Přirjadnik so čuł kaž kuzłarski

Freitag, 25. August 2017 geschrieben von:
Axel Arlt

„Z neonacijemi njerěčimy“ je ze Sakskej wusko zwjazany Berlinski žurnalist Mat­thias Meisner njedawno w Budyšinje narok na demokratisku towaršnosć formulował. Zo to tudy zastupjerjo wulkeje knježerstwoweje strony druhdy hinak widźa, je znate. Zo Budyšin při tym dale njesławnu rólu hraje, wěmy wot lońšeho. Krajny rada Michael Harig (CDU) a wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD) staj z bywšim wokrjesnym předsydu NPD Marcom Wruckom rěčałoj. Budyski krajny rada je tohodla z dowola swojeho zastupjerja před připowědźenej rozmołwu z runje wonym Wru­ckom warnował. Zastupjer pak čuješe so kaž kuzłarski, pytaše zwjazkarstwo z djabołom a je bolostnje zwrěšćił. Bolostnje wosebje za po cyłej Němskej wopancanej mjenje wokrjesa a města. Bolostnje pak tež za wšitkich, kotřiž čuja so wot nachwilnje amtěrowaceho prěnjeho muža wokrjesa w dowěrje zjebani.

Rjec, kaž je,a dźěłać započeć

Freitag, 18. August 2017 geschrieben von:
Milenka Rječcyna

Ach, tele tam a sem! Žiwjenje nowinskeho redaktora druhdy woprawdźe lochke njeje. To chceš přinošk pisać wo jara pozitiwnym­ projekće, dóstanješ pak lědma wotmołwy na naprašowanje. Derje, druhdy je tež lěpje trochu dlěje měr wobchować. Tola nic w naležnosći zawěsćenja wučerjow za serbšćinu wuknjacych. Tema to, kotraž woprawdźe pali. Abo?

Njedadźa so hižo lochce zaslepić

Freitag, 11. August 2017 geschrieben von:
Janek Wowčer

Wólbny bój je Łužicu docpěł. Začuwam to na mnohich terminach politikarjow a wězo tež na sylnej prezency policije. Nimale žadyn dźeń, na kotrymž so někajki politikar wo aktualnym połoženju a ćežach na bazy njewobhoni, zo by sej a swojej stronje hłosy wolerjow zawěsćił.

Wosebje sylnje w serbskich končinach wabi hižo CDU. Nimo direktneho kandidata Rolanda Ermera běchu tež so roz­žohnowaca zapósłanča zwjazkoweho sejma Marja Michałkowa, zwjazkowy mi­nister za nutřkowne naležnosće Thomas de Maizière a jich kolegojo z krajneje runiny časćišo w Budyskim wokrjesu po puću hač hewak, zajimujo so za ćeže wobydlerstwa a tež za serbsku problematiku. Předewšěm ju jako Serbske Nowiny slědu­jemy. Tak posrědkujemy swojim čitarjam, kak politikarjo wo našim ludźe, wo mjeń­išowej politice w Němskej a Europje mysla a zdobom, kotru hódnotu jej při­cpěwaja.

Za rjemjesło hižo w šulach wabić

Freitag, 04. August 2017 geschrieben von:
Bianka Wjeńcyna

Nowe wukubłanske lěto w Sakskej je zahajene, a wšudźe pobrachuja rjemjeslniscy wučomnicy. Ćim bóle zwjesela, zo je so lětsa wjetšina cyłkownje jědnaće hólcow – šulskich wotchadnikow Serbskeje wyšeje šule Worklecy – za tajki powołanski puć rozsudźiło. Woni nastupichu wutoru swoje wukubłanje na metalotwarca, blidarja, Kfz-mechatronikarja, ratarja kaž tež molerja. Tamni wukubłuja so na hladarja chorych, chcedźa so stać z kubłarjom abo absolwuja dobrowólne socialne lěto.

Znate mjena na wólbnym lisćiku

Freitag, 28. Juli 2017 geschrieben von:
Axel Arlt

Dohromady 40 zjednoćenstwow je zwjazkowy wólbny wuběrk spočatk měsaca za wobdźělenje na wólbach zwjazkoweho sejma 24. septembra připóznał. Zo su mjez nimi tež tajke z eksotiskimi mjenami, kaž na přikład „Magdeburgska zahrodkowa strona“, „Urbana. Hiphop-strona“, „Strona rozuma“, „Runa strona“ abo „Hórska strona, nadstrona“, we Łužicy skerje njezhonimy. Tele mjena na wólbnym lisćiku­ wuhladać njeje tule wočakować. Porno tomu nastupi „V-str­ona3 – strona za změnu, wegetarow a weganow“ tež w Sakskej z krajnej lisćinu.

Šansa, zo so kandidatej z tychle rjadow skok do parlamenta radźi, runa so wulkemu dźiwej. Sprěnja wone cyłki prosće znate dosć njejsu. Zdruha lědma zakonsce předpisanych pjeć procentow zapodatych płaćiwych hłosow docpěja, zo bychu scyła do parlamenta zaćahnyć směli. Wjelelětne nazhonjenja wuwědomjeja, zo direktne mandaty wosom tak mjenowanych etablěrowanych stron CDU, FDP, Lěwicy, SPD, Zwjazk 90/Zeleni, AfD a Swobodnych wolerjo mjez sobu wučinja.

