“. To rěka, zo so na recepće, kotryž bě dotal jara wuspěšny, ničo njezměni. Jeničce přidawki buchu modifikowane.

Marcel Walther přewozmje prěni raz titulnu rólu Krabata. Hanku předstaji tohorunja prěni raz Pauline Weschta. Wobaj dźiwadźelnikaj staj we wjacorych produkcijach po cyłej Němskej prěnje jewišćowe nazhonjenja nazběrałoj. Za Marcela Walthera je inscenacija w Čornym Chołmcu prěni kruch, kotryž pod hołym njebjom hraje. Na to so młody muž hižo wjeseli, dokelž su ludźo we Łužicy „jara přećelni a hospodliwi“, kaž wón w rozmołwje z našim wječornikom zwurazni.

Předstaja nowu sagu wo Krabaće

Freitag, 16. Mai 2025 geschrieben von:
Přihoty na dźiwadło pod hołym njebjom w Krabatowym młynje běža z połnej paru. Marcel Walther a Pauline Weschta staj nowaj hłownaj akteraj Krabatoweje sagi w Čornym Chołmcu. Jako Krabat a Hanka stejitaj wot 25. junija na jewišću pod hołym njebjom. Druhi dźěl sagi ma titul „Z dychom nawróta“. Nimo wosom profesionelnych dźiwadźelnicow a dźiwadźelnikow skutkuje wjace hač 60 lajkow na jewišću sobu. Tež lětsa prócuje so režiser Michael Kuhn w produkciji wo wulki serbski podźěl. Foto: SN/Bojan Benić

Kniha Preußlera nětko serbsce

Freitag, 16. Mai 2025 geschrieben von:

W nakładnistwje Veles je hornjoserbski přełožk knihi „Krabat a čorny mišter“ znateho němskeho awtora Otfrieda Preußlera wušoł. Hajduk-Veljkovićec mandźelskaj Lubina a Dušan staj knihu přełožiłoj, žiwe a hnujace akwarele je łužiska wuměłča Eva Gaeding dodała.

Je to wuběrna lektura za staršich a młódšich čitarjow wot 14 lět. Kapsnu knihu poskićujetej Smolerjec kniharnja a SKI za 15 eurow. Knižna premjera budźe štwótk, 5. junija w 19 hodź. w Smolerjec kniharni.

Stawizny wsy sej wotkryć

Freitag, 16. Mai 2025 geschrieben von:

W Chrósćicach hotuja so wobydlerjo z połnej paru na swjedźeń składnostnje 800. róčnicy pisomneho naspomnjenja. Hladajo na tutón jubilej je minjene lěto kniha z titulom „Chrósćicy“ nastała.

Budyšin (SN/BŠe). Składnostnje 800. jubileja wosady a gmejny Chrósćicy wuńdźe w Ludowym nakładnistwje Domowina 12. junija 2025 jubilejna kniha „Chrósćicy“. Kniha hodźi so wot nětka w onlinowym shopje LND předskazać.

Nowostka je w zhromadnym wudawaćelstwje Chróšćanskeje wosady swjateju japoštołow Symana a Judy Tadeja, tamnišeje gmejny a LND nastała. „To je prěnja tajka wobšěrna zběrka wo Chrósćicach a wjeskach wosady“, jednaćel nakładnistwa Syman Pětr Cyž zwurazni. Hižo před něšto lětami běštej gmejna a wosada ideju zrodźiłoj, publikaciju zestajeć. Redakciju su Tadej Šiman, Christina Boguszowa­ a Jurij Špitank přewzali. Zdobom wutworichu redakcisku přiradu. Cyłk je so na to dorozumił, so na stawizny zańdźenych 100 lět koncentrować.

Na swój dowol so přihotować

Donnerstag, 15. Mai 2025 geschrieben von:
Čas za pućowanje a dowol w cuzych krajach je so hižo zahajił. Štóž nochce hižo dočakać móžeše so wčera w Budyskej bibliotece na napjatu turu přez alfabet podać. W znatej hrě „Město, kraj, rěka“ „pućowachu“ hosćo wot A kaž Andaluziska hač do Z kaž Zagreb. Zarjadowanje je Marie-Theres Cech nawjedowała. Hra, w kotrejž młodźi a starši ludźo hromadźe hraja, slubi tójšto wjesela! W bibliotece pak móža sej wužiwarjo tež zajimawe přewodniki za swoje jězby wupožčić a so tak derje na swój dowol přihotować. Foto: SN/Bojan Benić

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND