Mikławš Žur
13. nalětnika 1859 narodźi so we Worklecach do žiwnosćerskeje swójby pozdźiši farar a spisowaćel prelat Mikławš Žur. Jedne lěto wopyta w Budyšinje katolski wučerski seminar a poda so potom do Prahi na Serbski seminar. Lěto bě tam předsyda towarstwa Serbowki. Wróćiwši so do Budyšina słužeše tam jako dobrowólnik w 103. sakskim połku pěškow a studowaše po tym w Praze.
Na třećim adwenće 1885 swjećeše w Chrósćicach swoju primicu, na kotrejž so 200 družkow wobdźěli. Mikławš Žur bě potom lěto kapłan w Budyšinje, a wot 1886 do 1895 bě administrator Radworskeje wosady, zasadźowaše so a přihotowaše twar noweho Božeho domu. Połdra lěta słužeše jako prěni kapłan Dwórskeje cyrkwje w Drježdźanach. Nazymu 1896 wróći so jako wosadny farar do Radworja a wosta tole hač do lěta 1903. W tym času skónči twar nětčišeje cyrkwje w bazilikowym stilu.
Wot 1903 do 1912 bu z fararjom Budyskeje serbskeje cyrkwje a bu na kanonika pomjenowany. Wot 1912 bu šolastik, potom prelat w Budyskim tachantstwje hač do smjerće 15. hodownika 1932. Pochowany je na Budyskim Mikławšku.
Słuchohry tema dźěłarnički byli
Koncertny rjad z trojimi jubilarami zahajili
Budyšin (SN/bn). Wuzběhnywši swój połny kalender zahaji Budyski měsćanosta za hospodarstwo, financy, kubłanje a socialne dr. Robert Böhmer (CDU) minjeny pjatk lětuši rjad Budyskich komornych koncertow. Něhdźe 50 wopytowarjam na žurli Budyskeho Serbskeho muzeja je přeradźił, zo je so „na tónle termin najbóle wjeselił“. Nimo sponsoram a Budyskemu kulturnemu běrowej dźakowaše so wosebje kuratorej Hansej Narvje, kotrehož jako „legendu pózdnjeje hudźbneje sceny Němskeje demokratiskeje republiki“ předstaji. Narva prosy na to smyčkowy kwartet Scharwenka na jewišćo, kiž „reprezentuje region a kiž wutwori dźensa móst mjez čěskej a serbskej hudźbu“. Cellist ćělesa a moderator koncerta Leon Szostakowski rozłoži publikumej, zo je sej kwartet wědomje kompozicije wuzwolił, „kotrež su hłuboko z ludowej hudźbu zwjazane. Zdobom swjećimy z programom trójce narodniny, mjenujcy 90ćiny Jana Pawoła Nagela, 150ćiny Josefa Suka a 200ćiny Bedřicha Smetany.“
Wórša Lorencowa – managerka kreatiwnych w NDR
Dźensa swjeći Wórša Lorencowa z Wulkeje Dubrawy swoje 85. narodniny. Jeje mjeno je wusko zwjazane z Domom za serbske ludowe wuměłstwo, za kotryž je 25 lět dźěłała a so horiła.
Jubilarka narodźi so 19. měrca 1939 w Budyšinje jako dźowka překupca a domjaceje. Wopytawši Budysku Serbsku zakładnu šulu poda so lěta 1953 na wukubłanje pola běrowoweje firmy Kulisch w Budyšinje. W lěće 1958 nastupi městno sekretarki a hospodarskeje wobdźěłarki we wotdźělu za serbske prašenja při ministerstwje za kulturu w Budyšinje. Tam bě mjez druhim zamołwita za koła serbskich spisowaćelow, tworjacych wuměłcow a hudźbnikow.
Młodźi ludźo słowa so jimali
W duchu dobreho kuzłarja
Architekt Wolfgang Kraus z Wulkich Zdźarow sćělesnja mjeztym hižo cyłych 25 lět serbsku bajowu figuru Krabata – pósłanca Hornjeje Łužicy. Andreas Kirschke je so z 71lětnym rodźenym Sauerlanddźanom rozmołwjał.
Na kotre wašnje sće sej bajowu figuru Krabata wotkrył?
W. Kraus: To saha daloko wróćo do mojeho šulskeho časa. Sym rady čitał a běch čłon młodeje katolskeje wosady St. Joseph w Mendenje (Sauerlandska). Po kemšach sym hustohdy w farskej knihowni přebywał. Tam sym mjez druhim knihi Ottfrieda Preußlera čitał. Jónu sym so tež do powědki wo rapakach a kuzłarju zanurił. Njemóžach to tehdy hišće přirjadować. 40 lět pozdźišo potom wědźach, zo je to stawizna wo Krabaće.
Jako swobodny dźěłacy architekt sće w mnohich krajach swěta přebywał. Mjeztym bydliće hižo wjele lět we Wulkich Zdźarach. Kak sće tam Krabata zeznał?
Hižo 40 lět pěstujetej holči komorny chór Budyskeje wokrjesneje ...
App wopřija tež dźěćace spěwy
Kroki k wjace zjawnej dwurěčnosći rozjimali
Rěčna motiwatorka za Slepjansku kónčinu Juliana Kaulfürstowa je wčera wječor na přednošk pod titulom „Rěč přińdźe lědma hdy sama. Zjawna dwurěčnosć we Łužicy.“ do biblioteki Němsko-serbskeho šulskeho centruma w Slepom přeprosyła.
Slepo (AK/SN). „Zo by žiwu dwurěčnosć na zjawnych taflach a pućnikach kaž tež w priwatnym rumje zwoprawdźił, trjebaš wjele wutrajnosće a dobre zrozumjenje za to, kak najlěpje postupuješ“ – to je facit wječora hłowneho referenta Juliana Nyče, wědomostneho sobudźěłaćerja Syće za regionalnu identitu a serbsku rěč - ZARI – projekta w nošerstwje Domowiny. Mjez druhim skedźbni wón na fakt, zo nimaja dwurěčne tafle a pućniki wuwzaćnje funkciju informowanja, ale tež symbolisku. „Wot lěta 2019 eksistuje předpis za městnostne tafle, zo maja so mjena serbsce a němsce jenak wulkej napisać. Z lěta 2017 płaći to tež za pućniki“, rozłožowaše referent.