Čestnohamtsce a druhim kwoli

Freitag, 21. Juli 2017 geschrieben von:
Měrćin Weclich

Jako pobych njedawno wjetšeje reportaže dla při Brězowskim jězoru, je mi tam za stanowanišćo a wočerstwjenišćo zamołwity prajił, zo žanoho wuchowanskeho płuwarja nimaja. To wšak ničo nowe njeje, problem je dawno znaty. Tež při druhich jězorach a w kupjelach maja ćeže, wuchowanskich płuwarjow zasadźić. W Brězowce pak su naležnosć tak rozrisali, zo pomhaja jim wukubłani płuwarjo Běłowodźanskeje wuchowanskeje straže. A činja to wšo bjez wulkeho honorara, mjenje bóle čestno­hamtsce – takrjec druhim kwoli. Za to su dosć naročne pruwowanja złožili. A při rjanym ćopłym wjedrje hladaja woni za prawym, hdyž so kupacy we wodźe wočerstwjeja. Na tamnej stronje su tež medicinsce wukubłani wuchowarjo na městnje, hdyž je někoho słónčko zežahało abo něchtó do črjopa stupił.

Namóc njesmě legitimna być

Freitag, 14. Juli 2017 geschrieben von:
Stanisław Nawka

Po dnjach a nocach ryzy anarchije zašły tydźeń w Hamburgu so prašam, hač dyrbimy sej tajke něšto lubić dać. Kóždy, kotrehož minjene dny zetkach, bě šokowany a němy. Za měrliwy protest ma kóždy zrozumjenje, nic pak za namóc.

Hač ma wjeršk G 20 dźensa hišće zmysł, abo hač dyrbi so wón we wulkoměsće wotměć, stej cyle hinašej prašeni. Mi dźe wo surowe wokomiki wosrjedź demokratiskeho žiwjenja we wulkoměsće. Kóždy Hamburgčan wě, zo je swět w hrodźišćowej štwórći (Schanzenviertel) jako multikulti-dźělu hinaši. W tamnišej Čerwjenej florje su předewšěm awtonomni lěwicarjo žiwi. Wot 1989 knježi tam namóc, kóžde lěto znowa, nic hakle wotnětka. Jako Wotrowčan wšak wěm, za čo móžeš hrodźišćo wužiwać – ale tež znjewužiwać.

Njech je kóždy žiwy, kaž chce, a mysli, štož chce. Přiwšěm so prašam, kak žałostnje su lěwicarjo za čas socializma na přikład w NDR hinak myslacych přesćěhowali a chłostali. Nětko aktiwny awtonomny prud swobodu znjewužiwa za helske skutki a nječłowjeske zadźerženje – podobnje prawicarjam a druhim hooliganam z Němskeje a Europy. Njewidźu rozdźěla.

Mozaikowe kamuški

Freitag, 07. Juli 2017 geschrieben von:
Cordula Ratajczakowa

„Telko serbskeho kaž wčera njebě w Sakskim krajnym sejmje hišće nihdy słyšeć“, pisaše kolega wo debaće krajneho sejma pod hesłom „Serbsku rěč a kulturu dale konsekwentnje spěchować“ we wudaću SN z 22. junija. Wězo, kaž ma to po demokratiskim wašnju tež być, je sej sakske knježerstwo tež tójšto kritiki ze stron opozicije naposkać dyrbjało. Kritiske zhladowanje a kontrola knježacych stej runje tak nadawk opozicije kaž medijow w róli jako štwórta móc w towaršnosći. K tomu tež słuša, w rozmołwje ze statnej ministerku (SN z 5. julija) prašenja stajeć, kotrež njewusměrjeja so jenož na hižo docpěte, ale skedźbnjeja tež na problemy a hišće njezmištrowane nadawki. A mało to njeje, kaž na přikład přiměrjeny telewizijny poskitk w hornjoserbskej rěči, runoprawosć na dwurěčnych taflach nastupajo wulkosć pisma, rozšěrjenje wědy wo Serbach na sakskich šulach, z čimž zwyši so zdobom akceptanca za serbšćinu w zjawnosći, serbskorěčne kmanosće přistajenych jako samozrozumliwa kompetenca w zarjadach atd.

Hoberski to nadawk

Freitag, 30. Juni 2017 geschrieben von:
Marko Wjeńka

Njewěm, hač bě sej Bjarnat Cyž – wiceprezident Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) – toho wědomy, kotre konsekwency jeho přilubjenje na njedawnej konferency FUEN w rumunskim Cluju změje: Serbja chcedźa 50 000 podpismow zběrać, zo by europska mjeńšinowa organizacija hač do klětušeho cyłkownje milion za swoju iniciatiwu Minority SafePack znosyć móh­ła. Potom dyrbjała Europska unija naležnosće swojich narodnych mjeńšin wobjed­nawać a znajmjeńša někotre wot wobydlerskeje iniciatiwy namjetowane naprawy za jich škit zwoprawdźić.

Z dobrej wolu tójšto móžno

Freitag, 16. Juni 2017 geschrieben von:
Janek Wowčer

Hižo často słyšach, zo měli we Łužicy k tomu dóńć, serbšćinu samozrozumliwje wužiwać. Mnozy žadanje tež w zjawnosći zastupuja, ličba konkretnych skutkow pak wosta stajnje skerje přewidna.

Serbska debata

Neuheiten LND